H6 Reactiesnelheid en evenwicht
6.1 Reactiesnelheid
Reactiesnelheid (s) = de snelheid waarmee beginstoffen verdwijnen of
reactieproducten ontstaan.
Het type reactie bepaalt in eerste instantie de snelheid van een reactie. De
reactiesnelheid heeft als eenheid mol per liter per seconde of mol-1 s-1.
Een katalysator = een stof die de activeringsenergie van een reactie verlaagt.
Een katalysator wordt nooit verbruikt, wel wordt die gebruikt.
Factoren die de reactiesnelheid beïnvloeden:
1. Katalysator: zorgt voor een grotere reactiesnelheid
2. Temperatuur
3. Verdelingsgraad
4. Soort stof
5. Concentratie: een hogere concentratie beginstoffen zorgt voor een grote
beginsnelheid.
Een voorbeeld van een biologische katalysator is een enzym (biokatalysatoren).
6.2 Het botsende-deeltjesmodel
Bij een reactie gaan deeltjes van de beginstof nieuwe bindingen aan met het
reactieproduct, de oude bindingen van de beginstof worden verbroken. Dit kan
doordat de deeltjes met elkaar botsen: bij de botsing komt energie vrij.
Effectieve botsingen = botsingen die genoeg kracht hebben om een reactie op
te wekken. Bij een reactie is bij iedere temperatuur een bepaald percentage
botsingen effectief. Dit is het botsende-deeltjesmodel. De reactie snelheid is
afhankelijk van het aantal effectieve botsingen dat er per seconden per liter
reactiemengsel plaatsvindt.
Wanneer de concentratie van de reagerende stoffen toeneemt zijn er meer
deeltjes per liter reactiemengsel, en dan zijn er meer botsingen per seconde, dus
meer effectieve botsingen.
Bij een vaste stof vindt de reactie met de omringende stoffen alleen op het
oppervlak van de vaste stof plaats.
De verdelingsgraad is groter als een stof in kleinere stukjes is, het
contactoppervlak is groter.
Een stofexplosie = een zeer snelle exotherme reactie.
In het algemeen geldt bij een temperatuursverhoging van 10 graden een reactie
2 a 3x zo snel verloopt.
Door het toevoegen van een katalysator neemt het aantal effectieve botsingen
per seconde toe.
6.3 Evenwichten
Als een reactie stopt als een van de beginstoffen op is, is het een aflopende
reactie.
Omkeerbare reacties = reacties waarbij de reactieproducten terug reageren tot
de beginstoffen.
6.1 Reactiesnelheid
Reactiesnelheid (s) = de snelheid waarmee beginstoffen verdwijnen of
reactieproducten ontstaan.
Het type reactie bepaalt in eerste instantie de snelheid van een reactie. De
reactiesnelheid heeft als eenheid mol per liter per seconde of mol-1 s-1.
Een katalysator = een stof die de activeringsenergie van een reactie verlaagt.
Een katalysator wordt nooit verbruikt, wel wordt die gebruikt.
Factoren die de reactiesnelheid beïnvloeden:
1. Katalysator: zorgt voor een grotere reactiesnelheid
2. Temperatuur
3. Verdelingsgraad
4. Soort stof
5. Concentratie: een hogere concentratie beginstoffen zorgt voor een grote
beginsnelheid.
Een voorbeeld van een biologische katalysator is een enzym (biokatalysatoren).
6.2 Het botsende-deeltjesmodel
Bij een reactie gaan deeltjes van de beginstof nieuwe bindingen aan met het
reactieproduct, de oude bindingen van de beginstof worden verbroken. Dit kan
doordat de deeltjes met elkaar botsen: bij de botsing komt energie vrij.
Effectieve botsingen = botsingen die genoeg kracht hebben om een reactie op
te wekken. Bij een reactie is bij iedere temperatuur een bepaald percentage
botsingen effectief. Dit is het botsende-deeltjesmodel. De reactie snelheid is
afhankelijk van het aantal effectieve botsingen dat er per seconden per liter
reactiemengsel plaatsvindt.
Wanneer de concentratie van de reagerende stoffen toeneemt zijn er meer
deeltjes per liter reactiemengsel, en dan zijn er meer botsingen per seconde, dus
meer effectieve botsingen.
Bij een vaste stof vindt de reactie met de omringende stoffen alleen op het
oppervlak van de vaste stof plaats.
De verdelingsgraad is groter als een stof in kleinere stukjes is, het
contactoppervlak is groter.
Een stofexplosie = een zeer snelle exotherme reactie.
In het algemeen geldt bij een temperatuursverhoging van 10 graden een reactie
2 a 3x zo snel verloopt.
Door het toevoegen van een katalysator neemt het aantal effectieve botsingen
per seconde toe.
6.3 Evenwichten
Als een reactie stopt als een van de beginstoffen op is, is het een aflopende
reactie.
Omkeerbare reacties = reacties waarbij de reactieproducten terug reageren tot
de beginstoffen.
