AV Kennistoets
Bac 1 08-02-2022
ZSO: Voorbereiding Kennistoets deel EBM
● Je kan de empirische cyclus uitleggen en kunt toelichten
hoe wetenschappelijke kennis tot stand komt
(lab-experimenten, dierexperimenten, experimenten bij
mensen) en de METC/DEC-toetsing ervan.:
De empirische cyclus
Theorie = een toetsbaar model ter verklaring van waarnemingen
van de werkelijkheid
Hypothese = een stelling die (nog) niet bewezen is en dient als
uitgangspunt voor een experiment
Systematische waarnemingen = zijn bedoeld om de hypothese
of theorie te toetsen. Deze waarnemingen vinden plaats in
verschillende fasen:
- onderzoeksopzet (design): kiezen van de onderzoekspopulatie, meetinstrumenten,
meetmomenten en analysemethoden
- uitvoeren van het onderzoek
- analyseren van de resultaten
- interpretatie van de resultaten
Conclusies = het antwoord op de vraag of de
hypothese of theorie wel of niet juist is. Dit leidt
meestal weer tot nieuwe onderzoeksvragen en
theorieën en dat maakt de cirkel compleet.
METC/DEC-toetsing (lab-experimenten,
dierexperimenten, experimenten bij mensen)
Om iets te testen moet je wel goed definiëren wat je
gaat onderzoeken (met een scherpe vraagstelling),
welk meetinstrument je wilt gebruiken en bij wie, etc. In
het voorbeeld van de schoonmoeders zou je bijv.
moeten definiëren wanneer je iemand vreselijk noemt. Bij goed onderzoek wordt dit hele
onderzoeksplan van te voren geformuleerd in een onderzoeksprotocol.
Ook moet wetenschappelijk onderzoek voldoen aan wettelijke en ethische voorwaarden
voordat het mag worden uitgevoerd. Een gekende instantie die zich daarmee bezighoudt is
de medisch-ethische toetsingscommissie, kortweg de METC.
Wie medisch wetenschappelijk onderzoek wil gaan doen waarvoor actieve deelname van
proefpersonen nodig is, moet dit onderzoek verplicht laten toetsen door een METC.
, - het AMC heeft een erkende METC
- een METC beoordeelt op grond van het onderzoeksprotocol of de belasting van de
patiënt opweegt tegen de waarde van het onderzoek
- ook worden aan de METC ernstige voorvallen tijdens het onderzoek gerapporteerd
Wie wetenschappelijk onderzoek wil gaan doen met proefdieren moet langs de
dierexperimentencommissie (DEC), die een vergelijkbare functie heeft als een METC.
- De DEC van het Academisch Medisch Centrum en de Universiteit van Amsterdam
(UvA) beoordeelt ethische aspecten van projecten waarbij met proefdieren gewerkt
wordt. Projecten voor onderzoek of onderwijs met proefdieren mogen volgens de
Wet op Dierproeven pas worden uitgevoerd als er een positief oordeel is gegeven
door een DEC.
- De DEC beoordeelt het onderzoeksplan en gaat na of het maatschappelijk en
wetenschappelijk belang van een dierproef opweegt tegen het ongerief dat de
betrokken proefdieren ondervinden. Zo wordt het aantal dierproeven en het ongemak
voor dieren beperkt mogelijk gehouden.
● Je bent in staat onderscheid te maken tussen een kwalitatief en een kwantitatief
onderzoeksdesign.:
Verschillende soorten vragen
Achtergrondvragen → zijn algemene kennisvragen, bijv. over een ziektebeeld, over
anatomie of over werkingsmechanisme
Bijv.
Wat kunnen de gevolgen zijn van diabetes?
Wat zijn de verschijnselen van een delier?
Waar zit mijn acromion?
Welke functies heeft de lever?
Voorgrondvragen → zijn specifieke vragen over diagnostische of therapeutische
interventies en bijvoorbeeld nieuwe geneesmiddelen
Bijv.
Hoe betrouwbaar is de bloedtest voor het aantonen van syndroom van Down?
Wat zijn complicaties op lange termijn van een botoxbehandeling?
Werkt paracetamol of advil beter tegen menstruatiepijn?
Hoe veilig is een nieuw cytostaticum?
Kwantitatief versus kwalitatief
Bij een kwantitatieve benadering zoek je antwoord op je vraag door te tellen of te meten.
Het is gericht op het verzamelen van numerieke gegevens. Dit gaat vaak m.b.v. gesloten
vragen. Er is maar 1 juist antwoord mogelijk
Bijv.
Hoeveel patiënten hebben baat bij cholesterolverlagers?
Werkt behandeling X of Y beter bij deze aandoening en specifieke patiëntenpopulatie?
Een kwalitatieve benadering gaat meestal uit van open vragen (waarom- of hoe- vragen).
Wanneer er bijvoorbeeld nog niet zoveel bekend is over een verschijnsel. Je weet dan nog
niet wat je precies zou moeten meten/tellen om tot een antwoord te komen.
Bac 1 08-02-2022
ZSO: Voorbereiding Kennistoets deel EBM
● Je kan de empirische cyclus uitleggen en kunt toelichten
hoe wetenschappelijke kennis tot stand komt
(lab-experimenten, dierexperimenten, experimenten bij
mensen) en de METC/DEC-toetsing ervan.:
De empirische cyclus
Theorie = een toetsbaar model ter verklaring van waarnemingen
van de werkelijkheid
Hypothese = een stelling die (nog) niet bewezen is en dient als
uitgangspunt voor een experiment
Systematische waarnemingen = zijn bedoeld om de hypothese
of theorie te toetsen. Deze waarnemingen vinden plaats in
verschillende fasen:
- onderzoeksopzet (design): kiezen van de onderzoekspopulatie, meetinstrumenten,
meetmomenten en analysemethoden
- uitvoeren van het onderzoek
- analyseren van de resultaten
- interpretatie van de resultaten
Conclusies = het antwoord op de vraag of de
hypothese of theorie wel of niet juist is. Dit leidt
meestal weer tot nieuwe onderzoeksvragen en
theorieën en dat maakt de cirkel compleet.
METC/DEC-toetsing (lab-experimenten,
dierexperimenten, experimenten bij mensen)
Om iets te testen moet je wel goed definiëren wat je
gaat onderzoeken (met een scherpe vraagstelling),
welk meetinstrument je wilt gebruiken en bij wie, etc. In
het voorbeeld van de schoonmoeders zou je bijv.
moeten definiëren wanneer je iemand vreselijk noemt. Bij goed onderzoek wordt dit hele
onderzoeksplan van te voren geformuleerd in een onderzoeksprotocol.
Ook moet wetenschappelijk onderzoek voldoen aan wettelijke en ethische voorwaarden
voordat het mag worden uitgevoerd. Een gekende instantie die zich daarmee bezighoudt is
de medisch-ethische toetsingscommissie, kortweg de METC.
Wie medisch wetenschappelijk onderzoek wil gaan doen waarvoor actieve deelname van
proefpersonen nodig is, moet dit onderzoek verplicht laten toetsen door een METC.
, - het AMC heeft een erkende METC
- een METC beoordeelt op grond van het onderzoeksprotocol of de belasting van de
patiënt opweegt tegen de waarde van het onderzoek
- ook worden aan de METC ernstige voorvallen tijdens het onderzoek gerapporteerd
Wie wetenschappelijk onderzoek wil gaan doen met proefdieren moet langs de
dierexperimentencommissie (DEC), die een vergelijkbare functie heeft als een METC.
- De DEC van het Academisch Medisch Centrum en de Universiteit van Amsterdam
(UvA) beoordeelt ethische aspecten van projecten waarbij met proefdieren gewerkt
wordt. Projecten voor onderzoek of onderwijs met proefdieren mogen volgens de
Wet op Dierproeven pas worden uitgevoerd als er een positief oordeel is gegeven
door een DEC.
- De DEC beoordeelt het onderzoeksplan en gaat na of het maatschappelijk en
wetenschappelijk belang van een dierproef opweegt tegen het ongerief dat de
betrokken proefdieren ondervinden. Zo wordt het aantal dierproeven en het ongemak
voor dieren beperkt mogelijk gehouden.
● Je bent in staat onderscheid te maken tussen een kwalitatief en een kwantitatief
onderzoeksdesign.:
Verschillende soorten vragen
Achtergrondvragen → zijn algemene kennisvragen, bijv. over een ziektebeeld, over
anatomie of over werkingsmechanisme
Bijv.
Wat kunnen de gevolgen zijn van diabetes?
Wat zijn de verschijnselen van een delier?
Waar zit mijn acromion?
Welke functies heeft de lever?
Voorgrondvragen → zijn specifieke vragen over diagnostische of therapeutische
interventies en bijvoorbeeld nieuwe geneesmiddelen
Bijv.
Hoe betrouwbaar is de bloedtest voor het aantonen van syndroom van Down?
Wat zijn complicaties op lange termijn van een botoxbehandeling?
Werkt paracetamol of advil beter tegen menstruatiepijn?
Hoe veilig is een nieuw cytostaticum?
Kwantitatief versus kwalitatief
Bij een kwantitatieve benadering zoek je antwoord op je vraag door te tellen of te meten.
Het is gericht op het verzamelen van numerieke gegevens. Dit gaat vaak m.b.v. gesloten
vragen. Er is maar 1 juist antwoord mogelijk
Bijv.
Hoeveel patiënten hebben baat bij cholesterolverlagers?
Werkt behandeling X of Y beter bij deze aandoening en specifieke patiëntenpopulatie?
Een kwalitatieve benadering gaat meestal uit van open vragen (waarom- of hoe- vragen).
Wanneer er bijvoorbeeld nog niet zoveel bekend is over een verschijnsel. Je weet dan nog
niet wat je precies zou moeten meten/tellen om tot een antwoord te komen.
