MODULE 6: BOUWSTENEN VAN ONDERWIJZEN
Inhoudstabel:
1. INLEIDING
2. DOELEN EN EVALUATIE
• Soorten doelen en soorten evaluaties
- Soorten doelen
- Onderwijsdoelen VS leerdoelen
- Algemene VS operationele doelen
- Eindtermen, ontwikkelingsdoelen, leerplandoelen, lesdoelen
- Vakgebonden eindtermen VS transversale eindtermen
- Formele doelen VS feitelijke doelen
- Cognitieve, psychomotorische & affectieve doelen
- Classi catiesysteem van Gagné
- Classi catiesysteem van Bloom
- Soorten evaluaties
- Doel van de evaluatie
- Voorwerp van de evaluatie
- Wie verricht de evaluatie
- Feedback
- Evaluatie-instrumenten
- Toetsen, overhoringen, examens
- Vraagvormen
- Vraagtypes
• Kwaliteitsvolle doelen en kwaliteitsvolle evaluaties
- Kwaliteitsvolle doelen
- Inhoud
- Vorm
- Kwaliteitsvolle evaluaties
- Validiteit
- Betrouwbaarheid
- Transparantie
3. LEERTAKEN EN LEERINHOUDEN
• Selecteren en ordenen
- Learner control
- Onderwijsgevende beslist over inhouden/leertaken
- Lineaire ordening
- realiteitsgebonden sequentering
- begripsgeboden sequentering
fi
, - onderzoeksgebonden sequentering
- leergebonden sequentering
- gebruiksgebonden sequentering
- Spiraalvormige ordening
- Elaboratieve ordening
• Soorten leertaken en leerinhouden
4. WERKVORMEN EN MEDIA/TECHNOLOGIE
• Belang van werkvormen en media
• Soorten werkvormen
• Onderwijsbenaderingen
- Geprogrammeerde instructie
- Beheersingsleren
- Cognitive apprenticeship
- Inhoud
- Onderwijsactiviteiten:
- Modelleren
- Scaffolding
- Coaching
- Articulatie
- Re ectie
- Exploratie
- Generaliseren
- Sequentie van leertaken
- Sociale context
- Ontdekkend leren
- Probleemgestuurd onderwijs
- Competentiegericht opleiden
- Recente ontwikkelingen
5. Besluit
fl
, 1. INLEIDING
- Onderwijs is complex en doelgericht
- Bereiken van leerresultaten is primair resultaat van leeractiviteiten van lerenden
- Binnen onderwijs gewerkt aan speci eke doelen
- Onderwijs beoogt leeractiviteiten uit te lokken die lerende helpen om leerresultaten te
bereiken —> nood aan systematisch ontwerp van onderwijzen
- Onderwijzen = het geheel aan maatregelen en interventies die in een leeromgeving worden
genomen om het leerproces van lerenden doelgericht te ondersteunen
—> onderwijs is verbonden aan functie die kan worden opgenomen door verschillende
personen of door materiële hulpmiddelen (handboek, ouders, leerkracht, digitale
hulpmiddelen, leerplatform, …)
—> leren gebeurt voortdurend incidenteel en heeft grote invloed, maar incidentele leren staat
niet centraal in onderwijs
—> leren vindt steeds plaats in een speci eke context
- Onderwijzen verwijst naar het geheel van maatregelen en interventies dat erop gericht is
doelgericht leren te ondersteunen ongeacht de context en wat er geleerd wordt.
—> deze maatregelen en interventies kunnen zich situeren op macroniveau (beleidsniveau),
mesoniveau (instellingsniveau) of microniveau (interactieniveau)
Drie groepen bouwstenen
- Doelen en evaluatie: in evaluatie wordt opgevolgd in welke mate/op welke wijze doelen
gerealiseerd worden
- Leertaken en leerinhouden: leertaken richten activiteiten op de doelen, leerinhouden
bepalen het voorwerp van de leertaak
- Werkvormen & media/technologie: werkvormen zijn manieren om leertaken met
leerinhouden aan te bieden, media/technologie betreffen middel waarmee dit gebeurt
—> onderlinge afstemming van deze bouwstenen is van groot belang
Onderwijzen is contextgebonden fenomeen
—> analyse van die context en beginsituatie is essentieel -> goed inzicht in wie de lerenden zijn
2. DOELEN EN EVALUATIE
- Doelen sturen het onderwijzen
- Evaluatie = alle inspanningen die er op gericht zijn na te gaan of de doelen worden
gerealiseerd
- Doelen bepalen wat moet worden geëvalueerd, evaluatie is afgestemd op de doelen
—> zijn onlosmakelijk verbonden
fi fi
Inhoudstabel:
1. INLEIDING
2. DOELEN EN EVALUATIE
• Soorten doelen en soorten evaluaties
- Soorten doelen
- Onderwijsdoelen VS leerdoelen
- Algemene VS operationele doelen
- Eindtermen, ontwikkelingsdoelen, leerplandoelen, lesdoelen
- Vakgebonden eindtermen VS transversale eindtermen
- Formele doelen VS feitelijke doelen
- Cognitieve, psychomotorische & affectieve doelen
- Classi catiesysteem van Gagné
- Classi catiesysteem van Bloom
- Soorten evaluaties
- Doel van de evaluatie
- Voorwerp van de evaluatie
- Wie verricht de evaluatie
- Feedback
- Evaluatie-instrumenten
- Toetsen, overhoringen, examens
- Vraagvormen
- Vraagtypes
• Kwaliteitsvolle doelen en kwaliteitsvolle evaluaties
- Kwaliteitsvolle doelen
- Inhoud
- Vorm
- Kwaliteitsvolle evaluaties
- Validiteit
- Betrouwbaarheid
- Transparantie
3. LEERTAKEN EN LEERINHOUDEN
• Selecteren en ordenen
- Learner control
- Onderwijsgevende beslist over inhouden/leertaken
- Lineaire ordening
- realiteitsgebonden sequentering
- begripsgeboden sequentering
fi
, - onderzoeksgebonden sequentering
- leergebonden sequentering
- gebruiksgebonden sequentering
- Spiraalvormige ordening
- Elaboratieve ordening
• Soorten leertaken en leerinhouden
4. WERKVORMEN EN MEDIA/TECHNOLOGIE
• Belang van werkvormen en media
• Soorten werkvormen
• Onderwijsbenaderingen
- Geprogrammeerde instructie
- Beheersingsleren
- Cognitive apprenticeship
- Inhoud
- Onderwijsactiviteiten:
- Modelleren
- Scaffolding
- Coaching
- Articulatie
- Re ectie
- Exploratie
- Generaliseren
- Sequentie van leertaken
- Sociale context
- Ontdekkend leren
- Probleemgestuurd onderwijs
- Competentiegericht opleiden
- Recente ontwikkelingen
5. Besluit
fl
, 1. INLEIDING
- Onderwijs is complex en doelgericht
- Bereiken van leerresultaten is primair resultaat van leeractiviteiten van lerenden
- Binnen onderwijs gewerkt aan speci eke doelen
- Onderwijs beoogt leeractiviteiten uit te lokken die lerende helpen om leerresultaten te
bereiken —> nood aan systematisch ontwerp van onderwijzen
- Onderwijzen = het geheel aan maatregelen en interventies die in een leeromgeving worden
genomen om het leerproces van lerenden doelgericht te ondersteunen
—> onderwijs is verbonden aan functie die kan worden opgenomen door verschillende
personen of door materiële hulpmiddelen (handboek, ouders, leerkracht, digitale
hulpmiddelen, leerplatform, …)
—> leren gebeurt voortdurend incidenteel en heeft grote invloed, maar incidentele leren staat
niet centraal in onderwijs
—> leren vindt steeds plaats in een speci eke context
- Onderwijzen verwijst naar het geheel van maatregelen en interventies dat erop gericht is
doelgericht leren te ondersteunen ongeacht de context en wat er geleerd wordt.
—> deze maatregelen en interventies kunnen zich situeren op macroniveau (beleidsniveau),
mesoniveau (instellingsniveau) of microniveau (interactieniveau)
Drie groepen bouwstenen
- Doelen en evaluatie: in evaluatie wordt opgevolgd in welke mate/op welke wijze doelen
gerealiseerd worden
- Leertaken en leerinhouden: leertaken richten activiteiten op de doelen, leerinhouden
bepalen het voorwerp van de leertaak
- Werkvormen & media/technologie: werkvormen zijn manieren om leertaken met
leerinhouden aan te bieden, media/technologie betreffen middel waarmee dit gebeurt
—> onderlinge afstemming van deze bouwstenen is van groot belang
Onderwijzen is contextgebonden fenomeen
—> analyse van die context en beginsituatie is essentieel -> goed inzicht in wie de lerenden zijn
2. DOELEN EN EVALUATIE
- Doelen sturen het onderwijzen
- Evaluatie = alle inspanningen die er op gericht zijn na te gaan of de doelen worden
gerealiseerd
- Doelen bepalen wat moet worden geëvalueerd, evaluatie is afgestemd op de doelen
—> zijn onlosmakelijk verbonden
fi fi
