Samenvatting Nier 1

SAMENVATTING NIER 1
FYSIOLOGIE EN FUNCTIE NIER

FUNCTIES VAN DE NIER + RESERVECAPACITEIT

FUNCTIES

- Regeling van extracellulair vochtvolume en bloeddruk
o MAP is gedefinieerd door
 Bloedvolume (fluid intake en fluid verlies)
 Effectiviteit hartpomp (SV en HR)
 SVR
 Relatieve distributie bloed

- Regeling van de osmolariteit
o = tonus van het extracellulair vocht
o Constant gehouden door de nier +- 290 mOsM/l plasma
o Vooral bepaald door concentratie Na+, glucose en ureum ook een deel
o <--> osmolaliteit = mOsM/kg water (leidt tot beweging water)
o Effectieve Osm = toniciteit = hoeveelheid Na x 2 + hoeveelheid glucose
o Ureum = osmool want permeable --> speelt niet mee in toniciteit, glucose bv. is niet-
permeabel dus speelt wel mee in toniciteit

- Behoud van ionenbalans
o Urinaire uitscheiding ionen continu bijgestuurd in functie van behoeften
o Na+ betrokken bij regeling extracellulair vocht en osmolariteit
o K+ en Ca++ worden ook geregeld door nier

- Homeostatische regulatie van pH
o pH van plasma constant gehouden tussen 6,38 en 6, 42
o Acidose? Overtollig H+ uitscheiden en HCO3- vasthouden
 Hyperventilatie, NaHCO3 reserve aanspreken en H+ secretie nier
o Alkalose? Meer H+ vasthouden en HCO3- wegdoen
 Minder ademen dus CO2 bijgehouden, NaHCO3 produceren, secretie HCO3-
o nieren werken wel trager dan longen

- Uitscheiding van afvalstoffen
o Ureum, creatinine, urinezuur, urobilinogeen, medicatie, endogene hormonen, …

- Aanmaak van hormonen
o EPO  stimulatie aanmaak RBC in beenmerg
o Renine  productie hormonen betrokken bij zoutbalans en bloeddruk homeostase
 Sensoren voelen verminderde renale doorbloeding --> renine vrij gezet -->
angiotensinogeen naar angiotensine 1 --> angiotensine 2 --> aldosteron en



1

, ADH gemaakt + dorst gevoel --> meer vloeistof --> meer doorbloeding

o 1 alfa-hydroxylase  zet vitD om naar actieve vorm, actief vitD regelt Ca ++ balans
 Zon op huid --> cholesterol --> cholecalsiferol --> lever maakt 25-OH-vitD -->
1 alfa-hydroxylase zet het om naar 1, 25-OH-vitD --> stimulatie Ca en P
absorptie in darm


RESERVECAPACITEIT

 Serumcreatinine neemt pas toe als nierfunctie met 50% gedaald is
 Homeostase pas verstoord als ¾ nierfunctie verloren


NEFRON?

2 types nefronen:

1. Corticale nefronen (80%)
2. Juxta-medullaire nefronen (20%)
o Lus van Henle gaat diep in merg
o Maakt osmotisch cortico-medulaire gradiënt

Opbouw nefron:

1. Glomerulus: afferent arteriool komt er binnen en efferent arteriool terug buiten (filtratie)
 omgeven door kapsel van Bowman
 180 L/dag primair urinair filtraat (100% volume)
2. Proximale tubuli (secretie en reabsorptie)
 peritubulaire capillairen vanaf hier naast tubuli
 30% volume nog
3. Lus van Henle (reabsorptie)
 10% volume nog
4. Distale tubuli (secretie en reabsorptie)
5. Verzamelbuis (secretie en reabsorptie)
 1% volume nog over


Urinaire excretie = Filtratie – reabsorptie + secretie


GLOMERULAIRE FILTRATIE

Waarden :

- CO = 5L/min
- Renale bloedflow = 1L/min
- Renale plasmaflow = 600ml/min
- Filtratiefractie = 20%  GFR = 120ml/min (20% van 600) = 170 L/dag
- Diurese = 1 – 3 L/dag
- Reabsorptiefractie = >19%


2

, - Excretiefractie = <1%



Podocyten! --> liggen rond capillairen glomerulus
 endotheel + basale lamina + spleten tussen podocyten bepalen filtratie barrière

GFR bepaald door:

1. Glomerulaire filtratiedruk:
- Tegendruk van kapsel van Bowman (15 mmHg)
- Bloeddruk = hydrostatische druk (55 mmHg)
- Colloïd osmotische druk oiv albumine (30 mmhg)
 Netto druk = 10 mmHg

2. Filtratie coëfficiënt
o Oppervlakte glomerulaire capillairen voor filtratie
o Permeabiliteit
 Kan veranderd zijn door ziekte (capillairen beschadigd = focale sclerose)

GFR regulatie

1. Myogene respons
o Door auto-regulatie proberen constant houden: tussen 80 en 180 mmHg
o Als lage bloeddruk dan vasodilatatie thv afferente arteriolen of vasoconstrictie
efferente arteriolen
o Als hoge bloeddruk dan vasoconstrictie thv afferente arteriolen of vasodilatatie thv
efferente arteriolen

2. Tubuloglomerulaire feedback
o Glomerulus komt in contact met de stijgende lus van Henle tussen afferente en
efferente arteriool
o = juxtaglomerulaire apparaat
o In lus van Henle deel cellen die tegen glomerulus liggen verdikt en aangepast =
macula densa
o GFR verhoogd --> flow in tubuli stijgt --> flow naast macula densa stijgt --> paracriene
hormonen van macula densa effect op afferente arteriool --> vasoconstrictie -->
weerstand in afferent arteriool stijgt --> hydrostatische druk in glomerulus daalt -->
GFR daalt

3. Hormonen en autonome neuronen
o Door verandering weerstand arteriolen
 Sympatische neuronen --> vasoconstrictie afferent arteriool
 Angiotensine 2, vasopressine --> efferente vasoconstrictie (te lage BD)
 Prostaglandines, NO --> afferente vasodilatatie (te lage bloeddruk)
o Door verandering filtratie coëfficiënt
 Kan veranderd dor focale sclerose

Macula densa


GFR stijgt GFR daalt 3


Paracrien Paracrien