COMMUNICATIEVE
ONTWIKKELING
INTRODUCTIE
WAT IS COMMUNICATIEVE ONTWIKKELING?
Gehoor
Taal
Spraak
Vloeiendheid
Stem
HC1: COMMUNICATIE VIA TAAL & SPRAAK
DOELEN VAN DIT HOOFDSTUK
Communicatie tss zender & ontvanger
Cascade/watervalmodel v spraakproductie
Onderliggende processen betrokken bij spraak & taal
AUDITIEF COMMUNICATIEMODEL
Zender stuurt boodschap, wilt graag info (gevoelens,gedachten..) delen met iemand. hierdoor wrm
stoornis in com. N alleen de persoon zelf treft mr ook personen wr hij/zij mee communiceert.
Boodschapper ontvangt boodschap
Communicatie = beurtelingse uitwisseling v info tss zender & ontvanger. Uitwisselen v deze informatie
(betekenis) is de reden wrm er gecommuniceerd w.
BOUWSTENEN AUDITIEF MODEL
Boodschap
Verwerking (taalproductie)
Output (spraak)
Medium (geluid)
Input (zintuigen)
Verwerking (taalbegrip)
1
,RUIS
Ruis kan zich op elk niveau van het model voordoen (zie versch niveaus volgende pagina)
VISUEEL COMMUNICATIEMODEL
Menselijke com. Beperkt zich n tot spraak&taal mr bevat ook nonverbale/n-talige info.
Toevoeging v handgebaar verwijst nr alternatieve vormen v com. : gebarentaal
SOORTEN COMMUNICATIE
Auditieve com. = com. Via geluid
Visuele com. = com via concrete vorm/handelingen
Oraal-auditieve com. = com via spraak (van mond tot gehoor)
COMMUNICATIE VIA ?
Woorden
Melodie (luidheid, intonatie, klemtoon & tempo)
Non-verbaal gedrag
als dit de enige vormen waren was taal voor 80à90% verstaanbaar (ook voor mensen waar taal wegvalt en
enkel melodie + gebaren kan gebruiken)
Dus: observatie v totale gedrag in communicatie is cruciaal
NIVEAUS BINNEN HET COMMUNICATIE MODEL
1. Linguïstisch niveau
2. Fysiologisch niveau
3. Akoestisch of optisch niveau
4. Fysiologisch level
5. Linguïstisch level
SPECIALISATIE DOMEINEN BIJ DE VERSCHILLENDE NIVEAUS
logopedie, neurolinguïst, linguïst, neuroloog, neurochirurg
LAe, NKO-arts, foniater, fonetiek (articulatie)
Fysicus, akoestiek
Audioloog, logopedie,
LA
Psycholoog, psychiater, socioloog, theoloog, maatschappelijk assistente
2
,VOORBEELD
Zender: neuroloog/logopedist boodschap: psycholoog ontvanger: familie, verpleegkundige, ergo,kine…
DOELEN COMMUNICATIEMODEL
Problemen in communicatie situeren
Welke vaardigheden zijn noodzakelijk om tot normale com tss mensen te komen
Op welke disciplines & specialisatiedomeinen we beroep doen om probleem in com op te lossen
CASCADE/WATERVALMODEL
OUTPUT
LEXICON
FONOLOGISCHE CODE
MOTORISCH PLAN +
PROGRAMMA
MOTORISCHE
UITVOERING
VOORBEELDEN
Neuspiemel
Blinder
Boom
Noorshoorn
Euh, euh, om te blazen, blaasmachine
DIA 21-32 HERBEKIJKEN LESOPNAME
3
, OUTPUT
OVERDRACHT VAN HET AKOESTISCH
SIGNAAL
1) Spraakklanken herkennen &
onderscheiden
2) Vasthouden
Bv. Peer ≠ beer & muis ≠ muil
FONOLOGISCH DECODEREN
1) Bestaand woord? (in mijn taal)
2) Betekenis?
BABYMODEL
Directe verbinding tss concept & spraakprogramma
PRENATAAL-PRELINGUAAL (0-1J)
HC2: AUDITIEVE ONTIKKELING VAN HET KIND
2.1 BELANG VAN EEN GOED GEHOOR
“Het is niet onze oren die horen, maar wel onze hersenen”
2.1.1 UNIVERSELE VOORWAARDEN VOOR EEN NORMALE TAAL-&SPRAAKONTWIKKELING
= een goed gehoor + volwaardig aanbod van gesproken taal
4
ONTWIKKELING
INTRODUCTIE
WAT IS COMMUNICATIEVE ONTWIKKELING?
Gehoor
Taal
Spraak
Vloeiendheid
Stem
HC1: COMMUNICATIE VIA TAAL & SPRAAK
DOELEN VAN DIT HOOFDSTUK
Communicatie tss zender & ontvanger
Cascade/watervalmodel v spraakproductie
Onderliggende processen betrokken bij spraak & taal
AUDITIEF COMMUNICATIEMODEL
Zender stuurt boodschap, wilt graag info (gevoelens,gedachten..) delen met iemand. hierdoor wrm
stoornis in com. N alleen de persoon zelf treft mr ook personen wr hij/zij mee communiceert.
Boodschapper ontvangt boodschap
Communicatie = beurtelingse uitwisseling v info tss zender & ontvanger. Uitwisselen v deze informatie
(betekenis) is de reden wrm er gecommuniceerd w.
BOUWSTENEN AUDITIEF MODEL
Boodschap
Verwerking (taalproductie)
Output (spraak)
Medium (geluid)
Input (zintuigen)
Verwerking (taalbegrip)
1
,RUIS
Ruis kan zich op elk niveau van het model voordoen (zie versch niveaus volgende pagina)
VISUEEL COMMUNICATIEMODEL
Menselijke com. Beperkt zich n tot spraak&taal mr bevat ook nonverbale/n-talige info.
Toevoeging v handgebaar verwijst nr alternatieve vormen v com. : gebarentaal
SOORTEN COMMUNICATIE
Auditieve com. = com. Via geluid
Visuele com. = com via concrete vorm/handelingen
Oraal-auditieve com. = com via spraak (van mond tot gehoor)
COMMUNICATIE VIA ?
Woorden
Melodie (luidheid, intonatie, klemtoon & tempo)
Non-verbaal gedrag
als dit de enige vormen waren was taal voor 80à90% verstaanbaar (ook voor mensen waar taal wegvalt en
enkel melodie + gebaren kan gebruiken)
Dus: observatie v totale gedrag in communicatie is cruciaal
NIVEAUS BINNEN HET COMMUNICATIE MODEL
1. Linguïstisch niveau
2. Fysiologisch niveau
3. Akoestisch of optisch niveau
4. Fysiologisch level
5. Linguïstisch level
SPECIALISATIE DOMEINEN BIJ DE VERSCHILLENDE NIVEAUS
logopedie, neurolinguïst, linguïst, neuroloog, neurochirurg
LAe, NKO-arts, foniater, fonetiek (articulatie)
Fysicus, akoestiek
Audioloog, logopedie,
LA
Psycholoog, psychiater, socioloog, theoloog, maatschappelijk assistente
2
,VOORBEELD
Zender: neuroloog/logopedist boodschap: psycholoog ontvanger: familie, verpleegkundige, ergo,kine…
DOELEN COMMUNICATIEMODEL
Problemen in communicatie situeren
Welke vaardigheden zijn noodzakelijk om tot normale com tss mensen te komen
Op welke disciplines & specialisatiedomeinen we beroep doen om probleem in com op te lossen
CASCADE/WATERVALMODEL
OUTPUT
LEXICON
FONOLOGISCHE CODE
MOTORISCH PLAN +
PROGRAMMA
MOTORISCHE
UITVOERING
VOORBEELDEN
Neuspiemel
Blinder
Boom
Noorshoorn
Euh, euh, om te blazen, blaasmachine
DIA 21-32 HERBEKIJKEN LESOPNAME
3
, OUTPUT
OVERDRACHT VAN HET AKOESTISCH
SIGNAAL
1) Spraakklanken herkennen &
onderscheiden
2) Vasthouden
Bv. Peer ≠ beer & muis ≠ muil
FONOLOGISCH DECODEREN
1) Bestaand woord? (in mijn taal)
2) Betekenis?
BABYMODEL
Directe verbinding tss concept & spraakprogramma
PRENATAAL-PRELINGUAAL (0-1J)
HC2: AUDITIEVE ONTIKKELING VAN HET KIND
2.1 BELANG VAN EEN GOED GEHOOR
“Het is niet onze oren die horen, maar wel onze hersenen”
2.1.1 UNIVERSELE VOORWAARDEN VOOR EEN NORMALE TAAL-&SPRAAKONTWIKKELING
= een goed gehoor + volwaardig aanbod van gesproken taal
4