SEROTONERGE
NEUROTRANSMISSIE
ACHTERGROND
serotonerge neurotransmissie is de signalisatie tussen hersencellen met behulp van
neurotransmitter serotonine
Productie in nuclei raphes1
Regulatie van het gemoed => wijst op link met depressie
DOELSTELLINGEN
BIOCHEMIE EN CELBIOLOGIE VAN SEROTONERGE NEUROTRANSMISSIE
Serotonine (5-hydroxytryptamine: 5-HT)
Noradrenaline heeft ook een belangrijke invloed in het moduleren van gemoed,
slaap-waak, motivatie, …
Synthese:
Tryptofaan
Omgezet via tryptofaan hydroxylase
=> 5-hydroxytryptofaan2
Omgezet via aromatisch L-aminozuur
decarboxylase => serotonine
Synthese zorgt voor serotonine in het cytosol => naar vesikel pompen door de vMAT
na synthese wordt dopamine vanuit het cytoplasma van het neuron gepracht naar secretoire
vesikels voor de opslag en vrijgave door:
protonen ATPase die zorgt voor het concentreren van protonen in de vesikel
waardoor een elektrochemische gradiënt ontstaat:
o lage inwendige pH (veel protonen)
o hoge inwendige elektropositieviteit (veel protonen)
VMAT3 (vesiculaire mono-amine transporter) zorgt ervoor dat
de protonen via de gradiënt bewegen en hierdoor zorgt voor
het co-transport van dopamine tegen zijn concentratie
gradiënt.
1
Zenuwcelkernen in de hersenstam. Zorgen voor de aanmaak van serotonine en door te geven aan de
hersenen.
2
Rate-limiting stap.
3
Werkt voor zowel dopamine als serotonine of…
, *door de stimulatie van de zenuw worden de vesikels gefuseerd met het plasmamembraan
afhankelijk van Ca2+ waardoor dopamine vrijgelaten wordt in de synaptische spleet, hier kan
het:
Binden aan postsynaptische receptoren
Binden aan presynaptische receptoren
Heropname/opruimen van serotonine:
Serotonine transporter
o Wel selectief
o Membranaire transporter
o SERT4 = serotonine transporter
Co-transport
Natrium-gradiënt gebruiken (veel Na aan de buitenkant, gaat dus mee
naar binnen stromen met natrium)
Afbraak/recyclage:
Afbraak => mono-amine oxidase
Recycleren => opnieuw via vMAT in vesikels
4
SERT (serotonine), NET (norepinefrine) en DAT (dopamine).
NEUROTRANSMISSIE
ACHTERGROND
serotonerge neurotransmissie is de signalisatie tussen hersencellen met behulp van
neurotransmitter serotonine
Productie in nuclei raphes1
Regulatie van het gemoed => wijst op link met depressie
DOELSTELLINGEN
BIOCHEMIE EN CELBIOLOGIE VAN SEROTONERGE NEUROTRANSMISSIE
Serotonine (5-hydroxytryptamine: 5-HT)
Noradrenaline heeft ook een belangrijke invloed in het moduleren van gemoed,
slaap-waak, motivatie, …
Synthese:
Tryptofaan
Omgezet via tryptofaan hydroxylase
=> 5-hydroxytryptofaan2
Omgezet via aromatisch L-aminozuur
decarboxylase => serotonine
Synthese zorgt voor serotonine in het cytosol => naar vesikel pompen door de vMAT
na synthese wordt dopamine vanuit het cytoplasma van het neuron gepracht naar secretoire
vesikels voor de opslag en vrijgave door:
protonen ATPase die zorgt voor het concentreren van protonen in de vesikel
waardoor een elektrochemische gradiënt ontstaat:
o lage inwendige pH (veel protonen)
o hoge inwendige elektropositieviteit (veel protonen)
VMAT3 (vesiculaire mono-amine transporter) zorgt ervoor dat
de protonen via de gradiënt bewegen en hierdoor zorgt voor
het co-transport van dopamine tegen zijn concentratie
gradiënt.
1
Zenuwcelkernen in de hersenstam. Zorgen voor de aanmaak van serotonine en door te geven aan de
hersenen.
2
Rate-limiting stap.
3
Werkt voor zowel dopamine als serotonine of…
, *door de stimulatie van de zenuw worden de vesikels gefuseerd met het plasmamembraan
afhankelijk van Ca2+ waardoor dopamine vrijgelaten wordt in de synaptische spleet, hier kan
het:
Binden aan postsynaptische receptoren
Binden aan presynaptische receptoren
Heropname/opruimen van serotonine:
Serotonine transporter
o Wel selectief
o Membranaire transporter
o SERT4 = serotonine transporter
Co-transport
Natrium-gradiënt gebruiken (veel Na aan de buitenkant, gaat dus mee
naar binnen stromen met natrium)
Afbraak/recyclage:
Afbraak => mono-amine oxidase
Recycleren => opnieuw via vMAT in vesikels
4
SERT (serotonine), NET (norepinefrine) en DAT (dopamine).
