Karel de Grote Hogeschool: Rechtspraktijk
Goederenrecht
Notities
2021-2022
,Inhoud
1 Algemene begrippen vermogensrecht................................................................................................4
1.1 Vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten.................................................................4
1.2 Bijzondere kenmerken van zakelijke rechten...............................................................................6
1.2.1 Bescherming tegen insolvabiliteit..........................................................................................6
1.2.2 Volgrecht...............................................................................................................................7
1.2.3 Specialiteitsbeginsel..............................................................................................................7
1.2.4 Eenheid..................................................................................................................................7
1.2.5 Zakelijke subrogatie...............................................................................................................8
1.3 Zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen................................................................................9
1.4 De vermogensleer.......................................................................................................................10
1.5 Onderscheid tussen goederen....................................................................................................12
2 Overeenkomsten inzake overdracht van eigendom..........................................................................16
2.1 Omschrijving, inhoud en bescherming van het eigendomsrecht................................................16
2.2 Mede-eigendom en onverdeeldheid..........................................................................................18
2.2.1 Onverdeeldheid...................................................................................................................18
2.2.2 Mede-eigendom..................................................................................................................18
2.2.3 Appartementsmede – eigendom.........................................................................................20
2.2.3.1 Regelgeving...................................................................................................................20
2.2.3.2 Voorwaarden................................................................................................................20
2.2.3.3 Uitsluiting......................................................................................................................21
2.2.3.4 Verplichte akten............................................................................................................21
2.2.3.5 Vereniging van mede-eigenaars....................................................................................24
2.2.3.6 Werk – en reservekapitaal............................................................................................25
2.2.3.7 Organen van de vereniging van mede-eigenaars..........................................................25
2.2.3.7.1 Algemene vergadering...........................................................................................25
2.2.3.7.2 Syndicus.................................................................................................................29
2.2.3.7.3 Commissaris van de rekeningen............................................................................30
2.2.3.8 Raad van mede-eigendom............................................................................................30
2.3 Wettelijke wijzen van eigendomsverkrijging..............................................................................30
2.3.1 Natrekking...........................................................................................................................30
2.3.1.1 Algemeen......................................................................................................................30
2.3.1.2 Onroerende natrekking.................................................................................................32
2.3.1.2.1 Kunstmatige onroerende natrekking.....................................................................32
2.3.1.3 Roerende natrekking....................................................................................................34
, 2.3.2 Verkrijgende verjaring.........................................................................................................34
3 Overeenkomsten inzake gebruik en genot van een goed..................................................................37
3.1 Erfdienstbaarheden....................................................................................................................37
3.2 Recht van vruchtgebruik.............................................................................................................41
3.2.1 Begripsomschrijving en kenmerken.....................................................................................41
3.2.2 Vestiging van het recht van vruchtgebruik..........................................................................43
3.2.3 Rechten en plichten van de partijen....................................................................................44
3.2.4 Bijzondere vormen van vruchtgebruik.................................................................................46
3.2.5 Einde van het vruchtgebruik................................................................................................46
3.3 Recht van erfpacht......................................................................................................................46
3.3.1 Begripsomschrijving en kenmerken.....................................................................................46
3.3.2 Bevoegdheden erfpachter...................................................................................................48
3.3.3 Verplichtingen erfpachter....................................................................................................49
3.3.4 Einde erfpacht.....................................................................................................................49
3.3.5 Vergelijking erfpacht – vruchtgebruik..................................................................................50
3.4 Recht van opstal.........................................................................................................................50
3.4.1 Begrip...................................................................................................................................50
3.4.2 Kenmerken..........................................................................................................................50
3.4.3 Vestiging van recht van opstal.............................................................................................51
3.4.4 Bevoegdheden en verplichtingen opstalhouder..................................................................51
3.4.5 Einde recht van opstal.........................................................................................................51
3.4.6 Accessoir opstalrecht...........................................................................................................52
3.4.7 Actuele toepassingen opstal................................................................................................52
4 Zakelijke zekerheden.........................................................................................................................53
4.1 Voorrechten................................................................................................................................54
4.1.1 Reden van voorrang.............................................................................................................55
4.1.2 Kenmerken..........................................................................................................................55
4.1.3 Soorten................................................................................................................................56
4.2 Hypotheken................................................................................................................................58
4.2.1 Definitie...............................................................................................................................58
4.2.2 Kenmerken..........................................................................................................................58
4.2.3 Soorten................................................................................................................................59
4.2.4 Einde....................................................................................................................................60
, Goederenrecht
1 Algemene begrippen vermogensrecht
1.1 Vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten
Elke persoon heeft 1 ondeelbaar vermogen
Zakelijke rechten
o Nadruk ligt op de zaak (goederen)
Bv. erfdienstbaarheden, eigendom, vruchtgebruik, mede-eigendom,
opstalrecht
Bv. zaken die je niet kan zien: bitcoins, geld op de bank, aandelen
o Wet 4 februari 2020 houdende boek 3 “goederenrecht” in het BW
Inwerkingtreding: 1 september 2021
Overgangsbepalingen: eerbiedigde werking
Alles wat al voor de wet ontstaan was, blijft volgens het oude regime
gelden
Bv. op 31/08/2021 sluit je erfpacht overeenkomst voor 99 jaar,
onder welk regime is die erfpachtovereenkomst en tot wanneer
loopt die?
o Het oude regime en voor 99 jaar
Persoonlijke rechten
o Nadruk ligt op de persoon
o Natuurlijke persoon en rechtspersonen
o Gelden enkel tussen de personen tussen wie de verbintenis loopt
o Bv. contract/overeenkomst, onrechtmatige daad
Contract: huurovereenkomst
Rechten en plichten tegenover elkaar: betalen van huur en het pand
verhuren
Onrechtmatige daad:
Fout begaan en schade toegebracht
Bv.: auto rijdt iemand aan
o Hospitalisatie, fiets vergoeden,…
Dit moet je doen ten aanzien van iemand anders
o Bv. mensenrechten, recht op privacy, recht op schadevergoeding, ruilrecht
Intellectuele rechten
o Al de dingen die ons intellect heeft bedacht die we in rechten kunnen gieten
o Bv. auteursrecht, merkenrechten, octrooien, uitvindingen
Bv. Taylor Swift brengt al haar muziek opnieuw uit, omdat toen ze jong was
haar manager al haar rechten had opgekocht dus ze mocht haar eigen liedjes
niet meer zingen en nu heeft ze ze een beetje vervormd en opnieuw
uitgebracht waardoor ze de rechten opnieuw heeft
Onderscheid zakelijke en persoonlijke rechten
o Belang:
Verjaringstermijn
Art. 2262 oud BW ↔ art. 2262bis oud BW
o Persoonlijke vordering verjaart na 10 jaar -> na 10 jaar
verjaren je rechten
o Zakelijke rechten verjaren na 30 jaar
4
Goederenrecht
Notities
2021-2022
,Inhoud
1 Algemene begrippen vermogensrecht................................................................................................4
1.1 Vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten.................................................................4
1.2 Bijzondere kenmerken van zakelijke rechten...............................................................................6
1.2.1 Bescherming tegen insolvabiliteit..........................................................................................6
1.2.2 Volgrecht...............................................................................................................................7
1.2.3 Specialiteitsbeginsel..............................................................................................................7
1.2.4 Eenheid..................................................................................................................................7
1.2.5 Zakelijke subrogatie...............................................................................................................8
1.3 Zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen................................................................................9
1.4 De vermogensleer.......................................................................................................................10
1.5 Onderscheid tussen goederen....................................................................................................12
2 Overeenkomsten inzake overdracht van eigendom..........................................................................16
2.1 Omschrijving, inhoud en bescherming van het eigendomsrecht................................................16
2.2 Mede-eigendom en onverdeeldheid..........................................................................................18
2.2.1 Onverdeeldheid...................................................................................................................18
2.2.2 Mede-eigendom..................................................................................................................18
2.2.3 Appartementsmede – eigendom.........................................................................................20
2.2.3.1 Regelgeving...................................................................................................................20
2.2.3.2 Voorwaarden................................................................................................................20
2.2.3.3 Uitsluiting......................................................................................................................21
2.2.3.4 Verplichte akten............................................................................................................21
2.2.3.5 Vereniging van mede-eigenaars....................................................................................24
2.2.3.6 Werk – en reservekapitaal............................................................................................25
2.2.3.7 Organen van de vereniging van mede-eigenaars..........................................................25
2.2.3.7.1 Algemene vergadering...........................................................................................25
2.2.3.7.2 Syndicus.................................................................................................................29
2.2.3.7.3 Commissaris van de rekeningen............................................................................30
2.2.3.8 Raad van mede-eigendom............................................................................................30
2.3 Wettelijke wijzen van eigendomsverkrijging..............................................................................30
2.3.1 Natrekking...........................................................................................................................30
2.3.1.1 Algemeen......................................................................................................................30
2.3.1.2 Onroerende natrekking.................................................................................................32
2.3.1.2.1 Kunstmatige onroerende natrekking.....................................................................32
2.3.1.3 Roerende natrekking....................................................................................................34
, 2.3.2 Verkrijgende verjaring.........................................................................................................34
3 Overeenkomsten inzake gebruik en genot van een goed..................................................................37
3.1 Erfdienstbaarheden....................................................................................................................37
3.2 Recht van vruchtgebruik.............................................................................................................41
3.2.1 Begripsomschrijving en kenmerken.....................................................................................41
3.2.2 Vestiging van het recht van vruchtgebruik..........................................................................43
3.2.3 Rechten en plichten van de partijen....................................................................................44
3.2.4 Bijzondere vormen van vruchtgebruik.................................................................................46
3.2.5 Einde van het vruchtgebruik................................................................................................46
3.3 Recht van erfpacht......................................................................................................................46
3.3.1 Begripsomschrijving en kenmerken.....................................................................................46
3.3.2 Bevoegdheden erfpachter...................................................................................................48
3.3.3 Verplichtingen erfpachter....................................................................................................49
3.3.4 Einde erfpacht.....................................................................................................................49
3.3.5 Vergelijking erfpacht – vruchtgebruik..................................................................................50
3.4 Recht van opstal.........................................................................................................................50
3.4.1 Begrip...................................................................................................................................50
3.4.2 Kenmerken..........................................................................................................................50
3.4.3 Vestiging van recht van opstal.............................................................................................51
3.4.4 Bevoegdheden en verplichtingen opstalhouder..................................................................51
3.4.5 Einde recht van opstal.........................................................................................................51
3.4.6 Accessoir opstalrecht...........................................................................................................52
3.4.7 Actuele toepassingen opstal................................................................................................52
4 Zakelijke zekerheden.........................................................................................................................53
4.1 Voorrechten................................................................................................................................54
4.1.1 Reden van voorrang.............................................................................................................55
4.1.2 Kenmerken..........................................................................................................................55
4.1.3 Soorten................................................................................................................................56
4.2 Hypotheken................................................................................................................................58
4.2.1 Definitie...............................................................................................................................58
4.2.2 Kenmerken..........................................................................................................................58
4.2.3 Soorten................................................................................................................................59
4.2.4 Einde....................................................................................................................................60
, Goederenrecht
1 Algemene begrippen vermogensrecht
1.1 Vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten
Elke persoon heeft 1 ondeelbaar vermogen
Zakelijke rechten
o Nadruk ligt op de zaak (goederen)
Bv. erfdienstbaarheden, eigendom, vruchtgebruik, mede-eigendom,
opstalrecht
Bv. zaken die je niet kan zien: bitcoins, geld op de bank, aandelen
o Wet 4 februari 2020 houdende boek 3 “goederenrecht” in het BW
Inwerkingtreding: 1 september 2021
Overgangsbepalingen: eerbiedigde werking
Alles wat al voor de wet ontstaan was, blijft volgens het oude regime
gelden
Bv. op 31/08/2021 sluit je erfpacht overeenkomst voor 99 jaar,
onder welk regime is die erfpachtovereenkomst en tot wanneer
loopt die?
o Het oude regime en voor 99 jaar
Persoonlijke rechten
o Nadruk ligt op de persoon
o Natuurlijke persoon en rechtspersonen
o Gelden enkel tussen de personen tussen wie de verbintenis loopt
o Bv. contract/overeenkomst, onrechtmatige daad
Contract: huurovereenkomst
Rechten en plichten tegenover elkaar: betalen van huur en het pand
verhuren
Onrechtmatige daad:
Fout begaan en schade toegebracht
Bv.: auto rijdt iemand aan
o Hospitalisatie, fiets vergoeden,…
Dit moet je doen ten aanzien van iemand anders
o Bv. mensenrechten, recht op privacy, recht op schadevergoeding, ruilrecht
Intellectuele rechten
o Al de dingen die ons intellect heeft bedacht die we in rechten kunnen gieten
o Bv. auteursrecht, merkenrechten, octrooien, uitvindingen
Bv. Taylor Swift brengt al haar muziek opnieuw uit, omdat toen ze jong was
haar manager al haar rechten had opgekocht dus ze mocht haar eigen liedjes
niet meer zingen en nu heeft ze ze een beetje vervormd en opnieuw
uitgebracht waardoor ze de rechten opnieuw heeft
Onderscheid zakelijke en persoonlijke rechten
o Belang:
Verjaringstermijn
Art. 2262 oud BW ↔ art. 2262bis oud BW
o Persoonlijke vordering verjaart na 10 jaar -> na 10 jaar
verjaren je rechten
o Zakelijke rechten verjaren na 30 jaar
4
