SOCIOLOGIE ALLE STOF
WEEK 1 – wat is sociologie
Sociologie = De wetenschap van de manier waarop mensen met elkaar samenleven of in de
maatschappij, in verschillen/overeenkomsten en samenhang van menselijk samenleven.
- Societas = samenleving
- Logos = kennis, kunde
Uitgangspunt: mensen zijn fundamenteel sociaal en afhankelijk van elkaar
Maatschappij = de grootste sociale eenheid waarin mensen toebehoren.
Ze proberen de menselijke gedragingen steeds te interpreteren en te verklaren vanuit de
samenlevingsverbanden die mensen met elkaar vormen.
Sociaal = alles wat zich tussen mensen afspeelt en verbindt. Elk mens heeft zich in de loop van zijn
leven gevormd door anderen en een deel van de maatschappij in zich opgenomen.
Relatieve autonomie = een individu die met zichzelf sociale processen voorbrengt. Elk persoon is een
relatief autonoom.
1.Interactie
Het reageren van mensen op elkaar, zodat het handelen van de één de directe aanleiding is voor het
handelen van de ander. Mensen hebben altijd een reactie.
Soms zijn interacties ‘instrumenteel’: een middel tot het doel buiten de interactie. Zoals een
verkoper tegen een klant.
De Duitse socioloog Max Weber (1922: 1). Het gedrag van een individu is alleen te begrijpen door te
vergelijken met gedrag van andere individuen.
Daardoor is van tevoren gedrag nooit helemaal te voorspellen. Maar als mensen elkaar langer
kennen en door normen en waarden ontstaat er wel een patroon waarin mensen met elkaar
omgaan.
Institutionalisering = het proces waardoor bepaalde normen als sociaal geldig worden erkend en
daadwerkelijk worden nagevolgd.
Mensen die veel met elkaar omgaan, ontwikkelen een gemeenschappelijk repertoire van
gedragingen, kennis, symbolen, gewoonten, opvattingen, vaardigheden, normen kortom cultuur.
‘Socialisatie’ in de ruimste zin is al het leren, bedoeld en onbedoeld, door mensen aan en van andere
mensen. Bij kinderen heet dit: opvoeden.
Primaire-socialisatie = het opvoeden door gezinnen.
Secundaire socialisatie = socialisatie door onderwijsinstellingen.
Peer Groups = door sociale contacten in de samenleving.
Opvoeden gaat niet altijd expres dat komt door:
1. Imitatie = het nadoen van volwassenen of voorbeelden
2. Identificatie = willen zijn zoals iemand die dicht bij ze staat.
, Socialisatie gaat gespaard met sociale controle, het belonen en bestraffen van gedrag. Als kinderen
vanuit zichzelf gaan doorvoeren zijn ze geïnternaliseerd.
2.Cultuur
Het gedrag en de denkbeelden die mensen aangeleerd hebben en die zij in een bepaalde groep of
samenleving gemeen hebben.
Subcultuur= een voor een bepaalde groepering kenmerkende cultuur die een variant vormt op, de
dominante cultuur van de samenleving. Het zelfbeeld van een opgroeiend individu, wordt in bepaald
door de manieren waarop ‘significante anderen’ zich tegenover HET Individu gedragen.
Mensen kunnen culturen vormen omdat mensen grotere leerprocessen hebben dan dieren.
Aangeboren uiterlijkheden en gedrag is voor de sociologie belangrijk omdat het groepen
onderscheid, bijvoorbeeld in huidskleur en gedrag.
3. Interdependentie
Onderlinge afhankelijkheid. Mensen zijn sociaal en fysiek afhankelijk van elkaar.
Mensen zijn of ze het nu willen of niet altijd afhankelijk van elkaar. Onze afhankelijkheid van elkaar is
zo groot geworden dat we niet eens precies weten van wie we allemaal afhankelijk zijn.
In de oudste samenlevingen waren mensen zo verbonden met elkaar dat ze niet eens een eigen
persoonlijkheid konden ontwikkelen. In modernere samenlevingen ontstonden juist de sociale
voorwaarden waaronder het gevoel van individuele autonomie zich kon ontwikkelen.
Door afhankelijkheid ontstaat macht. Degene die het minst afhankelijk is ->> de meeste macht.
Individualisering= mensen zijn minder afhankelijk van de fysieke omgeving dan van mensen die ver
van hun verwijderd zijn.
WEEK 1 – wat is sociologie
Sociologie = De wetenschap van de manier waarop mensen met elkaar samenleven of in de
maatschappij, in verschillen/overeenkomsten en samenhang van menselijk samenleven.
- Societas = samenleving
- Logos = kennis, kunde
Uitgangspunt: mensen zijn fundamenteel sociaal en afhankelijk van elkaar
Maatschappij = de grootste sociale eenheid waarin mensen toebehoren.
Ze proberen de menselijke gedragingen steeds te interpreteren en te verklaren vanuit de
samenlevingsverbanden die mensen met elkaar vormen.
Sociaal = alles wat zich tussen mensen afspeelt en verbindt. Elk mens heeft zich in de loop van zijn
leven gevormd door anderen en een deel van de maatschappij in zich opgenomen.
Relatieve autonomie = een individu die met zichzelf sociale processen voorbrengt. Elk persoon is een
relatief autonoom.
1.Interactie
Het reageren van mensen op elkaar, zodat het handelen van de één de directe aanleiding is voor het
handelen van de ander. Mensen hebben altijd een reactie.
Soms zijn interacties ‘instrumenteel’: een middel tot het doel buiten de interactie. Zoals een
verkoper tegen een klant.
De Duitse socioloog Max Weber (1922: 1). Het gedrag van een individu is alleen te begrijpen door te
vergelijken met gedrag van andere individuen.
Daardoor is van tevoren gedrag nooit helemaal te voorspellen. Maar als mensen elkaar langer
kennen en door normen en waarden ontstaat er wel een patroon waarin mensen met elkaar
omgaan.
Institutionalisering = het proces waardoor bepaalde normen als sociaal geldig worden erkend en
daadwerkelijk worden nagevolgd.
Mensen die veel met elkaar omgaan, ontwikkelen een gemeenschappelijk repertoire van
gedragingen, kennis, symbolen, gewoonten, opvattingen, vaardigheden, normen kortom cultuur.
‘Socialisatie’ in de ruimste zin is al het leren, bedoeld en onbedoeld, door mensen aan en van andere
mensen. Bij kinderen heet dit: opvoeden.
Primaire-socialisatie = het opvoeden door gezinnen.
Secundaire socialisatie = socialisatie door onderwijsinstellingen.
Peer Groups = door sociale contacten in de samenleving.
Opvoeden gaat niet altijd expres dat komt door:
1. Imitatie = het nadoen van volwassenen of voorbeelden
2. Identificatie = willen zijn zoals iemand die dicht bij ze staat.
, Socialisatie gaat gespaard met sociale controle, het belonen en bestraffen van gedrag. Als kinderen
vanuit zichzelf gaan doorvoeren zijn ze geïnternaliseerd.
2.Cultuur
Het gedrag en de denkbeelden die mensen aangeleerd hebben en die zij in een bepaalde groep of
samenleving gemeen hebben.
Subcultuur= een voor een bepaalde groepering kenmerkende cultuur die een variant vormt op, de
dominante cultuur van de samenleving. Het zelfbeeld van een opgroeiend individu, wordt in bepaald
door de manieren waarop ‘significante anderen’ zich tegenover HET Individu gedragen.
Mensen kunnen culturen vormen omdat mensen grotere leerprocessen hebben dan dieren.
Aangeboren uiterlijkheden en gedrag is voor de sociologie belangrijk omdat het groepen
onderscheid, bijvoorbeeld in huidskleur en gedrag.
3. Interdependentie
Onderlinge afhankelijkheid. Mensen zijn sociaal en fysiek afhankelijk van elkaar.
Mensen zijn of ze het nu willen of niet altijd afhankelijk van elkaar. Onze afhankelijkheid van elkaar is
zo groot geworden dat we niet eens precies weten van wie we allemaal afhankelijk zijn.
In de oudste samenlevingen waren mensen zo verbonden met elkaar dat ze niet eens een eigen
persoonlijkheid konden ontwikkelen. In modernere samenlevingen ontstonden juist de sociale
voorwaarden waaronder het gevoel van individuele autonomie zich kon ontwikkelen.
Door afhankelijkheid ontstaat macht. Degene die het minst afhankelijk is ->> de meeste macht.
Individualisering= mensen zijn minder afhankelijk van de fysieke omgeving dan van mensen die ver
van hun verwijderd zijn.
