Samenvatting VSV2
CASUS 8; postop consecutieve of rest strabismus
Consecutief scheelzien is scheelzien dat (meestal na operatie) terugkeert, maar dan omgeslagen is
(van XT naar ET en andersom)
Consecutieve exotropie:
Exotropie, voorafgaand heeft patiënt een esotropie gehad.
Ontstaan kan op meerdere manieren:
spontaan: zwakke of afwezige sensorische en motorische fusie
geplande overcorrectie: overcorrectie is gepland in operatievoorschrift, meestal om goede potentie
voor BEZ en stabiele deviatie op langere termijn te behalen. (in Nederland wordt nooit in exo
overgecorrigeerd; exo is lelijkere scheelzienshoek dan eso)
niet geplande overcorrectie: overcorrectie na strabismuschirurgie, niet ingepland in voorschrift. Kan
direct na operatie of op latere leeftijd ontstaan. Dit is onder te verdelen in 2 types:
1: early postoperative exotropia: zichtbaar in de eerste weken na strabismuschirurgie, kan
ontstaan door slechte uitvoering strabismuschirurgie
2: late postoperative exotropia: ontstaat lang na strabismuschirurgie, ontstaat waarschijnlijk
door zwakke of afwezige normale binoculaire reflexen. Dit omdat hyperconvergentie van
kindertijd/ jongere leeftijd niet meer werkt.
Kenmerken postoperatieve exotropie:
Early postoperative exotropia (meteen na chirurgie) (spontaan)
exotropie voor dichtbij en/of afstand fixatie
diplopie kan aanwezig zijn bij oudere patiënten als het beeld buiten suppressie scotoom
valt, of als de deviatie buiten fusieamplitude valt
limitatie van adductie kan voorkomen
late postoperative consecutive exotropia: (postoperatief)
grote exotropie, hoe ouder de patient hoe groter de hoek
was eerst een esotropie
amblyopie
vaak icm hypermetropie
25% heeft last van diplopie
Limitatie van adductie bilateraal door verzwakking MRM bij esotropie
Letterpatroon in bijna 50% van de gevallen bij bijv congenitale eso is dit aanwezig, dit
blijft aanwezig
Afwezigheid van fusie
Consecutieve exotropie die direct ontstaat na strabismuschirurgie behandel je niet meteen. Eerst
afwachten op spontaan herstel. Afwijkende deviatie kan namelijk ontstaan door trauma aan weefsels
tijdens de operatie. Je behandelt alleen direct als er vermoeden is op spierloslating. Indien de spier
loslaat is er meestal een matige tot grote exotropie met adductiebeperking van -2, sommige
patiënten nemen een ttc aan. Indien consecutieve exotropie geen spontaan herstel krijgt, kun je
alsnog opereren om cosmetische oogstand goed te krijgen.
Onderzoek consecutieve exotropie:
Eerst prisma’s in vrije ruimte: hoek voorzetten die je zou willen opereren; indien beelden niet dubbel
zijn kan geopereerd worden
, Postoperatieve diplopietest: rand suppressiegebied opzoeken. Dit doen we door prisma’s toe te
voegen tot diplopie ontstaat. Rand suppressiegebied kan uitgebreid worden. Indien diplopie
aanhoudt is rand suppressiegebied bereikt.
Indien patiënt dubbel blijft zien kan botox gebruikt worden: botox in lateralis (bij exo) grote voordeel
is dat effect van chirurgie nagebootst wordt. Als hoek langere tijd recht staat kan patiënt oude
suppressiegebied weer oppakken of patiënt kan wennen aan dubbelbeelden (liever cosmetisch recht
en geen storende dubbelbeelden dan grote exo cosmetisch)
bij meten suppressie gebied gebruik maken van accommodatief fixatiepunt ipv lampje; object zoals
lampje wordt meestal meteen dubbel gezien, terwijl deze diplopie niet als vervelend wordt ervaart bij
de prisma’s in vrije ruimte
doelhoek: de hoek die je wilt bereiken na de strabismuschirurgie; bij consecutieve exo licht eso
overcorrigeren om kans dat patiënt weer exo gaat staan te verminderen.
Reststrabismus:
Achtergebleven na strabismuschirurgie. Indien de hoek na operatie kleiner is geworden maar er wel
nog een hoek aanwezig is spreken we van een postoperatieve rest strabismus
Recidief strabismus:
Oogstand was na operatie recht, maar is teruggekeerd als de oogstand volledig recht is geweest
spreken we van postoperatief recidief strabismus
Gedecompenseerde intermitterende exotropie:
Verminderde accommodatie amplitude is vaak onderdeel van de oorzaken van een
gedecompenseerde intermitterende exotropie
Om diagnose gedecompenseerde intermitterende exotropie te stellen is het handig om patiënt om
foto’s van vroeger te vragen; indien patiënt op vroegere foto’s een rechte oogstand heeft, is er sprake
van een gedecompenseerde intermitterende exotropie.
Infantiele exotropie:
Infantiele exotropie wordt vaak verward met een intermitterende exotropie. Dit komt door het
accommodatiereflex van de nabijtrias; een kind met infantiele exotropie gebruikt de nabijtrias om de
ogen recht te trekken tijdens het accommoderen, hierdoor lijkt het intermitterend.
Om de goede diagnose te stellen tussen beide differentiaaldiagnoses kunnen de binoculaire functies
getest worden; deze zullen bij een intermitterende exotropie aanwezig zijn omdat er op bepaalde
momenten een rechte oogstand is. Bij een infantiele exotropie is het kind vanaf jonge leeftijd exo en
zal er geen binoculaire functie aangemaakt zijn in de hersenen.
Kenmerken infantiele exotropie:
Grote alternerende exotropie
Deviatie van exotropie kan afnemen op accommodatie object
20% heeft DVD
CASUS 8; postop consecutieve of rest strabismus
Consecutief scheelzien is scheelzien dat (meestal na operatie) terugkeert, maar dan omgeslagen is
(van XT naar ET en andersom)
Consecutieve exotropie:
Exotropie, voorafgaand heeft patiënt een esotropie gehad.
Ontstaan kan op meerdere manieren:
spontaan: zwakke of afwezige sensorische en motorische fusie
geplande overcorrectie: overcorrectie is gepland in operatievoorschrift, meestal om goede potentie
voor BEZ en stabiele deviatie op langere termijn te behalen. (in Nederland wordt nooit in exo
overgecorrigeerd; exo is lelijkere scheelzienshoek dan eso)
niet geplande overcorrectie: overcorrectie na strabismuschirurgie, niet ingepland in voorschrift. Kan
direct na operatie of op latere leeftijd ontstaan. Dit is onder te verdelen in 2 types:
1: early postoperative exotropia: zichtbaar in de eerste weken na strabismuschirurgie, kan
ontstaan door slechte uitvoering strabismuschirurgie
2: late postoperative exotropia: ontstaat lang na strabismuschirurgie, ontstaat waarschijnlijk
door zwakke of afwezige normale binoculaire reflexen. Dit omdat hyperconvergentie van
kindertijd/ jongere leeftijd niet meer werkt.
Kenmerken postoperatieve exotropie:
Early postoperative exotropia (meteen na chirurgie) (spontaan)
exotropie voor dichtbij en/of afstand fixatie
diplopie kan aanwezig zijn bij oudere patiënten als het beeld buiten suppressie scotoom
valt, of als de deviatie buiten fusieamplitude valt
limitatie van adductie kan voorkomen
late postoperative consecutive exotropia: (postoperatief)
grote exotropie, hoe ouder de patient hoe groter de hoek
was eerst een esotropie
amblyopie
vaak icm hypermetropie
25% heeft last van diplopie
Limitatie van adductie bilateraal door verzwakking MRM bij esotropie
Letterpatroon in bijna 50% van de gevallen bij bijv congenitale eso is dit aanwezig, dit
blijft aanwezig
Afwezigheid van fusie
Consecutieve exotropie die direct ontstaat na strabismuschirurgie behandel je niet meteen. Eerst
afwachten op spontaan herstel. Afwijkende deviatie kan namelijk ontstaan door trauma aan weefsels
tijdens de operatie. Je behandelt alleen direct als er vermoeden is op spierloslating. Indien de spier
loslaat is er meestal een matige tot grote exotropie met adductiebeperking van -2, sommige
patiënten nemen een ttc aan. Indien consecutieve exotropie geen spontaan herstel krijgt, kun je
alsnog opereren om cosmetische oogstand goed te krijgen.
Onderzoek consecutieve exotropie:
Eerst prisma’s in vrije ruimte: hoek voorzetten die je zou willen opereren; indien beelden niet dubbel
zijn kan geopereerd worden
, Postoperatieve diplopietest: rand suppressiegebied opzoeken. Dit doen we door prisma’s toe te
voegen tot diplopie ontstaat. Rand suppressiegebied kan uitgebreid worden. Indien diplopie
aanhoudt is rand suppressiegebied bereikt.
Indien patiënt dubbel blijft zien kan botox gebruikt worden: botox in lateralis (bij exo) grote voordeel
is dat effect van chirurgie nagebootst wordt. Als hoek langere tijd recht staat kan patiënt oude
suppressiegebied weer oppakken of patiënt kan wennen aan dubbelbeelden (liever cosmetisch recht
en geen storende dubbelbeelden dan grote exo cosmetisch)
bij meten suppressie gebied gebruik maken van accommodatief fixatiepunt ipv lampje; object zoals
lampje wordt meestal meteen dubbel gezien, terwijl deze diplopie niet als vervelend wordt ervaart bij
de prisma’s in vrije ruimte
doelhoek: de hoek die je wilt bereiken na de strabismuschirurgie; bij consecutieve exo licht eso
overcorrigeren om kans dat patiënt weer exo gaat staan te verminderen.
Reststrabismus:
Achtergebleven na strabismuschirurgie. Indien de hoek na operatie kleiner is geworden maar er wel
nog een hoek aanwezig is spreken we van een postoperatieve rest strabismus
Recidief strabismus:
Oogstand was na operatie recht, maar is teruggekeerd als de oogstand volledig recht is geweest
spreken we van postoperatief recidief strabismus
Gedecompenseerde intermitterende exotropie:
Verminderde accommodatie amplitude is vaak onderdeel van de oorzaken van een
gedecompenseerde intermitterende exotropie
Om diagnose gedecompenseerde intermitterende exotropie te stellen is het handig om patiënt om
foto’s van vroeger te vragen; indien patiënt op vroegere foto’s een rechte oogstand heeft, is er sprake
van een gedecompenseerde intermitterende exotropie.
Infantiele exotropie:
Infantiele exotropie wordt vaak verward met een intermitterende exotropie. Dit komt door het
accommodatiereflex van de nabijtrias; een kind met infantiele exotropie gebruikt de nabijtrias om de
ogen recht te trekken tijdens het accommoderen, hierdoor lijkt het intermitterend.
Om de goede diagnose te stellen tussen beide differentiaaldiagnoses kunnen de binoculaire functies
getest worden; deze zullen bij een intermitterende exotropie aanwezig zijn omdat er op bepaalde
momenten een rechte oogstand is. Bij een infantiele exotropie is het kind vanaf jonge leeftijd exo en
zal er geen binoculaire functie aangemaakt zijn in de hersenen.
Kenmerken infantiele exotropie:
Grote alternerende exotropie
Deviatie van exotropie kan afnemen op accommodatie object
20% heeft DVD
