Opdrachten Europees recht
Week 1 Theorie inzake financiële belemmeringen
Schema
1. Welke vrijheid is van toepassing?
- Goederen: “alle op geld waardeerbare zaken welke voorwerp kunnen vormen van
handelstransacties” – C-7/68 Commissie t. Italië
2. Is er een grensoverschrijdend element?
- Noodzakelijk om een situatie binnen de reikwijdte van de vrij verkeersbepalingen,
en dus het Unierecht, te brengen
3. Is er harmonisatie?
- Indien er Europese secundaire regelgeving is, dan vorm dat het toetsingskader.
Verordeningen, richtlijnen of besluiten?
4. Is er een belemmering?
- Tarifaire belemmeringen: art 30 en 110 VWEU
- Non-tarifaire belemmeringen: art 34-36 VWEU
. Art 34: verbod kwantitatieve invoerbeperkingen en mgw
. Art 35: verbod kwantitatieve uitvoerbeperkingen en mgw
. Art 36: rechtvaardigingsgronden
5. Is er een rechtvaardigingsgrond?
6. Conclusie
Opdracht 1
Het is maart 2020. De
Oostenrijkse
bondskanselier,
Sebastian Kurz, heeft
net besloten om de
grens te sluiten voor
reizigers die vanuit
Italië Oostenrijk
binnen willen komen
om de verspreiding
van het coronavirus
tegen te gaan. Wie de Oostenrijkse nationaliteit heeft mag natuurlijk nog wel terugkeren naar het
eigen land. Bovidus KG is een Oostenrijkse transporteur van levende dieren. Een
vrachtwagenchauffeur van het bedrijf keert terug uit Italië met een lading slachtrijpe runderen. Als
Oostenrijkse mag zij het land wel in, maar omdat het nog niet duidelijk is of het coronavirus
overdraagbaar is op runderen is het regime van (fictieve) richtlijn 452/1998/EG betreffende sanitaire
inspecties van rundervee tijdens de uitbraak van nidovirales (waartoe ook de coronaviridiae
,behoren) van kracht. Dat betekent dat Italië aan de grens een sanitaire inspectie van de runderen
moet doen voor ze uitgevoerd worden. Een inspectie van een vrachtwagen vol runderen neemt
ongeveer twee uur in beslag. Het aanwezige douanepersoneel is hiervoor opgeleid. De Italiaanse
overheid, die door de uitbraak van het coronavirus het geld goed kan gebruiken, besluit om van de
nood een deugd te maken en exporteurs van rundervee een uitvoerheffing op te leggen van 5% van
de waarde van de lading. Bovidus KG schrikt zich een hoedje wanneer het een week later een
rekening van maar liefst 4000 euro ontvangt. Het bedrijf besluit de heffing meteen aan te vechten.
Vraag: Is de Italiaanse uitvoerheffing verenigbaar met EU recht?
Issue
Oostenrijkse transporteur wil vanuit Italië Oostenrijk weer in met runderen, maar er moet
vanwege corona bij de grens een sanitaire inspectie plaatsvinden volgens het regime van
richtlijn betreffende sanitaire inspecties. Italië laat exporteurs een uitvoerheffing betalen van
5% van de waarde van de lading. De Oostenrijkse exporteur krijgt een rekening van 4000
euro en vecht deze heffing aan.
Rechtsvraag: Is de Italiaanse uitvoerheffing verenigbaar met het EU recht?
Rules
- Artikel 26 VWEU: binnen de EU bestaat een interne markt met vrij verkeer van
goederen, personen, diensten en kapitaal. Doel is verwijderen van alle niet
gerechtvaardigde belemmeringen op het vrije verkeer.
- Financiële handelsbelemmeringen: Artikel 28 VWEU en artikel 30 VWEU: de Unie is
ook een douane-unie die zich uitstrekt over gehele goederenverkeer en verbied in-
en uitvoerrechten en alle heffingen van gelijke werking. Er zijn 2 rechtvaardigingen
(zie jurisprudentie).
- Niet financiële handelsbelemmeringen: Artikel 34-36 VWEU: verbod op kwantitatieve
in- en uitvoerbeperkingen en alle maatregelen van gelijke werking. Artikel 36 VWEU
geeft rechtvaardiging.
Jurisprudentie:
- Commissie t. Luxemburg
- Bauhuis
Application
Belemmering? Financieel? Niet financieel?
De uitvoerheffing maakt het duurder om vanuit Italië producten te exporteren en
belemmert daarmee de vrije handel. Er is sprake van een financiële heffing. De heffing van
5% is een heffing van gelijke werking als een uitvoerheffing en volgens artikel 30 VWEU dus
verboden.
Heffing van gelijke werking volgens arrest Haahr Petroleum: “elke eenzijdige opgelegde
geldelijke last, ongeacht de benaming of de structuur ervan, die wegens grensoverschrijding
over goederen wordt geheven en geen douanerecht stricto sensu is”
,Twee mogelijke rechtvaardigingen voor financiële belemmeringen:
1. Commissie t. Luxenburg: Vergoeding voor een daadwerkelijke, vrijwillige door de
overheid verleende dienst aan importeur of exporteur
2. Commissie t. Duitsland of Bauhuis: Reële kosten van door Europese wetgeving
opgelegde heffingen voor keuringen
Bauhuis is in deze casus het meest relevant: Het gaat om een heffing van 5% van de waarde
van de lading. Italië moet een inspectie uitvoeren van ongeveer 2 uur wanneer geëxporteerd
wordt. Twee vereisten van deze uitzondering:
1. Het moet gaan om een uniforme heffing, geen heffing van gelijke werking als
uitvoerrechten
2. Het bedrag moet zijn: de werkelijke kosten van de keuring ter zake waarvan zij
worden toegepast en mag deze niet overschrijden.
Aan het tweede vereiste is niet voldaan. Er is geen direct verband met de kosten van de
lidstaat (inspectie, opleiding mensen, personeel) en de heffing van 5% van de lading. De
kosten voor de exporteur zijn hoger dan de werkelijke kosten.
Conclusion
De heffing is in strijd met artikel 30 VWEU.
Opdracht 2
Met enige regelmaat hebben lidstaten te kampen met mond-en-klauwzeer (MKZ), een zeer
besmettelijke dierziekte bij evenhoevigen, zoals schapen en geiten. Om verspreiding van de ziekte
een halt toe te roepen, heeft de EU in 2016 de (fictieve) richtlijn 456/2016/EU ingevoerd, op basis
waarvan lidstaten aan de grens 10% van elke lading te importeren evenhoevigen moeten inspecteren
op de aanwezigheid van MKZ. Frankrijk heeft de richtlijn in 2018 ingevoerd. De kosten verbonden aan
de inspecties verhaalt Frankrijk op de importeurs. Omdat er in het voorjaar van 2020 in een aantal
lidstaten grote uitbraken van MKZ zijn, besluit de Franse regering echter zelfstandig haar
, inspectieregime aan te scherpen. Vanaf juli 2020 dienen alle te importeren evenhoevigen aan de
grens te worden gecontroleerd op MKZ. De extra kosten hiervoor worden verhaald op de importeurs.
Deze uitgebreidere controles vinden ook plaats op de nationale veestapel. Indien het vee vrij is van
ziektes krijgen zowel de veehouder als de importeur een officiële verklaring hiervan op papier
gesteld.
Vraag: Zijn de kosten die Frankrijk in rekening brengt voor de inspecties verenigbaar met
EU recht?
Issue
Er is een richtlijn die bepaalt dat lidstaten aan de grens 10% van elke lading te importeren
evenhoevigen moeten inspecteren op aanwezigheid van MKZ. De kosten die hieraan
verbonden zijn verhaalt Frankrijk op de importeurs. Frankrijk besluit later zelfstandig haar
inspectieregime aan te scherpen en inspecteert alle evenhoevigen. 10% naar 100% controle.
De extra kosten worden ook op de importeurs verhaalt.
Rechtsvraag: Zijn de kosten die Frankrijk in rekening brengt voor de inspecties verenigbaar
met EU recht?
Rules
Artikel 26 VWEU: interne markt EU
Artikel 30 VWEU: verbod in- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking
Artikel 110 VWEU: discriminatieverbod. Geen hogere belasting op producten van andere
lidstaten. Outokumpu: artikel 110 van toepassing op maatregelen die behoren “tot een
algemeen stelsel van binnenlandse belastingen waardoor categorieën producten
stelselmatig worden getroffen volgens objectieve, onafhankelijk van de oorsprong van de
producten toegepaste criteria”
Zin 1 gelijksoortige producten
- Fiscaal discriminatieverbod
- Gelijksoortigheid wordt beoordeeld vanuit gebruikersoogpunt
Zin 2: concurrerende producten
- Verbod op fiscaal beschermend effect t.a.v. binnenlandse producten
Jurisprudentie
- C-7/68 Commissie t. Italië: definitie van een goed
- Commissie t. Luxenburg of Commissie t. Duitsland: uitzondering 1 op financiële
belemmeringen
- Bauhuis: uitzondering 2 op financiële belemmeringen
Application
In het geding is het vrije verkeer van goederen. Runderen vallen onder goederen volgens
Commissie t. Italië C-7/68. Het zijn op geld waardeerbare zaken welke voorwerp kunnen
vormen van handelstransacties.
Er is door aanwezigheid van een richtlijn sprake van harmonisatie. De richtlijn harmoniseer
het doen van inspecties op 10%. Wat niet wordt vastgesteld is de prijs die daarvoor betaald
Week 1 Theorie inzake financiële belemmeringen
Schema
1. Welke vrijheid is van toepassing?
- Goederen: “alle op geld waardeerbare zaken welke voorwerp kunnen vormen van
handelstransacties” – C-7/68 Commissie t. Italië
2. Is er een grensoverschrijdend element?
- Noodzakelijk om een situatie binnen de reikwijdte van de vrij verkeersbepalingen,
en dus het Unierecht, te brengen
3. Is er harmonisatie?
- Indien er Europese secundaire regelgeving is, dan vorm dat het toetsingskader.
Verordeningen, richtlijnen of besluiten?
4. Is er een belemmering?
- Tarifaire belemmeringen: art 30 en 110 VWEU
- Non-tarifaire belemmeringen: art 34-36 VWEU
. Art 34: verbod kwantitatieve invoerbeperkingen en mgw
. Art 35: verbod kwantitatieve uitvoerbeperkingen en mgw
. Art 36: rechtvaardigingsgronden
5. Is er een rechtvaardigingsgrond?
6. Conclusie
Opdracht 1
Het is maart 2020. De
Oostenrijkse
bondskanselier,
Sebastian Kurz, heeft
net besloten om de
grens te sluiten voor
reizigers die vanuit
Italië Oostenrijk
binnen willen komen
om de verspreiding
van het coronavirus
tegen te gaan. Wie de Oostenrijkse nationaliteit heeft mag natuurlijk nog wel terugkeren naar het
eigen land. Bovidus KG is een Oostenrijkse transporteur van levende dieren. Een
vrachtwagenchauffeur van het bedrijf keert terug uit Italië met een lading slachtrijpe runderen. Als
Oostenrijkse mag zij het land wel in, maar omdat het nog niet duidelijk is of het coronavirus
overdraagbaar is op runderen is het regime van (fictieve) richtlijn 452/1998/EG betreffende sanitaire
inspecties van rundervee tijdens de uitbraak van nidovirales (waartoe ook de coronaviridiae
,behoren) van kracht. Dat betekent dat Italië aan de grens een sanitaire inspectie van de runderen
moet doen voor ze uitgevoerd worden. Een inspectie van een vrachtwagen vol runderen neemt
ongeveer twee uur in beslag. Het aanwezige douanepersoneel is hiervoor opgeleid. De Italiaanse
overheid, die door de uitbraak van het coronavirus het geld goed kan gebruiken, besluit om van de
nood een deugd te maken en exporteurs van rundervee een uitvoerheffing op te leggen van 5% van
de waarde van de lading. Bovidus KG schrikt zich een hoedje wanneer het een week later een
rekening van maar liefst 4000 euro ontvangt. Het bedrijf besluit de heffing meteen aan te vechten.
Vraag: Is de Italiaanse uitvoerheffing verenigbaar met EU recht?
Issue
Oostenrijkse transporteur wil vanuit Italië Oostenrijk weer in met runderen, maar er moet
vanwege corona bij de grens een sanitaire inspectie plaatsvinden volgens het regime van
richtlijn betreffende sanitaire inspecties. Italië laat exporteurs een uitvoerheffing betalen van
5% van de waarde van de lading. De Oostenrijkse exporteur krijgt een rekening van 4000
euro en vecht deze heffing aan.
Rechtsvraag: Is de Italiaanse uitvoerheffing verenigbaar met het EU recht?
Rules
- Artikel 26 VWEU: binnen de EU bestaat een interne markt met vrij verkeer van
goederen, personen, diensten en kapitaal. Doel is verwijderen van alle niet
gerechtvaardigde belemmeringen op het vrije verkeer.
- Financiële handelsbelemmeringen: Artikel 28 VWEU en artikel 30 VWEU: de Unie is
ook een douane-unie die zich uitstrekt over gehele goederenverkeer en verbied in-
en uitvoerrechten en alle heffingen van gelijke werking. Er zijn 2 rechtvaardigingen
(zie jurisprudentie).
- Niet financiële handelsbelemmeringen: Artikel 34-36 VWEU: verbod op kwantitatieve
in- en uitvoerbeperkingen en alle maatregelen van gelijke werking. Artikel 36 VWEU
geeft rechtvaardiging.
Jurisprudentie:
- Commissie t. Luxemburg
- Bauhuis
Application
Belemmering? Financieel? Niet financieel?
De uitvoerheffing maakt het duurder om vanuit Italië producten te exporteren en
belemmert daarmee de vrije handel. Er is sprake van een financiële heffing. De heffing van
5% is een heffing van gelijke werking als een uitvoerheffing en volgens artikel 30 VWEU dus
verboden.
Heffing van gelijke werking volgens arrest Haahr Petroleum: “elke eenzijdige opgelegde
geldelijke last, ongeacht de benaming of de structuur ervan, die wegens grensoverschrijding
over goederen wordt geheven en geen douanerecht stricto sensu is”
,Twee mogelijke rechtvaardigingen voor financiële belemmeringen:
1. Commissie t. Luxenburg: Vergoeding voor een daadwerkelijke, vrijwillige door de
overheid verleende dienst aan importeur of exporteur
2. Commissie t. Duitsland of Bauhuis: Reële kosten van door Europese wetgeving
opgelegde heffingen voor keuringen
Bauhuis is in deze casus het meest relevant: Het gaat om een heffing van 5% van de waarde
van de lading. Italië moet een inspectie uitvoeren van ongeveer 2 uur wanneer geëxporteerd
wordt. Twee vereisten van deze uitzondering:
1. Het moet gaan om een uniforme heffing, geen heffing van gelijke werking als
uitvoerrechten
2. Het bedrag moet zijn: de werkelijke kosten van de keuring ter zake waarvan zij
worden toegepast en mag deze niet overschrijden.
Aan het tweede vereiste is niet voldaan. Er is geen direct verband met de kosten van de
lidstaat (inspectie, opleiding mensen, personeel) en de heffing van 5% van de lading. De
kosten voor de exporteur zijn hoger dan de werkelijke kosten.
Conclusion
De heffing is in strijd met artikel 30 VWEU.
Opdracht 2
Met enige regelmaat hebben lidstaten te kampen met mond-en-klauwzeer (MKZ), een zeer
besmettelijke dierziekte bij evenhoevigen, zoals schapen en geiten. Om verspreiding van de ziekte
een halt toe te roepen, heeft de EU in 2016 de (fictieve) richtlijn 456/2016/EU ingevoerd, op basis
waarvan lidstaten aan de grens 10% van elke lading te importeren evenhoevigen moeten inspecteren
op de aanwezigheid van MKZ. Frankrijk heeft de richtlijn in 2018 ingevoerd. De kosten verbonden aan
de inspecties verhaalt Frankrijk op de importeurs. Omdat er in het voorjaar van 2020 in een aantal
lidstaten grote uitbraken van MKZ zijn, besluit de Franse regering echter zelfstandig haar
, inspectieregime aan te scherpen. Vanaf juli 2020 dienen alle te importeren evenhoevigen aan de
grens te worden gecontroleerd op MKZ. De extra kosten hiervoor worden verhaald op de importeurs.
Deze uitgebreidere controles vinden ook plaats op de nationale veestapel. Indien het vee vrij is van
ziektes krijgen zowel de veehouder als de importeur een officiële verklaring hiervan op papier
gesteld.
Vraag: Zijn de kosten die Frankrijk in rekening brengt voor de inspecties verenigbaar met
EU recht?
Issue
Er is een richtlijn die bepaalt dat lidstaten aan de grens 10% van elke lading te importeren
evenhoevigen moeten inspecteren op aanwezigheid van MKZ. De kosten die hieraan
verbonden zijn verhaalt Frankrijk op de importeurs. Frankrijk besluit later zelfstandig haar
inspectieregime aan te scherpen en inspecteert alle evenhoevigen. 10% naar 100% controle.
De extra kosten worden ook op de importeurs verhaalt.
Rechtsvraag: Zijn de kosten die Frankrijk in rekening brengt voor de inspecties verenigbaar
met EU recht?
Rules
Artikel 26 VWEU: interne markt EU
Artikel 30 VWEU: verbod in- en uitvoerrechten en heffingen van gelijke werking
Artikel 110 VWEU: discriminatieverbod. Geen hogere belasting op producten van andere
lidstaten. Outokumpu: artikel 110 van toepassing op maatregelen die behoren “tot een
algemeen stelsel van binnenlandse belastingen waardoor categorieën producten
stelselmatig worden getroffen volgens objectieve, onafhankelijk van de oorsprong van de
producten toegepaste criteria”
Zin 1 gelijksoortige producten
- Fiscaal discriminatieverbod
- Gelijksoortigheid wordt beoordeeld vanuit gebruikersoogpunt
Zin 2: concurrerende producten
- Verbod op fiscaal beschermend effect t.a.v. binnenlandse producten
Jurisprudentie
- C-7/68 Commissie t. Italië: definitie van een goed
- Commissie t. Luxenburg of Commissie t. Duitsland: uitzondering 1 op financiële
belemmeringen
- Bauhuis: uitzondering 2 op financiële belemmeringen
Application
In het geding is het vrije verkeer van goederen. Runderen vallen onder goederen volgens
Commissie t. Italië C-7/68. Het zijn op geld waardeerbare zaken welke voorwerp kunnen
vormen van handelstransacties.
Er is door aanwezigheid van een richtlijn sprake van harmonisatie. De richtlijn harmoniseer
het doen van inspecties op 10%. Wat niet wordt vastgesteld is de prijs die daarvoor betaald
