H01: Herkenning en gestructureerde benadering zieke kind
1. Inleiding
Wat is een kind?
- Zuigeling = postnataal tot 1 jaar
- Kind = 1 jaar tot puberteit
- Als jij denkt dat het een kind is, is het een kind
Definitie kritisch ziek kind = elk kind in een klinische situatie die kan uitlopen in respiratoir, circulatoir of neurologisch
falen, wanneer ze niet tijdig herkend en behandeld wordt.
Herkennen moet vroeg en snel via een systematische gestructureerde aanpak ® ABCDE
Herkenning is belangrijk ® ziekte bij een kind kan heel snel evolueren naar levensbedreigend
- Gut feeling is belangrijk!
Traditioneel:
- Anamnese van de huidige klacht
- Voorgeschiedenis
- Familiale anamnese
- Klinisch onderzoek
- Differentiëel diagnose
- Beleidsplan
® gut feeling is zeer belangrijk bij het verzorgen van een ernstig ziek kind.
2. Airway/breathing
Kinderen zijn geen kleine volwassenen.
- Bij kinderen leidt hypoxie tot een arrest
- Bij volwassenen leidt arrest tot hypoxie
, Potentieel respiratoir falen:
- Meest frequente reden voor consultatie/opname
- Oorzaak 20% van overlijdens bij kinderen jonger 5 jaar
- 3 – 6 luchtweginfecties is normaal bij kinderen jonger dan 5 jaar
Waarom zijn kinderen hier gevoelig voor?
- Immunologisch onrijp
- Compliante thoraxwand, ribben horizontaal
- Controle van de ademhaling
- Ademspieren
- Luchtweg diameter is kleiner (opzwelling ® meer kans dicht)
2.1. Herkenning van potentieel respiratoir falen
Bestaat uit evaluatie van:
- De ademarbeid (effort)
- De doeltreffendheid van de ademhaling (efficiëntie)
- De effecten van respiratoir falen op andere organen
2.1.1. De ademarbeid (effort)
- Gebruiken van hulpspieren ® intrekkingen, head bobbing, tracheal tug
- Bijgeluiden ® stridor, wheezing, kreunen
- Neusvleugelen
- Houding (opisthotonus)
- Snel/traag (tachypnoe/bradypnoe)
Uitzonderingen ® toegenomen ademarbeid is afwezig bij:
- Uitputting
o Uitputting/gasping is een preterminaal teken!
- Centrale ademhalingsdepressie
- Neuromusculaire aandoeningen
2.1.2. Doeltreffendheid van de ademhaling (efficiëntie)
- Thoraxexpansie?
- Saturatiemeting
- Ademgeruis
o Een stille thorax is een preterminaal teken!
2.1.3. Effecten van respiratoire insufficiëntie op andere organen
- Hartfrequentie ® snel/traag
- Huidskleur ® grijs, bebloemd, grauw, blauw, …
o Cyanose (SpO2 minder dan 85%) is een preterminaal teken!
- Bewustzijn ® agitatie, suf, …
1. Inleiding
Wat is een kind?
- Zuigeling = postnataal tot 1 jaar
- Kind = 1 jaar tot puberteit
- Als jij denkt dat het een kind is, is het een kind
Definitie kritisch ziek kind = elk kind in een klinische situatie die kan uitlopen in respiratoir, circulatoir of neurologisch
falen, wanneer ze niet tijdig herkend en behandeld wordt.
Herkennen moet vroeg en snel via een systematische gestructureerde aanpak ® ABCDE
Herkenning is belangrijk ® ziekte bij een kind kan heel snel evolueren naar levensbedreigend
- Gut feeling is belangrijk!
Traditioneel:
- Anamnese van de huidige klacht
- Voorgeschiedenis
- Familiale anamnese
- Klinisch onderzoek
- Differentiëel diagnose
- Beleidsplan
® gut feeling is zeer belangrijk bij het verzorgen van een ernstig ziek kind.
2. Airway/breathing
Kinderen zijn geen kleine volwassenen.
- Bij kinderen leidt hypoxie tot een arrest
- Bij volwassenen leidt arrest tot hypoxie
, Potentieel respiratoir falen:
- Meest frequente reden voor consultatie/opname
- Oorzaak 20% van overlijdens bij kinderen jonger 5 jaar
- 3 – 6 luchtweginfecties is normaal bij kinderen jonger dan 5 jaar
Waarom zijn kinderen hier gevoelig voor?
- Immunologisch onrijp
- Compliante thoraxwand, ribben horizontaal
- Controle van de ademhaling
- Ademspieren
- Luchtweg diameter is kleiner (opzwelling ® meer kans dicht)
2.1. Herkenning van potentieel respiratoir falen
Bestaat uit evaluatie van:
- De ademarbeid (effort)
- De doeltreffendheid van de ademhaling (efficiëntie)
- De effecten van respiratoir falen op andere organen
2.1.1. De ademarbeid (effort)
- Gebruiken van hulpspieren ® intrekkingen, head bobbing, tracheal tug
- Bijgeluiden ® stridor, wheezing, kreunen
- Neusvleugelen
- Houding (opisthotonus)
- Snel/traag (tachypnoe/bradypnoe)
Uitzonderingen ® toegenomen ademarbeid is afwezig bij:
- Uitputting
o Uitputting/gasping is een preterminaal teken!
- Centrale ademhalingsdepressie
- Neuromusculaire aandoeningen
2.1.2. Doeltreffendheid van de ademhaling (efficiëntie)
- Thoraxexpansie?
- Saturatiemeting
- Ademgeruis
o Een stille thorax is een preterminaal teken!
2.1.3. Effecten van respiratoire insufficiëntie op andere organen
- Hartfrequentie ® snel/traag
- Huidskleur ® grijs, bebloemd, grauw, blauw, …
o Cyanose (SpO2 minder dan 85%) is een preterminaal teken!
- Bewustzijn ® agitatie, suf, …
