CONTRACTENRECHT
INLEIDING
RECHT - ETHIEK – MORAAL
o Recht = geheel van gedragsregels als doel om orde te creëren & zijn afdwingbaar moraal & ethiek
niet
o Ethiek = nadenken over het doel dat je wilt bereiken & uw middelen dat je gaat gebruiken (maar minst
schadelijk!)
o Moraal = wat goed of slecht is
Recht is een menswetenschap gebaseerd op de waarden van de Verlichting en op de ratio
Moraal v/d wetenschap veranderende moraal doorheen de jaren
Bijvoorbeeld
- wet op patieëntenrecht (gekomen door veranderde moraal patiënt belangrijker geworden
- Adoptie door holebi’s
- Wet euthanasie & minderjarigen
Waarom filosofie, psychologie, sociologie en geschiedenis de hoekstenen vormen van het RECHT
Burgerlijk Wetboek of de Code Civil in België (1804)
- Vernieuwend
- Conservatief ( 'die niet van veranderingen houdt')
Bv statuut v/d vrouw (nu nniet meer ongeschikt aan de man stond er vroeger zo in)
2 kenmerken
- Positivistisch want alleen de wet is bindend en vernieuwend want iedere burger kan eigendom
verwerven en kan vrij contracten afsluiten
- Maar discriminatie van de arbeider en de vrouw
o Emancipatiebewegingen voor beide groepen leidt enerzijds tot het sociaal recht en anderzijds
tot het stemrecht voor de vrouw (1948)
Evolutie van de mens als rationeel wezen (1800) naar maatschappelijk wezen (21 ste eeuw)
Evolutie van de onschendbaarheid van private eigendom naar meer en meer tussenkomst van de overheid
bv vergunningen: heb je zelfs al nodig als je gewoon een boom uit de grond wilt halen
Bronnen v/h recht
- Wet
- Rechtspraak
- Rechtsleer
- Gewoonte
- Algemeen rechtsbeginsel
DEEL 1
Verbintenissen- en contractenrecht = de moeder van het privaat recht
- 2 actoren?
Natuurlijke personen en de rechtspersonen
Een verbintenis is niet altijd een contract maar een contract is altijd een verbintenis
2 soorten verbintenissen
1. Verbintenissen uit overeenkomsten
1
, 2. Verbintenissen uit onrechtmatige daad (art. 1382 BW)
Bv je hebt bloempotten & je weet dat er een storm afkomt & je doet deze niet weg valt op
iemand = uw fout
Fout –schade en causaal of oorzakelijk verband
Toepassingsgebied : jezelf, kinderen, werknemers, dieren en zaken
ALGEMENE PRINCIPES VAN HET CONTRACTENRECHT
De vrije wil behoort tot één van de fundamentele vrijheden en is van openbare orde maar contractuele vrijheid
is dikwijls maar een fictie!
Fictie: 200j geleden was er een absolute vrijheid maar nu is er meer bepreking gekomen in de
contractuele vrijheid
BV. Consumentenwegeving: grote bescherming voor de consument en tal van regeltje voor de
verkoper want consument zwakke partij
Bv arbeidsrecht: wetten bijgemaakt dat contractuele vrijheid beknoppen, want arbeider zwakke
partij
Wilsovereenstemming is de grondslag van een contract
= “systeem van het concensualisme (=wederzijdse toestemming)”
= partijen moeten overeenstemmen over een bepaalde contractthema en dan komt er een contract
Wat indien de verklaarde wil afwijkt van de werkelijke wil?
Werkelijke wil: echte bedoeling geweest van het contractpartij
hier kijkt de rechter naar, niet naar de verklaarde wil
GRENZEN AAN DE CONTRACTUELE VRIJHEID: BASIS
- Overeenkomsten mogen geen afbreuk doen aan de openbare orde en de goede zeden
Openbare orde= de jurdidische, politieke, economische, sociale grondslagen v/e maatschappij
openbare orde is een begrip dat niet vaststaat is niet hetzelfde met die van in 1900
- Overeenkomsten mogen ook niet afwijken van dwingend recht
- Beperkingen als gevolg van andermans vrijheden, grondrechten of belangen
- Ongelijke positie van contractpartijen
Toepassing van het evenredigheidsbeginsel
- Als je een contract gemaakt heb om bijvoorbeeld twee kamers te schilderen voor een bepaald bedrag
maar je steekt er een clausule in dat niet evenredig is, kan voor de rechter gecorrigeerd worden
INTERPRETATIE EN UITVOERING VAN DE OVEREENKOMST
• Art. 1134 BW : een overeenkomst strekt partijen tot wet
Een contract tssn 2, 3, 5 partijen, gaat voor alle partijen van kracht & diegene die niet hebben
getekend en er dus niks mee te maken hebben zijn derden
• Contractuele aansprakelijkheid (= verantwoordelijkheid, iets waar je de andere letterlijk voor kan
aanspreken)
Middelverbintenis: effectief iets waar je u moet voor inspannen (bv advocaat, hij moet zijn uiterste best doen
om de zaak te winnen maar dit ligt niet in zijn macht maar spant hem wel dus in)
Resultaatverbintenis: in het contract een bepaald doel/resultaat afgesproken, indien het resultaat niet wordt
gehaald moet je niet betalen
- Bv dakwerker in de verbintenis staat dat bv dat tegen 20 april heel het dak moet klaar zijn
• Afdwingbaarheid tegenover gentlemen’s agreement (= wat in de praktijk veel gebeurd, zeer vergaand
afspraken maar waar er nog geen contract is afgesloten, maar wel de bedoeling is om een contract af
te sluiten)
2
, • Het begrip “de goede trouw” : in objectieve zin is dit redelijkheid en billijkheid (= gezond verstand)
3 functies van de rechtbank tov contract
1. Interpretatieve (= een punt waar de rechtsregel onzeker of betwist is, een oplossing geeft die door
de rechtspraak had kunnen worden aangenomen)
2. Aanvullende (= aantal problemen die opduiken maar daar is er nog niks over vastgelegd, dan mag
rechter aanvullen)
3. M’atigende (hij mag als de consules te extreem zijn, gaan matigen)
GELDIGHEIDSVEREISTEN VAN EEN CONTRACT
• Art. 1108 BW
4 voorwaarden :
1. Wilsovereenstemming tssn partijen
2. Handelingsbekwaamheid
3. Geldig voorwerp
4. Geldige oorzaak
1. De wilsovereenstemming
Wilsovereenstemming kan aangetast worden = contractt zal niet doorgaan
Wat zijn wilsgebreken?
Kan behoren tot de koper en verkoper
1 DWALING
Vergissen is fout maar er komt toch een staartje aan
2 voorwaarden aan verbonden om nietig verklaard te worden
1. Doorslagevend, essentieel ellement
2. Verschoonbaar zijn: zouden andere persoon indezelfde omstandigheden idem dezelfde vergissing ook
gemaakt hebben?
2 BEDROG
Er is opzet, er wordt gemanipuleerd je hebt bepaalde zaken verzwegen/gemanipuleerd
Oplichting is strafwettelijk, bedrog is niet zo zwaar
Bedraagt altijd opzet van de partij je moet de feiten waar het over gaat moeten kunnen bewijzen
Hoodbedrog: koopcontract ongeldig, nietig
Incidenteel bedrog: er is bedrog gepleegd maar ik ga toch nog verder met het koopcontract maar ga
enkele zaken veranderen betekent meestal een lagere prijs
3 GEWELD
o Fysiek
o Psyhisch: iemand intimideren om toch een contract te gaan sluiten
Zaken waar de rechter rekening mee gaat houden
o Gaat rekening houden met wie is de tegenpartij (marginaal? Studies gedaan?) subjectieve
verantwoording rechter
2. Handelingsbekwaamheid
= vanaf 18 jaar
o Wie is handelingsonbekwaam?
de minderjarigen en de personen die een mentaal probleem hebben
3. Geldig voorwerp
3
INLEIDING
RECHT - ETHIEK – MORAAL
o Recht = geheel van gedragsregels als doel om orde te creëren & zijn afdwingbaar moraal & ethiek
niet
o Ethiek = nadenken over het doel dat je wilt bereiken & uw middelen dat je gaat gebruiken (maar minst
schadelijk!)
o Moraal = wat goed of slecht is
Recht is een menswetenschap gebaseerd op de waarden van de Verlichting en op de ratio
Moraal v/d wetenschap veranderende moraal doorheen de jaren
Bijvoorbeeld
- wet op patieëntenrecht (gekomen door veranderde moraal patiënt belangrijker geworden
- Adoptie door holebi’s
- Wet euthanasie & minderjarigen
Waarom filosofie, psychologie, sociologie en geschiedenis de hoekstenen vormen van het RECHT
Burgerlijk Wetboek of de Code Civil in België (1804)
- Vernieuwend
- Conservatief ( 'die niet van veranderingen houdt')
Bv statuut v/d vrouw (nu nniet meer ongeschikt aan de man stond er vroeger zo in)
2 kenmerken
- Positivistisch want alleen de wet is bindend en vernieuwend want iedere burger kan eigendom
verwerven en kan vrij contracten afsluiten
- Maar discriminatie van de arbeider en de vrouw
o Emancipatiebewegingen voor beide groepen leidt enerzijds tot het sociaal recht en anderzijds
tot het stemrecht voor de vrouw (1948)
Evolutie van de mens als rationeel wezen (1800) naar maatschappelijk wezen (21 ste eeuw)
Evolutie van de onschendbaarheid van private eigendom naar meer en meer tussenkomst van de overheid
bv vergunningen: heb je zelfs al nodig als je gewoon een boom uit de grond wilt halen
Bronnen v/h recht
- Wet
- Rechtspraak
- Rechtsleer
- Gewoonte
- Algemeen rechtsbeginsel
DEEL 1
Verbintenissen- en contractenrecht = de moeder van het privaat recht
- 2 actoren?
Natuurlijke personen en de rechtspersonen
Een verbintenis is niet altijd een contract maar een contract is altijd een verbintenis
2 soorten verbintenissen
1. Verbintenissen uit overeenkomsten
1
, 2. Verbintenissen uit onrechtmatige daad (art. 1382 BW)
Bv je hebt bloempotten & je weet dat er een storm afkomt & je doet deze niet weg valt op
iemand = uw fout
Fout –schade en causaal of oorzakelijk verband
Toepassingsgebied : jezelf, kinderen, werknemers, dieren en zaken
ALGEMENE PRINCIPES VAN HET CONTRACTENRECHT
De vrije wil behoort tot één van de fundamentele vrijheden en is van openbare orde maar contractuele vrijheid
is dikwijls maar een fictie!
Fictie: 200j geleden was er een absolute vrijheid maar nu is er meer bepreking gekomen in de
contractuele vrijheid
BV. Consumentenwegeving: grote bescherming voor de consument en tal van regeltje voor de
verkoper want consument zwakke partij
Bv arbeidsrecht: wetten bijgemaakt dat contractuele vrijheid beknoppen, want arbeider zwakke
partij
Wilsovereenstemming is de grondslag van een contract
= “systeem van het concensualisme (=wederzijdse toestemming)”
= partijen moeten overeenstemmen over een bepaalde contractthema en dan komt er een contract
Wat indien de verklaarde wil afwijkt van de werkelijke wil?
Werkelijke wil: echte bedoeling geweest van het contractpartij
hier kijkt de rechter naar, niet naar de verklaarde wil
GRENZEN AAN DE CONTRACTUELE VRIJHEID: BASIS
- Overeenkomsten mogen geen afbreuk doen aan de openbare orde en de goede zeden
Openbare orde= de jurdidische, politieke, economische, sociale grondslagen v/e maatschappij
openbare orde is een begrip dat niet vaststaat is niet hetzelfde met die van in 1900
- Overeenkomsten mogen ook niet afwijken van dwingend recht
- Beperkingen als gevolg van andermans vrijheden, grondrechten of belangen
- Ongelijke positie van contractpartijen
Toepassing van het evenredigheidsbeginsel
- Als je een contract gemaakt heb om bijvoorbeeld twee kamers te schilderen voor een bepaald bedrag
maar je steekt er een clausule in dat niet evenredig is, kan voor de rechter gecorrigeerd worden
INTERPRETATIE EN UITVOERING VAN DE OVEREENKOMST
• Art. 1134 BW : een overeenkomst strekt partijen tot wet
Een contract tssn 2, 3, 5 partijen, gaat voor alle partijen van kracht & diegene die niet hebben
getekend en er dus niks mee te maken hebben zijn derden
• Contractuele aansprakelijkheid (= verantwoordelijkheid, iets waar je de andere letterlijk voor kan
aanspreken)
Middelverbintenis: effectief iets waar je u moet voor inspannen (bv advocaat, hij moet zijn uiterste best doen
om de zaak te winnen maar dit ligt niet in zijn macht maar spant hem wel dus in)
Resultaatverbintenis: in het contract een bepaald doel/resultaat afgesproken, indien het resultaat niet wordt
gehaald moet je niet betalen
- Bv dakwerker in de verbintenis staat dat bv dat tegen 20 april heel het dak moet klaar zijn
• Afdwingbaarheid tegenover gentlemen’s agreement (= wat in de praktijk veel gebeurd, zeer vergaand
afspraken maar waar er nog geen contract is afgesloten, maar wel de bedoeling is om een contract af
te sluiten)
2
, • Het begrip “de goede trouw” : in objectieve zin is dit redelijkheid en billijkheid (= gezond verstand)
3 functies van de rechtbank tov contract
1. Interpretatieve (= een punt waar de rechtsregel onzeker of betwist is, een oplossing geeft die door
de rechtspraak had kunnen worden aangenomen)
2. Aanvullende (= aantal problemen die opduiken maar daar is er nog niks over vastgelegd, dan mag
rechter aanvullen)
3. M’atigende (hij mag als de consules te extreem zijn, gaan matigen)
GELDIGHEIDSVEREISTEN VAN EEN CONTRACT
• Art. 1108 BW
4 voorwaarden :
1. Wilsovereenstemming tssn partijen
2. Handelingsbekwaamheid
3. Geldig voorwerp
4. Geldige oorzaak
1. De wilsovereenstemming
Wilsovereenstemming kan aangetast worden = contractt zal niet doorgaan
Wat zijn wilsgebreken?
Kan behoren tot de koper en verkoper
1 DWALING
Vergissen is fout maar er komt toch een staartje aan
2 voorwaarden aan verbonden om nietig verklaard te worden
1. Doorslagevend, essentieel ellement
2. Verschoonbaar zijn: zouden andere persoon indezelfde omstandigheden idem dezelfde vergissing ook
gemaakt hebben?
2 BEDROG
Er is opzet, er wordt gemanipuleerd je hebt bepaalde zaken verzwegen/gemanipuleerd
Oplichting is strafwettelijk, bedrog is niet zo zwaar
Bedraagt altijd opzet van de partij je moet de feiten waar het over gaat moeten kunnen bewijzen
Hoodbedrog: koopcontract ongeldig, nietig
Incidenteel bedrog: er is bedrog gepleegd maar ik ga toch nog verder met het koopcontract maar ga
enkele zaken veranderen betekent meestal een lagere prijs
3 GEWELD
o Fysiek
o Psyhisch: iemand intimideren om toch een contract te gaan sluiten
Zaken waar de rechter rekening mee gaat houden
o Gaat rekening houden met wie is de tegenpartij (marginaal? Studies gedaan?) subjectieve
verantwoording rechter
2. Handelingsbekwaamheid
= vanaf 18 jaar
o Wie is handelingsonbekwaam?
de minderjarigen en de personen die een mentaal probleem hebben
3. Geldig voorwerp
3
