Kwalitatief onderzoek
Samenvatting
Bachelor Toegepaste gezondheidswetenschappen
Academiejaar 2021 – 2022
,Inhoud
1 INLEIDING KWALITATIEF ONDERZOEK 4
1.1 Kwantitatief en kwalitatief onderzoek 4
1.1.1 Kwantitatief onderzoek 4
1.1.2 Kwalitatief onderzoek 4
1.1.3 Kwantitatief & kwalitatief onderzoek 4
1.2 Afbakening & omschrijving kwalitatief onderzoek terminologie en afbaking 4
1.2.1 Definitie kwalitatief onderzoek 4
1.2.2 Terminologie 5
1.2.3 Tradities in kwalitatief onderzoek 5
1.2.4 Kenmerken van kwalitatief onderzoek 6
1.3 Keuze voor kwalitatief onderzoek 6
1.3.1 Waarom kies je voor kwalitatief onderzoek? 6
1.3.2 Mixed methods onderzoek 7
2 DE KWALITATIEVE ONDERZOEKSOPZET 8
2.1 Het onderzoeksvoorstel 8
2.1.1 Inleiding 8
2.1.2 Eigenschappen 8
2.2 Literatuuronderzoek en theorie 9
2.2.1 Exploratief vermogen van kwalitatief onderzoek 9
2.2.2 Hoe omgaan met theorie/literauur in kwalitatief onderzoek? 9
2.3 Probleemstelling 10
2.3.1 Vraagstelling bij kwalitatief onderzoek 10
2.3.2 Doelstelling 11
2.3.3 Ethiek in kwalitatief onderzoek 11
3 HET BEPALEN VAN DE STEEKPROEF 14
3.1 Waar wordt de vraagstelling onderzocht? 14
3.1.1 In de vraagstelling 14
3.1.2 Maximalisatie 14
3.2 Samenstelling en omvang van de steekproef 15
3.2.1 Kwantitatief onderzoek 15
3.2.2 Kwalitatief onderzoek 15
3.2.3 Soorten van steekproeven 15
3.2.4 Omvang van de steekproef 17
3.3 Generaliseerbaarheid of externe validiteit 17
3.4 Werving en toegang verkrijgen 18
4 DATAVERZAMELING 19
4.1 Kwalitatieve onderzoeksgegevens 19
4.1.1 Wat moet je doen voor rijkere data 19
4.2 Kwalitatieve dataverzamelingsmethodes 19
4.2.1 Participerende observatie 20
4.2.2 Kwalitatieve interviews 21
4.2.3 Focusgroepen 23
4.2.4 Verzamelen van documenten 24
/2
, 4.3 Online dataverzameling 24
4.3.1 Hoe verzamelen? 24
4.4 Zorgvuldig gegevensbeheer 25
4.4.1 Transcriberen 25
5 PRINCIPES VAN KWALITATIEVE ANALYSE 27
5.1 Wat is analyseren? 27
5.1.1 Omschrijving 27
5.1.2 Elementen van analyse 27
5.2 Redenen in kwalitatief onderzoek 29
5.2.1 Inductie en deductie 29
5.2.2 Afwisselen dataverzameling en data-analyse 30
5.3 Uitgangspunten van inductieve kwalitatieve analyse 30
5.3.1 Constante vergelijking 30
5.3.2 Analytische inductie 31
5.3.3 Theoritische sensitiviteit 31
5.4 Uitgangspunten van deductieve kwalitatieve analyse 31
5.4.1 Operationalisering 31
5.5 de onderzoekslang 31
6 METHODEN EN TECHNIEKEN VAN KWALITATIEVE ANALYSE 33
6.1 inleiding 33
6.1.1 Functies van coderen 33
6.2 inductief coderen 33
6.2.1 Fase 1 : open coderen 33
6.2.2 Fase 2 : Axiaal coderen 35
6.2.3 Fase 3: selectief coderen 36
6.3 Hulp bij integreren = selectief coderen 37
6.3.1 Hulpmiddelen bij de structurering 37
6.3.2 Hulpmiddelen bij integreren : samenvatting 38
6.4 computerondersteunende kwalitatieve analyse 42
7 KWALITEIT VAN ONDERZOEK 43
7.1 Kwaliteitsdenken 43
7.1.1 Validiteit en betrouwbaarheid 43
7.1.2 Bedreigingen 43
7.2 Kwaliteitsbewaking 44
7.2.1 Methodische verantwoording 44
7.2.2 Reflectie op de rol van de onderzoeker 44
7.2.3 Triangulatie 44
7.2.4 Terugkoppeling naar participanten 45
7.2.5 Werken met andere onderzoekers 45
7.3 Beoordelen van kwaliteit 45
/3
, 1 INLEIDING KWALITATIEF ONDERZOEK
1.1 KWANTITATIEF EN KWALITATIEF ONDERZOEK
1.1.1 KWANTITATIEF ONDERZOEK
Eigenschappen van kwantitatief onderzoek
• Hypothesen uit worden afgeleid vanuit theorie/literatuur
• Kenmerken worden gemeten (gebaseerd op theorie)
• Vaak via bestaande gestandaardiseerde meetinstrumenten (BMI, vetpercentage, lengte,
eenzaamheidsschaal, hechtingschaal…)
• Groot aantal onderzoekseenheden (>35)
• Waarnemingen worden uitgedrukt in getallen
• Via statistiek worden de hypothesen getest
• De uitkomsten worden verklaard en verder uitgewerkt
1.1.2 KWALITATIEF ONDERZOEK
Eigenschappen van kwalitatief onderzoek
• Uit literatuur
• verschillende inzichten over het onderwerp
• een vraagstelling formuleren
• Klein aantal onderzoekseenheden (<35) steekproef
• Zelf ontwikkelde meetinstrumenten (vragenlijst, observatie items…) (geen bestaande
meetinstrumenten gaan gebruiken)
• Waarnemingen per eenheid is heel intensief
• Gegevens zijn teksten die via methoden voor kwalitatieve analyse verwerkt worden
• Niet gericht op hypotheses te formuleren
• Resultaat= thema’s die betekenissen en ervaringen weergeven & relaties ertussen
1.1.3 KWANTITATIEF & KWALITATIEF ONDERZOEK
Conclusie kwalitatief & kwantitatief onderzoek
• Heel verschillend
• Beide types onderzoek zinvol
• Bieden antwoord op andere soort onderzoeksvragen
• Totaal andere werkwijze & methodes
1.2 AFBAKENING & OMSCHRIJVING KWALITATIEF ONDERZOEK TERMINOLOGIE EN
AFBAKING
1.2.1 DEFINITIE KWALITATIEF ONDERZOEK
Definitie van kwalitatief onderzoek “kwalitatieve onderzoeksmethoden zijn strategieën voor de
systematische verzameling, organisatie en interpretatie van tekstueel materiaal dat is verkregen door
gesprekken of observaties met het doel concepten te ontwikkelen die ons helpen om sociale verschijnselen
in hun natuurlijke context te begrijpen met de nadruk op betekenissen, ervaringen en gezichtspunten van
alle betrokkenen.”
• Definitie wordt nooit bevraagd. Via vragen kijken of je het verschil kent tussen kwalitatief en
kwantitatief onderzoek. Definitie kunnen uitleggen
/4
Samenvatting
Bachelor Toegepaste gezondheidswetenschappen
Academiejaar 2021 – 2022
,Inhoud
1 INLEIDING KWALITATIEF ONDERZOEK 4
1.1 Kwantitatief en kwalitatief onderzoek 4
1.1.1 Kwantitatief onderzoek 4
1.1.2 Kwalitatief onderzoek 4
1.1.3 Kwantitatief & kwalitatief onderzoek 4
1.2 Afbakening & omschrijving kwalitatief onderzoek terminologie en afbaking 4
1.2.1 Definitie kwalitatief onderzoek 4
1.2.2 Terminologie 5
1.2.3 Tradities in kwalitatief onderzoek 5
1.2.4 Kenmerken van kwalitatief onderzoek 6
1.3 Keuze voor kwalitatief onderzoek 6
1.3.1 Waarom kies je voor kwalitatief onderzoek? 6
1.3.2 Mixed methods onderzoek 7
2 DE KWALITATIEVE ONDERZOEKSOPZET 8
2.1 Het onderzoeksvoorstel 8
2.1.1 Inleiding 8
2.1.2 Eigenschappen 8
2.2 Literatuuronderzoek en theorie 9
2.2.1 Exploratief vermogen van kwalitatief onderzoek 9
2.2.2 Hoe omgaan met theorie/literauur in kwalitatief onderzoek? 9
2.3 Probleemstelling 10
2.3.1 Vraagstelling bij kwalitatief onderzoek 10
2.3.2 Doelstelling 11
2.3.3 Ethiek in kwalitatief onderzoek 11
3 HET BEPALEN VAN DE STEEKPROEF 14
3.1 Waar wordt de vraagstelling onderzocht? 14
3.1.1 In de vraagstelling 14
3.1.2 Maximalisatie 14
3.2 Samenstelling en omvang van de steekproef 15
3.2.1 Kwantitatief onderzoek 15
3.2.2 Kwalitatief onderzoek 15
3.2.3 Soorten van steekproeven 15
3.2.4 Omvang van de steekproef 17
3.3 Generaliseerbaarheid of externe validiteit 17
3.4 Werving en toegang verkrijgen 18
4 DATAVERZAMELING 19
4.1 Kwalitatieve onderzoeksgegevens 19
4.1.1 Wat moet je doen voor rijkere data 19
4.2 Kwalitatieve dataverzamelingsmethodes 19
4.2.1 Participerende observatie 20
4.2.2 Kwalitatieve interviews 21
4.2.3 Focusgroepen 23
4.2.4 Verzamelen van documenten 24
/2
, 4.3 Online dataverzameling 24
4.3.1 Hoe verzamelen? 24
4.4 Zorgvuldig gegevensbeheer 25
4.4.1 Transcriberen 25
5 PRINCIPES VAN KWALITATIEVE ANALYSE 27
5.1 Wat is analyseren? 27
5.1.1 Omschrijving 27
5.1.2 Elementen van analyse 27
5.2 Redenen in kwalitatief onderzoek 29
5.2.1 Inductie en deductie 29
5.2.2 Afwisselen dataverzameling en data-analyse 30
5.3 Uitgangspunten van inductieve kwalitatieve analyse 30
5.3.1 Constante vergelijking 30
5.3.2 Analytische inductie 31
5.3.3 Theoritische sensitiviteit 31
5.4 Uitgangspunten van deductieve kwalitatieve analyse 31
5.4.1 Operationalisering 31
5.5 de onderzoekslang 31
6 METHODEN EN TECHNIEKEN VAN KWALITATIEVE ANALYSE 33
6.1 inleiding 33
6.1.1 Functies van coderen 33
6.2 inductief coderen 33
6.2.1 Fase 1 : open coderen 33
6.2.2 Fase 2 : Axiaal coderen 35
6.2.3 Fase 3: selectief coderen 36
6.3 Hulp bij integreren = selectief coderen 37
6.3.1 Hulpmiddelen bij de structurering 37
6.3.2 Hulpmiddelen bij integreren : samenvatting 38
6.4 computerondersteunende kwalitatieve analyse 42
7 KWALITEIT VAN ONDERZOEK 43
7.1 Kwaliteitsdenken 43
7.1.1 Validiteit en betrouwbaarheid 43
7.1.2 Bedreigingen 43
7.2 Kwaliteitsbewaking 44
7.2.1 Methodische verantwoording 44
7.2.2 Reflectie op de rol van de onderzoeker 44
7.2.3 Triangulatie 44
7.2.4 Terugkoppeling naar participanten 45
7.2.5 Werken met andere onderzoekers 45
7.3 Beoordelen van kwaliteit 45
/3
, 1 INLEIDING KWALITATIEF ONDERZOEK
1.1 KWANTITATIEF EN KWALITATIEF ONDERZOEK
1.1.1 KWANTITATIEF ONDERZOEK
Eigenschappen van kwantitatief onderzoek
• Hypothesen uit worden afgeleid vanuit theorie/literatuur
• Kenmerken worden gemeten (gebaseerd op theorie)
• Vaak via bestaande gestandaardiseerde meetinstrumenten (BMI, vetpercentage, lengte,
eenzaamheidsschaal, hechtingschaal…)
• Groot aantal onderzoekseenheden (>35)
• Waarnemingen worden uitgedrukt in getallen
• Via statistiek worden de hypothesen getest
• De uitkomsten worden verklaard en verder uitgewerkt
1.1.2 KWALITATIEF ONDERZOEK
Eigenschappen van kwalitatief onderzoek
• Uit literatuur
• verschillende inzichten over het onderwerp
• een vraagstelling formuleren
• Klein aantal onderzoekseenheden (<35) steekproef
• Zelf ontwikkelde meetinstrumenten (vragenlijst, observatie items…) (geen bestaande
meetinstrumenten gaan gebruiken)
• Waarnemingen per eenheid is heel intensief
• Gegevens zijn teksten die via methoden voor kwalitatieve analyse verwerkt worden
• Niet gericht op hypotheses te formuleren
• Resultaat= thema’s die betekenissen en ervaringen weergeven & relaties ertussen
1.1.3 KWANTITATIEF & KWALITATIEF ONDERZOEK
Conclusie kwalitatief & kwantitatief onderzoek
• Heel verschillend
• Beide types onderzoek zinvol
• Bieden antwoord op andere soort onderzoeksvragen
• Totaal andere werkwijze & methodes
1.2 AFBAKENING & OMSCHRIJVING KWALITATIEF ONDERZOEK TERMINOLOGIE EN
AFBAKING
1.2.1 DEFINITIE KWALITATIEF ONDERZOEK
Definitie van kwalitatief onderzoek “kwalitatieve onderzoeksmethoden zijn strategieën voor de
systematische verzameling, organisatie en interpretatie van tekstueel materiaal dat is verkregen door
gesprekken of observaties met het doel concepten te ontwikkelen die ons helpen om sociale verschijnselen
in hun natuurlijke context te begrijpen met de nadruk op betekenissen, ervaringen en gezichtspunten van
alle betrokkenen.”
• Definitie wordt nooit bevraagd. Via vragen kijken of je het verschil kent tussen kwalitatief en
kwantitatief onderzoek. Definitie kunnen uitleggen
/4
