Les 11: een verdeeld België
11.1 België zonder koning (1940 – 1950)
A. De kiemen van de koningskwestie
- Voor WOII
Koningskwestie is al begonnen in de jaren ’30: heel instabiele periode, niet alleen in Europa,
maar ook in België. De ene Belgische regering viel na de andere. Leopold II verweet zijn
ministers dat zij alleen maar aan hun partijen aan het denken waren en niet aan het land.
Leopold II wil meer macht voor zichzelf en gaat streven naar een autoritair bestuur en wil de
macht van die ministers gaan overnemen, want zij doen volgens hem, hun job niet goed.
- Na WOII:
Leopold III capituleert op eigen houtje: 28 mei 1940 geeft het Belgische leger zich over aan
de Duitsers en gaan in ballingschap. Leopold III gaat niet mee met zijn regering; waarmee zij
niet akkoord zijn. Hij is opperbevelhebber van het leger en moet er zijn voor het volk denkt
hij, ook al kan hij niet echt iets doen want zijn daden worden nu niet gedekt door de
regering, dus niet geldig. Hij werd doordoor in het begin populair bij de bevolking en werd
krijgsgevangene.
Hitler vond dit ook niet tof, dus Leopold III gaat een ontmoeting met Hitler aangaan om te
onderhandelen en gunstige voorwaarden voor België los te vragen bij Hitler. Het volk gaat
zich hierdoor onder andere tegen hem keren ook door zijn huwelijk met Lilian Baels
waarmee hij stiekem mee hertrouwd was. Niemand kende haar en zonder toestemming van
de regering, bovendien was hij eerst voor de kerk getrouwd en dan pas voor de wet, wat in
strijd was met de wet. Doordat hij geen toestemming had gevraagd, mogen hun kinderen
geen troonopvolgers zijn.
Op het einde van WOII (1949) schrijf hij een document over zijn visie, zijn keuze om in België
te blijven en zijn toekomst = Bekendmaking Politiek Testament. Hierin zegt hij dat hij bij zijn
keuze blijft en de juiste keuze heeft gemaakt. De regering is dom geweest en moeten hun
excuses aanbieden, ik niet. Negatief tegenover geallieerden en regering.
B. De bevrijding naderde, de koning werd weggevoerd
Na de landing op Normandië door de geallieerden vindt Hitler dat Leopold III uit België moet
vertrekken. HIj had schrik dat Leopold III leider gaat worden van een volksopstand wanneer de
geallieerden terugkomen. Leopold III wordt samen met zijn gezin weggevoerd: eerst naar Duitsland,
dan naar Oostenrijk waar hij in ballingschap moet. België zit nu zonder koning, dus er wordt een
prins-regent aangeduid, dit wordt de broer van Leopold III: Karel. Hij gaat zijn rol overnemen tot
1950. Dit is niet in dank afgenomen, want Leopold III zag dit als een poging om zijn macht af te
pakken. Bovendien was zijn moeder Elisabeth ook niet content want zij dacht dat zij de rol mocht
overnemen. Na 1950 wou de broer niks meer te maken hebben met het koningshuis.
11.1 België zonder koning (1940 – 1950)
A. De kiemen van de koningskwestie
- Voor WOII
Koningskwestie is al begonnen in de jaren ’30: heel instabiele periode, niet alleen in Europa,
maar ook in België. De ene Belgische regering viel na de andere. Leopold II verweet zijn
ministers dat zij alleen maar aan hun partijen aan het denken waren en niet aan het land.
Leopold II wil meer macht voor zichzelf en gaat streven naar een autoritair bestuur en wil de
macht van die ministers gaan overnemen, want zij doen volgens hem, hun job niet goed.
- Na WOII:
Leopold III capituleert op eigen houtje: 28 mei 1940 geeft het Belgische leger zich over aan
de Duitsers en gaan in ballingschap. Leopold III gaat niet mee met zijn regering; waarmee zij
niet akkoord zijn. Hij is opperbevelhebber van het leger en moet er zijn voor het volk denkt
hij, ook al kan hij niet echt iets doen want zijn daden worden nu niet gedekt door de
regering, dus niet geldig. Hij werd doordoor in het begin populair bij de bevolking en werd
krijgsgevangene.
Hitler vond dit ook niet tof, dus Leopold III gaat een ontmoeting met Hitler aangaan om te
onderhandelen en gunstige voorwaarden voor België los te vragen bij Hitler. Het volk gaat
zich hierdoor onder andere tegen hem keren ook door zijn huwelijk met Lilian Baels
waarmee hij stiekem mee hertrouwd was. Niemand kende haar en zonder toestemming van
de regering, bovendien was hij eerst voor de kerk getrouwd en dan pas voor de wet, wat in
strijd was met de wet. Doordat hij geen toestemming had gevraagd, mogen hun kinderen
geen troonopvolgers zijn.
Op het einde van WOII (1949) schrijf hij een document over zijn visie, zijn keuze om in België
te blijven en zijn toekomst = Bekendmaking Politiek Testament. Hierin zegt hij dat hij bij zijn
keuze blijft en de juiste keuze heeft gemaakt. De regering is dom geweest en moeten hun
excuses aanbieden, ik niet. Negatief tegenover geallieerden en regering.
B. De bevrijding naderde, de koning werd weggevoerd
Na de landing op Normandië door de geallieerden vindt Hitler dat Leopold III uit België moet
vertrekken. HIj had schrik dat Leopold III leider gaat worden van een volksopstand wanneer de
geallieerden terugkomen. Leopold III wordt samen met zijn gezin weggevoerd: eerst naar Duitsland,
dan naar Oostenrijk waar hij in ballingschap moet. België zit nu zonder koning, dus er wordt een
prins-regent aangeduid, dit wordt de broer van Leopold III: Karel. Hij gaat zijn rol overnemen tot
1950. Dit is niet in dank afgenomen, want Leopold III zag dit als een poging om zijn macht af te
pakken. Bovendien was zijn moeder Elisabeth ook niet content want zij dacht dat zij de rol mocht
overnemen. Na 1950 wou de broer niks meer te maken hebben met het koningshuis.
