Samenvatting OLOD leerstoornissen

Inhoudsopgave
Ergotherapie leerstoornissen........................................................................................................................3
Ontwikkelingspsychologie.............................................................................................................................3
Inleiding......................................................................................................................................................3
Babyperiode...............................................................................................................................................4
Peuterperiode.............................................................................................................................................8
Kleuterperiode..........................................................................................................................................11
Lagere schoolperiode...............................................................................................................................12
Adolescentie.............................................................................................................................................15
Leerstoornissen Pathologie.........................................................................................................................17
Bouwstenen van het leren............................................................................................................................17
Skills – executieve functies.......................................................................................................................17
WILLS – Leerhoudingen............................................................................................................................20
Autismespectrumstoornis (ASS)...................................................................................................................22
Inleiding....................................................................................................................................................22
Therapie....................................................................................................................................................24
ADHD en NLD................................................................................................................................................26
ADHD – inleiding.......................................................................................................................................26
ADHD – therapie.......................................................................................................................................29
NLD – Inleiding..........................................................................................................................................30
NLD – Therapie.........................................................................................................................................31
Leerstoornissen...........................................................................................................................................33
Leerproblemen.............................................................................................................................................33
Psychomotorische ontwikkeling en therapie............................................................................................35
Behandeling: CSSA-model.........................................................................................................................36
Behandeling: leren, automatiseringsproces en transfer...........................................................................37
Behandeling: Zone van de Naaste Ontwikkeling – ZNO............................................................................38
Rekenen........................................................................................................................................................39
omschrijving.............................................................................................................................................39
Ontwikkeling.............................................................................................................................................40
Rekenproblemen Dyscalculie....................................................................................................................41
Therapie....................................................................................................................................................43
Sensorische informatieverwerking...............................................................................................................47
Inleiding....................................................................................................................................................47
Sensorische informatieverwerking...........................................................................................................47

, Responsiviteit...........................................................................................................................................50
Fijne motoriek..............................................................................................................................................55
Lateralisatie..............................................................................................................................................55
Fijnmotorische ontwikkeling.....................................................................................................................56
Perceptuomotoriek.......................................................................................................................................60
Visuele ontwikkeling.................................................................................................................................60
Visuomotorische integratieontwikkeling..................................................................................................62
Ruimtelijke oriëntatievaardigheden.........................................................................................................63
Schrijfmotoriek.............................................................................................................................................66

,Ergotherapie leerstoornissen
Ontwikkelingspsychologie

Inleiding
Kernvraag: “Past dit gedrag bij de ontwikkelingsfase die dit individu doormaakt of spreken we van een
alarmsignaal?”

Ontwikkelingsdomeinen
1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Motorische ontwikkeling (grove- , fijne-, senso- en psychomotoriek)
3. Emotionele ontwikkeling (hechting)
4. Sociale ontwikkeling
5. Taalontwikkeling
6. Cognitieve ontwikkeling
7. Identiteitsontwikkeling

Rijping en ontwikkeling
Biologische en psychologische aspecten die elkaar beïnvloeden

Erfelijkheid en milieu  lichamelijke kenmerken en psychologische kenmerken die samen bepalen waar de
grenzen in de intelligentie liggen (limieten van de prestaties (erfelijkheid) en het benutten van wat genetisch
aanwezig is (milieu)

Basisprincipes van de ontwikkeling – Gesell
1. Wet van de inter-individuele gelijke volgorde

Verwerven van vaardigheden gebeurt volgens een vaste volgorde. Voordat een kind leert lopen,
moet het eerst leren zijn evenwicht te bewaren in stand.

2. Wet van het inter-individueel verschillend tijdstip

Het moment waarop iemand een vaardigheid beheerst is verschillend van individu tot individu.
Sommige kinderen kunnen lopen op 9 maanden, andere pas op 18 maanden of nog later.

Ontwikkelingsfasen:
0 – 12 maanden Babyperiode

1 – 4 jaar Peuterperiode

4 – 6 jaar Kleuterperiode

6 – 12 jaar Schoolperiode

12 – 18 jaar Adolescentie

, Babyperiode
Zolang het kind nog niet loopt
Groei- en ontwikkelingstempo ligt heel hoog, vooral de lichamelijke en motorische ontwikkeling


Geboorte
De mens als zoogdier wordt (te) vroeg geboren  hersenen zijn onvoldoende ontwikkeld  meer tijd nodig
tot aan de zelfstandigheid  geboortekanaal onvoldoende aangepast  mens heeft een lange “zoogtijd”
(hulpeloos, huilen als enige communicatiemiddel)

Lichamelijke ontwikkeling
Gedrag – reflexen
- Slaapt 2/3e van de tijd
- Reflexen (onwillekeurige reactie op bepaalde prikkels)
o Blijvende reflexen (kniepeesreflex, pupilreflex, oogknipperreflex…)
o Primitieve of voorbijgaande reflexen
 Snuffel- of zoekreflex
 Zuigreflex
 Grijpreflex
 Asymmetrische tonische nekreflex
 Moro-reflex
 Stap- of loopreflex
 Kruipreflex
 Zwemreflex

Zintuigen
Tastzin
- Handpalmen, voetzolen en gelaat zijn goed ontwikkeld
- Voorkeur voor huidcontact
Smaak
- Zoete smaken: positieve reactie
- Zoute smaken: negatieve reactie
- Bittere smaken: negatieve reactie
Reuk
- Herkennen de geur van de moeder
Zicht
- Bij geboorte:
o Merkt verschil licht en donker
o Ziet niet scherp, enkel op 20-30 cm
o Beperkte kleurperceptie (contrast nodig, eerst rood, daarna blauw, geel en groen)
o Vluchtige volgbewegingen: kunnen beide ogen nog niet coördineren
- 3 à 3,5 maanden
o Ziet scherp tot 150 cm
o Gezicht in zijn geheel zien + gezichten kunnen onderscheiden
- 6 maanden
o Gezichtsvermogen zoals een volwassenen
Gehoor
- Goed ontwikkeld vanaf de geboorte
o Intense en hoge tonen: raakt opgewonden
o Zachte en lage tonen: maakt rustig