Samenvatting pedagogisch handelen hoofdstuk 1

Pedagogisch handelen hoofdstuk 1
1. Contexten waarbinnen pedagogisch handelen plaatsvindt
Derde tandwiel  diverse contexten:
o Thuismilieu (ouders – verzorgers)
o Peergroup
o Leerkracht
o School
o Buurt
Als leerkracht zeer belangrijk om bewust te zijn van andere opvoedingscontexten v/h
kind:
 Invloed op het kind zelf
 Kan je helpen beter begrijpen waarom een kind zich zo gedraagt
 Breder beeld krijgen
 Sterkere relatie met het kind uitbouwen
 Steun die kinderen krijgen vanuit de omgeving is van cruciaal belang

1.1 Thuismilieu
De primaire opvoeders van het kind die in gezinsverband samenleven.
 Alle gezinsvormen!
 Dus ook grootouders en andere familieleden waarmee het kind veelvuldig in
contact komt
De school en het gezin zijn de belangrijkste partners in de opvoeding:
 Leveren essentiële bijdrage in het versterken van de basisbehoeften v/h kind
 Bieden het kind maximale ontplooiingskansen
 Open houding en communicatie tussen school en gezin  BELANGRIJK!
 Ouders kunnen waardevolle informatie bezorgen, bv. waarvan krijgt mijn kind
energie
 Scholen moeten kanalen creëren die ervoor zorgen dat élke ouder de stap naar
school durft te zetten
 Informeel en formeel met elkaar in gesprek gaan
CONCLUSIE: Gezin heeft belangrijke invloed op het schoolsucces van de kinderen!

1.2 Peergroup
Enerzijds klasgroep, anderzijds lid van diverse groepen: jeugdbeweging,
sportclub, academie,…
Leeftijdsgenoten en daar bijhorende vriendschappen steeds een
belangrijkere rol:
 Versterken van de basisbehoeften
 Belangrijke rol in de ontwikkeling van het zelfbeeld
 Sociale vergelijking: eigen identiteit ontwikkelen
 Leeftijdsgenoten dragen ook bij tot het verschaffen van informatie over de
wereld en over andere mensen
 Bieden emotionele ondersteuning  competentiegevoel versterken

, 1.3 Leerkracht
Leerkracht = professionele opvoeder
 In relatie met het kind
Kind brengt heel veel tijd door op school!
 Eigen inkleuring geven aan ‘4 basishoudingen v/e leerkracht’
 Binnen de eigenheid van de school en de maatschappij waarin je leeft
 Belangrijke relatie met de professionele identiteit

1.4 School
= Tweede opvoedingsmilieu
 Instituut met eigen waarden en normen
 Niet noodzakelijk gelijklopend met de waarden en normen van het eerste
opvoedingsmilieu (gezin)
 Kind leert op school zich geleidelijk los te maken van zijn ouders
Elke school stelt een pedagogisch project op.
= Omvat de fundamentele uitgangspunten die door het schoolbestuur voor de school
zijn vastgelegd. De school omschrijft in het pedagogisch project wat het binnen de
school wil realiseren. Dit omvat onder meer een aantal waarden die het uitgangspunt
vormen voor de werking van de school. De keuzes die de school maakt, kan in
belangrijke mate bijdragen aan de basisbehoeften van de leerlingen.

1.5 Buurt
Elk kind groeit op in een wijk, met in meerdere of mindere mate sociale
contacten:
 Organisaties en initiatieven: bv. toegankelijke bibliotheek, speelpleintjes,
zomerprojecten,…
 Extra ‘leeromgeving’ en aanvullende opvoeding
 Grote invloed op ontwikkelingskansen

2. Algemene context waarbinnen pedagogisch handelen
plaatsvindt
MAATSCHAPPIJ – EN MENSBEELD
 Pedagogisch handelen = plaats- en tijdsgebonden
 Je kan als leerkracht niet zomaar je eigen visie op opvoeden laten gelden
 Elke maatschappij legt waarden en normen op
 Visie gedeeltelijk vastgelegd in wetten, bv. leerplichtwetgeving, wetgeving rond
kinderarbeid,…
 Opvoeding speelt zich af binnen een bepaalde tijdsgeest  20 jaar geleden heel
anders dan nu