Begrippenlijst Handvaten voor
de KLIN praktijk
H1: inleiding
KLIN handvaten v stagairs - “je moet geen angst hebben (in het werken
met deze jongeren)”
- “het is belangrijk je doel te kunnen loslaten”
- “je moet opletten met te snel begrijpen en te
reageren”
- “je moet aanwezig zijn”
- “al je iets vh werk meeneemt nr huis, moet je
er aandacht voor hebben wat het precies is
dat je nr huis neemt”
Toont aan dat het door KLIN ervaring is dat je
tot KLIN handvaten komt
KLIN handvat - “er is weinig overlap tssn theorie en praktijk
en we moeten ons daarvan bewust zijn”
- Opmerking: “je kan wel oefenen, maar je weet
toch nooit wat een CL effectief zal zeggen”
Ethiek waarvan de docent vertrekt - Ongeacht de doelgroep
Het zijn mensen die spreken!
Het zijn mensen die gebruik maken v
woorden
Het zijn allemaal mensen die gebruik
maken vd taal
basisidee In de KLIN praktijk werken we met speek-wezens en
verhalenvertellers
Quote “Humane (psychiatrische) zorg betekent respect
hebben voor het individu. De patiënt is in de eerste
plaats een mens en een volwaardige medeburger waar
we ernstig mee omgaan en waarmee een dialoog kan
ontstaan (Petry, 2011). We zien de persoon niet als
een ‘gek’ of een ‘gehandicapte’ (dus waarom
opsplitsen in aparte groepen?). De primaire focus ligt
op de patiënt als mens die gelijkwaardig is aan de
hulpverlener. Ook mensen met een beperking hebben
een verhaal, een levensgeschiedenis, een context...
waarover zij kunnen spreken (via taal of gedrag). Het
is deze dynamiek die een te enge focus op ‘wat zij niet
kunnen’ vervangt. We zijn geen representanten van de
samenleving die het ‘gestoorde’ gedrag van de
patiënten wegwerken, maar partners van de patiënt
die zich aan ons adresseert. Wij geven hen geen beeld
waarmee zij zich moeten identificeren, maar gaan hen
beluisteren en hen een weg helpen zoeken naar een
oplossing voor het ondraaglijke lijden dat zij ervaren.”
Klinisch handvat “wil je mensen helpen, houd u mond en luister!’
Over tomaten en hulpverlening - Ergste wat een ontwikkelingsland kan horen:
1
, “wij zijn vd OVH, we zijn hier om te helpen!’
- Ergste wat CL kan horen: “ik ben een therapeut
en ik ben hier om je te helpen!”
- Banerjee en Duflo
Jaarlijks miljarden aan
ontwikkelingshulp nr Afrikaanse
landen, echter allemaal vanuit
perspectief HV’s
- Vb v Oucha Mbarbk
> geld: “zou > voedsel kopen voor fam”
Nog > geld: “zou > lekker voedsel
kopen voor fam”
Wrm heb je dan TV? “das veel
belangrijker”
Zijn situaties die voor veel HV’s
moeilijk te vatten zijn en een vaak
voorkomende reactie is het verwerpen
v diegene die ze wilden helpen: “ze
willen niet geholpen worden, wel, dan
moeten ze niet meer afkomen. We
hebben alles gdn wat we konden.”
: zaken die het leven < saai maken
zijn belangrijker voor deze mensen
- Vb Freud
Leent geld aan armere vriend
vriend eet zalm met mayo lener:
“wrm doe je dat?” “wnr kan ik
anders zalm met mayo eten?”
- Vb grootvader
Grootvader gaf geld aan bedelaar
ging chocolade kopen
- Vb Johanna
Alcoholgebruik > gesprekken,
psycho-educatie blijft gebruiken
niet meer welkom
- Vb onderwijs
Lln’en die geen taken maken
protocol volgen nog steeds niet
maken niet meer welkom
- Wat zien we bij de vb’en?
Botsing met goedbedoelde intenties vd
HV’s
o Frustraties voor zowel HV als
CL
HV’s: leidt tot burn-out
CL: verwerping
De meeste hulpbehoevenden lijken
niet te veel te moeten hebben vd
plannen die v buitenaf worden
opgelegd
Echter: er w wel een (hulp)vraag
2
, gesteld!
hoe daarop dan antwden?
o Onze taak om antw te bieden
Een kwestie v ethiek - Telkens wnr er een beslissing moet worden
genomen botsen we op een punt v ethiek
- Vb Sirolli
Hierin kan je zien dat wnr er een keuze
moet worden gemaakt hoe te antwden
op die vraag nr hulp, we meestal
antwden met eigen normen, waarden
en idealen
- Echter, meestal antw vanuit de naastenliefde:
Lacan: « C’est un fait d’expérience – ce
que je veux, c’est le bien des autres à
l’image du mien. Ça ne vaut pas si
cher. Ce que je veux, c’est le bien des
autres, pourvu qu’il reste à l’image du
mien. Je dirai plus, ça se dégrade si vite
que ça devient – pourvu qu’il dépende
de mon effort. »
o In Ned: “Het is een feit van
ervaring - wat ik wil is het
welzijn van anderen naar het
beeld van mij. Het is niet
zoveel waard. Wat ik wil is het
welzijn van anderen, zolang
het in het beeld van mij blijft.
Ik zal meer zeggen, het
degradeert zo snel dat het
wordt - zolang het maar van
mijn inspanning afhangt.”
Wat we willen is het goede voor
anderen
Voldoen aan ons beeld dat goed is
o Indien niet: botsing tssn HV &
CL
Mooi meegenomen dat ze afhankelijk
zijn v onze hulp
o Indien niet: botsing tssn HV &
CL
- Conclusie Banerjee en Deflo omgezet in KLIN
praktijk
‘‘Wat we moeten voorkomen is een
gemakzuchtige, formuleachtige manier
van denken die elk symptoom, elk
probleem tot dezelfde algemene
beginselen reduceert. We moeten ons
oor te luisteren leggen bij de patiënten
zelf en proberen de logica van hun
keuzes te begrijpen. Ook zullen we
moeten accepteren dat we het soms
3
, bij het verkeerde eind hebben en
moeten we elk idee, ook als dat
ogenschijnlijk vanzelf spreekt, aan
strenge empirische toetsen
onderwerpen. Dan kunnen we niet
alleen een instrumentarium voor een
effectieve behandeling opbouwen,
maar ook beter begrijpen waarom
patiënten leven zoals ze leven. Met die
geduldig opgebouwde kennis zullen we
beter in staat zijn te begrijpen waarom
mensen hun symptomen nodig hebben
en welke middelen ze nodig hebben
om zich eruit te helpen.”
- Conclusie Sirolli
“wil je iem helpen, hou je mond en
luister”
o Echt luisteren nr CL’en en zo
interventies afstemmen op
wat er werkelijk op het spel
staat
- Probleem
Vaak willen of kunnen we niet
luisteren nr anderen, omdat de eigen
angsten, de eigen moeilijkheden in de
weg staan, omdat we te snel te denken
te begrijpen wat er met de ander aan
de hand is en wat die daar precies mee
moet aanvangen
we kunnen de wereld en de anderen
slechts benaderen vanuit ons eigen
denkkader. In de dagdagelijkse praktijk
kunnen we slechts op onszelf
terugvallen en net dat zorgt voor
problemen
- Wrm? Omdat er ‘geen Ander vd Ander is.’
Het grote geheim - Lacan: ‘Er is geen Ander vd Ander’
= er is geen ultieme garant voor hoe
we denken over de wereld, over hoe
we ons positioneren in de wereld.
Niets staat garant voor de antwden die
we formuleren op de moeilijkheden in
het dagdagelijkse leven. Wat we
echter wel hopeloos proberen te doen
is ‘te doen alsof’ er wel een Ander vd
Ander is.
- Hoe komt het dat als we mensen laten praten
dat ze beter worden?
4
de KLIN praktijk
H1: inleiding
KLIN handvaten v stagairs - “je moet geen angst hebben (in het werken
met deze jongeren)”
- “het is belangrijk je doel te kunnen loslaten”
- “je moet opletten met te snel begrijpen en te
reageren”
- “je moet aanwezig zijn”
- “al je iets vh werk meeneemt nr huis, moet je
er aandacht voor hebben wat het precies is
dat je nr huis neemt”
Toont aan dat het door KLIN ervaring is dat je
tot KLIN handvaten komt
KLIN handvat - “er is weinig overlap tssn theorie en praktijk
en we moeten ons daarvan bewust zijn”
- Opmerking: “je kan wel oefenen, maar je weet
toch nooit wat een CL effectief zal zeggen”
Ethiek waarvan de docent vertrekt - Ongeacht de doelgroep
Het zijn mensen die spreken!
Het zijn mensen die gebruik maken v
woorden
Het zijn allemaal mensen die gebruik
maken vd taal
basisidee In de KLIN praktijk werken we met speek-wezens en
verhalenvertellers
Quote “Humane (psychiatrische) zorg betekent respect
hebben voor het individu. De patiënt is in de eerste
plaats een mens en een volwaardige medeburger waar
we ernstig mee omgaan en waarmee een dialoog kan
ontstaan (Petry, 2011). We zien de persoon niet als
een ‘gek’ of een ‘gehandicapte’ (dus waarom
opsplitsen in aparte groepen?). De primaire focus ligt
op de patiënt als mens die gelijkwaardig is aan de
hulpverlener. Ook mensen met een beperking hebben
een verhaal, een levensgeschiedenis, een context...
waarover zij kunnen spreken (via taal of gedrag). Het
is deze dynamiek die een te enge focus op ‘wat zij niet
kunnen’ vervangt. We zijn geen representanten van de
samenleving die het ‘gestoorde’ gedrag van de
patiënten wegwerken, maar partners van de patiënt
die zich aan ons adresseert. Wij geven hen geen beeld
waarmee zij zich moeten identificeren, maar gaan hen
beluisteren en hen een weg helpen zoeken naar een
oplossing voor het ondraaglijke lijden dat zij ervaren.”
Klinisch handvat “wil je mensen helpen, houd u mond en luister!’
Over tomaten en hulpverlening - Ergste wat een ontwikkelingsland kan horen:
1
, “wij zijn vd OVH, we zijn hier om te helpen!’
- Ergste wat CL kan horen: “ik ben een therapeut
en ik ben hier om je te helpen!”
- Banerjee en Duflo
Jaarlijks miljarden aan
ontwikkelingshulp nr Afrikaanse
landen, echter allemaal vanuit
perspectief HV’s
- Vb v Oucha Mbarbk
> geld: “zou > voedsel kopen voor fam”
Nog > geld: “zou > lekker voedsel
kopen voor fam”
Wrm heb je dan TV? “das veel
belangrijker”
Zijn situaties die voor veel HV’s
moeilijk te vatten zijn en een vaak
voorkomende reactie is het verwerpen
v diegene die ze wilden helpen: “ze
willen niet geholpen worden, wel, dan
moeten ze niet meer afkomen. We
hebben alles gdn wat we konden.”
: zaken die het leven < saai maken
zijn belangrijker voor deze mensen
- Vb Freud
Leent geld aan armere vriend
vriend eet zalm met mayo lener:
“wrm doe je dat?” “wnr kan ik
anders zalm met mayo eten?”
- Vb grootvader
Grootvader gaf geld aan bedelaar
ging chocolade kopen
- Vb Johanna
Alcoholgebruik > gesprekken,
psycho-educatie blijft gebruiken
niet meer welkom
- Vb onderwijs
Lln’en die geen taken maken
protocol volgen nog steeds niet
maken niet meer welkom
- Wat zien we bij de vb’en?
Botsing met goedbedoelde intenties vd
HV’s
o Frustraties voor zowel HV als
CL
HV’s: leidt tot burn-out
CL: verwerping
De meeste hulpbehoevenden lijken
niet te veel te moeten hebben vd
plannen die v buitenaf worden
opgelegd
Echter: er w wel een (hulp)vraag
2
, gesteld!
hoe daarop dan antwden?
o Onze taak om antw te bieden
Een kwestie v ethiek - Telkens wnr er een beslissing moet worden
genomen botsen we op een punt v ethiek
- Vb Sirolli
Hierin kan je zien dat wnr er een keuze
moet worden gemaakt hoe te antwden
op die vraag nr hulp, we meestal
antwden met eigen normen, waarden
en idealen
- Echter, meestal antw vanuit de naastenliefde:
Lacan: « C’est un fait d’expérience – ce
que je veux, c’est le bien des autres à
l’image du mien. Ça ne vaut pas si
cher. Ce que je veux, c’est le bien des
autres, pourvu qu’il reste à l’image du
mien. Je dirai plus, ça se dégrade si vite
que ça devient – pourvu qu’il dépende
de mon effort. »
o In Ned: “Het is een feit van
ervaring - wat ik wil is het
welzijn van anderen naar het
beeld van mij. Het is niet
zoveel waard. Wat ik wil is het
welzijn van anderen, zolang
het in het beeld van mij blijft.
Ik zal meer zeggen, het
degradeert zo snel dat het
wordt - zolang het maar van
mijn inspanning afhangt.”
Wat we willen is het goede voor
anderen
Voldoen aan ons beeld dat goed is
o Indien niet: botsing tssn HV &
CL
Mooi meegenomen dat ze afhankelijk
zijn v onze hulp
o Indien niet: botsing tssn HV &
CL
- Conclusie Banerjee en Deflo omgezet in KLIN
praktijk
‘‘Wat we moeten voorkomen is een
gemakzuchtige, formuleachtige manier
van denken die elk symptoom, elk
probleem tot dezelfde algemene
beginselen reduceert. We moeten ons
oor te luisteren leggen bij de patiënten
zelf en proberen de logica van hun
keuzes te begrijpen. Ook zullen we
moeten accepteren dat we het soms
3
, bij het verkeerde eind hebben en
moeten we elk idee, ook als dat
ogenschijnlijk vanzelf spreekt, aan
strenge empirische toetsen
onderwerpen. Dan kunnen we niet
alleen een instrumentarium voor een
effectieve behandeling opbouwen,
maar ook beter begrijpen waarom
patiënten leven zoals ze leven. Met die
geduldig opgebouwde kennis zullen we
beter in staat zijn te begrijpen waarom
mensen hun symptomen nodig hebben
en welke middelen ze nodig hebben
om zich eruit te helpen.”
- Conclusie Sirolli
“wil je iem helpen, hou je mond en
luister”
o Echt luisteren nr CL’en en zo
interventies afstemmen op
wat er werkelijk op het spel
staat
- Probleem
Vaak willen of kunnen we niet
luisteren nr anderen, omdat de eigen
angsten, de eigen moeilijkheden in de
weg staan, omdat we te snel te denken
te begrijpen wat er met de ander aan
de hand is en wat die daar precies mee
moet aanvangen
we kunnen de wereld en de anderen
slechts benaderen vanuit ons eigen
denkkader. In de dagdagelijkse praktijk
kunnen we slechts op onszelf
terugvallen en net dat zorgt voor
problemen
- Wrm? Omdat er ‘geen Ander vd Ander is.’
Het grote geheim - Lacan: ‘Er is geen Ander vd Ander’
= er is geen ultieme garant voor hoe
we denken over de wereld, over hoe
we ons positioneren in de wereld.
Niets staat garant voor de antwden die
we formuleren op de moeilijkheden in
het dagdagelijkse leven. Wat we
echter wel hopeloos proberen te doen
is ‘te doen alsof’ er wel een Ander vd
Ander is.
- Hoe komt het dat als we mensen laten praten
dat ze beter worden?
4
