Samenvatting Psychodiagnostiek 3 SPP

LES 1: INTRODUCTIE


1

,PSYCHODIAGNOSTIEK BINNEN SPP

 Inleidingsvragen:
o Wie doet aan psychodiagnostiek binnen SPP-werksettings?
 Diensten / organisaties: CLB – OOC – revalidatiecentra – MPI
 TP – orthopedagogen – revalidatieartsen – maatschappelijk werkers…
 Diagnostiek binnen SPP gebeurt binnen een multidisciplinair team
o Waarom aan diagnostiek doen?
 Inzicht in problemen krijgen
 Bruikbare adviezen formuleren
 Begeleiding op maat aanbieden
 …
o Hoe?
 Via de principes van het PD procesmodel (wordt in de praktijk NIET
gebruikt)
 Kind diagnostiek ter discussie:
o Nadelen
 “diagnostiek is etiketje kleven op kinderen”
 Het kind gaat zich naar zijn label gedragen  selffulfilling prophecy
 Stigmatisering in de omgeving
 Kinderen in hokjes duwen
 Kinderen worden gereduceerd tot hun stoornis
 Te veel focus op kind problematiek en te weinig op de
omgevingsfactoren
 …
o Voordelen
 Aangepaste behandeling krijgen
 Opluchting voor het kind  “ik ben niet dom”
 Begrip en erkenning in de omgeving van het kind
 Schuldgevoel bij ouders wegnemen
 Vergemakkelijkt communicatie tussen hulpverleners  betere
samenwerking
 Essentieel voor het bepalen van de juiste aanpak
 Diagnostiek vormt toegangspoort tot gepaste begeleiding en financiële
tegemoetkoming
 …
 Uitgangspunten van het psychodiagnostisch procesmodel: KUNNEN OP EXAMEN
o 1. Handelt en denkt als een scientist-practitioner
o 2. Stemt optimaal af op de cliënt
o 3. Handelt en denkt interventiegericht
o 4. Handelt en denkt systematisch
o 5. Handelt en denkt vanuit een transactioneel referentiekader
o 6. Handelt en denkt in constructieve samenwerking met cliënt en zijn
omgeving
o 7. Handelt en denkt fair en cultuurbewust
o 8. Benut en versterkt de positieve kenmerken van de cliënt en zijn omgeving
o 9. Handelt en denkt volgens deontologische richtlijnen

DE INTAKE BINNEN SPP


ANALYSE VAN KIND EN CONTEXT: OS EN OLS

2

, Praktijk ervaringen?
o Informatie verzameld op stage via welke methode?
 Gesprek
 Telefoon
 Documenten
 Screeningsinstrumenten (bv. vragenlijsten)
 Observatiegegevens
o Intake gesprek met wie?
 Kind / jongere
 Ouders / opvoeders
 Gezin
 Leerkracht / zorgcoördinator
o 1 of meerdere intake gesprekken mogelijk met verschillende informanten
 Binnen intakegesprek(ken)




 Combinatie intakegesprek(ken) & screeningsinstrument




3

,  Analyse van kind en context
o Breed kijken vanuit transactioneel referentiekader
 Context in andere woorden binnen SPP: opvoedingssituatie (bv. de
grootouders, dynamiek in het gezin, hoe wordt er gecommuniceerd in
het gezin…) en onderwijsleersituatie (bv. dynamieken op de
speelplaats, communicatie op school, hoe communiceert de school naar
ouders en omgekeerd…)

ASPECTEN VAN DE OLS & OS
 Analyse opvoeding en gezin
o Wanneer de werkrelatie OK is
o Zet aan tot zelfreflectie
 Geen checklist afvinken  het is zeer individueel bepaald ook a.d.h.v. de hulpvraag…
o Zeer persoonlijk
o Need to know NIET nice to know
o Je moet / kan NIET alles in kaart brengen: je zal altijd merken dat je iets
vergeten bent maar dat is niet erg
 Geef jezelf de ruimte om jezelf bij te sturen
 In kaart brengen van de pedagogische vraag EN het pedagogische aanbod
 De opvoedingssituatie
o Pedagogische vraag (KIND)
 In de interacties met de opvoeder presenteert het kind zich als
ontwikkelende persoon
 Het kind zendt hierbij een bepaalde NOOD uit naar zijn opvoeders met
betrekking tot aandacht – hulp – grenzen – sanctioneren
o Pedagogisch aanbod (OUDER / OPVOEDER)
 De opvoeder: diegene die zich verantwoordelijk voelt voor de
ontwikkeling van het kind
 De opvoeder stelt daarbij een bepaald pedagogisch aanbod en geeft op
een bepaalde manier aandacht – biedt hulp – stelt grenzen –
sanctioneert
 Afstemming tussen pedagogische vraag en pedagogisch aanbod !!!
o Problematische kenmerken / risicofactoren
 Ouders ontkennen problemen
 Psychische stoornissen bij een ouder
 Relatieproblemen


4