H1 : DE BELGISCHE REVOLUTIE
= ontstaan België dankzij liberale en nationale revolutie in het Koninkrijk der Nederlanden
LINK NAAR LATERE HOOFDSTUKEN
- Grenzen van België
- Geopolitieke verhoudingen: Internationaal statuut – neutraliteit – bondgenoten
- Oorsprong van politieke stromingen, breuklijnen en strijdpunten
- Achtergrond voor de Belgische Grondwet (instellingen) van 1831
- Taalbeleid en nationalisme
ACHTERGRONDEN, OORZAKEN EN AANLEIDING
1815-1848 = spanning tussen hervorming en restauratie
≈ Belgische Revolutie : liberale vernieuwing + terugkeer kerk
o Afbraak Ancien Régime = nieuwe sociale verhoudingen en structuren (burgerij, kerk
…)
< ontwikkeling gemechaniseerde grootindustrie (verstedelijking)
< expansie kapitalisme
< Franse Revolutie 1789 (Zuidelijke Nederlanden bij FR ingelijfd)
< Belgische omwenteling (verdere stap)
o Politiek Willem I = Koninkrijk der Nederlanden
< congres Wenen: buffer tegen FR (GHL deel DU-bond; leger)
!! tegenstellingen Noord-Zuid : katholiek + Frans + industrie
!! verlicht absolutisme : overheidscontrole onderwijs en kerk
: bevordering handel (Société Général)
: taalpolitiek (natiebesef)
⟶ Unie der Opposities (1828) ≈ monsterverbond rond vrijheid
!! tegengestelde doelen
o Revolutiejaar 1830 = politieke (FR julirevolutie) + sociale onrust (voedselprijzen)
HET VERLOOP
1828 Unie der opposities (liberalen en katholieken)
1830 Rellen Brussel (La muette de Portici)
Gewapende burgerwacht (liberale oppositie) : eist bestuurlijke scheiding
Troepen Willem I ⟶ radicalisering (afscheidingsbeweging)
1831 1. Voorlopig Bewind : Belgische onafhankelijkheid (erkenning)
2. Verkiezing Nationaal Congres
3. Liberale Grondwet
4. Eedaflegging Leopold van Saksen-Coburg (21 juli 1831)
, INTERNATIONALE CONSTELLATIE
= noodzakelijke instemming grootmachten
Oostenrijk + Pruisen + Rusland ⟷ Frankrijk + Groot-Brittanië
= Heilige Alliantie: bestaande orde en grenzen) = anti-FR barrière doen
verdwijnen
!! RU troepen Poolse opstand = sympathie liberale revolutie
!! PR vreest voor onrust katholieke Rijnprovincies !! GB ≠ FR vazlstaat
Conferentie Londen (4 november 1830)
-
- Wapenstilstand (erkenning BE als oorlogvoerende partij)
- Regeling grenzen + verdeling staatschuld
- Leopold van Saksen-Coburg (ipv Franse prins)
- Opgelegde neutraliteit
-
< XVII Artikelen (Maastrich + Limburg-over-de-Laas + Luxemburg)
Tiendaagse Veldtocht
verzet Willem I ⟷ ingrijpen FR toepen (persoonlijk verzoek Leopold)
!! belang NE buffer
= XXIV Artikelen (verlies gebieden + tolheffing Schelde)
!! Willem I blijft zich verzetten tot 1838 (publieke opinie tegen militaire kosten)
WISSELING MACHT
= verkiezingen Nationaal Congres !! cijnsvoorwaarde : adel + hoger burgerij
Binnenlandse opposanten
o Orangisten : terugkeer naar Willem I (beperkte stroming verdwijnt na aanvaarding 1838)
o Republikeinse democraten : voorstanders republiek (Louis De Potter)
o Reunionisten : aanhechting bij Frankrijk (economische en culturele motieven
Interne tegenstelling
Liberalen ⟷ Katholieken (toenemende invloed kerk) ≈ klerikale revolutie (liberale
oppositie)
≈ gestolen revolutie (latere socialisten)
= ontstaan België dankzij liberale en nationale revolutie in het Koninkrijk der Nederlanden
LINK NAAR LATERE HOOFDSTUKEN
- Grenzen van België
- Geopolitieke verhoudingen: Internationaal statuut – neutraliteit – bondgenoten
- Oorsprong van politieke stromingen, breuklijnen en strijdpunten
- Achtergrond voor de Belgische Grondwet (instellingen) van 1831
- Taalbeleid en nationalisme
ACHTERGRONDEN, OORZAKEN EN AANLEIDING
1815-1848 = spanning tussen hervorming en restauratie
≈ Belgische Revolutie : liberale vernieuwing + terugkeer kerk
o Afbraak Ancien Régime = nieuwe sociale verhoudingen en structuren (burgerij, kerk
…)
< ontwikkeling gemechaniseerde grootindustrie (verstedelijking)
< expansie kapitalisme
< Franse Revolutie 1789 (Zuidelijke Nederlanden bij FR ingelijfd)
< Belgische omwenteling (verdere stap)
o Politiek Willem I = Koninkrijk der Nederlanden
< congres Wenen: buffer tegen FR (GHL deel DU-bond; leger)
!! tegenstellingen Noord-Zuid : katholiek + Frans + industrie
!! verlicht absolutisme : overheidscontrole onderwijs en kerk
: bevordering handel (Société Général)
: taalpolitiek (natiebesef)
⟶ Unie der Opposities (1828) ≈ monsterverbond rond vrijheid
!! tegengestelde doelen
o Revolutiejaar 1830 = politieke (FR julirevolutie) + sociale onrust (voedselprijzen)
HET VERLOOP
1828 Unie der opposities (liberalen en katholieken)
1830 Rellen Brussel (La muette de Portici)
Gewapende burgerwacht (liberale oppositie) : eist bestuurlijke scheiding
Troepen Willem I ⟶ radicalisering (afscheidingsbeweging)
1831 1. Voorlopig Bewind : Belgische onafhankelijkheid (erkenning)
2. Verkiezing Nationaal Congres
3. Liberale Grondwet
4. Eedaflegging Leopold van Saksen-Coburg (21 juli 1831)
, INTERNATIONALE CONSTELLATIE
= noodzakelijke instemming grootmachten
Oostenrijk + Pruisen + Rusland ⟷ Frankrijk + Groot-Brittanië
= Heilige Alliantie: bestaande orde en grenzen) = anti-FR barrière doen
verdwijnen
!! RU troepen Poolse opstand = sympathie liberale revolutie
!! PR vreest voor onrust katholieke Rijnprovincies !! GB ≠ FR vazlstaat
Conferentie Londen (4 november 1830)
-
- Wapenstilstand (erkenning BE als oorlogvoerende partij)
- Regeling grenzen + verdeling staatschuld
- Leopold van Saksen-Coburg (ipv Franse prins)
- Opgelegde neutraliteit
-
< XVII Artikelen (Maastrich + Limburg-over-de-Laas + Luxemburg)
Tiendaagse Veldtocht
verzet Willem I ⟷ ingrijpen FR toepen (persoonlijk verzoek Leopold)
!! belang NE buffer
= XXIV Artikelen (verlies gebieden + tolheffing Schelde)
!! Willem I blijft zich verzetten tot 1838 (publieke opinie tegen militaire kosten)
WISSELING MACHT
= verkiezingen Nationaal Congres !! cijnsvoorwaarde : adel + hoger burgerij
Binnenlandse opposanten
o Orangisten : terugkeer naar Willem I (beperkte stroming verdwijnt na aanvaarding 1838)
o Republikeinse democraten : voorstanders republiek (Louis De Potter)
o Reunionisten : aanhechting bij Frankrijk (economische en culturele motieven
Interne tegenstelling
Liberalen ⟷ Katholieken (toenemende invloed kerk) ≈ klerikale revolutie (liberale
oppositie)
≈ gestolen revolutie (latere socialisten)
