2020
Communicatie
PERIODE 2: GEZAMENLIJKE BESLUITVORMING EN ZELFMANAGEMENT
,Inhoud
ASE Model...........................................................................................................................................2
Gezondheidsvaardigheden.................................................................................................................2
Het coping proces...............................................................................................................................2
Actief of passief..............................................................................................................................2
Coping stijlen..................................................................................................................................3
Reële en irreële gedachten.................................................................................................................3
ABCDE-methode.................................................................................................................................3
ABC Trias.............................................................................................................................................3
Attributie............................................................................................................................................4
Denkgewoonten veranderen..............................................................................................................4
Motiverende gespreksvoering............................................................................................................4
Kaal plan van aanpak..............................................................................................................................5
PVA ondersteunen bij zelfmanagement.................................................................................................6
Probleem verhelderen........................................................................................................................8
Mogelijkheden bespreken................................................................................................................11
Voor- en nadelen bespreken............................................................................................................12
Keuze samen bespreken/ voorkeur bespreken................................................................................13
Beslissing nemen: regie volledig bij de patiënt.................................................................................13
Terugkijken.......................................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................15
, Theoretisch kader
Ik schrijf dit plan van aanpak voor een gesprek over het ondersteunen van zelfmanagement.
Zelfmanagement geeft aan hoe goed mensen met hun aandoening om kunnen gaan in het
dagelijks leven. Voor het bepalen van een goede behandeling is het nodig om de
mogelijkheden, maar ook zeker de onmogelijkheden van de patiënt mee te nemen. Wanneer
je de patiënt meeneemt in het gesprek en de uiteindelijke beslissing, zal de therapietrouw
ook meer aanwezig zijn (V&VN, 2014).
Gezamenlijke besluitvorming: we noemen het ook wel shared decision making.
Gezamenlijke besluitvorming wil zeggen dat er besluiten worden genomen op basis van
gedeelde informatie. De patiënt heeft de regie, ik als verpleegkundige help hem bij zijn
keuzes. Daarnaast heb ik een ondersteunende functie en je wil structuur geven. Een patiënt
voelt zich meer gehoord en begrepen wanneer hij betrokken is bij de besluitvorming omdat
het besluit dan past bij de waarden, opvattingen en prioriteiten van de patiënt (Burgt & Terra,
2020, pagina 9). Dit gesprek vindt plaats binnen het onderdeel interventie wanneer we
spreken over het verpleegkundige proces.
De wijze waarop je kunt ondersteunen in een gesprek waar zelfmanagement en
gezamenlijke besluitvorming centraal staat: dit doe je door te exploreren. Exploreren wil
zeggen dat je een beeld kan vormen over wat de situatie voor de zorgvrager betekend en
hoe de zorgvrager daarmee omgaat. Hardop denken is een vaardigheid die je goed kan
gebruiken, zo geef je de zorgvrager de mogelijkheid om bijvoorbeeld nog wat aan te vullen
en het gesprek te sturen (Burgt & Terra, 2020, pagina 51). Tijdens dit gesprek is het ook erg
belangrijk dat je een assertieve houding aanneemt. Dat wil zeggen dat je je eigen mening
kenbaar maakt, maar wel op basis van gelijkheid. Hierdoor kan je het beste komen tot een
gezamenlijke besluitvorming (Fontys, 2020).
Tijdens dit type gesprek is het doel om;
- Het probleem definiëren en verklaren;
- Mogelijkheden opnoemen;
- Voors en tegens bespreken (nadelen, risico’s, kosten);
- Waarden en voorkeuren van de patiënt onderzoeken;
- Mogelijkheden en zelfvertrouwen van de patiënt bespreken;
- Kennis en aanbevelingen van de hulpverlener bespreken (Burgt & Terra, 2020)
Je voert dit gesprek omdat je vanuit gezamenlijke besluitvorming het zelfmanagement wil
vergroten. Je hebt een ondersteunende rol en de patiënt heeft eigen regie. O.a. door het
uitzoeken van coping stijlen en het uitzoeken van (ir)reële denkpatronen begeleid je de
patiënt. Ook heb ik het plan van aanpak voor het gesprek informatie inwinnen verwerkt, dit
heb ik gedaan omdat je deze basisvaardigheden ook toe kan passen in dit type gesprek.
1
Communicatie
PERIODE 2: GEZAMENLIJKE BESLUITVORMING EN ZELFMANAGEMENT
,Inhoud
ASE Model...........................................................................................................................................2
Gezondheidsvaardigheden.................................................................................................................2
Het coping proces...............................................................................................................................2
Actief of passief..............................................................................................................................2
Coping stijlen..................................................................................................................................3
Reële en irreële gedachten.................................................................................................................3
ABCDE-methode.................................................................................................................................3
ABC Trias.............................................................................................................................................3
Attributie............................................................................................................................................4
Denkgewoonten veranderen..............................................................................................................4
Motiverende gespreksvoering............................................................................................................4
Kaal plan van aanpak..............................................................................................................................5
PVA ondersteunen bij zelfmanagement.................................................................................................6
Probleem verhelderen........................................................................................................................8
Mogelijkheden bespreken................................................................................................................11
Voor- en nadelen bespreken............................................................................................................12
Keuze samen bespreken/ voorkeur bespreken................................................................................13
Beslissing nemen: regie volledig bij de patiënt.................................................................................13
Terugkijken.......................................................................................................................................14
Literatuurlijst........................................................................................................................................15
, Theoretisch kader
Ik schrijf dit plan van aanpak voor een gesprek over het ondersteunen van zelfmanagement.
Zelfmanagement geeft aan hoe goed mensen met hun aandoening om kunnen gaan in het
dagelijks leven. Voor het bepalen van een goede behandeling is het nodig om de
mogelijkheden, maar ook zeker de onmogelijkheden van de patiënt mee te nemen. Wanneer
je de patiënt meeneemt in het gesprek en de uiteindelijke beslissing, zal de therapietrouw
ook meer aanwezig zijn (V&VN, 2014).
Gezamenlijke besluitvorming: we noemen het ook wel shared decision making.
Gezamenlijke besluitvorming wil zeggen dat er besluiten worden genomen op basis van
gedeelde informatie. De patiënt heeft de regie, ik als verpleegkundige help hem bij zijn
keuzes. Daarnaast heb ik een ondersteunende functie en je wil structuur geven. Een patiënt
voelt zich meer gehoord en begrepen wanneer hij betrokken is bij de besluitvorming omdat
het besluit dan past bij de waarden, opvattingen en prioriteiten van de patiënt (Burgt & Terra,
2020, pagina 9). Dit gesprek vindt plaats binnen het onderdeel interventie wanneer we
spreken over het verpleegkundige proces.
De wijze waarop je kunt ondersteunen in een gesprek waar zelfmanagement en
gezamenlijke besluitvorming centraal staat: dit doe je door te exploreren. Exploreren wil
zeggen dat je een beeld kan vormen over wat de situatie voor de zorgvrager betekend en
hoe de zorgvrager daarmee omgaat. Hardop denken is een vaardigheid die je goed kan
gebruiken, zo geef je de zorgvrager de mogelijkheid om bijvoorbeeld nog wat aan te vullen
en het gesprek te sturen (Burgt & Terra, 2020, pagina 51). Tijdens dit gesprek is het ook erg
belangrijk dat je een assertieve houding aanneemt. Dat wil zeggen dat je je eigen mening
kenbaar maakt, maar wel op basis van gelijkheid. Hierdoor kan je het beste komen tot een
gezamenlijke besluitvorming (Fontys, 2020).
Tijdens dit type gesprek is het doel om;
- Het probleem definiëren en verklaren;
- Mogelijkheden opnoemen;
- Voors en tegens bespreken (nadelen, risico’s, kosten);
- Waarden en voorkeuren van de patiënt onderzoeken;
- Mogelijkheden en zelfvertrouwen van de patiënt bespreken;
- Kennis en aanbevelingen van de hulpverlener bespreken (Burgt & Terra, 2020)
Je voert dit gesprek omdat je vanuit gezamenlijke besluitvorming het zelfmanagement wil
vergroten. Je hebt een ondersteunende rol en de patiënt heeft eigen regie. O.a. door het
uitzoeken van coping stijlen en het uitzoeken van (ir)reële denkpatronen begeleid je de
patiënt. Ook heb ik het plan van aanpak voor het gesprek informatie inwinnen verwerkt, dit
heb ik gedaan omdat je deze basisvaardigheden ook toe kan passen in dit type gesprek.
1
