De Wereld Van 5v
H3 Actuele Vraagstukken in Zuid-Amerika
§1 – Exploitatie van het Amazonegebied en Bolivia
Wereldwijd neemt de welvaart toe, wat resulteert in een vergrote vraag naar
voedsel, grondstoffen en brandstoffen. Multinationals en overheden zien
kansen en exploiteren naar onder andere het Amazonegebied en Bolivia.
Hier zijn grote voorraden delfstoffen, en is er genoeg ruimte voor
grootschalige landbouw.
Het Amazonegebied is het grootste regenwoud op aarde.
- Groot mondiaal belang voor de opname van CO2 en productie van O2.
- Enorme biodiversiteit
- Huisvesting van vier- tot vijfhonderd inheemse stammen.
Exploitatie gaat ten koste van natuur, milieu en bevolking. Er vindt veel ontbossing
en vervuiling op grote schaal plaats:
- Draagkracht van gebied worden sterk aangetast
- Slecht voor biodiversiteit
- Landdegradatie door erosie, aardverschuivingen en overstromingen
- Verdringing van de inheemse bevolking
Plantagelandbouw -> landbouw op grote bedrijven waar met
Ontbossing moderne landbouwmethoden in monoculturen
Tropisch hout is populair, het plantagegewassen worden geproduceerd voor de wereldmarkt.
is harder en ook goedkoper - Voordelen: creëren van banen en welvaart op het platteland
(geen houtplantages - Nadelen: ontbossing en bodem- en watervervuiling door
aanleggen, lage lonen). 60 tot grootschalig gebruik van kunstmest en pesticiden.
80 procent van de houtkap - Ontginning -> het geschikt maken van grond van de
gebeurt illegaal.
landbouw. Ontbossing is de grootste oorzaak van veeteelt.
De vraag naar elektriciteit neemt toe, door snelle economische groei. De gigantische hoeveelheden
water in het Amazonegebied maken het gebied geschikt voor waterkrachtcentrales.
- Economische gezien heel belangrijk + zorgen voor duurzame energie.
- Veel ontbossing en het onder lopen van grote stukken regenwoud. Leefgebieden en
inheemse bevolkingsgroepen verdwijnen.
- Stuwdammen houden slib tegen, dit bevat waardevolle voedingsstoffen voor verschillende
diersoorten. Biodiversiteit en voedselvoorziening van mensen lopen zo gevaar.
-
De winning van delfstoffen leidt tot ontbossing en vervuiling:
- Olie en chemicaliën komen in het milieu en de voedselketen terecht.
- Inheemse bevolking wordt met geweld verdreven.
Verbetering van de infrastructuur maakt het makkelijk voor kleine boeren, illegale houtkappers en
goudzoekers gemakkelijker om het regenwoud in te trekken waardoor ontbossing en vervuiling
verergeren.
De Zuid-Amerikaanse landen maken wetten ter bescherming van het regenwoud. Westerse
overheden, EU, VN ontplooien of steunen initiatieven om ontbossing tegen te gaan. Ook wordt er
gestreefd naar erkenning van de landrechten voor de inheemse bevolking.
, De Wereld Van 5v
§2 – Onderzoek: bescherming Amazonegebied
Nederland is groot importeur van producten uit het Amazonegebied, bijv. soja. Ons land is namelijk
te klein omdat dit zelf allemaal te verbouwen.
- Een Nederlands energiebedrijf is een project gestart om bos aan te planten en paranoten te
verbouwen. De opbrengst van de noten gaat naar de lokale bevolking.
- Ontbossing verminderen of uitbannen is een relatief goedkope manier om
klimaatverandering tegen te gaan. Dit is afgesproken in het VN-klimaatverdrag van 1992.
§3 – Natuurlijke gevaren
Overstromingen en modderstromen worden veroorzaakt door zware en langdurige regenval
waardoor de bodem en rivieren het water onvoldoende kunnen afvoeren.
- Lijken ernstiger en vaker voor te komen in Zuid-Amerikaanse landen.
- Als op berghelling puinmassa’s verzadigd raken met water en naar beneden schuiven,
ontstaat er een aardverschuiving.
- Hele wijken en dorpen kunnen overspoeld raken, veel schade en doden.
- In kustgebieden en riviervlakten is de bevolkingsdichtheid hoog, waardoor overstromingen
zeer grote gevolgen kunnen hebben.
- Ook vergroot ontbossing de kans op overstromingen, modderstormen en
aardverschuivingen.
Orkaan -> tropische storm waarvan de windsnelheden de orkaandrempel (windkracht 12)
overschrijden, windsnelheden > 117km/u
- Orkanen, stormen die zich buiten de tropen vormen kunnen een stormvloed veroorzaken.
> Sterke verhoging van de waterstand langs de kust veroorzaakt door wind die het water
opstuwt.
Aardbevingen en vulkaanuitbarstingen als gevolg van de platentektoniek komen vooral in het westen
van Zuid-Amerika voor.
- Aardbevingen resulteren regelmatig in een tsunami.
- Vulkaanuitbarstingen kunnen gepaard gaan met een lahar -> een snel bewegende
modderstroom op een vulkaanhelling, ontstaan door het leeglopen van een meer, het
smelten van sneeuw of ijs, of zware regenval tijdens een uitbarsting. Ze halen snelheden van
meer dan 100 km/u.
Hazardmanagement bestaat uit maatregelen die erop gericht zijn natuurrampen te voorkomen of
de gevolgen te verminderen (preventieve maatregelen). Ook zijn er maatregelen die van kracht
worden op het moment dat een natuurrampen plaatsvindt (curatieve maatregelen).
--------------------------------- Preventieve maatregelen ---------------------------------
1. In kaart brengen welke gebieden risico lopen op een natuurramp.
2. Verkleinen van de risico’s:
- Letten op signalen die een ramp aankondigen
- Voorkomen dat er in risicovolle gebieden wordt gebouwd
- Bestaande gebouwen en infrastructuur beschermen
- Afvoer van water verbeteren.
3. Monitorings- en waarschuwingssystemen opzetten.
4. Evacuatie oefeningen, genoeg capaciteit bij hulpdiensten en voldoende noodhulp materialen.
H3 Actuele Vraagstukken in Zuid-Amerika
§1 – Exploitatie van het Amazonegebied en Bolivia
Wereldwijd neemt de welvaart toe, wat resulteert in een vergrote vraag naar
voedsel, grondstoffen en brandstoffen. Multinationals en overheden zien
kansen en exploiteren naar onder andere het Amazonegebied en Bolivia.
Hier zijn grote voorraden delfstoffen, en is er genoeg ruimte voor
grootschalige landbouw.
Het Amazonegebied is het grootste regenwoud op aarde.
- Groot mondiaal belang voor de opname van CO2 en productie van O2.
- Enorme biodiversiteit
- Huisvesting van vier- tot vijfhonderd inheemse stammen.
Exploitatie gaat ten koste van natuur, milieu en bevolking. Er vindt veel ontbossing
en vervuiling op grote schaal plaats:
- Draagkracht van gebied worden sterk aangetast
- Slecht voor biodiversiteit
- Landdegradatie door erosie, aardverschuivingen en overstromingen
- Verdringing van de inheemse bevolking
Plantagelandbouw -> landbouw op grote bedrijven waar met
Ontbossing moderne landbouwmethoden in monoculturen
Tropisch hout is populair, het plantagegewassen worden geproduceerd voor de wereldmarkt.
is harder en ook goedkoper - Voordelen: creëren van banen en welvaart op het platteland
(geen houtplantages - Nadelen: ontbossing en bodem- en watervervuiling door
aanleggen, lage lonen). 60 tot grootschalig gebruik van kunstmest en pesticiden.
80 procent van de houtkap - Ontginning -> het geschikt maken van grond van de
gebeurt illegaal.
landbouw. Ontbossing is de grootste oorzaak van veeteelt.
De vraag naar elektriciteit neemt toe, door snelle economische groei. De gigantische hoeveelheden
water in het Amazonegebied maken het gebied geschikt voor waterkrachtcentrales.
- Economische gezien heel belangrijk + zorgen voor duurzame energie.
- Veel ontbossing en het onder lopen van grote stukken regenwoud. Leefgebieden en
inheemse bevolkingsgroepen verdwijnen.
- Stuwdammen houden slib tegen, dit bevat waardevolle voedingsstoffen voor verschillende
diersoorten. Biodiversiteit en voedselvoorziening van mensen lopen zo gevaar.
-
De winning van delfstoffen leidt tot ontbossing en vervuiling:
- Olie en chemicaliën komen in het milieu en de voedselketen terecht.
- Inheemse bevolking wordt met geweld verdreven.
Verbetering van de infrastructuur maakt het makkelijk voor kleine boeren, illegale houtkappers en
goudzoekers gemakkelijker om het regenwoud in te trekken waardoor ontbossing en vervuiling
verergeren.
De Zuid-Amerikaanse landen maken wetten ter bescherming van het regenwoud. Westerse
overheden, EU, VN ontplooien of steunen initiatieven om ontbossing tegen te gaan. Ook wordt er
gestreefd naar erkenning van de landrechten voor de inheemse bevolking.
, De Wereld Van 5v
§2 – Onderzoek: bescherming Amazonegebied
Nederland is groot importeur van producten uit het Amazonegebied, bijv. soja. Ons land is namelijk
te klein omdat dit zelf allemaal te verbouwen.
- Een Nederlands energiebedrijf is een project gestart om bos aan te planten en paranoten te
verbouwen. De opbrengst van de noten gaat naar de lokale bevolking.
- Ontbossing verminderen of uitbannen is een relatief goedkope manier om
klimaatverandering tegen te gaan. Dit is afgesproken in het VN-klimaatverdrag van 1992.
§3 – Natuurlijke gevaren
Overstromingen en modderstromen worden veroorzaakt door zware en langdurige regenval
waardoor de bodem en rivieren het water onvoldoende kunnen afvoeren.
- Lijken ernstiger en vaker voor te komen in Zuid-Amerikaanse landen.
- Als op berghelling puinmassa’s verzadigd raken met water en naar beneden schuiven,
ontstaat er een aardverschuiving.
- Hele wijken en dorpen kunnen overspoeld raken, veel schade en doden.
- In kustgebieden en riviervlakten is de bevolkingsdichtheid hoog, waardoor overstromingen
zeer grote gevolgen kunnen hebben.
- Ook vergroot ontbossing de kans op overstromingen, modderstormen en
aardverschuivingen.
Orkaan -> tropische storm waarvan de windsnelheden de orkaandrempel (windkracht 12)
overschrijden, windsnelheden > 117km/u
- Orkanen, stormen die zich buiten de tropen vormen kunnen een stormvloed veroorzaken.
> Sterke verhoging van de waterstand langs de kust veroorzaakt door wind die het water
opstuwt.
Aardbevingen en vulkaanuitbarstingen als gevolg van de platentektoniek komen vooral in het westen
van Zuid-Amerika voor.
- Aardbevingen resulteren regelmatig in een tsunami.
- Vulkaanuitbarstingen kunnen gepaard gaan met een lahar -> een snel bewegende
modderstroom op een vulkaanhelling, ontstaan door het leeglopen van een meer, het
smelten van sneeuw of ijs, of zware regenval tijdens een uitbarsting. Ze halen snelheden van
meer dan 100 km/u.
Hazardmanagement bestaat uit maatregelen die erop gericht zijn natuurrampen te voorkomen of
de gevolgen te verminderen (preventieve maatregelen). Ook zijn er maatregelen die van kracht
worden op het moment dat een natuurrampen plaatsvindt (curatieve maatregelen).
--------------------------------- Preventieve maatregelen ---------------------------------
1. In kaart brengen welke gebieden risico lopen op een natuurramp.
2. Verkleinen van de risico’s:
- Letten op signalen die een ramp aankondigen
- Voorkomen dat er in risicovolle gebieden wordt gebouwd
- Bestaande gebouwen en infrastructuur beschermen
- Afvoer van water verbeteren.
3. Monitorings- en waarschuwingssystemen opzetten.
4. Evacuatie oefeningen, genoeg capaciteit bij hulpdiensten en voldoende noodhulp materialen.
