Historische context Duitsland in Europa
1.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog
In de WO1 legertop macht, oorlog was verloren, geallieerden eisten democratie KA 9D/ KA8F
-> veel opstanden voor vrede
-> besloten democratische regering te vormen (sociaaldemocraten, liberalen en confessionelen)
-> onderhandelden over wapenstilstand
-> democraten schuld van nederlaag
1919: de 1ste naoorlogse parlementsverkiezing
democratische partijen gewonnen (grootste SPD)
-> parlementaire democratie Republiek van Weimar genoemd
Wankele democratie:
1. keizer gevlucht
-> conservatieve elite nog aanwezig, wilde terug naar vroegere machtsverhouding
2. Extreem links en rechts tegen de democratie
-> 4 jan. 1919: communistische opstand
afschaffing kapitalisme, voorbeeld aan Rusland, macht bij arbeiders en soldaten
regering vroeg leger om hulp
extreem rechtse militairen -> vrijkorpsen
slaan opstanden neer met grof geweld
-> Door geweld verloor bevolking vertrouwen in democratie
3. Verdrag van Versailles: Duitsland hoofschuldige oorlog
Herstelbetalingen
Verlies grondgebied
Leger klein
-> zonder tekenen, Duitsland bezet
-> bevolking schande
-> conservatieven en rechtsextremisten woedend:
oorlog niet verloren, maar ten onder door dolkstoot in de rug door de aangevraagde
wapenstilstand van democratisch parlement en socialisten = dolkstootlegende
- ogenschijnlijk waar: geen gevecht op Duitse bodem
1920: Weimarrepubliek geen meerderheid en afhankelijk steun conservatieven
Machteloos tegen economische problemen en extreem links en rechts geweld
4. Duitse economie leed
Hoge herstelbetalingen
Verlies van gebieden met grondstoffen
-> 1923: economie valt stil:
Frankrijk bezet roergebied (kolen, staal en machines weg) want Duitsland betaalde niet snel
genoeg
Arbeiders moesten staken regering
Regering moest doorbetalen, -> drukte veel geld bij, -> veel inflatie
, 1924-1929: Opbloeing Duitse economie door:
1.
1924: Dawesplan
Dawes (Amerikaan) leent geld voor economisch herstel
2.
Frankrijk alleen herstelbetalingen als Duitse economie herstelt
Troepen uit roergebied
1929: Beurscrash KA 9C
Duitsland hardste getroffen
1932: Helft Duitsers zonder werk
-> politieke chaos: oneens over aanpak eco. Crisis, niet veel gedaan
Duitsers stemmen op totalitaire partijen wel aanpak claimde
1932: KPD (communistisch) en NSDAP (nationaalsocialistisch) meerderheid
NSDAP:
Hitler nederlaag en problemen Duitsland door joden
Oorlog overdoen en Duitsland heersen over Europa
In oosten: Lebensraum, voedsel en grondstoffen (slavische volkeren onderwerpen)
beloofde eenheid
Tenniet doen van VVV
van Duitsland krachtig en sterk volksgemeinschaft bepaalde groep mensen
Ondersteund door paramilitair vertoon SA (partijleger)
December 1932: NSDAP duidelijk grootste partij, Hitler geen bondskanselier
Von Hindenburg keek op Hitler neer (leider leger WO1, als oorlogsheld gezien)
-> stelt minderheidskabinet aan, geen steun van rijksdag om noodmaatregelen te maken
Januari 1933: Hitler toch bondskanselier door pushen conservatieven
(con. Wilde democratie weg en zelf regeren)
5 maart 1933: nieuwe verkiezingen
Rijksdaggebouw door Van der Lubbe in brand
Door Hitler gezien als sein communistische revolutie
-> gevaar bestrijden noodmaatregelen: (vrijheid van meningsuiting en vergadering afgeschaft)
Communisten en sociaaldemocraten opgepakt
-> Weimargrondwet afschaffen
Machtigingswet Buiten parlement om regeren, motie aangenomen
-> weg vrij voor totalitaire dictatuur
1934: Hindenburg overleden
Hitler benoemd zichzelf tot fuhrer
-> daarna nazificatie samenleving: (door terreur en propaganda) KA9A/ KA9B
- 1ste concentratiekamp
eerst alleen tegenstanders
toen ook joden, Roma, Sinti, Jehova’s getuigen en homoseksuelen
1.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog
In de WO1 legertop macht, oorlog was verloren, geallieerden eisten democratie KA 9D/ KA8F
-> veel opstanden voor vrede
-> besloten democratische regering te vormen (sociaaldemocraten, liberalen en confessionelen)
-> onderhandelden over wapenstilstand
-> democraten schuld van nederlaag
1919: de 1ste naoorlogse parlementsverkiezing
democratische partijen gewonnen (grootste SPD)
-> parlementaire democratie Republiek van Weimar genoemd
Wankele democratie:
1. keizer gevlucht
-> conservatieve elite nog aanwezig, wilde terug naar vroegere machtsverhouding
2. Extreem links en rechts tegen de democratie
-> 4 jan. 1919: communistische opstand
afschaffing kapitalisme, voorbeeld aan Rusland, macht bij arbeiders en soldaten
regering vroeg leger om hulp
extreem rechtse militairen -> vrijkorpsen
slaan opstanden neer met grof geweld
-> Door geweld verloor bevolking vertrouwen in democratie
3. Verdrag van Versailles: Duitsland hoofschuldige oorlog
Herstelbetalingen
Verlies grondgebied
Leger klein
-> zonder tekenen, Duitsland bezet
-> bevolking schande
-> conservatieven en rechtsextremisten woedend:
oorlog niet verloren, maar ten onder door dolkstoot in de rug door de aangevraagde
wapenstilstand van democratisch parlement en socialisten = dolkstootlegende
- ogenschijnlijk waar: geen gevecht op Duitse bodem
1920: Weimarrepubliek geen meerderheid en afhankelijk steun conservatieven
Machteloos tegen economische problemen en extreem links en rechts geweld
4. Duitse economie leed
Hoge herstelbetalingen
Verlies van gebieden met grondstoffen
-> 1923: economie valt stil:
Frankrijk bezet roergebied (kolen, staal en machines weg) want Duitsland betaalde niet snel
genoeg
Arbeiders moesten staken regering
Regering moest doorbetalen, -> drukte veel geld bij, -> veel inflatie
, 1924-1929: Opbloeing Duitse economie door:
1.
1924: Dawesplan
Dawes (Amerikaan) leent geld voor economisch herstel
2.
Frankrijk alleen herstelbetalingen als Duitse economie herstelt
Troepen uit roergebied
1929: Beurscrash KA 9C
Duitsland hardste getroffen
1932: Helft Duitsers zonder werk
-> politieke chaos: oneens over aanpak eco. Crisis, niet veel gedaan
Duitsers stemmen op totalitaire partijen wel aanpak claimde
1932: KPD (communistisch) en NSDAP (nationaalsocialistisch) meerderheid
NSDAP:
Hitler nederlaag en problemen Duitsland door joden
Oorlog overdoen en Duitsland heersen over Europa
In oosten: Lebensraum, voedsel en grondstoffen (slavische volkeren onderwerpen)
beloofde eenheid
Tenniet doen van VVV
van Duitsland krachtig en sterk volksgemeinschaft bepaalde groep mensen
Ondersteund door paramilitair vertoon SA (partijleger)
December 1932: NSDAP duidelijk grootste partij, Hitler geen bondskanselier
Von Hindenburg keek op Hitler neer (leider leger WO1, als oorlogsheld gezien)
-> stelt minderheidskabinet aan, geen steun van rijksdag om noodmaatregelen te maken
Januari 1933: Hitler toch bondskanselier door pushen conservatieven
(con. Wilde democratie weg en zelf regeren)
5 maart 1933: nieuwe verkiezingen
Rijksdaggebouw door Van der Lubbe in brand
Door Hitler gezien als sein communistische revolutie
-> gevaar bestrijden noodmaatregelen: (vrijheid van meningsuiting en vergadering afgeschaft)
Communisten en sociaaldemocraten opgepakt
-> Weimargrondwet afschaffen
Machtigingswet Buiten parlement om regeren, motie aangenomen
-> weg vrij voor totalitaire dictatuur
1934: Hindenburg overleden
Hitler benoemd zichzelf tot fuhrer
-> daarna nazificatie samenleving: (door terreur en propaganda) KA9A/ KA9B
- 1ste concentratiekamp
eerst alleen tegenstanders
toen ook joden, Roma, Sinti, Jehova’s getuigen en homoseksuelen
