Juridische verkenning
Les 2
Wat is recht?
Een geheel van afdwingbare rechtsregels die in stand komen in de samenleving en die dan
afdwingbaar zijn.
Bronnen van recht?
3 hoofdbronnen
-Wetgeving
-Rechtspraak
-Rechtsleer
-Gewoonte
-Algemene rechtsbeginselen (grondwet vb. scheiding der machten, kader van wetgeving vb.
legaliteitsbeginsel er moet eerst een wet zijn en alles moet in de recht zijn vastgelegd)
HIËRARCHIE VD WETGEVING
1) Internationaal supranationaal
interna = verschillende staten gaan verbindingen/sluiten (buiten Europa)
Samenwerking tussen staten, enkel die directe werking hebben in het Belgisch recht
EVRM Europese verdrag rechten van de mens
supra= verdagingen binnen de Europese Unie (zich verheft boven de landen EU-
wetgeving) vb verdrag werking EU-Unie rechtstreekse werking
Wnr een verdrag geen rechtstreekse werking heeft eerst in een Belgische wet vastleggen.
2) Belgische grondwet (geschreven grondwet)
-(fundamentele) rechten (plichten) en de vrijheden van de burgers van België (vb.
vrijheid van onderwijs, R van vrije meningsuiting…)
-hoe de staat georganiseerd is
1
, 3) Wetten
Federaal parlement (maken wetten)
Decreet (Vlaams parlement) deelstaten, gemeenschappen & gewesten)
ordonnanties (Brussel)
4) KB en MB
KB (koninklijk besluit, gemaakt door de federale regering)
MB (minstreel besluit)
Besluiten
5) Besluiten op niveau van provincies
Prov besluiten en provincies
6) Besluiten op niveau van gemeentes
RECHTSPRAAK
Rechterlijke macht
Uitspraak door rechters voor concrete geschillen die aan hem worden voorgelegd
Uitspraken van rechters = vonnissen, beschikkingen, arresten
Wetgeving kan niet alles voorzien alles gaat snel
Kan wetgeving op een bepaalde manier geïnterpreteerd worden door de rechter
belangrijke maatschappelijke rol.
Rechter doet ook aan rechtsvinding en vorming.
RECHTSLEER
Juristen geven commentaar op nieuwe wetten/wetgeving. Gaan daarover boeken,
tijdschriften over schrijven. Wat er wordt geschreven over het recht.
aanzet geven voor wijziging/aanpassing of maken van nieuwe wet.
2
, Indeling van het recht (p10)
Internationaal Nationaal
Privaat IPR Burgerlijk recht (BW)
internationaal privaat (apart wetboek)
recht Meest essentiële regels tssn
burgers onder elkaar
Vb. van mensen met vb. persoons en gezinsrecht
(Rechtsregels die van verschillende nationaliteit erfrecht, contractrecht
toepassing zijn tssn de die trouwen (het recht …
burgers onderling) van welk land?) Handelsrecht/
ondernemingsrecht
+ vennootschapsrecht (WVV)
Wetboek vennootschappen en
verenigingen
Publiek Volkenrecht Staatsrecht/grondwettelijk recht
Verdragsrecht (VN- Strafrecht, strafprocesrecht
(Met de verhouding tssn verdrag) (Strafwetboek, W strafvordering)
de overheid en de Oorlogsrecht Rechterlijk recht (GW)
burgers) Fiscaal recht
SZR
Bestuursrecht
Les 3 (1/10/19)
Arbeidsrecht kan zowel bij publiek als privaat.
Individueel arbeidsrecht, collectieve arbeidsrecht
Aparte rechtstakken:
Milieurecht, vreemdelingen recht
3 soorten van misdaad
Overtreding, wanbedrijf en misdaad
3
Les 2
Wat is recht?
Een geheel van afdwingbare rechtsregels die in stand komen in de samenleving en die dan
afdwingbaar zijn.
Bronnen van recht?
3 hoofdbronnen
-Wetgeving
-Rechtspraak
-Rechtsleer
-Gewoonte
-Algemene rechtsbeginselen (grondwet vb. scheiding der machten, kader van wetgeving vb.
legaliteitsbeginsel er moet eerst een wet zijn en alles moet in de recht zijn vastgelegd)
HIËRARCHIE VD WETGEVING
1) Internationaal supranationaal
interna = verschillende staten gaan verbindingen/sluiten (buiten Europa)
Samenwerking tussen staten, enkel die directe werking hebben in het Belgisch recht
EVRM Europese verdrag rechten van de mens
supra= verdagingen binnen de Europese Unie (zich verheft boven de landen EU-
wetgeving) vb verdrag werking EU-Unie rechtstreekse werking
Wnr een verdrag geen rechtstreekse werking heeft eerst in een Belgische wet vastleggen.
2) Belgische grondwet (geschreven grondwet)
-(fundamentele) rechten (plichten) en de vrijheden van de burgers van België (vb.
vrijheid van onderwijs, R van vrije meningsuiting…)
-hoe de staat georganiseerd is
1
, 3) Wetten
Federaal parlement (maken wetten)
Decreet (Vlaams parlement) deelstaten, gemeenschappen & gewesten)
ordonnanties (Brussel)
4) KB en MB
KB (koninklijk besluit, gemaakt door de federale regering)
MB (minstreel besluit)
Besluiten
5) Besluiten op niveau van provincies
Prov besluiten en provincies
6) Besluiten op niveau van gemeentes
RECHTSPRAAK
Rechterlijke macht
Uitspraak door rechters voor concrete geschillen die aan hem worden voorgelegd
Uitspraken van rechters = vonnissen, beschikkingen, arresten
Wetgeving kan niet alles voorzien alles gaat snel
Kan wetgeving op een bepaalde manier geïnterpreteerd worden door de rechter
belangrijke maatschappelijke rol.
Rechter doet ook aan rechtsvinding en vorming.
RECHTSLEER
Juristen geven commentaar op nieuwe wetten/wetgeving. Gaan daarover boeken,
tijdschriften over schrijven. Wat er wordt geschreven over het recht.
aanzet geven voor wijziging/aanpassing of maken van nieuwe wet.
2
, Indeling van het recht (p10)
Internationaal Nationaal
Privaat IPR Burgerlijk recht (BW)
internationaal privaat (apart wetboek)
recht Meest essentiële regels tssn
burgers onder elkaar
Vb. van mensen met vb. persoons en gezinsrecht
(Rechtsregels die van verschillende nationaliteit erfrecht, contractrecht
toepassing zijn tssn de die trouwen (het recht …
burgers onderling) van welk land?) Handelsrecht/
ondernemingsrecht
+ vennootschapsrecht (WVV)
Wetboek vennootschappen en
verenigingen
Publiek Volkenrecht Staatsrecht/grondwettelijk recht
Verdragsrecht (VN- Strafrecht, strafprocesrecht
(Met de verhouding tssn verdrag) (Strafwetboek, W strafvordering)
de overheid en de Oorlogsrecht Rechterlijk recht (GW)
burgers) Fiscaal recht
SZR
Bestuursrecht
Les 3 (1/10/19)
Arbeidsrecht kan zowel bij publiek als privaat.
Individueel arbeidsrecht, collectieve arbeidsrecht
Aparte rechtstakken:
Milieurecht, vreemdelingen recht
3 soorten van misdaad
Overtreding, wanbedrijf en misdaad
3