Samenvatting Module 3 - meten is weten - meetschalen en intro statistiek

Onderzoeksmethoden en dataverwerking 2021-2022



Module 3 - meten is weten: meetschalen en intro
statistiek
Meten
Wat is meten?

- Het toekennen van waarden aan variabelen, om hoeveelheden van bepaalde
karakteristieken weer te geven volgens bepaalde regels.
- Variabelen = kenmerken of karakteristieken

Variabelen:

 Eigenschap (blond of ros?) of hoeveelheid (hoeveel haar heb je?)

- ‘Numeral’ (label, geen kwantitatieve betekenis) ( vb ros = 1, blond = 2, bruin = 3)
o Dichotoom = twee waarden mogelijk (1 of 2)
o Polytoom = meerdere waarden mogelijk (1, 2 of 3)

Merk op: de nummers hebben enkel de functie om de variabelen een label te geven, ze
hebben dus niet echt de ‘waarde’ 1, 2 of 3!

- ‘Numbers’ (waarde, een gekende kwantiteit)  vb er zijn 50 rosse en 100 blonde mensen
o Continuous = kan alle mogelijke waarden aannemen (kommagetallen,…)
 We zijn gelimiteerd tot de precisie van het meettoestel
o Discrete = je kunt enkele hele waarden hebben (vb aantal studenten)



Waarom zouden we meten?
Een basis om beslissingen te maken of beslissingen te trekken op verschillende manieren:

- Een hoeveelheid toekennen aan een variabele, om zijn waarde te bepalen
- Evalueren  gaat iemand voor- of achteruit?
- ….



Directe en indirecte meten
- Direct = kan je zo zien (een hoek, wie of wat langer is,…)
- Indirect = kan je niet zo zien (temperatuur, intelligentie, hartslag,…)
- Wat betekent een waarde?
o Physical and physological variables  gemakkelijk te interpreteren
 Rusthartslag van 80 spm, massa van 70 kg,…
o Abstracte variabelen  niet gemakkelijk te interpreteren
 Fitheid, intelligentie, gezondheid, pijn,…
 = latente variabelen
Als A=B en B=C, dan A=C

Als A>B en B>C, dan A>C
Interpretatie – gelijke waarden? Groter of kleiner?
- Een eenheid!  zonder eenheid heeft de waarde van een variabele vaak weinig betekenis
- Metingen met dezelfde eenheid volgen regels (zie het groene vakje)

1

, Onderzoeksmethoden en dataverwerking 2021-2022


- Sommige eenheden volgen deze regeltjes niet  vb.: constructen zoals pijn

Niveaus van metingen
- Nominaal (gender, bloedtype, nationaliteit,…)
o Categorieën
o Mutually exclusive  alle onderwerpen mogen maar in 1 categorie tegelijk passen
(je mag geen meerdere bloedtypes tegelijk hebben)
o Alles past in een categorie!

- Ordinaal (pijn, functie,…)
o Categorieën, maar met een rangorde
o We weten niet wat de ‘afstand’ tussen bepaalde categorieën zijn
o Wordt gebruikt voor constructs

- Interval:
o Geordend in een rang
o De ‘afstanden’ tussen de intervallen zijn gekend en gelijk
o De waarde ‘0’ bestaat  betekent geen volledige afwezigheid
o Negatieve waarden zijn mogelijk ( mits een interpretatie)

- Ratio (gewicht, afstand, tijd,…)
o ‘afstand’ tussen intervals zijn gekend – gelijke intervallen
o Er bestaat geen waarde ‘0’  betekent een volledige afwezigheid
o Geen negatieve waarden



Wat doe ik met deze kennis?
Startpunt:

1. De variabele is al gemeten  bepaal de meetschaal die gebruikt is
 Dit vertelt je iets over hoe je de data moet verwerken
Kies altijd voor het hoogst
2. Je wil een variabele meten  bepaal de meetschaal
mogelijke niveau! (ratio)
 Je gaat altijd voor het hoogste niveau dat kan!



Berekeningen mogelijk?
- Ratio:
o Informatie over de hoeveelheid van het verschil is gekend
o Er kunnen nummers opgeteld/afgetrokken worden
o 0 = aanwezig
 vermenigvuldigen/delen mag

- Interval:
o Informatie over de hoeveelheid van het verschil is gekend
o Er kunnen nummers opgeteld/afgetrokken worden
o 0 = niet aanwezig


2