Samenvatting Begrippenlijst Onderzoeksvaardigheden

Begrippenlijst
onderzoeksvaardigheden
Inleiding
professionele grondhouding empathisch, kritisch zijn
handelingsgerichte diagnostiek Wat is er aan de hand?
psychologische dienstverlener Hoe ga je advies geven/ begeleiden?
onderzoekscompetenties 1) Onderzoekende houding
2) Onderzoeksvaardigheden
onderzoekende houding attitudes: nieuwsgierigheid, open houding,
kritisch denken, …
onderzoeksvaardigheden geheel v kennis en vaardigheden die nodig zijn
om een psychodiagnostisch of een
praktijkgericht wet. onderzoek re kunnen
uitvoeren
evidence-based werken kijken welke behandeling het best is


Hoofdstuk 1
leek iemand random
kennisvermeerdering meer kennis krijgen over een bepaald iets
DEFINITIE wetenschappelijk onderzoek “onderzoek is een doelgericht proces waarbij
men op systematische wijze op basis ve
onderzoeksontwerp data verzamelt en
analyseert, om op een betrouwbare en geldige
wijze onderzoeksvragen te beantwoorden die
deel uitmaken ve probleemstelling.”
fundamenteel/theoriegericht onderzoek - Doel: nieuwe algemene kennis
verwerven  kennisvermeerdering
- Gericht op beschrijven, begrijpen,
verklaren en voorspellen v
verschijnselen
- Belang v theoretische inzichten
- Geen direct maatschappelijk nut (kan
uiteindelijk wel het geval zijn) 
praktisch belang is niet duidelijk
 Unief
toegepast/praktijkgericht onderzoek - Doel: verkrijgen v kennis om
verschijnselen in de werkelijkheid te
beïnvloeden en te veranderen
- Vraag komt vanuit de praktijk,
organisatie OVH
- Toep. theoretische kennis (verkregen
uit fundamenteel/theoriegericht
onderzoek  in literatuur kijken)
- Actieonderzoek
 Hoge school
kwantitatief onderzoek - onderzoek in breedte

, - interpretatie v cijfermateriaal
- > # respondenten
- Vb.: enquête
 Veel mensen onderzoeken

kwalitatief onderzoek - Onderzoek in de diepte
- Interpretatie v taal
- < # respondenten
- Vb.: diepte-interview,
focusgroepsgesprek
 Veel info te weten komen (< mensen
onderzoeken)
focusgroepsgesprek interview met > personen
cross-sectioneel onderzoek 1 persoon/groep 1x vragen
longitudinaal onderzoek over langere tijd 1 persoon/groep iets vragen
trendonderzoek andere groepen zelfde vragen
 Longitudinaal
panelonderzoek zelfde groep blijven volgen
 Longitudinaal
retrospectief onderzoek vragen over verleden
 Cross-sectioneel
prospectief onderzoek vragen over toekomst aan zelfde persoon
 Longitudinaal
wetenschappelijke eisen 1) Empirisch
2) Onafhankelijk
3) Betrouwbaarheid
4) Geldigheid
empirische eis - Controleerbaar en toetsbaar
(falsifieerbaar)
- Empirische cyclus
falsifieerbaar kunnen weerleggen, aantonen dat het fout is
empirische cyclus - Samenspel v inductie en deductie
- Onderzoek: verbindingen tssn
theorieën (ideeën) en empirische
werkelijkheid (data)
- Cyclisch: inductie en deductie wisselen
elkaar af
inductie specifieke gegevens (waarnemingen)  alg.
theoretische uitspraken (verklaring
waarneming, hypothese)
 data  theorie (kwalitatief onderzoek)
deductie alg. theorie  specifieke gegevens
 theorie  data (kwantitatief
onderzoek)
onafhankelijk geen voordeel/nadeel erbij hebben
onafhankelijke onderzoeker - onderzoek niet in bepaalde richting
sturen, opletten voor suggestieve
vragen, resultaten niet in bepaalde
richting sturen
- geen persoonlijke
voordelen/belangenvermenging

, suggestieve vragen bakker vraagt: “Zijn mijn koeken het beste?”
betrouwbaarheid - exactheid: dezelfde of gelijkaardige
resultaten  moest je het onderzoek
opnieuw doen zou ik hetzelfde resultaat
moeten uitkomen
- aanwezigheid v toevallige fouten
betrouwbare resultaten zijn
resultaten die niet toevallig zijn
- hoe meer eenheden in het onderzoek
hoe betrouwbaarder  OMVANG
- vooral belangrijk in kwantitatief
onderzoek
 Betrouwbaarheid als VWA voor
geldigheid maar geen garantie erop
toevallige fouten - per ongeluk verkeerde antw gegeven v
onderzochte
- verkeerde data ingevoegd
geldigheid/ validiteit - meet het onderzoek wat het zou
moeten meten? Of meet het iets
anders?
- Gebrek aan systematische fouten 
vertekening (bias)
- Herwerking onderzoeksontwerp nodig
om fouten te vermijden
systematische fouten je stuurt het onderzoek in bepaalde richting
door bv. suggestieve vragen
ethische eisen 1) Recht op informatie
2) Vrijwilligheid
3) Anonimiteit en vertrouwelijkheid
recht op informatie vooraf zeggen over wat het gaat (soms kan dit
achteraf als het nodig is om onderzochte te
misleiden)
anonimiteit en vertrouwelijkheid - beroepsgeheim, geen namen delen of
niemand mag dit kunnen achterhalen
- wie en wat mag niet bij elkaar staan als
je date verzameld kan je oplossen door
codes te gebruiken
praktische eisen 1) efficiënt en budgetvriendelijk
2) resultaten bruikbaar, zeker bij
praktijkgericht onderzoek
efficiënt en budgetvriendelijk onderzoek wordt gefinancierd door staat
onderzoeksproces/ stappenplan 1) probleemstelling
2) onderzoeksontwerp
3) dataverzameling
4) data analyse
5) rapportage
 op wetenschappelijke
verantwoordelijke wijze