Geneeskundige
ziekteleer van
de huisdieren I
anne swanenberg
,Inhoud
Neurologie ............................................................................................................................................... 1
Neurologische aandoeningen............................................................................................................ 13
Gedragsproblemen hond en kat ........................................................................................................... 28
Cardiologie............................................................................................................................................. 36
Diagnostische technieken bij cardiologisch onderzoek .................................................................... 36
Aangeboren hartafwijkingen= congenitale hartfalen ....................................................................... 64
Verworven hartaandoeningen .......................................................................................................... 73
Respiratoire aandoeningen ................................................................................................................... 80
Niezen en neusvloei .......................................................................................................................... 80
Dyspnee ............................................................................................................................................. 83
(Inspiratoire) dyspnee met stridor .................................................................................................... 83
Aandoeningen larynx......................................................................................................................... 84
Dyspnee zonder stridor ..................................................................................................................... 85
hoesten .............................................................................................................................................. 91
Klinische voeding ................................................................................................................................... 95
Leverinsufficiëntie ............................................................................................................................. 95
Hepatische lipidose ........................................................................................................................... 96
Congestieve hartinsufficiëntie........................................................................................................... 97
Neurologie
Neurologisch onderzoek: werk systematisch (in consulatie kamer liggen papieren om neurologisch OZ
uit te voeren. Mag je mee pakken voor in de praktijk). We starten met een algemeen KO en daarna
een neurologisch onderzoek.
- Bekijk dier los in consultatie
- Craniale testen
- Houdingsreacties, spinale reflexen
o Houdingsreacties:
▪ plaatsing reacties: dier naar de rand van tafel brengen. Als ze de rand van
tafel zien naderen moeten ze het lidmaat tillen. Als dier ook blind is ziet hij
de tafelrand niet en botst hij.
▪ Huppelen
▪ Bewuste proprioceptie: pootjes omplooien op tafel
▪ Kruiwagen: dier laten bewegen op voor of achterpoten
➔ Afwijking hierin is zeker een
neurologisch probleem
1
,Lokalisatie:
Hersenen: cortex, herenstam of cerebellum → elk van de 3 delen heeft specifieke neurologische
symptomen. Overlappen heel erg minimaal.
Ruggemerg segmenten: C1-C5, C6-T2, T3-L3 of L4-S3
Neuromusculair: zenuw, spier of synaps.
Neurologische syndromen
= groep klinische symptomen dei samen voorkomen en representatief zijn
voor aantasting van een bepaald deel van het zenuwstelsel
Syndromen hersenen
Alle 4 hersendelen hebben een specifieke functie (cerebrum, cerebellum,
hersenstam en vestibulair). Sommige hersendelen hebben een gelijkaardige
functie → bv. Abnormaal bewustzijn kan probleem zijn in de cortex of
hersenstam.
Secundaire effecten: bv. Druktoename
Multifocaal/diffuus of focaal: encefalitis kan mutlifocaal
zijn met meerder letsels in verschillende hersendelen.
Neoplasie is vaak focaal.
Cerebrum: weten wat de lobben zijn.
Cerebraal syndroom: andoeningen van de
voorhersenen
- Cerbrale hemisferen
- Basale kernen
- Diencephalon: thalamus en hypothalamus
- Voorste deel mesencephalon.
Neurologische symptomen cerebraal syndroom!!! KENNEN
- Gestorode houdingsreacties
- Abnormaal gedrag
- Aanvallen epilepsie
- Abnormaal bewustzijn
- Centrale blindheid (+ pupilreflex)
➔ Hoeven niet allemaal gelijk aanwezig te zijn.
Houdingsreacties:
Contralateraal van een unilateraal letsel: rechts in de hersenen is hier een
letsel dus aan de contralaterale voor en achterpoot kan een gestoorde
houdingsreactie zijn. diffuus letsel kunnen de houdingsreacties op de 4 poten
verstoord zijn.
Abnormaal gedrag: meestal dwanggedrag en soms afwezig gedrag. Excitatie
zien we minder. Tijdens dwang gedrag zien we soms head turn (gedraaide
kopstand naar links of rechts) of met kop tegen de muur staan/ dwangmatig
cirkelen. Bv. Head turn na links, cirkelen naar links en etensbak alleen links
eten= hemineglect (het rechter deel word bv. Helemaal vergeten).
Epilepsie: zie 1e semester
Abnormaal bewustzijn: grote hersenen of hersenstam probleem
- Normaal
2
, - Verminderd (sopor, stupor): wakker worden bij prikkel, wegvallen als de prikkel wegvalt (bv.
Roepen van de naam)
- Verlies bewustzijn (coma): niet reageren op prikkels
Blindheid: hoe bepalen of een dier blind is?
- Dreigrespons: met hand dreigende beweging naar hoofd. De efferente tak is de oogzenuw
(oogezenuw II = n. opticus) en de motorische zenuw (n. facialis) sluit de ogen. Deze 2 worden
getest.
- Wattenproptest: watten voor gezicht laten vallen. 1 oog afdekken. Indien het dier de prop
volgt ziet het nog
- Plaatsingreacties
- In een vreemde omgeving laten rondlopen
Blindheid kan centraal zijn en is contralateraal van een
unilateraal letsel
Centraal of perifeer blind? Daarvoor pupilreflex gebruiken.
N. oculomotorius (n. III) zal normaal de pupil verkleinen als
je erin schijnt.
Normaal: als je licht schijnt in rechter oog dan krijg je een
direct pupil reflex in het Re oog en een indirect reflex in het
Li oog door de kruising thv het chiasma opticum.
Wat bij een centrale blindheid? Letsel in de visuele cortex. Licht schijnen
in linker oog: we krijgen een normaal pupilreflex (deze banen worden niet
gestoord). Een centrale blindheid heeft dus een positieve pupilreflex.
Letsel thv optische radiatie: normaal pupilreflex.
Centrale blindheid= blindheid met normale pupilreflexen
- Letsels centrale visuele banen: crpus geniculatum laterale,
optische radiatie, optische cortex
- Totaal/partieel, unilateraal
Perifere blindheid= gestoorde pupilreflex
- Letsels visuele banen: n. opticus, chiasma opticum (geen
pupilreflex aan beide kanten) tractus opticus.
- N. opticus neuritis: indien 1 oogzenuw gestoord kan deze aan zijde van letsel direct en
indirect niet doorgaan, maar aan het andere oog zien we nog wel een direct en indirect
reflex.
- Hypofysetumoren
➔ Systemen kennen en kunnen tekenen
Hersenstam
- Achterste deel van midhersenen (mesencephalon)
- Pons (metencephalon)
- Verlengde merg (myelencephalon)
- Hersenzenuwen
3
ziekteleer van
de huisdieren I
anne swanenberg
,Inhoud
Neurologie ............................................................................................................................................... 1
Neurologische aandoeningen............................................................................................................ 13
Gedragsproblemen hond en kat ........................................................................................................... 28
Cardiologie............................................................................................................................................. 36
Diagnostische technieken bij cardiologisch onderzoek .................................................................... 36
Aangeboren hartafwijkingen= congenitale hartfalen ....................................................................... 64
Verworven hartaandoeningen .......................................................................................................... 73
Respiratoire aandoeningen ................................................................................................................... 80
Niezen en neusvloei .......................................................................................................................... 80
Dyspnee ............................................................................................................................................. 83
(Inspiratoire) dyspnee met stridor .................................................................................................... 83
Aandoeningen larynx......................................................................................................................... 84
Dyspnee zonder stridor ..................................................................................................................... 85
hoesten .............................................................................................................................................. 91
Klinische voeding ................................................................................................................................... 95
Leverinsufficiëntie ............................................................................................................................. 95
Hepatische lipidose ........................................................................................................................... 96
Congestieve hartinsufficiëntie........................................................................................................... 97
Neurologie
Neurologisch onderzoek: werk systematisch (in consulatie kamer liggen papieren om neurologisch OZ
uit te voeren. Mag je mee pakken voor in de praktijk). We starten met een algemeen KO en daarna
een neurologisch onderzoek.
- Bekijk dier los in consultatie
- Craniale testen
- Houdingsreacties, spinale reflexen
o Houdingsreacties:
▪ plaatsing reacties: dier naar de rand van tafel brengen. Als ze de rand van
tafel zien naderen moeten ze het lidmaat tillen. Als dier ook blind is ziet hij
de tafelrand niet en botst hij.
▪ Huppelen
▪ Bewuste proprioceptie: pootjes omplooien op tafel
▪ Kruiwagen: dier laten bewegen op voor of achterpoten
➔ Afwijking hierin is zeker een
neurologisch probleem
1
,Lokalisatie:
Hersenen: cortex, herenstam of cerebellum → elk van de 3 delen heeft specifieke neurologische
symptomen. Overlappen heel erg minimaal.
Ruggemerg segmenten: C1-C5, C6-T2, T3-L3 of L4-S3
Neuromusculair: zenuw, spier of synaps.
Neurologische syndromen
= groep klinische symptomen dei samen voorkomen en representatief zijn
voor aantasting van een bepaald deel van het zenuwstelsel
Syndromen hersenen
Alle 4 hersendelen hebben een specifieke functie (cerebrum, cerebellum,
hersenstam en vestibulair). Sommige hersendelen hebben een gelijkaardige
functie → bv. Abnormaal bewustzijn kan probleem zijn in de cortex of
hersenstam.
Secundaire effecten: bv. Druktoename
Multifocaal/diffuus of focaal: encefalitis kan mutlifocaal
zijn met meerder letsels in verschillende hersendelen.
Neoplasie is vaak focaal.
Cerebrum: weten wat de lobben zijn.
Cerebraal syndroom: andoeningen van de
voorhersenen
- Cerbrale hemisferen
- Basale kernen
- Diencephalon: thalamus en hypothalamus
- Voorste deel mesencephalon.
Neurologische symptomen cerebraal syndroom!!! KENNEN
- Gestorode houdingsreacties
- Abnormaal gedrag
- Aanvallen epilepsie
- Abnormaal bewustzijn
- Centrale blindheid (+ pupilreflex)
➔ Hoeven niet allemaal gelijk aanwezig te zijn.
Houdingsreacties:
Contralateraal van een unilateraal letsel: rechts in de hersenen is hier een
letsel dus aan de contralaterale voor en achterpoot kan een gestoorde
houdingsreactie zijn. diffuus letsel kunnen de houdingsreacties op de 4 poten
verstoord zijn.
Abnormaal gedrag: meestal dwanggedrag en soms afwezig gedrag. Excitatie
zien we minder. Tijdens dwang gedrag zien we soms head turn (gedraaide
kopstand naar links of rechts) of met kop tegen de muur staan/ dwangmatig
cirkelen. Bv. Head turn na links, cirkelen naar links en etensbak alleen links
eten= hemineglect (het rechter deel word bv. Helemaal vergeten).
Epilepsie: zie 1e semester
Abnormaal bewustzijn: grote hersenen of hersenstam probleem
- Normaal
2
, - Verminderd (sopor, stupor): wakker worden bij prikkel, wegvallen als de prikkel wegvalt (bv.
Roepen van de naam)
- Verlies bewustzijn (coma): niet reageren op prikkels
Blindheid: hoe bepalen of een dier blind is?
- Dreigrespons: met hand dreigende beweging naar hoofd. De efferente tak is de oogzenuw
(oogezenuw II = n. opticus) en de motorische zenuw (n. facialis) sluit de ogen. Deze 2 worden
getest.
- Wattenproptest: watten voor gezicht laten vallen. 1 oog afdekken. Indien het dier de prop
volgt ziet het nog
- Plaatsingreacties
- In een vreemde omgeving laten rondlopen
Blindheid kan centraal zijn en is contralateraal van een
unilateraal letsel
Centraal of perifeer blind? Daarvoor pupilreflex gebruiken.
N. oculomotorius (n. III) zal normaal de pupil verkleinen als
je erin schijnt.
Normaal: als je licht schijnt in rechter oog dan krijg je een
direct pupil reflex in het Re oog en een indirect reflex in het
Li oog door de kruising thv het chiasma opticum.
Wat bij een centrale blindheid? Letsel in de visuele cortex. Licht schijnen
in linker oog: we krijgen een normaal pupilreflex (deze banen worden niet
gestoord). Een centrale blindheid heeft dus een positieve pupilreflex.
Letsel thv optische radiatie: normaal pupilreflex.
Centrale blindheid= blindheid met normale pupilreflexen
- Letsels centrale visuele banen: crpus geniculatum laterale,
optische radiatie, optische cortex
- Totaal/partieel, unilateraal
Perifere blindheid= gestoorde pupilreflex
- Letsels visuele banen: n. opticus, chiasma opticum (geen
pupilreflex aan beide kanten) tractus opticus.
- N. opticus neuritis: indien 1 oogzenuw gestoord kan deze aan zijde van letsel direct en
indirect niet doorgaan, maar aan het andere oog zien we nog wel een direct en indirect
reflex.
- Hypofysetumoren
➔ Systemen kennen en kunnen tekenen
Hersenstam
- Achterste deel van midhersenen (mesencephalon)
- Pons (metencephalon)
- Verlengde merg (myelencephalon)
- Hersenzenuwen
3
