Les 3: Romaanse Architectuur
- Romeinse rijk -> Christendom kwam stilaan op
----->Zal opsplitsen en de verschillende vertakingen gaan tot nieuwe pol. structuren behoren
~Versnippering van het West-Romeinse Rijk (val in 476)
1. Inleiding
- Val van het West-Romeinse Rijk = institutioneel want romeinse cultuur leeft door
- Clovis = politieke machthebber + eerst koning Franken
o Christelijke geloof brengt eenheid binnen de geopolitieke versnippering
Wat is de impact van het Romeinse Rijk op het ontwikkelen van cultuur en architectuur?
- Romanitas (= verzameling politieke en culturele concepten waarmee de romeinen zich definieerden)
o De herinnering en associatie met de cultuur en macht van het Romeinse Rijk
- Vormentaal, constructiemethodes en spolia
o Herinterpretatie klassieke vormentaal + typologieën + spolia
- Christendom
o Bindende factor tijdens de geopolitieke versnippering
Dit zal leiden tot het ontwikkelen van een eigen architectuur
- Van experiment tot standaardisering
- Evolutie van het grondplan (centraalbouw, Grieks Kruis, Basilica)
Romano-Byzantijnse invloeden (= oost romeinse rijk):
Byzantium en Romeinse traditie vormden inspiratiebron en modellen voor het creëren van Romanitas
o Bv. Overnemen zuilen maar ook toevoeging van lokale architectuurcultuur (bv decoratieve
patronen)
, 2. Romano-Byzantijnse christelijke architectuur
Christendom als staatsgodsdienst van het romeinse rijk
- Vroege periode
o Christelijke ontmoetingscentra => verstopt in huizen
o Catacomben, ondergrondse massabegraafplaatsen
o Monumenten voor martelaars
- Christendom ontwikkelt zich vanaf ca. 350 onder Keizer Constantijn
o 312 Visioen brandend kruis (verslaat Maxentius)
o 313 Edict van Milaan: erkenning en legalisatie Christendom
o 326 Erkenning Christendom als staatsgodsdienst
- Zoektocht architecturaal type voor religieuze activiteiten Christendom
o Pagaanse connotatie van de klassieke tempel + liturgische vereisten (relieken verering, doopsel,
eucharistie) dwingen tot alternatief: (basilica w inspiratie chtist)
o Romeins model = Centraalbouw voor martyria en baptisteri
= Basilica voor eredienst
o Byzantijns model = Overkoepelde centraalbouw als enig model
Christendom was eerst niet zo populair maar vloeide later uit tot een van de populaire religies
- 1 centrale god!! <-> bij romeinen vele goden
2.1. Christendom als staatsgodsdienst in het romeinse
rijk: WRR
(onder ostrogoten)
Welke elementen moesten aanwezig zijn voor het christelijke geloof?
- Wandelpad
- Altaar (centrale ruimte)
- Ruimte voor congregatie voor gelovigen (zijbeuken) + (geschieden van geestelijken = D)
- Ruimte voor catechisten (ook gescheiden van de gelovigen)
- Breed centraal schip
- Zijbeuken afgescheiden van schip met zuilencolonade
- Lichtbeuk zorgt ervoor dat het licht binnenkan in het gebouw
- Ook ramen in de muren aan het einde van de zijbeuken
Hoge graad tussen vorm en functie = typerend voor de romeinen
Latterane= naam voor het keizerlijke paleis bv. Sint-Jan in Lateranen (w zeer belangrijk)
Basilicae:
- grote vergaderruimtes voor publieke bijeenkomsten
- wordt ruimte voor één functie (vergaderingen priesters) & is dus ook niet meer voor publiek
-------------------------> Forum Romanum -> Basilica van constantijn
Basiskenmerken van de Basilikale kerk:
- Romeinse basilica
- Longitudinaal
- Duidelijk afgebakende ruimtes en zones i.f.v. liturgie
- Evolueert tot model voor meeste katholieke (Roomse) kerken
- Romeinse rijk -> Christendom kwam stilaan op
----->Zal opsplitsen en de verschillende vertakingen gaan tot nieuwe pol. structuren behoren
~Versnippering van het West-Romeinse Rijk (val in 476)
1. Inleiding
- Val van het West-Romeinse Rijk = institutioneel want romeinse cultuur leeft door
- Clovis = politieke machthebber + eerst koning Franken
o Christelijke geloof brengt eenheid binnen de geopolitieke versnippering
Wat is de impact van het Romeinse Rijk op het ontwikkelen van cultuur en architectuur?
- Romanitas (= verzameling politieke en culturele concepten waarmee de romeinen zich definieerden)
o De herinnering en associatie met de cultuur en macht van het Romeinse Rijk
- Vormentaal, constructiemethodes en spolia
o Herinterpretatie klassieke vormentaal + typologieën + spolia
- Christendom
o Bindende factor tijdens de geopolitieke versnippering
Dit zal leiden tot het ontwikkelen van een eigen architectuur
- Van experiment tot standaardisering
- Evolutie van het grondplan (centraalbouw, Grieks Kruis, Basilica)
Romano-Byzantijnse invloeden (= oost romeinse rijk):
Byzantium en Romeinse traditie vormden inspiratiebron en modellen voor het creëren van Romanitas
o Bv. Overnemen zuilen maar ook toevoeging van lokale architectuurcultuur (bv decoratieve
patronen)
, 2. Romano-Byzantijnse christelijke architectuur
Christendom als staatsgodsdienst van het romeinse rijk
- Vroege periode
o Christelijke ontmoetingscentra => verstopt in huizen
o Catacomben, ondergrondse massabegraafplaatsen
o Monumenten voor martelaars
- Christendom ontwikkelt zich vanaf ca. 350 onder Keizer Constantijn
o 312 Visioen brandend kruis (verslaat Maxentius)
o 313 Edict van Milaan: erkenning en legalisatie Christendom
o 326 Erkenning Christendom als staatsgodsdienst
- Zoektocht architecturaal type voor religieuze activiteiten Christendom
o Pagaanse connotatie van de klassieke tempel + liturgische vereisten (relieken verering, doopsel,
eucharistie) dwingen tot alternatief: (basilica w inspiratie chtist)
o Romeins model = Centraalbouw voor martyria en baptisteri
= Basilica voor eredienst
o Byzantijns model = Overkoepelde centraalbouw als enig model
Christendom was eerst niet zo populair maar vloeide later uit tot een van de populaire religies
- 1 centrale god!! <-> bij romeinen vele goden
2.1. Christendom als staatsgodsdienst in het romeinse
rijk: WRR
(onder ostrogoten)
Welke elementen moesten aanwezig zijn voor het christelijke geloof?
- Wandelpad
- Altaar (centrale ruimte)
- Ruimte voor congregatie voor gelovigen (zijbeuken) + (geschieden van geestelijken = D)
- Ruimte voor catechisten (ook gescheiden van de gelovigen)
- Breed centraal schip
- Zijbeuken afgescheiden van schip met zuilencolonade
- Lichtbeuk zorgt ervoor dat het licht binnenkan in het gebouw
- Ook ramen in de muren aan het einde van de zijbeuken
Hoge graad tussen vorm en functie = typerend voor de romeinen
Latterane= naam voor het keizerlijke paleis bv. Sint-Jan in Lateranen (w zeer belangrijk)
Basilicae:
- grote vergaderruimtes voor publieke bijeenkomsten
- wordt ruimte voor één functie (vergaderingen priesters) & is dus ook niet meer voor publiek
-------------------------> Forum Romanum -> Basilica van constantijn
Basiskenmerken van de Basilikale kerk:
- Romeinse basilica
- Longitudinaal
- Duidelijk afgebakende ruimtes en zones i.f.v. liturgie
- Evolueert tot model voor meeste katholieke (Roomse) kerken
