2020
Algemene menselijke
fysiologie
1STE BACHELOR REVAKI _ UNIVERSITEIT GENT
SAMENVATTENDE CURSUS
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Algemene menselijke fysiologie
1ste bachelor Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie – Universiteit Gent
1
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Functie van het hart in
de bloedsomloop
2
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Functie van het hart in de bloedsomloop
Algemeen
De bloedsomloop is een cruciaal mechanisme in het menselijk lichaam dat meerdere belangrijke
functies bekleedt. Het vervoert zuurstofgas, voedinsgsstoffen en door het lichaam geproduceerde
stoffen voor de regeling van de celfunctie of afweer naar de organen. Door de weefsels
geproduceerde stoffen, zowel nuttige producten als afvalstoffen, worden via het bloed afgevoerd.
Door het transport van warmte is het bloed tevens een onmisbare schakel in de regeling van de
lichaamstemperatuur.
Voor alle bovenstaande functies is het noodzakelijk dat het bloed blijft stromen. De energie die
daarvoor vereist is wordt grotendeels door het hart geleverd. Het hart doet dat door bloed
stootsgewijs in het vaatststelsel te persen. Omdat het hart ook een, zij het kleinere, zuigkracht op het
bloed uitoefent, beschouwt men het hart doorgaans als een zuig-perspomp. De pompwerking wordt
opgebouwd doordat het hart contraheert (samentrekt), met als gevolg dat een druk opgebouwd
wordt en een deel van het bloed uit de hartkamers in de stroomvaten wordt gestuwd. We noemen dit
volume bloed de ejectiefractie. Deze contractiefase noemt men overigens de systole (contractie- of
aanspanningsfase). De rustfase die hierop volgt noemt men de diastole (relaxatie- of
ontspanningsfase).
Het hart bestaat uit 2 delen:
• Rechter helft
• Linker helft
Deze twee helften kunnen als afzonderlijke pompen beschouwd worden die met elkaar in serie staan.
In het volwassen hart zijn deze twee delen volledig gescheiden van elkaar en beide voorzien van een
eigen stel in- en uitstroomvaten. De instroomvaten van het hart noemen we de aders of venen. Deze
voeren het bloed van de weefsels terug naar het hart. De uitstroomvaten zijn de slagaders of arteriën.
Deze vervoeren het bloed naar de organen. De rechter harthelft ontvangt het bloed dat terugkeert uit
het lichaam en pompt dit bloed door naar de longen. De longen staan in serie met de twee
harthelften, zodat het bloed na een rondreis doorheen het lichaam steeds eerst de longen passeeer,
alvorens het verder gestuwd wordt voor een nieuwe rondreis. Het bloed dat doorheen de longen
gepasseerd is, keert terug naar de linkerharthelft. Deze linker harthelft pompt het bloed vervolgens
verder naar de grote lichaamsslagader: de aorta. Van hieruit gaat het bloed opnieuw naar de organen.
Anders dan de longen staan de organen grotendeels parallel geschakeld ten opzichte van elkaar, zodat
elk orgaan slechts een deel van het door het hart uitgepompte bloed ontvangt. Deze
lichaamsdoorstroming noemt men de grote circulatie/systemische circulatie, de weg van het bloed
doorheen de longen noemt men de kleine circulatie/pulmonaire circulatie.
Anatomische bouw van het hart
Het hart bestaat uit boezems en kamers. Men kan zich beide harthelften voorstellen als een stel van
ieder twee in elkaar overlopende holtes (kamer en boezem) waarvan de wanden grotendeels bestaan
uit een mengsel van spier – en bindweefsel (elastisch en collageen), het myocard genaamd. Het
myocard bestaat uit myocardcellen en pacemakercellen en is aan de binnenzijde bekleed met één laag
3
Algemene menselijke
fysiologie
1STE BACHELOR REVAKI _ UNIVERSITEIT GENT
SAMENVATTENDE CURSUS
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Algemene menselijke fysiologie
1ste bachelor Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie – Universiteit Gent
1
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Functie van het hart in
de bloedsomloop
2
, Algemene Menselijke Fysiologie – 1ste bachelor REVAKI Ugent – Stijn Debuf
Functie van het hart in de bloedsomloop
Algemeen
De bloedsomloop is een cruciaal mechanisme in het menselijk lichaam dat meerdere belangrijke
functies bekleedt. Het vervoert zuurstofgas, voedinsgsstoffen en door het lichaam geproduceerde
stoffen voor de regeling van de celfunctie of afweer naar de organen. Door de weefsels
geproduceerde stoffen, zowel nuttige producten als afvalstoffen, worden via het bloed afgevoerd.
Door het transport van warmte is het bloed tevens een onmisbare schakel in de regeling van de
lichaamstemperatuur.
Voor alle bovenstaande functies is het noodzakelijk dat het bloed blijft stromen. De energie die
daarvoor vereist is wordt grotendeels door het hart geleverd. Het hart doet dat door bloed
stootsgewijs in het vaatststelsel te persen. Omdat het hart ook een, zij het kleinere, zuigkracht op het
bloed uitoefent, beschouwt men het hart doorgaans als een zuig-perspomp. De pompwerking wordt
opgebouwd doordat het hart contraheert (samentrekt), met als gevolg dat een druk opgebouwd
wordt en een deel van het bloed uit de hartkamers in de stroomvaten wordt gestuwd. We noemen dit
volume bloed de ejectiefractie. Deze contractiefase noemt men overigens de systole (contractie- of
aanspanningsfase). De rustfase die hierop volgt noemt men de diastole (relaxatie- of
ontspanningsfase).
Het hart bestaat uit 2 delen:
• Rechter helft
• Linker helft
Deze twee helften kunnen als afzonderlijke pompen beschouwd worden die met elkaar in serie staan.
In het volwassen hart zijn deze twee delen volledig gescheiden van elkaar en beide voorzien van een
eigen stel in- en uitstroomvaten. De instroomvaten van het hart noemen we de aders of venen. Deze
voeren het bloed van de weefsels terug naar het hart. De uitstroomvaten zijn de slagaders of arteriën.
Deze vervoeren het bloed naar de organen. De rechter harthelft ontvangt het bloed dat terugkeert uit
het lichaam en pompt dit bloed door naar de longen. De longen staan in serie met de twee
harthelften, zodat het bloed na een rondreis doorheen het lichaam steeds eerst de longen passeeer,
alvorens het verder gestuwd wordt voor een nieuwe rondreis. Het bloed dat doorheen de longen
gepasseerd is, keert terug naar de linkerharthelft. Deze linker harthelft pompt het bloed vervolgens
verder naar de grote lichaamsslagader: de aorta. Van hieruit gaat het bloed opnieuw naar de organen.
Anders dan de longen staan de organen grotendeels parallel geschakeld ten opzichte van elkaar, zodat
elk orgaan slechts een deel van het door het hart uitgepompte bloed ontvangt. Deze
lichaamsdoorstroming noemt men de grote circulatie/systemische circulatie, de weg van het bloed
doorheen de longen noemt men de kleine circulatie/pulmonaire circulatie.
Anatomische bouw van het hart
Het hart bestaat uit boezems en kamers. Men kan zich beide harthelften voorstellen als een stel van
ieder twee in elkaar overlopende holtes (kamer en boezem) waarvan de wanden grotendeels bestaan
uit een mengsel van spier – en bindweefsel (elastisch en collageen), het myocard genaamd. Het
myocard bestaat uit myocardcellen en pacemakercellen en is aan de binnenzijde bekleed met één laag
3
