WG: Farmacokinetiek
ADME Principes
- Absorptie: het proces waarbij stof vanuit de toedieningsplaats in de bloedbaan terecht komt
- Distributie: de verdeling van sto en over het lichaam
- Metabolisatie: De chemische omzetting van de stof in metabolieten
- Eliminatie: Verwijdering uit het lichaam
Ouderen
- Absorptie; verandert bijna niet (wel iets minder zure maag, minder zuurproductie, maar ook
langzamere maaglediging). Minder absoprtie darm door kleiner darmoppervlak, maar ook
langer passage tijd. Er is geen dosis aanpassing nodig op
basis van absorptie.
- Distributie: meer vet, minder vocht en minder spier; dus
geneesmiddelen veranderen hun verdeling over het lichaam.
- Lipo ele middelen zien we toename Vd en T1/2
(benzodiazepine)
- Hydro ele middelen: afname Vd en T1/2 (digoxine,
ethanol)
- Relatieve afname eiwitbinding —> risico op toxiciteit.
- Ondervoeding of intercurrente ziekte —> hypo-
albuminemie —> hogere vrije fractie —> risico op
toxiciteit
- Metabolisme: minder lever weefsel minder P450 + minder leverdoorbloeding
- Minder CYP enzymen (propranolol -45%, mor ne -35% omzetting)
- Afname rst-pass-e ect (dus omzetting prodrug vermindert)
- Risico op accumulatie danwel verminderde werking
- Eliminatie: minder nierdoorbloeding en minder glomulaire ltratie
- Belangrijk bij o.a. ACE-remmers, digoxine, diuretica en metformine. Vaak een
dosisverlaging nodig indien eGFR vermindert is. Uitzondering van lisdiuretica! —> die
hebben direct e ect op de Lis van Henle en moet dus wel voldoende aangeboden worden
—> vaak nog hoger doseren
Metabolisme: First-pass-e ect = middel eerst via de darmen opgenomen, gaat eerst langs de
lever waardoor er omzetting plaats vindt.
Halfwaardetijd
Tijd die nodig is om de concentratie van het geneesmiddel in het bloed tot de helft te doen
afnemen. Bepaalt doseerinterval en tijd tot bereiken steady state concentratie (4-5 keer de T1/2).
Afhankelijk van:
- Distributievolume
- Klaring (nier, lever en hoeveelheid plasma eiwitten)
De halfwaardetijd van Benzo’s neemt aanzienlijk toe met de leeftijd, door de hogere
vetconcentratie. Dus goed oppassen met dosering!
fi fi fi ff ff ff ff fi fi
ADME Principes
- Absorptie: het proces waarbij stof vanuit de toedieningsplaats in de bloedbaan terecht komt
- Distributie: de verdeling van sto en over het lichaam
- Metabolisatie: De chemische omzetting van de stof in metabolieten
- Eliminatie: Verwijdering uit het lichaam
Ouderen
- Absorptie; verandert bijna niet (wel iets minder zure maag, minder zuurproductie, maar ook
langzamere maaglediging). Minder absoprtie darm door kleiner darmoppervlak, maar ook
langer passage tijd. Er is geen dosis aanpassing nodig op
basis van absorptie.
- Distributie: meer vet, minder vocht en minder spier; dus
geneesmiddelen veranderen hun verdeling over het lichaam.
- Lipo ele middelen zien we toename Vd en T1/2
(benzodiazepine)
- Hydro ele middelen: afname Vd en T1/2 (digoxine,
ethanol)
- Relatieve afname eiwitbinding —> risico op toxiciteit.
- Ondervoeding of intercurrente ziekte —> hypo-
albuminemie —> hogere vrije fractie —> risico op
toxiciteit
- Metabolisme: minder lever weefsel minder P450 + minder leverdoorbloeding
- Minder CYP enzymen (propranolol -45%, mor ne -35% omzetting)
- Afname rst-pass-e ect (dus omzetting prodrug vermindert)
- Risico op accumulatie danwel verminderde werking
- Eliminatie: minder nierdoorbloeding en minder glomulaire ltratie
- Belangrijk bij o.a. ACE-remmers, digoxine, diuretica en metformine. Vaak een
dosisverlaging nodig indien eGFR vermindert is. Uitzondering van lisdiuretica! —> die
hebben direct e ect op de Lis van Henle en moet dus wel voldoende aangeboden worden
—> vaak nog hoger doseren
Metabolisme: First-pass-e ect = middel eerst via de darmen opgenomen, gaat eerst langs de
lever waardoor er omzetting plaats vindt.
Halfwaardetijd
Tijd die nodig is om de concentratie van het geneesmiddel in het bloed tot de helft te doen
afnemen. Bepaalt doseerinterval en tijd tot bereiken steady state concentratie (4-5 keer de T1/2).
Afhankelijk van:
- Distributievolume
- Klaring (nier, lever en hoeveelheid plasma eiwitten)
De halfwaardetijd van Benzo’s neemt aanzienlijk toe met de leeftijd, door de hogere
vetconcentratie. Dus goed oppassen met dosering!
fi fi fi ff ff ff ff fi fi
