Inhoud
Kennisclip ouderschap............................................................................................................................2
Kennisclip hechting.................................................................................................................................5
Kennisclip meldcode...............................................................................................................................9
Kennisclip Life Events...........................................................................................................................10
Kennisclip ontwikkelingspsychologie baby...........................................................................................14
Kennisclip modellen ontwikkelingspsychologie....................................................................................17
Kennisclip 1 Biologische benadering.................................................................................................17
Kennisclip 2 Behaviorisme................................................................................................................18
Kennisclip 3 Contextueel perspectief................................................................................................19
Kennisclip 4 Cognitieve perspectief..................................................................................................20
Kennisclip ontwikkelingspsychologie peuter........................................................................................21
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................21
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................23
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................24
Kennisclip ontwikkelingspsychologie kleuter........................................................................................25
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................26
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................26
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................27
Kennisclip ontwikkelingspsychologie schoolkind..................................................................................29
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................29
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................30
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................32
Kennisclip ontwikkelingspsychologie puber.........................................................................................34
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................34
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................34
Kennisclip 3 Sociaal emotionele ontwikkeling..................................................................................35
Kennisclip risico puberteit....................................................................................................................36
,Kennisclip ouderschap
De student legt uit wat de begrippen “positief ervaren ouderschap” en
“negatief ervaren ouderschap” inhouden en wat de gevolgen van deze
vormen van ouderschap zijn voor ouder(s) en kind, zodanig dat zij signalen
kan oppakken en interventies kan beargumenteren bij de gegeven
casuïstiek.
De student benoemt de kenmerken van de belangrijkste psychiatrische
ziektebeelden en kan op basis van aangereikte aandachtspunten de
invloed van ouders met psychiatrische problematiek op de opvoeding van
hun kind signaleren en beoordelen in gegeven casuïstiek.
De student herkent ouders met een verstandelijke beperking en gevolgen
hiervan op ouderschap zodanig dat hij een interventieplan kan maken bij
gegeven casuïstiek.
Wat is ouderschap?
= alles wat met het ouder zijn te maken heeft (is een groot verschil met
opvoeden)
Bij ouderschap gaat het veel meer over de transformatie naar het zijn van een
ouder waarbij we het hebben over de impact die het ouderschap heeft op een
ouder.
o Impact op de ouder zelf (zeker of onzeker)
o Impact op de partnerrelatie
o Impact op het sociale leven (wie zijn mijn vrienden)
o Impact op de carrière (werk combineren met rol als ouder)
Opvoeden versus ouderschap
o Opvoeden = tijdelijk, kun je uitbesteden
o Perspectief van het kind staat centraal
o Ouderschap = altijd aanwezig (ook als je kind oud genoeg is)
o Perspectief van de ouder staat centraal
o Identiteitsontwikkeling
Componenten van ouderschap
Van invloed op hoe ouderschap wordt ervaren en wordt uitgevoerd door ouders.
o Welzijn van de ouder
o Hoe zit een ouder in zijn vel?
o Opvoedvertrouwen
o Krachtig ouderschap groeit als de ouder vertrouwen heeft in
zijn/haar rol als ouder
o Gevoel van competentie
o Ouderschapsbeleving
o Hoe wordt het ouderschap ervaren?
Ouderschapstheorie Alice van der Plas
Dr. Alice van der Plas = ouderschapsbegeleider en gezinstherapeut
Doel ouderschapstheorie binnen JGZ:
o Contact met ouders terugvinden
o Helpt om te weten wat er nodig is en waarom
o Concrete handvaten
Verbinding met ouders naast ouders staan eigen kracht versterken
,Basisaannames van ouderschapstheorie
o Elke ouder heeft een besef van verantwoordelijk zijn
o Ouders willen het beste voor hun kind
o Gevoel van tekortkoming verliest verbinding
o Ouderschap maakt kwetsbaar
o Altijd gevoel van schuld en schaamte bij ouders
o Ouders zijn eindverantwoordelijk
o Aansluiten bij wat de ouder belangrijk vindt
o Professional loopt maar even mee in het proces
Buffer denken
o Buffers spelen een rol in het veerkrachtsysteem van ouders
o Verfijning van het balansmodel van Bakker et al.
4 noodzakelijke buffers
- Een solidaire gemeenschap
o Men is zich bewust van de goede intenties van de ouders
- Goede taakverdeling
o In en rondom het huis
- Metapositie
o Door praten over opvoeding ervoor gezorgd kan worden dat ouders even
uit de situatie stappen en even boven de situatie gaan hangen.
(reflecteren op eigen handelen)
- `Goede ouder’-ervaringen
o Niet zo zeer trots op het kind, maar ook trots op zichzelf als ouder
Rol van JGZ in ouderschap
Veilige plek bieden waar ouders met vragen terecht kunnen en hun
ouderschapservaringen
Gesprek over ouderschap is niet vanzelfsprekend = wel van belang
Taken:
o Deskundigheid van ouders meenemen in gesprekken
o Ouders luisterend oor bieden
o Ouders een passend advies geven
Resultaat:
o Steun verminderd stress en geeft ouders meer vertrouwen
Ervaren ouderschap
= beleving van de ouder
o Positief ervaren ouderschap
o Gevoel van vertrouwen en competent zijn
o Identiteit in ouderrol gevonden
o Negatief ervaren ouderschap
o Ouderschap geeft stress en onrust
o Negatieve invloed op interactie met kind
Gevolgen negatief of positief ouderschap
o Interactie met kind
o Hechting
o Gevoel van vertrouwen
o Stressniveau
o Sfeer in gezin
o Kwaliteit van leven
o Balans in leven
, o Sociaal netwerk
o Opvoedingsproblemen (negatief)
o Kindermishandeling (negatief)
o Sensitief reageren
Interventies
o Opvoedkwaliteitenspel
o Stevig ouderschap
o Triple P
Goed genoeg ouderschap
Hoe weet je dat een kind voldoende wordt ondersteund om zich goed te kunnen
ontwikkelen?
o Geen concrete instrumenten
o Persoonlijke en professionele intuïtie
Framework for the assessment of children in need and their families
Voorbeelden aspecten:
o Continuïteit in opvoeding en verzorging
o Stabiliteit in levensomstandigheden
o Voorbeeldgedrag ouder
o Empathische vermogens ouder
Kennisclip ouderschap............................................................................................................................2
Kennisclip hechting.................................................................................................................................5
Kennisclip meldcode...............................................................................................................................9
Kennisclip Life Events...........................................................................................................................10
Kennisclip ontwikkelingspsychologie baby...........................................................................................14
Kennisclip modellen ontwikkelingspsychologie....................................................................................17
Kennisclip 1 Biologische benadering.................................................................................................17
Kennisclip 2 Behaviorisme................................................................................................................18
Kennisclip 3 Contextueel perspectief................................................................................................19
Kennisclip 4 Cognitieve perspectief..................................................................................................20
Kennisclip ontwikkelingspsychologie peuter........................................................................................21
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................21
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................23
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................24
Kennisclip ontwikkelingspsychologie kleuter........................................................................................25
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................26
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................26
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................27
Kennisclip ontwikkelingspsychologie schoolkind..................................................................................29
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................29
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................30
Kennisclip 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling..................................................................................32
Kennisclip ontwikkelingspsychologie puber.........................................................................................34
Kennisclip 1 Fysieke ontwikkeling.....................................................................................................34
Kennisclip 2 Cognitieve ontwikkeling................................................................................................34
Kennisclip 3 Sociaal emotionele ontwikkeling..................................................................................35
Kennisclip risico puberteit....................................................................................................................36
,Kennisclip ouderschap
De student legt uit wat de begrippen “positief ervaren ouderschap” en
“negatief ervaren ouderschap” inhouden en wat de gevolgen van deze
vormen van ouderschap zijn voor ouder(s) en kind, zodanig dat zij signalen
kan oppakken en interventies kan beargumenteren bij de gegeven
casuïstiek.
De student benoemt de kenmerken van de belangrijkste psychiatrische
ziektebeelden en kan op basis van aangereikte aandachtspunten de
invloed van ouders met psychiatrische problematiek op de opvoeding van
hun kind signaleren en beoordelen in gegeven casuïstiek.
De student herkent ouders met een verstandelijke beperking en gevolgen
hiervan op ouderschap zodanig dat hij een interventieplan kan maken bij
gegeven casuïstiek.
Wat is ouderschap?
= alles wat met het ouder zijn te maken heeft (is een groot verschil met
opvoeden)
Bij ouderschap gaat het veel meer over de transformatie naar het zijn van een
ouder waarbij we het hebben over de impact die het ouderschap heeft op een
ouder.
o Impact op de ouder zelf (zeker of onzeker)
o Impact op de partnerrelatie
o Impact op het sociale leven (wie zijn mijn vrienden)
o Impact op de carrière (werk combineren met rol als ouder)
Opvoeden versus ouderschap
o Opvoeden = tijdelijk, kun je uitbesteden
o Perspectief van het kind staat centraal
o Ouderschap = altijd aanwezig (ook als je kind oud genoeg is)
o Perspectief van de ouder staat centraal
o Identiteitsontwikkeling
Componenten van ouderschap
Van invloed op hoe ouderschap wordt ervaren en wordt uitgevoerd door ouders.
o Welzijn van de ouder
o Hoe zit een ouder in zijn vel?
o Opvoedvertrouwen
o Krachtig ouderschap groeit als de ouder vertrouwen heeft in
zijn/haar rol als ouder
o Gevoel van competentie
o Ouderschapsbeleving
o Hoe wordt het ouderschap ervaren?
Ouderschapstheorie Alice van der Plas
Dr. Alice van der Plas = ouderschapsbegeleider en gezinstherapeut
Doel ouderschapstheorie binnen JGZ:
o Contact met ouders terugvinden
o Helpt om te weten wat er nodig is en waarom
o Concrete handvaten
Verbinding met ouders naast ouders staan eigen kracht versterken
,Basisaannames van ouderschapstheorie
o Elke ouder heeft een besef van verantwoordelijk zijn
o Ouders willen het beste voor hun kind
o Gevoel van tekortkoming verliest verbinding
o Ouderschap maakt kwetsbaar
o Altijd gevoel van schuld en schaamte bij ouders
o Ouders zijn eindverantwoordelijk
o Aansluiten bij wat de ouder belangrijk vindt
o Professional loopt maar even mee in het proces
Buffer denken
o Buffers spelen een rol in het veerkrachtsysteem van ouders
o Verfijning van het balansmodel van Bakker et al.
4 noodzakelijke buffers
- Een solidaire gemeenschap
o Men is zich bewust van de goede intenties van de ouders
- Goede taakverdeling
o In en rondom het huis
- Metapositie
o Door praten over opvoeding ervoor gezorgd kan worden dat ouders even
uit de situatie stappen en even boven de situatie gaan hangen.
(reflecteren op eigen handelen)
- `Goede ouder’-ervaringen
o Niet zo zeer trots op het kind, maar ook trots op zichzelf als ouder
Rol van JGZ in ouderschap
Veilige plek bieden waar ouders met vragen terecht kunnen en hun
ouderschapservaringen
Gesprek over ouderschap is niet vanzelfsprekend = wel van belang
Taken:
o Deskundigheid van ouders meenemen in gesprekken
o Ouders luisterend oor bieden
o Ouders een passend advies geven
Resultaat:
o Steun verminderd stress en geeft ouders meer vertrouwen
Ervaren ouderschap
= beleving van de ouder
o Positief ervaren ouderschap
o Gevoel van vertrouwen en competent zijn
o Identiteit in ouderrol gevonden
o Negatief ervaren ouderschap
o Ouderschap geeft stress en onrust
o Negatieve invloed op interactie met kind
Gevolgen negatief of positief ouderschap
o Interactie met kind
o Hechting
o Gevoel van vertrouwen
o Stressniveau
o Sfeer in gezin
o Kwaliteit van leven
o Balans in leven
, o Sociaal netwerk
o Opvoedingsproblemen (negatief)
o Kindermishandeling (negatief)
o Sensitief reageren
Interventies
o Opvoedkwaliteitenspel
o Stevig ouderschap
o Triple P
Goed genoeg ouderschap
Hoe weet je dat een kind voldoende wordt ondersteund om zich goed te kunnen
ontwikkelen?
o Geen concrete instrumenten
o Persoonlijke en professionele intuïtie
Framework for the assessment of children in need and their families
Voorbeelden aspecten:
o Continuïteit in opvoeding en verzorging
o Stabiliteit in levensomstandigheden
o Voorbeeldgedrag ouder
o Empathische vermogens ouder
