H11 Begrippen uit de chirurgie
Inleiding-begrippen
Chirurgie = discipline waarin medicus een patiënt tracht te behandelen door middel van operaties
Operatie = procedure om een medisch probleem te verhelpen of om een diagnose te stellen
invasief: weefsels en organen worden dmv instrumenten geopend, om ze vervolgens te
wijzigen of delen ervan te verwijderen
o door openen weefsels zal men ze op het einde van de procedure ook terug moeten
sluiten
uitgevoerd door 1 of meerdere chirurgen, assistenten en anesthesist
Termen Grieks of Latijn:
Laparo- buik
Thoraco- borstkas
Gastro- maag
Colo-dikdarm
-tomie insnede van
-stomie aan elkaar zetten (van holle ruimtes)
-stoma opening aan huid voor evacueren van excreties
-ectomie wegnemen van
-scopie ingreep via verlengstuk met camera
-dese samenvoegen
bv. gastrectomie = wegnemen van (deel van) maag
bv. Appendectomie = wegname appendix
bv. Laparotomie = insnede buik
bv. Laparoscopische cholecystectomie = wegname van galblaas via camera die langs
buikwand wordt ingebracht
bv. Thoracoscopische pleurodese = samenvoegen van 2 pleurabladen via camera die via borstwand
ingebracht wordt
bv. By-pass = bijzondere vorm van stomie, omdat dikwijls een (al of niet ziek) deel van hol orgaan
wordt overbrugd of kortgesloten
in een -stomie 2 courante technieken
- End to end : twee open stukken hol orgaan worden aan elkaar gehecht
Bv. Wanneer er een stuk van colon weggenomen is 2 open delen tegen elkaar gezet
- End to side : open stuk orgaan wordt vastgehecht op ander hol orgaan dat daarvoor eerst
ingesneden moet worden
Bv. gastric- bypass
Modernisering van de geneeskunde groot aantal subdisciplines in chirurgie
orthopedist: beenderoperaties
cardiaal chirurg: hart)
oogoperaties door oftalmoloog
heelkundigen genazen patiënten door middle van hun mes (huidige chirurgen)
geneeskundigen genazen patiënten door denkwerk en farmaceutische middelen (huidige
internisten)
verloskundigen hielpen bij bevalling (huidige gynaecologen
, Anesthesie
= hulpmiddel van de chirug om patiënt van de ingreep zo weinig mogelijk te laten voelen
3 vormen die gecombineerd kunnen worden
Lokale anesthesie
Bv. Bij hechting wonde
In en rond de wonde product inspuiten (xylocaïne) actiepotentiaal van zenuwen remmen door
blokkering natriumkanaal
pijnsignaal kan niet worden doorgegeven en patiënt voelt ingreep niet
Locoregionale anesthesie
Vooral thv ledematen pijnsignaal tegengehouden in zenuwplexus of het ruggenmerg
Injectie van natriumkanaal-blocker in welbepaald punt van hals of aan voorzijde van oksel
zenuwplexus die signalen ontvangt en doorgeeft via verschillende zenuwen tijdelijk stilleggen
o deel van arm gevoelloos
Rachi-anesthesie = spinale verdoving
Via ruggeprik wordt het dura mater vlies doorprikt en verdovingsmiddel in arachnoidale ruimte
ingespoten kan zich van daaruit verdelen
Zelden of nooit in thoracale wervelkolom risisco om ook ademhalingsspieren verdoven
kan bij keizersnede, niet bij bevalling spieren worden slap!
Epidurale anesthesie
Harde hersenvlies of dura mater niet doorprikt
Verdovingsvloeistof ingespoten in ruimte rond de dura mater (epiduraal
Werkt pijnverminderend, nooit volledig gevoelloos (zelden)
Ideaal bij bevallingen en postoperatieve pijnstilling
Epiduraal ook mogelijk om tijdelijk een buisje in te planten daarlangs later tijdens opname nog
bijkomende pijnstillers inspuiten als 1e dosis is uitgewerkt
Volledige anesthesie
Ademhaling kunstmatig overnemen
bij chirurgie van abdomen, thorax, maar ook op plaatsen waar een locoregionale anesthesie
om technische redenen niet mogelijk is
anesthesist zal onmiddellijk na inductie van de anesthesie een tube in trachea inbrengen die
verbonden is met beademingstoestel
blaast lucht in longen
delicate momenten bij plaatsen/ wegnemen tube !! kans dat patiënt moet overgeven
braaksel in longen
o best nuchter zijn bij operatie
sommige abdominale operaties kunnen gevolgd worden door paralytische ileus van 3tal dagen
patiënten na laparotomie soms wakker worden met maagsonde en enkele dagen geen
voeding mogen krijgen per os
Inleiding-begrippen
Chirurgie = discipline waarin medicus een patiënt tracht te behandelen door middel van operaties
Operatie = procedure om een medisch probleem te verhelpen of om een diagnose te stellen
invasief: weefsels en organen worden dmv instrumenten geopend, om ze vervolgens te
wijzigen of delen ervan te verwijderen
o door openen weefsels zal men ze op het einde van de procedure ook terug moeten
sluiten
uitgevoerd door 1 of meerdere chirurgen, assistenten en anesthesist
Termen Grieks of Latijn:
Laparo- buik
Thoraco- borstkas
Gastro- maag
Colo-dikdarm
-tomie insnede van
-stomie aan elkaar zetten (van holle ruimtes)
-stoma opening aan huid voor evacueren van excreties
-ectomie wegnemen van
-scopie ingreep via verlengstuk met camera
-dese samenvoegen
bv. gastrectomie = wegnemen van (deel van) maag
bv. Appendectomie = wegname appendix
bv. Laparotomie = insnede buik
bv. Laparoscopische cholecystectomie = wegname van galblaas via camera die langs
buikwand wordt ingebracht
bv. Thoracoscopische pleurodese = samenvoegen van 2 pleurabladen via camera die via borstwand
ingebracht wordt
bv. By-pass = bijzondere vorm van stomie, omdat dikwijls een (al of niet ziek) deel van hol orgaan
wordt overbrugd of kortgesloten
in een -stomie 2 courante technieken
- End to end : twee open stukken hol orgaan worden aan elkaar gehecht
Bv. Wanneer er een stuk van colon weggenomen is 2 open delen tegen elkaar gezet
- End to side : open stuk orgaan wordt vastgehecht op ander hol orgaan dat daarvoor eerst
ingesneden moet worden
Bv. gastric- bypass
Modernisering van de geneeskunde groot aantal subdisciplines in chirurgie
orthopedist: beenderoperaties
cardiaal chirurg: hart)
oogoperaties door oftalmoloog
heelkundigen genazen patiënten door middle van hun mes (huidige chirurgen)
geneeskundigen genazen patiënten door denkwerk en farmaceutische middelen (huidige
internisten)
verloskundigen hielpen bij bevalling (huidige gynaecologen
, Anesthesie
= hulpmiddel van de chirug om patiënt van de ingreep zo weinig mogelijk te laten voelen
3 vormen die gecombineerd kunnen worden
Lokale anesthesie
Bv. Bij hechting wonde
In en rond de wonde product inspuiten (xylocaïne) actiepotentiaal van zenuwen remmen door
blokkering natriumkanaal
pijnsignaal kan niet worden doorgegeven en patiënt voelt ingreep niet
Locoregionale anesthesie
Vooral thv ledematen pijnsignaal tegengehouden in zenuwplexus of het ruggenmerg
Injectie van natriumkanaal-blocker in welbepaald punt van hals of aan voorzijde van oksel
zenuwplexus die signalen ontvangt en doorgeeft via verschillende zenuwen tijdelijk stilleggen
o deel van arm gevoelloos
Rachi-anesthesie = spinale verdoving
Via ruggeprik wordt het dura mater vlies doorprikt en verdovingsmiddel in arachnoidale ruimte
ingespoten kan zich van daaruit verdelen
Zelden of nooit in thoracale wervelkolom risisco om ook ademhalingsspieren verdoven
kan bij keizersnede, niet bij bevalling spieren worden slap!
Epidurale anesthesie
Harde hersenvlies of dura mater niet doorprikt
Verdovingsvloeistof ingespoten in ruimte rond de dura mater (epiduraal
Werkt pijnverminderend, nooit volledig gevoelloos (zelden)
Ideaal bij bevallingen en postoperatieve pijnstilling
Epiduraal ook mogelijk om tijdelijk een buisje in te planten daarlangs later tijdens opname nog
bijkomende pijnstillers inspuiten als 1e dosis is uitgewerkt
Volledige anesthesie
Ademhaling kunstmatig overnemen
bij chirurgie van abdomen, thorax, maar ook op plaatsen waar een locoregionale anesthesie
om technische redenen niet mogelijk is
anesthesist zal onmiddellijk na inductie van de anesthesie een tube in trachea inbrengen die
verbonden is met beademingstoestel
blaast lucht in longen
delicate momenten bij plaatsen/ wegnemen tube !! kans dat patiënt moet overgeven
braaksel in longen
o best nuchter zijn bij operatie
sommige abdominale operaties kunnen gevolgd worden door paralytische ileus van 3tal dagen
patiënten na laparotomie soms wakker worden met maagsonde en enkele dagen geen
voeding mogen krijgen per os
