Integraal
management
Remco van der Schoot
STUDENT INTERGRALE VEILIGHEIDSKUNDE
, Remco van der Schoot
SAMENVATTING INTEGRAAL MANAGEMENT
INHOUDSOPGAVE
Samenvattingsinhoud ............................................................................................................................................ 8
Change management ........................................................................................................................................... 11
1. Het integraal organisatie en veranderingsmodel (IOV-model) ......................................................................... 11
1.1.De elementen van het IOV-model .............................................................................................................. 11
1.2. De huidige en de gewenste ‘fit’ .................................................................................................................. 12
1.3. Niveaus van verandering ............................................................................................................................ 12
1.4. Verandervermogen .................................................................................................................................... 12
1.5. Veranderingsstrategieën ............................................................................................................................ 13
1.6. vormgeven aan het veranderproces .......................................................................................................... 13
2. Organisatieverandering: de huidige en de gewenste ‘fit’ ................................................................................. 15
2.1. Soorten verandering .................................................................................................................................. 15
2.1.1. (deel)systeemveranderingen ............................................................................................................... 15
2.1.2. Spontane en bewust gestuurde verandering ....................................................................................... 15
2.1.3. Organisatieverbetering versus organisatievernieuwing ..................................................................... 15
2.1.4. Preventieve en curatieve veranderingen ............................................................................................. 15
2.1.5. Culturele veranderingen ...................................................................................................................... 16
2.1.6. Het IOV-model: altijd toepasbaar ....................................................................................................... 16
2.2. De omgeving .............................................................................................................................................. 17
2.3. Organisatiemodellen: het bestaansvoorwaardenmodel............................................................................ 18
2.3.1. Het bestaansvoorwaardenmodel ........................................................................................................ 18
2.4. Diagnose en ontwerp ................................................................................................................................. 19
2.5. Toepassing bestaansvoorwaardenmodel ................................................................................................... 21
2.6. het begin van de verandering .................................................................................................................... 21
3. Niveaus van verandering ................................................................................................................................... 22
3.1. Niveaus van verandering ............................................................................................................................ 22
3.1.1. Het strategisch beleidsniveau ............................................................................................................. 22
3.1.2. Het niveau van de functie .................................................................................................................... 22
3.1.3. Het niveau van het functioneren of gedrag......................................................................................... 23
3.2. Het belang van onderlinge afstemming van de niveaus ............................................................................ 23
3.2.1. Praktijkcasus ....................................................................................................................................... 23
3.3. organisatieverandering naar drie niveaus .................................................................................................. 24
3.3.1. Praktijkcasus ....................................................................................................................................... 24
4. Verandervermogen ........................................................................................................................................... 24
4.1. Belang analyse van het verandervermogen ............................................................................................... 24
4.2. Organisatiekenmerken ............................................................................................................................... 24
Pagina 1 van 153
, Remco van der Schoot
SAMENVATTING INTEGRAAL MANAGEMENT
4.2.1. Harde organisatiekenmerken .............................................................................................................. 24
4.3. De organisatie als verzameling relaties ...................................................................................................... 25
4.3.1. De zachte organisatiekenmerken ........................................................................................................ 25
4.4. De organisatiecultuur ................................................................................................................................. 25
4.4.1. Begripsbepaling ................................................................................................................................... 25
4.4.2. Cultuuranalyse .................................................................................................................................... 26
4.5. Weerstand .................................................................................................................................................. 27
4.5.1. Begripsbepaling ................................................................................................................................... 27
4.5.2. Uitingsvormen van weerstand ............................................................................................................ 28
4.6. Mission statement voor verandering ......................................................................................................... 28
5. Verandersstrategie ............................................................................................................................................ 29
5.1. Veranderingsstrategie: begripsbepaling .................................................................................................... 29
5.2. Vier strategiebenadering ............................................................................................................................ 29
5.2.1. De klassieke ontwerp- en ontwikkelstrategie ...................................................................................... 29
5.2.2. Veranderingsstrategieën van Mintzberg ............................................................................................. 31
5.2.3. De veranderingsstrategieën van De Change Factory .......................................................................... 32
5.2.4. De veranderingsstrategieën van De Caluwé ....................................................................................... 33
5.3. Strategiekeuze en toepassing .................................................................................................................... 35
5.3.1. Strategiekeuze ..................................................................................................................................... 35
5.3.2. Toepassen van de veranderingsstrategie ............................................................................................ 36
5.4. Samenvatting ............................................................................................................................................. 36
6. Vormgeven aan het veranderproces ................................................................................................................. 36
6.1. Het driefasenmodel .................................................................................................................................... 36
6.2. Het veranderproces op individueel niveau ................................................................................................ 37
6.3. De verbinding van het driefasenmodel en de transitiecurve ..................................................................... 37
6.3.1. De unfreezing of mobilisatiefase ......................................................................................................... 38
6.3.2. De movingfase ..................................................................................................................................... 38
6.3.3. De freezingfase .................................................................................................................................... 38
6.3.4. Samenvatting fasering ........................................................................................................................ 39
6.3.5. Toepassing fasering ............................................................................................................................. 39
6.4. Evalueren is leren ....................................................................................................................................... 39
6.4.1. Betekenis en belang van evalueren ..................................................................................................... 39
6.4.2. Onderscheid naar inhoud en proces .................................................................................................... 39
6.5. Het actstappenplan van Kotter .................................................................................................................. 40
7. Instrumentatie .................................................................................................................................................. 41
7.1. Stakeholdersanalyse................................................................................................................................... 41
7.1.1. De stakeholders of belanghebbenden ................................................................................................. 41
Pagina 2 van 153
, Remco van der Schoot
SAMENVATTING INTEGRAAL MANAGEMENT
7.1.2. Stakeholderanalyse ............................................................................................................................. 41
7.1.3. Participatiepiramide ............................................................................................................................ 41
7.1.4. De stakeholdersmap ............................................................................................................................ 42
7.1.5. De stakeholderanalyse van Bryson ...................................................................................................... 42
7.2. Groepsgedrag ............................................................................................................................................. 43
7.3. Het individu in de organisatie. ................................................................................................................... 43
7.4. Sturingsinstrumenten................................................................................................................................. 44
7.4.1. Afstemming instrumenten en interventies .......................................................................................... 44
8. De leider als veranderaar .................................................................................................................................. 45
8.1. Goed leiderschap ....................................................................................................................................... 45
8.2. Leiderschapsrollen ..................................................................................................................................... 46
8.3. Leiderschapsstijlen ..................................................................................................................................... 46
8.4. Persoonlijksheid(skenmerken) ................................................................................................................... 47
8.5. Van Lean naar Agile en DevOps ................................................................................................................. 48
10. Het veranderplan ............................................................................................................................................ 50
10.1. Niet-gewenste gevolgen .......................................................................................................................... 50
10.2. Het veranderplan ..................................................................................................................................... 50
Horizontaal organiseren ....................................................................................................................................... 52
1. Inleiding ............................................................................................................................................................. 52
1.1. Structuur van het boek............................................................................................................................... 52
1.2. Afbakening procesgerichtheid ................................................................................................................... 52
1.3. Het concept horizontaal organiseren ......................................................................................................... 52
1.3.1. Laag 1: processen hebben een bedrijfskundige en organisatiepsychologische basis .......................... 52
1.3.2. Laag 2: processen verlopen horizontaal .............................................................................................. 53
1.3.3. Laag 3: procesgericht werken is breed verankerd in de wetenschap .................................................. 53
1.3.4. Laag 4: procesgericht werken vraagt ritmiek en organisatiedynamiek .............................................. 56
1.4. Bruikbaarheid van het concept horizontaal organiseren ........................................................................... 57
2. Horizontaal denken ........................................................................................................................................... 58
2.2. Tekenen van de tijd .................................................................................................................................... 58
2.2.1. De principes van het verticaal organiseren ......................................................................................... 58
2.2.2. Andere tijden breken aan .................................................................................................................... 58
2.2.3. Horizontaal organiseren als nieuw paradigma ................................................................................... 59
2.2.4. Macht wordt invloed ........................................................................................................................... 59
2.3. Typeringen van de samenleving ................................................................................................................. 60
2.3.1. De informatiemaatschappij ................................................................................................................. 61
2.3.2. De netwerksamenleving ...................................................................................................................... 61
2.3.3. De participatiesamenleving ................................................................................................................. 61
Pagina 3 van 153