Hoorcolleges Vergelijkend en
Internationaal Privaatrecht
Semester II jaar 2015/2016
Week 1 t/m week 6
Hoorcollege 1 Blz.
2
Hoorcollege 2 Blz.
5
Hoorcollege 3 Blz.
13
Hoorcollege 4 Blz.
19
Hoorcollege 5 Blz.
25
Hoorcollege 6 Blz.
32
1
, Hoorcollege 1 Introductie in de
rechtsvergelijking
De bekende Babylonische spraakverwarring is er ook in het recht. Het recht is
niet overal op de wereld hetzelfde, het is afhankelijk van de staat, het
rechtssysteem, etc.
Val van het West-Romeinse keizerrijk
Voor de val was het recht voor het grootste deel in Europa eenvormig. Na 212,
waarin het Romeinse burgerschap is gegeven, geldt er één soort privaatrecht.
In 406 is er de inval over de Rijn.
In 410 plundert Alarik Rome.
In 455 plundert Geiserik Rome.
In 476 zet Odoaker Rumulus Augustus af en verklaart zichzelf als koning (rex).
In 476 is ook de val van het West-Romeinse keizerrijk. Dit leidt tot een
versplintering in verschillende rechten en rechtssystemen. Overal in Europa
werden andere stammenrechten toegepast.
In de kerstnacht van het jaar 800 laat Karel de Grote zich kronen door de paus tot
koning van het heilige Romeinse Rijk. Hij noemt dit zelf het herstel van het
Romeinse imperium. Na de dood van Karel de Grote valt het Rijk echter weer snel
uiteen. Er zijn twee belangrijke gebeurtenissen hieraan gekoppeld
1. Alle stammenrechten moesten op schrift worden gesteld. Alle gewoonten
werden hierdoor opgeschreven.
2. Karel de Grote gaf grote delen van zijn land, die hij als zijn eigendom
beschouwde, uit aan mensen in leen. Dit was de opkomst van het
feodalisme. Binnen dat stuk uitgeleende grond beoefende de baron,
degene die het stuk grond leende, soevereiniteit uit, met ieder hun eigen
rechten. Niet meer van belang hierdoor is de persoon van het stuk grond,
maar het grondgebied zelf is nu bepalend voor het recht.
Juridische pluriformiteit in Frankrijk
Philippe de Beaumanoir “Geen twee systemen van gewoonterecht zijn gelijk,
maar geen twee systemen zijn geheel verschillend”. Er is altijd een overlap.
Het grootste deel van Frankrijk in 1180 is in leen of in eigendom van Hendrik II,
koning van Engeland. Hij heeft dit verkregen door huwelijk en verovering.
Juridische families
Er zijn verschillende juridische families, die niet in alle opzichten verschillen van
elkaar, maar ook niet in alle opzichten gelijk zijn aan elkaar.
- Common law. Gebaseerd op het recht van Engeland, verspreid over de
hele wereld, onder andere door de koloniën.
- Civil law. Min of meer gewoon aan het continent van West-Europa, ook
verspreid door onder andere koloniën.
- Gemengde juridische systemen.
2
Internationaal Privaatrecht
Semester II jaar 2015/2016
Week 1 t/m week 6
Hoorcollege 1 Blz.
2
Hoorcollege 2 Blz.
5
Hoorcollege 3 Blz.
13
Hoorcollege 4 Blz.
19
Hoorcollege 5 Blz.
25
Hoorcollege 6 Blz.
32
1
, Hoorcollege 1 Introductie in de
rechtsvergelijking
De bekende Babylonische spraakverwarring is er ook in het recht. Het recht is
niet overal op de wereld hetzelfde, het is afhankelijk van de staat, het
rechtssysteem, etc.
Val van het West-Romeinse keizerrijk
Voor de val was het recht voor het grootste deel in Europa eenvormig. Na 212,
waarin het Romeinse burgerschap is gegeven, geldt er één soort privaatrecht.
In 406 is er de inval over de Rijn.
In 410 plundert Alarik Rome.
In 455 plundert Geiserik Rome.
In 476 zet Odoaker Rumulus Augustus af en verklaart zichzelf als koning (rex).
In 476 is ook de val van het West-Romeinse keizerrijk. Dit leidt tot een
versplintering in verschillende rechten en rechtssystemen. Overal in Europa
werden andere stammenrechten toegepast.
In de kerstnacht van het jaar 800 laat Karel de Grote zich kronen door de paus tot
koning van het heilige Romeinse Rijk. Hij noemt dit zelf het herstel van het
Romeinse imperium. Na de dood van Karel de Grote valt het Rijk echter weer snel
uiteen. Er zijn twee belangrijke gebeurtenissen hieraan gekoppeld
1. Alle stammenrechten moesten op schrift worden gesteld. Alle gewoonten
werden hierdoor opgeschreven.
2. Karel de Grote gaf grote delen van zijn land, die hij als zijn eigendom
beschouwde, uit aan mensen in leen. Dit was de opkomst van het
feodalisme. Binnen dat stuk uitgeleende grond beoefende de baron,
degene die het stuk grond leende, soevereiniteit uit, met ieder hun eigen
rechten. Niet meer van belang hierdoor is de persoon van het stuk grond,
maar het grondgebied zelf is nu bepalend voor het recht.
Juridische pluriformiteit in Frankrijk
Philippe de Beaumanoir “Geen twee systemen van gewoonterecht zijn gelijk,
maar geen twee systemen zijn geheel verschillend”. Er is altijd een overlap.
Het grootste deel van Frankrijk in 1180 is in leen of in eigendom van Hendrik II,
koning van Engeland. Hij heeft dit verkregen door huwelijk en verovering.
Juridische families
Er zijn verschillende juridische families, die niet in alle opzichten verschillen van
elkaar, maar ook niet in alle opzichten gelijk zijn aan elkaar.
- Common law. Gebaseerd op het recht van Engeland, verspreid over de
hele wereld, onder andere door de koloniën.
- Civil law. Min of meer gewoon aan het continent van West-Europa, ook
verspreid door onder andere koloniën.
- Gemengde juridische systemen.
2
