Class notes
Hoorcollegedictaat ondernemingsrecht 2 2021/2022 (week 1)
- Course
- Institution
Hoorcollegedictaat week 1 Ondernemingsrecht 2. Bevat hoorcollege 1 en hoorcollege 2. Letterlijk meegetypt. Vak gevolgd in het jaar 2021/2022.
[Show more]
Seller
Followmyrthedekleine
Content preview
Hoorcollege 1 – Corporate governance en de macht van dekapitaalverschaffer (19 april 2022)
Onderwerpen:
1. Inleiding
2. De structuurregeling
3. Smokkelwaar
4. De Nederlandse corporate governance code
5. Wie bepaalt het beleid waaronder de strategie?
Jurisprudentie
- Wet van 23 maart 2021, Stb. 2021, 185 (Wet wettelijke bedenktijd
voor beursvennootschappen), i.w.tr. 1 mei 2021
- HR 13 juli 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA7970, NJ 2007/434, m.nt.
Maeijer, JOR 2007/178, m.nt. Nieuwe Weme (ABN Amro)
- HR 9 juli 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM0976, NJ 2010/544, m.nt. Van
Schilfgaarde, JOR 2010/228, m.nt. Van Ginneken, RO 2010/55,
ARO 2010/111 (ASMI)
- Hof Amsterdam (OK) 29 mei 2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:1965,
JOR 2017/261, m.nt. Bulten (AkzoNobel)
- HR 20 april 2018, ECLI:NL:2018:652, NJ 2018/331, m.nt. Van
Schilfgaarde, JOR 2018/142, m.nt. Leijten (Boskalis/Fugro)
- Wens wetgever: tegenwicht bieden aan korte termijn gerichtheid
- De Nederlandse Corporate Governance Code over onder meer de
strategie
1
,1. Inleiding
- Algemene opmerkingen over het vak Ondernemingsrecht II
- Zie Brightspace voor de collegeleidraad 2021-2022 (en de
updates)
- Rode draad: corporate governance bij vooral
beursvennootschappen
- De Nederlandse Corporate Governance Code (2003, 2008, 2016)
- Wet van 9 juli 2004, Stb. 370 (i.w.tr. 1 oktober 2004)
- Discussie over de meest optimale structuur voor grote
ondernemingen:
- het ‘Rijnlandse model’ of het ‘Angelsaksische model’?
- ‘one tier’ (= monistisch) model of ‘two tier’ (= dualistisch)
model)?
- Executive committee (ExCo)
Ondernemingsrecht 2 is een verdiepingsvak en borduurt voort op
het vak Ondernemingsrecht 1. Het is een capita selecte vak: we
lichten slechts enkele onderwerpen uit het vak Ondernemingsrecht
1.
De rode draad tijdens de colleges is de Corporate Governance bij
vooral beursvennootschappen. Het begrip corporate governance
komt neer op goed bestuur (en goed toezicht) bij de grote NV (of
BV). Zie voor een omschrijving de preambule van de Nederlandse
Corporate Governance code.
De Nederlandse Corporate Governance code (hierna code). Deze
code is van toepassing op vennootschappen met statutaire zetel in
Nederland, waarvan de aandelen of de certificaten zijn toegelaten
tot ‘een’ effectenbeurs, bijvoorbeeld Euronext Amsterdam. De code
bestrijkt dus ook beursvennootschappen met statutaire zetel in
Nederland die (uitsluitend of mede) een beursnotering in het
Nederland.
Het hoeft niet Euronext Amsterdam te zijn, kan ook een
beursnotering in het buitenland hebben.
Een bedrijf kan daardoor onder twee corporate governance regimes
vallen. Bijvoorbeeld in Nederland en in New York.
Als je uitsluitend een beursnotering in het buitenland hebt, dan
noemen we das crosslisting. Buitenlandse bedrijven die in Nederland
op de beurs genoteerd staan, hebben vaak wegens fiscale redenen
een vestiging gezocht in Nederland.
Wet van 9 juli 2004, Stb. 370 (i.w.tr. 1 oktober 2004) n.a.v. SER-
advies
Meestal vinden geen ingrijpende wetgevende activiteiten op het
terrein van de bevoegdheidsverklaring binnen de (grote)
vennootschap plaats zonder het daarover advies is gevraagd van de
2
,SER of op zijn minst van een belangrijke commissie (commissie
vennootschapsrecht of de gecombineerde commissie
vennootschapsrecht).
Naar aanleiding van een SER-advies, uitgebracht in januari 2001, is
een voor dit vak belangrijke wet ingevoerd: de Wet van 9 juli 2004,
Stb. 370. Die wet zorgde voor:
- Een wijziging van de structuurregeling, zie artikel 2:152/262 e.v.
BW, dat gaat over de RvC bij grote vennootschappen. De macht
vond men te veel doorgeschoten naar de RvC en moest
gedeeltelijk weer teruggeven worden aan de AV. Ook de
werknemers profiteerden van deze wetswijziging.
- Allerlei nieuwe rechten voor bepaalde individuele
kapitaalverschaffers resp. voor de AVA ongeacht of sprake is van
een structuurregime, vandaar het woord smokkelwaar.
Discussie over de meest optimale structuur voor grote
ondernemingen
Het ‘Rijnlandse model’ (continentale) of het ‘Angelsaksische model’
In het Rijnlandse model (=continentale model) staan alle
stakeholders centraal. Er wordt dus niet vooral gekeken en rekening
gehouden met de belangen van de aandeelhouders en andere
kapitaalverschaffers. Tevens wordt rekening gehouden met de
belangen van de werknemers, schuldeisers, afnemers, maar ook
met de belangen van ‘andere belanghebbenden’ aldus de
preambule van de code.
In navolging van de wetgever en de rechtspraak (zie de ASMI-
beschikking) is in de code met zoveel woorden het Rijnlandse model
neergelegd. De ondernemingsleiding moet met allerlei deelbelangen
rekening houden.
In het Angelsaksische model wordt het belang van de
aandeelhouders vooropgesteld. De andere belangen worden slechts
betrokken in het kader van de hoofdverplichting: het bevorderen
van het succes van de onderneming ten behoeve van de
gezamenlijke aandeelhouders (enlightened shareholder value
model).
‘One tier’ (= monistisch) model of ‘two tier’ (= dualistisch) model)?
In Nederland kennen we vanouds her een two tier model, waarbij
naast het bestuur een apart orgaan opereert: de RvC. Sinds de
inwerktreding van de Wet bestuur en toezicht op 1 januari 2013
heeft het one tier model een wettelijke grondslag gekregen. In een
one tier bestuursmodel bestaat geen aparte RvC. Dit model wordt
gebruikt in Angelsaksische landen, maar ook langzamerhand in
Nederland. Je hebt in dat model alleen maar directors. Er zijn twee
typen directors:
1. Executive directors: uitvoerende bestuurders;
2. Non-executive directors: niet-uitvoerende bestuurders
3
, a. Toezicht houden op uitvoerende bestuurders en voldoen aan
zelfde onafhankelijkheidsvereiste als commissaris.
Omdat de niet uitvoerende bestuurders samen vergaderen in de
board of directors met de uitvoerende bestuurders zitten zij ‘dichter’
op de executives. Zij beschikken daardoor over meer informatie dan
de commissarissen. Commissarissen moeten maar afwachten welke
informatie ze precies, spontaan of desgevraagd krijgen.
Het 5e hoofdstuk van de code bevat richtsnoeren voor one tier
model. De verantwoording is opgenomen in het bestuursverslag.
Vaak lijken de verschillen tussen beide bestuursmodellen groter dan
zij in werkelijkheid zijn. Indien de RvC steevast mee vergadert met
de RvB spreekt men in de wandelgangen over een 1,5 tier
bestuursmodel.
Executive committee (ExCo)
Dan wil ik iets zeggen over de executive committee (ExCo). Bij meer
dan de helft van de beursvennootschappen (58%) treft men naast
het bestuur een executive committee aan, kortweg ExCo. Dit is een
commissie die bestaat uit de CEO (Chief Executive Officer =
voorzitter van de raad van bestuur) en eventueel de CFO (Chief
Financial Officer), zoals bij bijvoorbeeld AkzoNobel, aangevuld met
leden van het hoogste management.
De ExCo is belast met de uitvoering van het concernbeleid, zoals
bepaald door het bestuur. Door het instellen van een ExCo kan er
meer draagvlak worden bereikt bij de uitvoering van het
concernbeleid in de onderneming. De Code uit 2016 bevat meerdere
bepalingen over de ExCo:
De RvC houdt toezicht op het verkrijgen van een adequate
informatievoorziening aan hem (aan de RvC). Hij heeft daarbij
‘speciale aandacht voor de dynamiek en de verhouding tussen het
bestuur en het executive committee’. In het bestuursverslag wordt
verantwoording afgelegd over onder meer de keuze voor het
werken met het executive committee en over zijn samenstelling.
In het reglement van de RvC moet een passage worden opgenomen
over zijn omgang met onder meer het executive committee.
2. De structuurregeling
Achtergrond van de structuurregeling
Eind jaren zestig de aandelen in grote vennootschappen zodanig
versnipperd waren onder de aandeelhouders dat er dikwijls geen
aandeelhouders waren met grote pakketten aandelen en de
aandeelhouders niet er geïnteresseerd waren in het uitoefenen van
hun zeggenschap waardoor de AV geen goed tegenwicht kon bieden
aan het bestuur.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthedekleine. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now