OVERZICHT SOCIAL CASEWORK: 4 lagen van een methode toegepast op de methodiek Socia Casework
4 – LAGEN SOCIAL CASEWORK
VISIE - Vertrekpunt zijn mensenrechten en het waarborgen van een menswaardig bestaan
- Vertrekt vanuit empowerment
- Krachtengericht werken
- Actuele Social casework vertrekt vanuit een systeemgerichte benadering (door aandacht te hebben voor de omgeving: op indirecte of
directe wijze de omgeving betrekken, maken van een genogram en/of ecogram.
- Cliënt is en blijft eigenaar van zijn/haar leven/situatie/probleem en ook mogelijke oplossingen
- Waarden: non-discriminatie, gelijkwaardigheid, solidariteit, respect, empowerment
- …
DOEL - Mensen aan en tot hun recht laten komen
- Welzijn bevorderen / verhogen op een professionele manier
- Empowerment en emancipatie
RELATIE - Vertrouwensvolle samenwerking tussen hulpverlener en hulpvrager en zijn omgeving
- Professionele relatie: duurt niet eeuwig, doelgericht, vanuit duidelijke rollen en taken
- Op maat en tempo van de cliënt – cliënt staat centraal
- E=KxA
- Presentiebenadering van Baert: aansluiten, aandacht, mét iemand zijn, …
- Attitudes die bijdragen tot een professionele relatie: empathie, echtheid en onvoorwaardelijke aanvaarding, houding niet-weten
TECHNIEKEN - Gesprekstechnieken:
o BASIS: actief luisteren, doorvragen, concretiseren, samenvatten, parafraseren, positief heretiketteren, …
o SOCIAL CASEWORK: explorerende vragen (Wat is de hulpvraag? Ontstaan en ontwikkeling van de hulpvraag? Betekenis en
beleving van de hulpvraag? Probleemoplossend vermogen van de cliënt en zijn omgeving? Verwachtingen van de cliënt en
zijn omgeving? Aanbod van de organisatie), onderzoekende vragen, structurerende vragen, problematiserende vragen,
copingvragen, complimenteren (direct en indirect), schaalvraag, houding niet-weten, …
, 3 KENMERKEN SOCIAL CASEWORK
DOELGERICHT - Idem zie 4-lagen
PROCESMATIG - Empoweren – emanciperen – op maat/tempo van de cliënt
- Dit omvat eveneens:
o De relatie (4-lagen)
o De technieken (4-lagen) → Welke technieken worden ingezet om aan relatie en doel te werken?
→ Welke gesprekstechnieken worden ingezet bij de 3 interventies: E – DD – A?
SYSTEMATISCH - Vertrekt vanuit de EDDA-interventies: exploreren – dialogisch diagnosticeren – actie
- Deze interventies zijn NIET lineair maar worden spiraalvormig voorgesteld. Hiermee wordt geïllustreerd dat de 3 interventies steeds
aanwezig zijn weliswaar met een verschil in intensiteit.
, Sociaal Methodisch Werken: Social Casework
Opfrissing semester 1
3 kenmerken van Social Casework
Doelgericht: gericht op het behalen van doelstellingen
o Mensen aan en tot hun recht laten komen
o Welzijn bevorderen / verhogen op een professionele manier
o Empowerment en emancipatie
Procesmatig: gericht op verschillende processen → hoe pak ik het aan?
o Empoweren, emanciperen, op maat/tempo van de cliënt
o Omvat de relatie en technieken (zie 4 lagen)
Systematisch: werken vanuit een geordend stappenplan
o EDDA-interventies: exploreren, dialogisch diagnosticeren, actie
o Niet lineair, maar spiraalvormig → 3 interventies steeds aanwezig, met een verschil in intensiteit
4 lagen van Social Casework
Doel: idem kenmerken
Technieken: gesprekstechnieken → basis / social casework specifiek
Visie: uitgangspunt, gedachtengoed
o Vertrekpunt zijn mensenrechten en het waarborgen van een menswaardig bestaan
o Vertrekt vanuit empowerment & krachtengericht werken
o Systeemgerichte benadering (aandacht voor de omgeving, (in)direct betrekken)
o Client = eigenaar van situatie/probleem/mogelijk oplossingen/…
Relatie: vertrouwensvolle samenwerking tussen hulpverlener en hulpvrager en zijn omgeving
o Professionele relatie: duurt niet eeuwig, doelgericht, vanuit duidelijke rollen en taken
o Op maat en tempo van de cliënt, cliënt staat centraal
o E=KxA
o Presentiebenadering van Baert: aansluiten, aandacht, mét iemand zijn, …
Procesmodel in Social Casework: EDDA
= Exploreren, Dialogisch Diagnosticeren, Actie
o Verhaalvorm in het maatschappelijk werk: elk hulpverlenend proces is uniek
o Dynamisch model: verschillende stappen zijn steeds anders
o Spiraalvorming proces: Grillig verloop, in elke casus een ander verloop
o Eclectisch proces: meerdere referentiekaders en modellen worden opgenomen
= ‘kiezende’ benadering = kiezen voor het gebruik van (delen van) een methodiek op het moment
dat ze volgens jouw het meest zinvol zijn en het meest nuttig in het hulpverleningsproces 1
4 – LAGEN SOCIAL CASEWORK
VISIE - Vertrekpunt zijn mensenrechten en het waarborgen van een menswaardig bestaan
- Vertrekt vanuit empowerment
- Krachtengericht werken
- Actuele Social casework vertrekt vanuit een systeemgerichte benadering (door aandacht te hebben voor de omgeving: op indirecte of
directe wijze de omgeving betrekken, maken van een genogram en/of ecogram.
- Cliënt is en blijft eigenaar van zijn/haar leven/situatie/probleem en ook mogelijke oplossingen
- Waarden: non-discriminatie, gelijkwaardigheid, solidariteit, respect, empowerment
- …
DOEL - Mensen aan en tot hun recht laten komen
- Welzijn bevorderen / verhogen op een professionele manier
- Empowerment en emancipatie
RELATIE - Vertrouwensvolle samenwerking tussen hulpverlener en hulpvrager en zijn omgeving
- Professionele relatie: duurt niet eeuwig, doelgericht, vanuit duidelijke rollen en taken
- Op maat en tempo van de cliënt – cliënt staat centraal
- E=KxA
- Presentiebenadering van Baert: aansluiten, aandacht, mét iemand zijn, …
- Attitudes die bijdragen tot een professionele relatie: empathie, echtheid en onvoorwaardelijke aanvaarding, houding niet-weten
TECHNIEKEN - Gesprekstechnieken:
o BASIS: actief luisteren, doorvragen, concretiseren, samenvatten, parafraseren, positief heretiketteren, …
o SOCIAL CASEWORK: explorerende vragen (Wat is de hulpvraag? Ontstaan en ontwikkeling van de hulpvraag? Betekenis en
beleving van de hulpvraag? Probleemoplossend vermogen van de cliënt en zijn omgeving? Verwachtingen van de cliënt en
zijn omgeving? Aanbod van de organisatie), onderzoekende vragen, structurerende vragen, problematiserende vragen,
copingvragen, complimenteren (direct en indirect), schaalvraag, houding niet-weten, …
, 3 KENMERKEN SOCIAL CASEWORK
DOELGERICHT - Idem zie 4-lagen
PROCESMATIG - Empoweren – emanciperen – op maat/tempo van de cliënt
- Dit omvat eveneens:
o De relatie (4-lagen)
o De technieken (4-lagen) → Welke technieken worden ingezet om aan relatie en doel te werken?
→ Welke gesprekstechnieken worden ingezet bij de 3 interventies: E – DD – A?
SYSTEMATISCH - Vertrekt vanuit de EDDA-interventies: exploreren – dialogisch diagnosticeren – actie
- Deze interventies zijn NIET lineair maar worden spiraalvormig voorgesteld. Hiermee wordt geïllustreerd dat de 3 interventies steeds
aanwezig zijn weliswaar met een verschil in intensiteit.
, Sociaal Methodisch Werken: Social Casework
Opfrissing semester 1
3 kenmerken van Social Casework
Doelgericht: gericht op het behalen van doelstellingen
o Mensen aan en tot hun recht laten komen
o Welzijn bevorderen / verhogen op een professionele manier
o Empowerment en emancipatie
Procesmatig: gericht op verschillende processen → hoe pak ik het aan?
o Empoweren, emanciperen, op maat/tempo van de cliënt
o Omvat de relatie en technieken (zie 4 lagen)
Systematisch: werken vanuit een geordend stappenplan
o EDDA-interventies: exploreren, dialogisch diagnosticeren, actie
o Niet lineair, maar spiraalvormig → 3 interventies steeds aanwezig, met een verschil in intensiteit
4 lagen van Social Casework
Doel: idem kenmerken
Technieken: gesprekstechnieken → basis / social casework specifiek
Visie: uitgangspunt, gedachtengoed
o Vertrekpunt zijn mensenrechten en het waarborgen van een menswaardig bestaan
o Vertrekt vanuit empowerment & krachtengericht werken
o Systeemgerichte benadering (aandacht voor de omgeving, (in)direct betrekken)
o Client = eigenaar van situatie/probleem/mogelijk oplossingen/…
Relatie: vertrouwensvolle samenwerking tussen hulpverlener en hulpvrager en zijn omgeving
o Professionele relatie: duurt niet eeuwig, doelgericht, vanuit duidelijke rollen en taken
o Op maat en tempo van de cliënt, cliënt staat centraal
o E=KxA
o Presentiebenadering van Baert: aansluiten, aandacht, mét iemand zijn, …
Procesmodel in Social Casework: EDDA
= Exploreren, Dialogisch Diagnosticeren, Actie
o Verhaalvorm in het maatschappelijk werk: elk hulpverlenend proces is uniek
o Dynamisch model: verschillende stappen zijn steeds anders
o Spiraalvorming proces: Grillig verloop, in elke casus een ander verloop
o Eclectisch proces: meerdere referentiekaders en modellen worden opgenomen
= ‘kiezende’ benadering = kiezen voor het gebruik van (delen van) een methodiek op het moment
dat ze volgens jouw het meest zinvol zijn en het meest nuttig in het hulpverleningsproces 1
