, Thema 1 Wat kunnen kleuters al en wat nog niet?
H1 Wat je zelf kunt zelf doen
Het is belangrijk de zelfredzaamheid van kinderen te ontwikkelen. Zelfredzaamheid vormen
de eerste stappen naar zelfstandigheid.
Basisbehoeften van de mens:
1) relatie: gewaardeerd worden en interactie met anderen
2) competentie: laten zien wat ik kan
3) autonomie: zelf iets kunnen en beslissingen nemen
Hoe stimuleer je zelfredzaamheid? Door de lln het zelf te laten proberen. Een jas
aantrekken, rits dichtdoen, schoenen of sokken aantrekken kunnen de meeste kleuters zelf.
Lukt het niet? Dan kan ik het je leren. Eerst zelf proberen voor je naar de juf (of een
klasgenootje) gaat.
Vraag je bij elke vraag van een lln af: hoe kan ik het kind helpen dit zelf te doen.
H2 Weet je wat met “buh” begint?
Ga er van uit dat een lln iets kan, zoals een lln uit groep 1 mee laten doen met een les over
de beginklank. Wie weet is ze daar wel klaar voor. Het gaat om jouw houding als leerkracht.
Laat je leerlingen iets proberen wat misschien nog lastig is? Of sluit je die kinderen al gelijk
uit?
H3 Vijf dingen die je nooit tegen een kleuter mag zeggen
1) je mag niet vies worden: Kleuters ontdekken hun lichaam, ze MOETEN juist vies
worden.
2) loop eens door: Dit staat de nieuwsgierigheid van de lln in de weg. Ze zien nieuwe
dingen, tellen nummers, zien nummerborden en verwonderen zich om de omgeving.
3) dat doe ik wel dat kan jij nog niet: Ze hebben in hun korte leven enorm veel
ontwikkelingen meegemaakt, allemaal door het eerst te proberen, geef hen die kans.
4) zal ik je even helpen: Schiet niet te snel te hulp. Als je een baby het speeltje aangeeft
leert het nooit om te rollen. Als lln snel om hulp komen vragen kan je
verhelderingsvragen stellen: Waarom denk je dat het niet lukt? Hoe moet dat nou?
Wat kunnen we daar aan doen? Wat zou een oplossing kunnen zijn? Dit ondersteund
de groei-mindset.
5) zet je stoeltje maar op je tafeltje: Geen verkleinwoorden, de kinderen voelen zich al
heel groot. Wie zijn wij om hen uit die waan te halen?
H4 Over knutselen creativiteit en… eekhoorns
Bij ervaringsgericht onderwijs ligt de nadruk op het proces en niet het eindproduct. Vrij
knutselen is belangrijk om de lln zelf oplossingen te laten bedenken. Resultaat visualiseren,
uitproberen, fouten maken, doorzetten, problemen oplossen, opnieuw proberen leren zij van
het vrij knutselen. Vragen zij om hulp? Stel een vraag terug: “Hoe had je het zelf in
gedachten?”