Samenvatting hoog complexe zorg
ABCDE-methodiek:
- Voorbereiding
- Primairy survey of primaire onderzoeksfase
o 1e fase
o Levensbedreigende aandoeningen op systematische wijze identificeren en
behandelen
o Aanvullend onderzoek
o Re assessment ABCDE
o Onder controle? Dan secundair survey
- Secundair survey of secundaire onderzoeksfase
o Resterende letsels en aandoeningen in kaart
- Anamnese + lichamelijk onderzoek
In de ABCDE-methode zijn symptomen het uitgangspunt, niet de diagnose of ziektebeelden
Airway:
- CWK veiligstellen
- See-saw ademhaling
o Bij inademing borstkas naar binnen, bij uitademing borstkas naar buiten
▪ Luchtwegobstructie
- Ausculatie
o Inspiratoire stridor: extra thoracale/bovenste luchtwegobstructie
o Expiratoire stridor: intra thoracale/lagere luchtwegobstructie
o Snurken = tong
o Rochelen = vloeistof
- Vrij maken ademweg
o Uitzuigen
o Orofaryngeale tube
▪ Mayo tube/guedel
• Lengte mondhoek tot ooringang
o Nasofaryngeale tube
▪ Lengte neus tot oorlel
▪ Neurotrauma in een contra-indicatie!
o Endotracheale tube
o Tracheotomie/coniotomie
o Larynxmasker, larynxtube, combitube
- Head tilt/ chinflift
o Bij niet bedreigde CWK
- Jaw trust – bij verdenking CWK
- Allergische reactie
o Adrenaline/ epi pen, antihistaminica en corticosteroïden
- Corpus alienum
o Rugslagen, buikstoten, uitzaken, magiltang
,Breathing
- Oxygenatie en ventilatie
- Hypoxie grote bedreiging
- Ausculatie
o Tweede intercostale ruimte mid claviculair li/re
o Vijfde intercostale ruimte in de vooste axillair lijn li/re
- Saturatie met pulsoximeter
o Bij koolmoxidevergifiting niet betrouwbaar
- AH <8/min
o Bij beademen met masker ballon
- Halsvenen
- Open thorax voor ¾ afplakken
- Pneumothorax draineren voorzijde mi axillaire lijn via vijfde intercostale ruimte
- Spanningspneumothorax
o Naaldthoracocenthese vijfde intercostaal ruimte mid axillair – maxillair over
6e rib in pleuraholte
▪ Daarna drain
- Bij mensen met shock 15l o2 toediening via NRB
- Aanbevolen streef saturatie voor acuut zieke patiënten 94-98%
- Red flags bij zuigelingen
o Neusvleugelen en intrekkingen
o Expiratoir kreunen
o Gebruik hulpademhalingsspieren
o Head bobbing
- Ouderen hebben een verminderde ventilatie en gasuitwisseling door afname van
o Longinhoud
o Compliance
o Vitale capaciteit
o Perfusie
- Geïntubeerde patiënt
o DOPE
▪ Displacement, obstructive, pneumothorax, equipment, failure
Circulation
- Herkennen shock
o Hypovolemisch
o Obstructief
o Distrubutief
o Cardiogeen
- Ademfrequentie neemt goed als gevolg van verminderde doorbloeding van het lichaam
- Huidskleur
o Bleek: hypovolemie, anemie
o Rood: sepsis, anafylaxie
- Bloedingen?
- Cappilaire refill time (CRT)
- Slijmvliezen, tong
- Arteria carotis sys <60mmhg voelbaar
,- Halsvenen
o Gestuwd
▪ Obstructieve shock, rechter hartfalen
o Gecollabeerd
▪ hypovolemie
- MAP = (sys rr + (2x diastolisch rr)) : 3
- Infusie standard met kristalloiden nacl 0,9% + RL
- Rr laag na enige tijd
- Patient in shock kunnen snel afkoelen, stollingstoornissen treden op <34 graden
- Infusie meer dan 1l verwarmen
- Rea 24 u normotemp
- Ouderen:
o Vermindering compensatiemechanisme
▪ Minder elastisch vaatbed
▪ Vertraagde sympatische respons vaatbed
▪ Verminderde contracitliteit van het hart waardoor cardiac output en
slagvolume verlaagd
- Kinderen
o Lang compenseren en snel decompenseren
o Cirulatoir falen
▪ Hartfrequentie hoog bij zuigeling max 220/min
▪ Verschil perifere en centrale polvulling
▪ Capillaire refill verlengd
▪ Bij een kind is een bradycardie en hypotensie een laat optredend pre
terminaal symptoom van circulatoire falen
o Supine hypotensive syndroom
▪ De vergrote uterus geeft vanaf 20 weken in rugligging druk op de vena
cava inferior
• Duizeligheid, discomfort en misselijkheid
• Patient op de linker zij
• Kussen onder re heup
• Na trauma en bij backboard gebruik: backboard 15-20 graden
naar links kantelen
, Diability
- Neurologisch onderzoek
- Secundaire hersenschade door
o Hypoxie
o Onvoldoende doorbloeding hersenen
o Te hoge intra craniele druk
- Bewustzijn daling door
o Hypoxie/hypoferfusie
o Verwondig CZS
o Intoxicatie
o Verstoord metabolisme door diabetes en insulten
- GCS=EMV
o <8 comateus
- AVPU
o Alert, verbaal, pijn, unresponsive
- PEARLL
o Pupils equal and round responsive to light
- Lateralisatie verschijnsleen
o Afasie, krachtverleis, sensibiliteitsstoornissen, verhoogde reflexen,
pathologische voetzoolreflexen
- Glucose niet vergeten
- Mengieale prikkeling = menigitis of SAB
o Nekstijfheid
o Teken brudzinksi
▪ Buigen hoofd + knieen opgetrokken om pijn te voorkomen
- CT scan of lumbaalpunctie
- Ouderen
o Verminderede cerebrale doorbleoding
o Afname hersenomvang bij cerbebrale atrofie
o Vertraagd denken
o Verminderde concentratie
o Vertraagde psychomotoische activiteit
o Veranderingen in gehoor, zicht, tast, smaak en reuk
Exposure
- Bekijken
- Temperatuur
- Log roll – boomstamrol
- Thermoregulatie bij zuigenlingen en jonge kinderen is niet goed ontwikkeld, gevoeliger
voor iatrogene hypothermie
- Ouderen hebben minder subcataan vet en kunnen daardoor minder goed warm te vast
houden
ABCDE-methodiek:
- Voorbereiding
- Primairy survey of primaire onderzoeksfase
o 1e fase
o Levensbedreigende aandoeningen op systematische wijze identificeren en
behandelen
o Aanvullend onderzoek
o Re assessment ABCDE
o Onder controle? Dan secundair survey
- Secundair survey of secundaire onderzoeksfase
o Resterende letsels en aandoeningen in kaart
- Anamnese + lichamelijk onderzoek
In de ABCDE-methode zijn symptomen het uitgangspunt, niet de diagnose of ziektebeelden
Airway:
- CWK veiligstellen
- See-saw ademhaling
o Bij inademing borstkas naar binnen, bij uitademing borstkas naar buiten
▪ Luchtwegobstructie
- Ausculatie
o Inspiratoire stridor: extra thoracale/bovenste luchtwegobstructie
o Expiratoire stridor: intra thoracale/lagere luchtwegobstructie
o Snurken = tong
o Rochelen = vloeistof
- Vrij maken ademweg
o Uitzuigen
o Orofaryngeale tube
▪ Mayo tube/guedel
• Lengte mondhoek tot ooringang
o Nasofaryngeale tube
▪ Lengte neus tot oorlel
▪ Neurotrauma in een contra-indicatie!
o Endotracheale tube
o Tracheotomie/coniotomie
o Larynxmasker, larynxtube, combitube
- Head tilt/ chinflift
o Bij niet bedreigde CWK
- Jaw trust – bij verdenking CWK
- Allergische reactie
o Adrenaline/ epi pen, antihistaminica en corticosteroïden
- Corpus alienum
o Rugslagen, buikstoten, uitzaken, magiltang
,Breathing
- Oxygenatie en ventilatie
- Hypoxie grote bedreiging
- Ausculatie
o Tweede intercostale ruimte mid claviculair li/re
o Vijfde intercostale ruimte in de vooste axillair lijn li/re
- Saturatie met pulsoximeter
o Bij koolmoxidevergifiting niet betrouwbaar
- AH <8/min
o Bij beademen met masker ballon
- Halsvenen
- Open thorax voor ¾ afplakken
- Pneumothorax draineren voorzijde mi axillaire lijn via vijfde intercostale ruimte
- Spanningspneumothorax
o Naaldthoracocenthese vijfde intercostaal ruimte mid axillair – maxillair over
6e rib in pleuraholte
▪ Daarna drain
- Bij mensen met shock 15l o2 toediening via NRB
- Aanbevolen streef saturatie voor acuut zieke patiënten 94-98%
- Red flags bij zuigelingen
o Neusvleugelen en intrekkingen
o Expiratoir kreunen
o Gebruik hulpademhalingsspieren
o Head bobbing
- Ouderen hebben een verminderde ventilatie en gasuitwisseling door afname van
o Longinhoud
o Compliance
o Vitale capaciteit
o Perfusie
- Geïntubeerde patiënt
o DOPE
▪ Displacement, obstructive, pneumothorax, equipment, failure
Circulation
- Herkennen shock
o Hypovolemisch
o Obstructief
o Distrubutief
o Cardiogeen
- Ademfrequentie neemt goed als gevolg van verminderde doorbloeding van het lichaam
- Huidskleur
o Bleek: hypovolemie, anemie
o Rood: sepsis, anafylaxie
- Bloedingen?
- Cappilaire refill time (CRT)
- Slijmvliezen, tong
- Arteria carotis sys <60mmhg voelbaar
,- Halsvenen
o Gestuwd
▪ Obstructieve shock, rechter hartfalen
o Gecollabeerd
▪ hypovolemie
- MAP = (sys rr + (2x diastolisch rr)) : 3
- Infusie standard met kristalloiden nacl 0,9% + RL
- Rr laag na enige tijd
- Patient in shock kunnen snel afkoelen, stollingstoornissen treden op <34 graden
- Infusie meer dan 1l verwarmen
- Rea 24 u normotemp
- Ouderen:
o Vermindering compensatiemechanisme
▪ Minder elastisch vaatbed
▪ Vertraagde sympatische respons vaatbed
▪ Verminderde contracitliteit van het hart waardoor cardiac output en
slagvolume verlaagd
- Kinderen
o Lang compenseren en snel decompenseren
o Cirulatoir falen
▪ Hartfrequentie hoog bij zuigeling max 220/min
▪ Verschil perifere en centrale polvulling
▪ Capillaire refill verlengd
▪ Bij een kind is een bradycardie en hypotensie een laat optredend pre
terminaal symptoom van circulatoire falen
o Supine hypotensive syndroom
▪ De vergrote uterus geeft vanaf 20 weken in rugligging druk op de vena
cava inferior
• Duizeligheid, discomfort en misselijkheid
• Patient op de linker zij
• Kussen onder re heup
• Na trauma en bij backboard gebruik: backboard 15-20 graden
naar links kantelen
, Diability
- Neurologisch onderzoek
- Secundaire hersenschade door
o Hypoxie
o Onvoldoende doorbloeding hersenen
o Te hoge intra craniele druk
- Bewustzijn daling door
o Hypoxie/hypoferfusie
o Verwondig CZS
o Intoxicatie
o Verstoord metabolisme door diabetes en insulten
- GCS=EMV
o <8 comateus
- AVPU
o Alert, verbaal, pijn, unresponsive
- PEARLL
o Pupils equal and round responsive to light
- Lateralisatie verschijnsleen
o Afasie, krachtverleis, sensibiliteitsstoornissen, verhoogde reflexen,
pathologische voetzoolreflexen
- Glucose niet vergeten
- Mengieale prikkeling = menigitis of SAB
o Nekstijfheid
o Teken brudzinksi
▪ Buigen hoofd + knieen opgetrokken om pijn te voorkomen
- CT scan of lumbaalpunctie
- Ouderen
o Verminderede cerebrale doorbleoding
o Afname hersenomvang bij cerbebrale atrofie
o Vertraagd denken
o Verminderde concentratie
o Vertraagde psychomotoische activiteit
o Veranderingen in gehoor, zicht, tast, smaak en reuk
Exposure
- Bekijken
- Temperatuur
- Log roll – boomstamrol
- Thermoregulatie bij zuigenlingen en jonge kinderen is niet goed ontwikkeld, gevoeliger
voor iatrogene hypothermie
- Ouderen hebben minder subcataan vet en kunnen daardoor minder goed warm te vast
houden
