ROOS COCO
Hoorcolleges IBR Deel 2 – WK VII t/m XIII
IBR, HC7 Week 45 – Online Clip Deel 1 (wk 7)
Prof.dr.mr. V. (Vanessa) Mak
Vereisten voor overdracht
[Art. 3:84 BW]:
Voor overdracht van een goed wordt vereist een levering krachtens geldige titel, verricht
door hem die bevoegd is over het goed te beschikken.
1. Levering
- Goederenrechtelijke ovk
- Leveringsformaliteiten
2. Geldige titel
3. Beschikkingsbevoegdheid vervreemder
Leveringsformaliteiten: Art. 156 Rv (V.1), akten:
Afhankelijk van soort goed: - Authentieke akten,
o Onroerende zaken, Art. 3:89 BW bijv. notariële akten
1. Notariële akte - Formele aard
2. Inschrijving in de openbare registers (Kadaster) - Onderhandse akten
o Roerende zaken, Art. 3:90 BW
Levering kan plaats vinden door bezitsverschaffing: feitelijke macht over een
zaak, aan een ander verschaffen.
o Vorderingen op naam, Art. 3:94 BW
1. Akte
2. Mededeling aan debiteur
OF
2. Geregistreerde of authentieke akte
o Restregel, Art. 3:95 BW
Akte
Bijv. goederen niet in macht van vervreemder (gestolen)
Leveringsformaliteiten onroerende zaken:
Art. 3:89 lid 1 BW
1. Notariële akte (=akte van levering/transportakte)
- Goederenrechtelijke ovk = de ovk tot levering
- Vermelding van de titel, [Art. 3:89 lid 2]
- Vermelding volmacht, [Art. 3:89 lid 3]
- Aard, plaatselijke aanduiding, kadastrale aanduiding [Art. 20 KadW] (II.17), prijs
[Art. 46 Wna] (VI.5)
2. Inschrijving van de akte van levering in de openbare registers -> Kadaster
ð ‘daartoe bestemde openbare registers’
- Openbare registers voor registergoederen (afd. 3.1.2)
* Verzameling van ingeschreven akten, die centraal wordt opgeslagen & beheerd
* Inschrijving van feiten die van belang zijn voor de rechtstoestand van
, ROOS COCO
registergoederen [Art. 3:16 lid 1 BW]
* Welke feiten zijn inschrijfbaar? -> Art. 3:17 a-k
- Het Kadaster – De instantie die de dienst voor de openbare registers beheerd
* Vermelding van rechten
* Kadastrale kaarten beheren zij – wordt aangegeven welke percelen er bestaan
* Toegangsweg tot openbare registers
- Dienst van het Kadaster en de openbare registers
* Nauwe samenhang tussen kadaster en openbare registers
Hoe vindt inschrijving plaats?
¨ Aanbieding door verkrijger en/of vervreemder aan de bewaarder (kadaster [Art. 3:89
lid 1 BW])
¨ Praktijk: notaris biedt de stukken aan als lasthebber van verkrijger en vervreemder
- Papieren of elektronisch afschrift van akte van levering
¨ Bewaarder (kadaster) der registers schrijft de stukken in
Soorten registerstelsels:
Positief stelsel Negatief stelsel
Wat in het register staat is juist, iedereen Zonder inschrijving geen geldige overdracht
mag daarop afgaan. [Art. 3:89 BW], maar soms:
(Duitsland) - Wel inschrijving, maar geen
eigendomsovergang
(Bijv. titel is vernietigd)
- Geen inschrijving, wel overgang
(Bijv. door vererving)
- - > Beperking voor openbare registers
In Nederland hebben we een gematigd negatief stelsel.
Gematigd, want er wordt wel onderscheid gemaakt in gevallen met derdenbescherming,
gevallen waarbij indien op de registers is afgegaan, toch bescherming wordt gegeven op het
verkrijgen van een goed.
Derdenbescherming in het algemeen
Niet vanzelfsprekend dat een derden wordt beschermd.
V= Verkoop ovk (Titel)
L= Levering
Eisen Art. 3:84 ✅
Beschikkings-
bevoegd
Stel de verkoop ovk wordt vernietigd op grond van dwaling -> valt de titel weg! De
overdracht tussen A & B is dan niet geldig geweest. B is dan beschikkingsonbevoegd, want
vernietiging heeft terugwerkende kracht: de ovk heeft nooit bestaan. B daardoor nooit
eigenaar geworden en beschikkingsonbevoegd in de verhouding tot C.
A wil goed terug, maar C dacht nu eigenaar te zijn.
, ROOS COCO
ð Wie moet door het recht nu worden beschermd, A of C?
Hoofdregel: A is eigenaar
Uitzondering: Derdenbescherming
Derdenbeschermingsbepalingen
1. Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid:
- Roerende zaken -> Art. 3:86 – 87 BW
- Onroerende zaken -> Art. 3:88 BW
- Vorderingen op naam -> Art. 3: 88 BW
2. Bescherming tegen onjuistheid of onvolledigheid van de registers
-> Art. 3:24 e.v. BW
3. Vangnetartikel
-> Art. 3:36 BW
Goede trouw, [Art. 3:11 BW]
- Een van de vereisten bij derdenbescherming! Recht geeft alleen bescherming als
je zelf schone handen hebt.
Art. 3: 11 BW: Je bent niet te goeder trouw, als je:
Beschikkingsonbevoegdheid van vervreemder kende of had behoren te kennen:
Ø Je moet enig onderzoek doen naar beschikkingsbevoegdheid van vervreemder
Nadere uitwerking in de wet, bijv. Art. 3:23 BW:
Wat in de openbare registers staat, behoor je iig te kennen!
Derdenbescherming bij registergoederen, [Art. 3:88 lid 1 BW]
B is beschikkingsonbevoegd (titel kan zijn komen te vervallen vanwege vernietiging).
Onbevoegdheid van vervreemder (B) wordt geheel ingediend indien:
1. Geldige titel
2. Levering
3. Verkrijger ( C ) te goeder trouw, [Art. 3:11 jo. 3:23]
- > Onderzoeksplicht tot raadgeving openbare registers
4. B is beschikkingsonbevoegd door:
- Ongeldigheid van vroegere overdracht A-B
NIET veroorzaakt door beschikkingsonbevoegdheid A. (Was A dus zelfs
beschikkingsonbevoegd, Art. 3:88 n.v.t.!)
Dus: de ongeldigheid moet ergens ander is hebben gezeten. è Er is een titel-of
leveringsgebrek in overdracht A-B.
Registerbescherming
In geval van onvolledigheid of onjuistheid van de registers kan een derde ook worden
beschermd! Registergoederen zijn meestal onroerende zaken.
, ROOS COCO
Verkrijger moet in openbare registers onderzoeken of de vervreemder (volledig)
beschikkingsbevoegd is.
- Art. 3:11 BW jo. 3:23 BW à Moet ‘te goeder trouw’ zijn.
Wat in de registers staat, behoor je te kennen
- Dat is in praktijk de functie van notaris = ‘rechercheren’
è Fout in de registers?
Bescherming voor onvolledigheid -> Art. 3:24 BW
Bescherming voor onjuistheid -> Art. 3:25 & 3:26 BW
Voorbeeld;
IBR, HC7 Week 45 – Online Clip Deel 2 (wk 7)
Prof.dr.mr. V. (Vanessa) Mak
Leveringsformaliteiten roerende zaken:
[Art. 3:90 BW]: Vervreemder moet aan verkrijger het bezit van de zaak verschaffen.
2 manieren:
1. Vervreemder is bezitter: bezitsoverdracht
2. Vervreemder is houder: analoog aan bezitsoverdracht waardoor verkrijger de
feitelijke macht krijgt
Hoe werkt bezitsoverdracht?
Art. 3:114 BW -> Door de verkrijger in staat te stellen tot het uitoefenen van dezelfde macht
als de vervreemder.
Feitelijk handelen: overhandigen zaak, overhandigen sleutels.
Art. 3:115 BW -> Tweezijdig verklaring zonder feitelijke handeling:
-> Bezitsoverdracht waar geen feitelijke overhandiging plaats vindt, maar waar
Hoorcolleges IBR Deel 2 – WK VII t/m XIII
IBR, HC7 Week 45 – Online Clip Deel 1 (wk 7)
Prof.dr.mr. V. (Vanessa) Mak
Vereisten voor overdracht
[Art. 3:84 BW]:
Voor overdracht van een goed wordt vereist een levering krachtens geldige titel, verricht
door hem die bevoegd is over het goed te beschikken.
1. Levering
- Goederenrechtelijke ovk
- Leveringsformaliteiten
2. Geldige titel
3. Beschikkingsbevoegdheid vervreemder
Leveringsformaliteiten: Art. 156 Rv (V.1), akten:
Afhankelijk van soort goed: - Authentieke akten,
o Onroerende zaken, Art. 3:89 BW bijv. notariële akten
1. Notariële akte - Formele aard
2. Inschrijving in de openbare registers (Kadaster) - Onderhandse akten
o Roerende zaken, Art. 3:90 BW
Levering kan plaats vinden door bezitsverschaffing: feitelijke macht over een
zaak, aan een ander verschaffen.
o Vorderingen op naam, Art. 3:94 BW
1. Akte
2. Mededeling aan debiteur
OF
2. Geregistreerde of authentieke akte
o Restregel, Art. 3:95 BW
Akte
Bijv. goederen niet in macht van vervreemder (gestolen)
Leveringsformaliteiten onroerende zaken:
Art. 3:89 lid 1 BW
1. Notariële akte (=akte van levering/transportakte)
- Goederenrechtelijke ovk = de ovk tot levering
- Vermelding van de titel, [Art. 3:89 lid 2]
- Vermelding volmacht, [Art. 3:89 lid 3]
- Aard, plaatselijke aanduiding, kadastrale aanduiding [Art. 20 KadW] (II.17), prijs
[Art. 46 Wna] (VI.5)
2. Inschrijving van de akte van levering in de openbare registers -> Kadaster
ð ‘daartoe bestemde openbare registers’
- Openbare registers voor registergoederen (afd. 3.1.2)
* Verzameling van ingeschreven akten, die centraal wordt opgeslagen & beheerd
* Inschrijving van feiten die van belang zijn voor de rechtstoestand van
, ROOS COCO
registergoederen [Art. 3:16 lid 1 BW]
* Welke feiten zijn inschrijfbaar? -> Art. 3:17 a-k
- Het Kadaster – De instantie die de dienst voor de openbare registers beheerd
* Vermelding van rechten
* Kadastrale kaarten beheren zij – wordt aangegeven welke percelen er bestaan
* Toegangsweg tot openbare registers
- Dienst van het Kadaster en de openbare registers
* Nauwe samenhang tussen kadaster en openbare registers
Hoe vindt inschrijving plaats?
¨ Aanbieding door verkrijger en/of vervreemder aan de bewaarder (kadaster [Art. 3:89
lid 1 BW])
¨ Praktijk: notaris biedt de stukken aan als lasthebber van verkrijger en vervreemder
- Papieren of elektronisch afschrift van akte van levering
¨ Bewaarder (kadaster) der registers schrijft de stukken in
Soorten registerstelsels:
Positief stelsel Negatief stelsel
Wat in het register staat is juist, iedereen Zonder inschrijving geen geldige overdracht
mag daarop afgaan. [Art. 3:89 BW], maar soms:
(Duitsland) - Wel inschrijving, maar geen
eigendomsovergang
(Bijv. titel is vernietigd)
- Geen inschrijving, wel overgang
(Bijv. door vererving)
- - > Beperking voor openbare registers
In Nederland hebben we een gematigd negatief stelsel.
Gematigd, want er wordt wel onderscheid gemaakt in gevallen met derdenbescherming,
gevallen waarbij indien op de registers is afgegaan, toch bescherming wordt gegeven op het
verkrijgen van een goed.
Derdenbescherming in het algemeen
Niet vanzelfsprekend dat een derden wordt beschermd.
V= Verkoop ovk (Titel)
L= Levering
Eisen Art. 3:84 ✅
Beschikkings-
bevoegd
Stel de verkoop ovk wordt vernietigd op grond van dwaling -> valt de titel weg! De
overdracht tussen A & B is dan niet geldig geweest. B is dan beschikkingsonbevoegd, want
vernietiging heeft terugwerkende kracht: de ovk heeft nooit bestaan. B daardoor nooit
eigenaar geworden en beschikkingsonbevoegd in de verhouding tot C.
A wil goed terug, maar C dacht nu eigenaar te zijn.
, ROOS COCO
ð Wie moet door het recht nu worden beschermd, A of C?
Hoofdregel: A is eigenaar
Uitzondering: Derdenbescherming
Derdenbeschermingsbepalingen
1. Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid:
- Roerende zaken -> Art. 3:86 – 87 BW
- Onroerende zaken -> Art. 3:88 BW
- Vorderingen op naam -> Art. 3: 88 BW
2. Bescherming tegen onjuistheid of onvolledigheid van de registers
-> Art. 3:24 e.v. BW
3. Vangnetartikel
-> Art. 3:36 BW
Goede trouw, [Art. 3:11 BW]
- Een van de vereisten bij derdenbescherming! Recht geeft alleen bescherming als
je zelf schone handen hebt.
Art. 3: 11 BW: Je bent niet te goeder trouw, als je:
Beschikkingsonbevoegdheid van vervreemder kende of had behoren te kennen:
Ø Je moet enig onderzoek doen naar beschikkingsbevoegdheid van vervreemder
Nadere uitwerking in de wet, bijv. Art. 3:23 BW:
Wat in de openbare registers staat, behoor je iig te kennen!
Derdenbescherming bij registergoederen, [Art. 3:88 lid 1 BW]
B is beschikkingsonbevoegd (titel kan zijn komen te vervallen vanwege vernietiging).
Onbevoegdheid van vervreemder (B) wordt geheel ingediend indien:
1. Geldige titel
2. Levering
3. Verkrijger ( C ) te goeder trouw, [Art. 3:11 jo. 3:23]
- > Onderzoeksplicht tot raadgeving openbare registers
4. B is beschikkingsonbevoegd door:
- Ongeldigheid van vroegere overdracht A-B
NIET veroorzaakt door beschikkingsonbevoegdheid A. (Was A dus zelfs
beschikkingsonbevoegd, Art. 3:88 n.v.t.!)
Dus: de ongeldigheid moet ergens ander is hebben gezeten. è Er is een titel-of
leveringsgebrek in overdracht A-B.
Registerbescherming
In geval van onvolledigheid of onjuistheid van de registers kan een derde ook worden
beschermd! Registergoederen zijn meestal onroerende zaken.
, ROOS COCO
Verkrijger moet in openbare registers onderzoeken of de vervreemder (volledig)
beschikkingsbevoegd is.
- Art. 3:11 BW jo. 3:23 BW à Moet ‘te goeder trouw’ zijn.
Wat in de registers staat, behoor je te kennen
- Dat is in praktijk de functie van notaris = ‘rechercheren’
è Fout in de registers?
Bescherming voor onvolledigheid -> Art. 3:24 BW
Bescherming voor onjuistheid -> Art. 3:25 & 3:26 BW
Voorbeeld;
IBR, HC7 Week 45 – Online Clip Deel 2 (wk 7)
Prof.dr.mr. V. (Vanessa) Mak
Leveringsformaliteiten roerende zaken:
[Art. 3:90 BW]: Vervreemder moet aan verkrijger het bezit van de zaak verschaffen.
2 manieren:
1. Vervreemder is bezitter: bezitsoverdracht
2. Vervreemder is houder: analoog aan bezitsoverdracht waardoor verkrijger de
feitelijke macht krijgt
Hoe werkt bezitsoverdracht?
Art. 3:114 BW -> Door de verkrijger in staat te stellen tot het uitoefenen van dezelfde macht
als de vervreemder.
Feitelijk handelen: overhandigen zaak, overhandigen sleutels.
Art. 3:115 BW -> Tweezijdig verklaring zonder feitelijke handeling:
-> Bezitsoverdracht waar geen feitelijke overhandiging plaats vindt, maar waar
