dierenwelzijn
Definitie dierenwelzijn
- Is een veelomvattend begrip dat fysiek en geestelijke welzijn omvat
- Geen uniforme definitie
- Subjectieve ervaringen van dieren → mind
- Biologisch functioneren van dieren → body
- Natuur van de dieren → nature
Subjectieve ervaringen
- Mensen geloven dat dieren gevoelens, emoties kunnen ervaren
o Slechte omstandigheden → lijden
o Goede omstandigheden → goed voelen
- Negatieve gevoelens → welzijn minder
- Positieve gevoelens → welzijn hoger
Onderzoeksmethodes
- Preferentietesten
o Voorkeuren van dieren bestuderen
- Motivatietesten
o Sterkte van voorkeuren bestuderen
- Voorkomen van abnormaal gedrag
o Bv pacing → zelfde route wandelen
Moeilijkheden
- Moeilijk te meten
- Indirect meten door gedragsstudie
Biologisch functioneren
- Dierwelzijn is de mate waarin een dier in staat is zicht aan te passen aan de omgeving waarin
het gehouden word
- Minder welzijn
o Ziekte, verwording, ondervoeding, stress
- Betere welzijn
o Goede groei, voortplanting, lang leven , normale functie van fysiologische processen
Waarom deze visie
- Weinig/geen belang aan subjectieve ervaringen
- Meting is makkelijker dan subjectieve ervaringen
- Zowel subjectieve als biologische functioneren van belang
Onderzoeksmethoden
- Gezondheid
o indificatie letsels
o geen wonden, ziektes
- goede productiviteit
o kan ook zorgen voor een slechte gezondheid
- abnormaal gedrag
- endocrien systeem → secretie van cortisol → stress
1
,moeilijkheden
- bioogische parameters zijn makkelijker te bepalen
- duidelijk → gezondheid
- niet duidelijk → goei, voortplanting
de natuur van dieren
- dieren moeten in natuurlijke omgevingen en natuurlijk gedrag vertonen
moeilijkheden
- soms in de natuur gebeuren dingen dat niet de welzijn bevorderd
- bv een konijn dat wegrent van predatoren of aangevallen word
- niet alle natuurlijke gedragingen zijn essentieel voor goed welzijn
- voorbeelden goede gedragingen
o nest bouwen varken → willen nest bouwen
onderzoeksmethoden
- gedrag van dieren in het wild vergelijken met gevangenschap
definiëring dierenwelzijn
- dieren moeten kunnen opstaan, neerliggen, omdraaien, verzorgen en poten strekken
- 5 vrijheden → minimale standaarden
5 vrijheden
- Vrijheid van dorst, honger en slechte voeding
- Vrijheid van ongemak: geschikte omgeving (schuilplaats, rustplaats)
- Vrijheid van pijn, letsels en ziekte: preventie, snelle diagnose en behandeling
- Vrijheid om normaal gedrag te vertonen: ruimte, geschikte faciliteiten, soortgenoten
- Vrijheid van angst en stress
Welfare assesment
Dierwelzijnsindicatoren
- Niet diergebonden
o Omgeving
o Management
- Diergebonden
o Fysiologisch
o Gedrag
o Gezondheids en produciteparameters
2
, Diergebonden fysiologisch
Stress
- Reactie van het lichaam op omstandigheden die het fysieke of psychologisch functioneren
verstoren of dreigen te verstoren
- Concept dat de nadelige lichaamseffecten op bepaalde stimuli beschrijft
- → stressoren = aversieve stimuli
Stressoren
- Pijnlijke procedures vb. castratie
- Transport
- Sociale diersoorten: scheiding van groepsgenoot
- Huisvesting met onbekende dieren
- Heel hoge en lage temperaturen
- Zware fysieke inspanning
- Fixatie
general adaptation syndrome of standard stress model
- Zelfde lichamelijke reactie bij verschillende stressoren/stimuli
Beperkingen standaard stress model
- Stressor → geen verhoging corticoidgehalte
- Zonder stressor → verhoging corticostreroid gehalte
- Diersoort en individueel verschillen
o Niet mogelijk om acute cortisolverhoging te hanteren als gouden standaard
o Stress treed op wnr het dier niet in slaagt op hoofd te bieden aan omgeving
- Stress respons afhankelijk van
o manier waarin de dieren stressoren ervaren
o manier waarom dieren reageren
- activaite hypothalamus, hypofyse, bijnierschorsas
o nieuwe situaties, onvoorspelbaar, weinig controle
rol van voorspelbaarheid
- Effecten van een stressor hangen vooral af van het feit of een dier de stressor kan
voorspellen en controleren en niet zozeer van de fysieke karakteristieken van de stressor
3
Definitie dierenwelzijn
- Is een veelomvattend begrip dat fysiek en geestelijke welzijn omvat
- Geen uniforme definitie
- Subjectieve ervaringen van dieren → mind
- Biologisch functioneren van dieren → body
- Natuur van de dieren → nature
Subjectieve ervaringen
- Mensen geloven dat dieren gevoelens, emoties kunnen ervaren
o Slechte omstandigheden → lijden
o Goede omstandigheden → goed voelen
- Negatieve gevoelens → welzijn minder
- Positieve gevoelens → welzijn hoger
Onderzoeksmethodes
- Preferentietesten
o Voorkeuren van dieren bestuderen
- Motivatietesten
o Sterkte van voorkeuren bestuderen
- Voorkomen van abnormaal gedrag
o Bv pacing → zelfde route wandelen
Moeilijkheden
- Moeilijk te meten
- Indirect meten door gedragsstudie
Biologisch functioneren
- Dierwelzijn is de mate waarin een dier in staat is zicht aan te passen aan de omgeving waarin
het gehouden word
- Minder welzijn
o Ziekte, verwording, ondervoeding, stress
- Betere welzijn
o Goede groei, voortplanting, lang leven , normale functie van fysiologische processen
Waarom deze visie
- Weinig/geen belang aan subjectieve ervaringen
- Meting is makkelijker dan subjectieve ervaringen
- Zowel subjectieve als biologische functioneren van belang
Onderzoeksmethoden
- Gezondheid
o indificatie letsels
o geen wonden, ziektes
- goede productiviteit
o kan ook zorgen voor een slechte gezondheid
- abnormaal gedrag
- endocrien systeem → secretie van cortisol → stress
1
,moeilijkheden
- bioogische parameters zijn makkelijker te bepalen
- duidelijk → gezondheid
- niet duidelijk → goei, voortplanting
de natuur van dieren
- dieren moeten in natuurlijke omgevingen en natuurlijk gedrag vertonen
moeilijkheden
- soms in de natuur gebeuren dingen dat niet de welzijn bevorderd
- bv een konijn dat wegrent van predatoren of aangevallen word
- niet alle natuurlijke gedragingen zijn essentieel voor goed welzijn
- voorbeelden goede gedragingen
o nest bouwen varken → willen nest bouwen
onderzoeksmethoden
- gedrag van dieren in het wild vergelijken met gevangenschap
definiëring dierenwelzijn
- dieren moeten kunnen opstaan, neerliggen, omdraaien, verzorgen en poten strekken
- 5 vrijheden → minimale standaarden
5 vrijheden
- Vrijheid van dorst, honger en slechte voeding
- Vrijheid van ongemak: geschikte omgeving (schuilplaats, rustplaats)
- Vrijheid van pijn, letsels en ziekte: preventie, snelle diagnose en behandeling
- Vrijheid om normaal gedrag te vertonen: ruimte, geschikte faciliteiten, soortgenoten
- Vrijheid van angst en stress
Welfare assesment
Dierwelzijnsindicatoren
- Niet diergebonden
o Omgeving
o Management
- Diergebonden
o Fysiologisch
o Gedrag
o Gezondheids en produciteparameters
2
, Diergebonden fysiologisch
Stress
- Reactie van het lichaam op omstandigheden die het fysieke of psychologisch functioneren
verstoren of dreigen te verstoren
- Concept dat de nadelige lichaamseffecten op bepaalde stimuli beschrijft
- → stressoren = aversieve stimuli
Stressoren
- Pijnlijke procedures vb. castratie
- Transport
- Sociale diersoorten: scheiding van groepsgenoot
- Huisvesting met onbekende dieren
- Heel hoge en lage temperaturen
- Zware fysieke inspanning
- Fixatie
general adaptation syndrome of standard stress model
- Zelfde lichamelijke reactie bij verschillende stressoren/stimuli
Beperkingen standaard stress model
- Stressor → geen verhoging corticoidgehalte
- Zonder stressor → verhoging corticostreroid gehalte
- Diersoort en individueel verschillen
o Niet mogelijk om acute cortisolverhoging te hanteren als gouden standaard
o Stress treed op wnr het dier niet in slaagt op hoofd te bieden aan omgeving
- Stress respons afhankelijk van
o manier waarin de dieren stressoren ervaren
o manier waarom dieren reageren
- activaite hypothalamus, hypofyse, bijnierschorsas
o nieuwe situaties, onvoorspelbaar, weinig controle
rol van voorspelbaarheid
- Effecten van een stressor hangen vooral af van het feit of een dier de stressor kan
voorspellen en controleren en niet zozeer van de fysieke karakteristieken van de stressor
3