Openingscollege – S. van Bronswijk & S. Duijvis
Doelstellingen: dat we theorie kunnen toepassen op de praktijk en kunnen onderbouwen met
wetenschappelijk bewijs. Casus persoon narcistische persoonlijkheidsstoornis, waarschijnlijk
basis van memory bias => memory bias uitleggen en kunnen uitleggen aan de hand van
wetenschappelijk onderzoek.
Nabespreken
• 1-2 studenten bereiden vragen videos voor
• Leerdoelen + quizzes zijn onderdeel van het examen
• Tabel invullen (taak 2 t/m 6)
Taak / 5 Co- Geslacht Cognitief Interpersonal Psychodynamisch Info-
diagnose woorden morbiditeit / cultuur processing
/ biases
1: avoidant
2: dependent
Examen: 6 open boek vragen, 3 uur, (thuis) via testvision
• Theorie toepassen op praktijk en onderbouwen met wetenschappelijk bewijs
• CITEREN! Bronnen erbij vermelden, anders plagiaat!!
SCID-5-P training
Doel training:
• Kennis opdoen van wat persoonlijkheidsstoornissen zijn
• De diagnostiek van PD leren begrijpen
• PD grotendeels kunnen classificeren met gebruik van SCID-5-P
• Een crisisplan leren opstellen in samenwerking met de betrokkenen
• Passende interventies kunnen uitvoeren ten tijde van een crisissituatie
Cijfer: voorbereiding + aanwezigheid; SPC; reflectieverslag
Bijeenkomsten
1. Prerecorded college
2. Cluster C-PD
3. Cluster B-PD
4. Cluster A-PD
5. SPC (3 uur: met hele groep; iedereen gaat een stukje van de SCID-5-P)
6. Een crisisplan maken
7. Crisis workshop
Training is ‘on campus’ => 100% aanwezigheidsverplichting => bij ziekte: inhaalopdracht
Trainingsgroep in 3 subgroepen (A, B en C) verdelen. Elke subgroep fungeert tijdens de
bijeenkomst 2 t/m 4 als een literatuurgroep (quiz maken), casusgroep (casus maken over de
problematiek; literatuur gebruiken & casus spelen) of oefengroep (brainstorm sessie
voorbereiden; kijkend naar dit cluster en de vragen, welke problemen kunnen we tegen komen
en welke vragen zullen voor ons maar ook voor cliënten moeilijk zijn; welke vragen kunnen we
verder stellen).
Lecture cluster C personality disorders – M. Peters
,Part 2: Cluster C vermijdende / ontwijkende persoonlijkheidsstoornissen
‘Ik weet niet of ik dit ben, ik voel niets…’ = schaamte en faalangst staan sterk op de voorgrond.
Zoals de naam al zegt proberen deze mensen om de hete brei heen te gaan. Dit wordt gevoed
vanuit een bepaalde angst.
Uit balans:
Op de voorgrond Onder ontwikkeld
Sociale kwetsbaarheid Assertiviteit
Vermijding
Geremdheid Groepsgevoel
Hoe zien zij de ander…
• Bedreiging
o Beoordeling…
• Zullen mij als minder waard zien
• Vrees om belachelijk gemaakt te worden
• “Wat zal de ander niet allemaal denken…”
Hypergevoelig om te kijken of er in de omgeving een
bevestiging is voor hun minderwaardigheid (manier van interpreteren speelt hierbij een rol)
Uitlokkende Kern Kern Kern Kern Voordelen Kern
gebeurtenis gedachte gedachte emotie gedrag thema
Zelf Anderen
Negatieve Kwetsbaar Kritisch Angst Sociaal + Afwijzing
beoordeling contact Acceptatie
Incompetent Vernederend Schaamte vermijden - Negatieve
Negatief Vermijden gevoelens
gevoel Depressie Gevoel negatief
vermijden oordeel,
Verdriet afwijzing
Opvallen is niet OK! Vermijden van sociale contacten en kritiek maar ook van negatieve
gevoelens… Aanpassen dan maar.
Schema modi
, Coping Gevoel
Willoos inschikkelijk
(freeze) en Eenzame,
vermijdende en minderwaardige en
onthechte verlaten kind
beschermer (flight)
Straffende
ouder
Interne kritische stem
Door onze genen en ervaringen gaan we schema’s vormen. Dit zijn bepaalde traits die je hebt.
De modi zijn vaak toestandsemoties waarin iemand kan schieten als iemand getriggerd wordt.
Schema modi = gevoelstoestand waarin iemand kan schieten. Er is een wisselwerking tussen
een interne kritische stem gebaseerd op de ervaring dat hij/zij niet OK is en gevoelens
(eenzaamheid, minderwaardigheid). Bij mensen met een vermijdende PD zie je een heel
sterke freeze reactie en hebben ze een soort muur om zich heen.
Eerste contact
• Afstandelijk
• Niet aankijken (= gebrek aan sociale vaardigheden…)
• Gevoel van ongemak bij de ander
o Interpretatie door de ander: gebrek aan interesse en arrogante houding
(mogelijk irritatie)
o Of mogelijk gevoel van reddersrol
Willen contact maar angst om door de mand te vallen is te groot
(in tegenstelling tot schizoïd PD)
Therapeutische uitdagingen (wat zijn de valkuilen)
• Huiswerk: zeggen en doen?
o Passief…
• Geen duidelijk contact
o Je voelt weinig aanwezigheid
• Angstig in omgang: afstand nemen
• Niets voelen, “Ik weet het niet”
• “Maar ik voel niets” => gevoel bij therapeut: ik moet cliënt gaan laten voelen / hard
werken!
o Doe stand => maar er wordt niets mee gedaan… => frustratie en irritatie
Waar te vinden?
• Het liefst thuis (maar vaak niet voor lang)
• Vaak werken onder niveau dan dat ze intellectueel aankunnen
• Weinig contact met anderen
• Moeite met aangaan van relaties (vaak niet durven)
o Wel als ze er zeker van zijn dat ze geaccepteerd zullen worden…
• Over grenzen gaan om de ander het naar de zin te maken…
• Vermijdend in relatie => aanlokkelijk voor bepaalde partners…
Hoe hier mee omgaan
, • Go slow => niet te snel inzetten op verandering
o Opletten op zelf vermijden/verwaarlozen of net dwingen in contact te treden…
o Risico op verwaarlozing cliënt…
• Niet te snel confronteren en in het diepe gooien…
• Kleine stappen op korte termijn die haalbaar zijn
o Overzichtelijk
• Ontwikkelen sociale vaardigheden
• Cognitief uitdagen van beliefs/denkbeelden
• Gevoelens van angst en spanning leren verdragen…
Part 3: Cluster C afhankelijke persoonlijkheidsstoornissen
“Denk je dat ik dit ben?” = hulpeloos en onderdanig
Stuck in life… and searching for somebody to guide and take over…
Uit balans:
Op de voorgrond Onder ontwikkeld
Steun zoeken Autonomie
Aanklampen Bewegingsvrijheid
Hoe zien zij de ander…
• Sterker, beter, verstandiger
• Beter 1 dan geen (snelle partnerkeuze…)
• Zowel functioneel als emotioneel!
Uitlokkende Kern Kern Kern Kern Voordelen Kern
gebeurtenis gedachte gedachte emotie gedrag thema
Zelf Anderen
Verlating Hulpeloos Geïdealiseerd Angst Zich + Steun Verlating
hechten
Scheiding Incompetent Competent Depressie -
Zich Alleen zijn
Steunend Verdriet aanpassen vermijden
Euforie
Zelfstandigheid = eenzaamheid
Schema modi
Coping Gevoel
Doelstellingen: dat we theorie kunnen toepassen op de praktijk en kunnen onderbouwen met
wetenschappelijk bewijs. Casus persoon narcistische persoonlijkheidsstoornis, waarschijnlijk
basis van memory bias => memory bias uitleggen en kunnen uitleggen aan de hand van
wetenschappelijk onderzoek.
Nabespreken
• 1-2 studenten bereiden vragen videos voor
• Leerdoelen + quizzes zijn onderdeel van het examen
• Tabel invullen (taak 2 t/m 6)
Taak / 5 Co- Geslacht Cognitief Interpersonal Psychodynamisch Info-
diagnose woorden morbiditeit / cultuur processing
/ biases
1: avoidant
2: dependent
Examen: 6 open boek vragen, 3 uur, (thuis) via testvision
• Theorie toepassen op praktijk en onderbouwen met wetenschappelijk bewijs
• CITEREN! Bronnen erbij vermelden, anders plagiaat!!
SCID-5-P training
Doel training:
• Kennis opdoen van wat persoonlijkheidsstoornissen zijn
• De diagnostiek van PD leren begrijpen
• PD grotendeels kunnen classificeren met gebruik van SCID-5-P
• Een crisisplan leren opstellen in samenwerking met de betrokkenen
• Passende interventies kunnen uitvoeren ten tijde van een crisissituatie
Cijfer: voorbereiding + aanwezigheid; SPC; reflectieverslag
Bijeenkomsten
1. Prerecorded college
2. Cluster C-PD
3. Cluster B-PD
4. Cluster A-PD
5. SPC (3 uur: met hele groep; iedereen gaat een stukje van de SCID-5-P)
6. Een crisisplan maken
7. Crisis workshop
Training is ‘on campus’ => 100% aanwezigheidsverplichting => bij ziekte: inhaalopdracht
Trainingsgroep in 3 subgroepen (A, B en C) verdelen. Elke subgroep fungeert tijdens de
bijeenkomst 2 t/m 4 als een literatuurgroep (quiz maken), casusgroep (casus maken over de
problematiek; literatuur gebruiken & casus spelen) of oefengroep (brainstorm sessie
voorbereiden; kijkend naar dit cluster en de vragen, welke problemen kunnen we tegen komen
en welke vragen zullen voor ons maar ook voor cliënten moeilijk zijn; welke vragen kunnen we
verder stellen).
Lecture cluster C personality disorders – M. Peters
,Part 2: Cluster C vermijdende / ontwijkende persoonlijkheidsstoornissen
‘Ik weet niet of ik dit ben, ik voel niets…’ = schaamte en faalangst staan sterk op de voorgrond.
Zoals de naam al zegt proberen deze mensen om de hete brei heen te gaan. Dit wordt gevoed
vanuit een bepaalde angst.
Uit balans:
Op de voorgrond Onder ontwikkeld
Sociale kwetsbaarheid Assertiviteit
Vermijding
Geremdheid Groepsgevoel
Hoe zien zij de ander…
• Bedreiging
o Beoordeling…
• Zullen mij als minder waard zien
• Vrees om belachelijk gemaakt te worden
• “Wat zal de ander niet allemaal denken…”
Hypergevoelig om te kijken of er in de omgeving een
bevestiging is voor hun minderwaardigheid (manier van interpreteren speelt hierbij een rol)
Uitlokkende Kern Kern Kern Kern Voordelen Kern
gebeurtenis gedachte gedachte emotie gedrag thema
Zelf Anderen
Negatieve Kwetsbaar Kritisch Angst Sociaal + Afwijzing
beoordeling contact Acceptatie
Incompetent Vernederend Schaamte vermijden - Negatieve
Negatief Vermijden gevoelens
gevoel Depressie Gevoel negatief
vermijden oordeel,
Verdriet afwijzing
Opvallen is niet OK! Vermijden van sociale contacten en kritiek maar ook van negatieve
gevoelens… Aanpassen dan maar.
Schema modi
, Coping Gevoel
Willoos inschikkelijk
(freeze) en Eenzame,
vermijdende en minderwaardige en
onthechte verlaten kind
beschermer (flight)
Straffende
ouder
Interne kritische stem
Door onze genen en ervaringen gaan we schema’s vormen. Dit zijn bepaalde traits die je hebt.
De modi zijn vaak toestandsemoties waarin iemand kan schieten als iemand getriggerd wordt.
Schema modi = gevoelstoestand waarin iemand kan schieten. Er is een wisselwerking tussen
een interne kritische stem gebaseerd op de ervaring dat hij/zij niet OK is en gevoelens
(eenzaamheid, minderwaardigheid). Bij mensen met een vermijdende PD zie je een heel
sterke freeze reactie en hebben ze een soort muur om zich heen.
Eerste contact
• Afstandelijk
• Niet aankijken (= gebrek aan sociale vaardigheden…)
• Gevoel van ongemak bij de ander
o Interpretatie door de ander: gebrek aan interesse en arrogante houding
(mogelijk irritatie)
o Of mogelijk gevoel van reddersrol
Willen contact maar angst om door de mand te vallen is te groot
(in tegenstelling tot schizoïd PD)
Therapeutische uitdagingen (wat zijn de valkuilen)
• Huiswerk: zeggen en doen?
o Passief…
• Geen duidelijk contact
o Je voelt weinig aanwezigheid
• Angstig in omgang: afstand nemen
• Niets voelen, “Ik weet het niet”
• “Maar ik voel niets” => gevoel bij therapeut: ik moet cliënt gaan laten voelen / hard
werken!
o Doe stand => maar er wordt niets mee gedaan… => frustratie en irritatie
Waar te vinden?
• Het liefst thuis (maar vaak niet voor lang)
• Vaak werken onder niveau dan dat ze intellectueel aankunnen
• Weinig contact met anderen
• Moeite met aangaan van relaties (vaak niet durven)
o Wel als ze er zeker van zijn dat ze geaccepteerd zullen worden…
• Over grenzen gaan om de ander het naar de zin te maken…
• Vermijdend in relatie => aanlokkelijk voor bepaalde partners…
Hoe hier mee omgaan
, • Go slow => niet te snel inzetten op verandering
o Opletten op zelf vermijden/verwaarlozen of net dwingen in contact te treden…
o Risico op verwaarlozing cliënt…
• Niet te snel confronteren en in het diepe gooien…
• Kleine stappen op korte termijn die haalbaar zijn
o Overzichtelijk
• Ontwikkelen sociale vaardigheden
• Cognitief uitdagen van beliefs/denkbeelden
• Gevoelens van angst en spanning leren verdragen…
Part 3: Cluster C afhankelijke persoonlijkheidsstoornissen
“Denk je dat ik dit ben?” = hulpeloos en onderdanig
Stuck in life… and searching for somebody to guide and take over…
Uit balans:
Op de voorgrond Onder ontwikkeld
Steun zoeken Autonomie
Aanklampen Bewegingsvrijheid
Hoe zien zij de ander…
• Sterker, beter, verstandiger
• Beter 1 dan geen (snelle partnerkeuze…)
• Zowel functioneel als emotioneel!
Uitlokkende Kern Kern Kern Kern Voordelen Kern
gebeurtenis gedachte gedachte emotie gedrag thema
Zelf Anderen
Verlating Hulpeloos Geïdealiseerd Angst Zich + Steun Verlating
hechten
Scheiding Incompetent Competent Depressie -
Zich Alleen zijn
Steunend Verdriet aanpassen vermijden
Euforie
Zelfstandigheid = eenzaamheid
Schema modi
Coping Gevoel