Samenvatting Groepsdynamica

Groepsdynamica
Deel 1: Een pedagogische ondersteuner

 ken je de vier verantwoordelijkheden en bijhorende opleidingscompetenties
van een pedagogisch ondersteuner;
 kan je het concurrerende waardenmodel van Robert Quinn uitleggen en
toepassen;
 kan je toelichten wat de positie van een pedagogisch ondersteuner inhoudt.
(van elke personage in de casus nagaan welke rol in het model hij/zij inneemt)

Deel 2: Kenmerken van groepen

 definieer je vanuit verschillende standpunten een groep;
 heb je inzicht in verschillende soorten groepen;
 heb je inzicht in de verschillende fasen van groepsontwikkeling;
 kan je de fasen van Tuckman en Jensen concretiseren en toepassen;
 heb je inzicht in de structuur van een groep (rollen, normen, cohesie en cultuur).

Deel 3: Werken in team

 kan je uitleggen wat een team is;
 ken je het verschil tussen een team en een groep;
 heb je inzicht in de betekenis en waarde van de teamrollen van Belbin;
 kan je verschillende teameffectiviteitsmodellen toepassen.

Deel 4: Leiderschap

 weet je wat leiderschap inhoudt;
 ken je de theorie van de geboren leider;
 kan je verschillende leiderschapsstijlen van elkaar onderscheiden;
 weet je wat taak- en procesgericht leiderschap inhouden en kan je dit concretiseren;
 gelijkenis met taak-en procesrollen
 pas je de principes van de situationeel leiderschap toe (volgens Hersey en
Blanchards);
 heb je inzicht in hoe je medewerkers kan motiveren.

Deel 5: Participatie en motivatie

 heb je inzicht in hoe medewerkers (kunnen) participeren.
 heb je inzicht in hoe je medewerkers kan motiveren.

Deel 6: Organisaties

 ken je verschillende organisatiestructuren;
 kan je een organogram maken;
 kan je toelichten welke positie(s) een pedagogisch ondersteuner kan innemen in een
organisatie;
 wat de positie van een pedagogisch ondersteuner inhoudt.
 weet je welke ‘tijdslijn’ een medewerker doorloopt in een organisatie;
 weet je wat teambuilding is;
 weet je wat competentie- en talentontwikkeling betekent;
 ken je verschillende vormen van praktijkondersteuning.

,1 Een pedagogische ondersteuner




1.1 Wat is de rol van een pedagogische ondersteuner
1.1.1 Verantwoordelijkheid t.a.v. kinderen
Opleidingscompetentie 1: opvoeden
De bachelor creëert een positief, veilig, gezond, hygiënisch en gestructureerd leefklimaat
met zorg voor elk kind (in de groep). Tevens creëert hij bij elk kind basisvertrouwen door
vanuit een sensitieve houding gericht te zijn op het vervullen van basisbehoeften.

Opleidingscompetentie 2: ontwikkeling ondersteunen
De bachelor ondersteunt de gehele ontwikkeling van elk kind door middel van een
stimulerende interactie in een rijke omgeving en het begeleiden van een aanbod op basis
van observatie van hun leefwereld en ontwikkelingsbehoeften.

1.1.2




Verantwoordelijkheid t.a.v. gezinnen
Opleidingscompetentie 3: dienstverlening afstemmen
De bachelor waarborgt voor kinderen de continuïteit tussen thuismilieu en
dienstverlening maximaal door met de medewerkers het aanbod, ondersteund vanuit
visie, zo vorm te geven dat ouders er zich in herkennen.

Opleidingscompetentie 4: ouders als partners betrekken
De bachelor bouwt in het belang van het kind een vertrouwensrelatie op met de ouder en
verbindt zijn eigen professionaliteit aan de deskundigheid van de ouder.

1.1.3 Verantwoordelijkheid t.a.v. medewerkers en de dienstverlening
Opleidingscompetentie 5: professionalisering ondersteunen
De bachelor stimuleert en motiveert divers geschoolde medewerkers tot professionele
ontwikkeling op vlak van ‘opvoeden van kinderen’, ‘ontwikkeling van kinderen
ondersteunen’ en ‘partner zijn van de gezinnen van de kinderen’, door het zelf vervullen
van een modelfunctie, door het geven en ontvangen van feedback in een open
verstandhouding, en door het creëren van een gunstige professionaliseringscontext voor
de medewerkers.

,Opleidingscompetentie 6: sociaal-pedagogisch project samen vormgeven
De bachelor draagt samen met een team van divers geschoolde collega’s
verantwoordelijkheid voor het gemeenschappelijk sociaal-pedagogisch project en creëert
daarvoor actief de randvoorwaarden.

1.1.4 Verantwoordelijkheid t.a.v. externe partners en de samenleving
Opleidingscompetentie 7: externe partners betrekken
De bachelor werkt zelf proactief in de lokale maatschappelijke context en neemt daarvoor
initiatief tot samenwerking met externe partners.

Opleidingscompetentie 8: maatschappelijke oriëntatie
De bachelor volgt actief de relevante ontwikkelingen in de samenleving, het
overheidsbeleid, het vak / expertisedomein en in de internationale context om zodoende
de maatschappelijke relevantie van het eigen professionele handelen te duiden.

1.1.5 Ter ondersteuning van alle verantwoordelijkheden
Opleidingscompetentie 9: reflecteren en innoveren
De bachelor bouwt nieuwe pedagogische kennis op en integreert die in de
dienstverlening; samen met het team verzamelt, analyseert en interpreteert hij relevante
complexe situaties in de beroepspraktijk, benut resultaten van onderzoek en neemt
initiatief en verantwoordelijkheid om over de bestaande pedagogische praktijk te
reflecteren en deze te innoveren.

Opleidingscompetentie 10: omgaan met diversiteit
De bachelor handelt vanuit bewustzijn van het eigen referentiekader met respect voor de
identiteit van anderen (kinderen, ouders, medewerkers, externe partners) en
ondersteunt de identiteitsontwikkeling van de kinderen en hun respect voor anderen.

, 1.2 Wat doet een pedagogische ondersteuner?




Kinderen Gezinnen Team Context




1.2.1 Het concurrerende waardenmodel van Quinn
- Verticale as: flexibiliteit en beheersing
- Horizontale as: intern en extern
- 8 rollen:
o Bestuurder
o Producent
o Bemiddelaar/netwerker
o Innovator
o Mentor
o Stimulator
o Controleur
o Coördinator

“Rollen schijnen elkaar tegenpool te zijn, toch kan je ze samen opnemen en zijn ze
evenwaardig.”

1.2.1.1 De rol van de bestuurder
- Neemt
de
leiding
- Zonder




aarzelen de zaken aanpakken