Verpleegkundig & medische
kennis
Leerjaar 2 – periode 1
Jeugd
Week 1:
Medische kennis:
Uitleggen hoe het proces van bevruchting plaatsvindt
Sperma komt uit de penis, sperma in de vagina gaat nu de baarmoedermond in,
sperma gaat door de baarmoeder, sperma gaat nu de eileider in, 1 spermacel kan nu
de eicel bevruchten, de erfelijke informatie van de man gaat samen met die van de
vrouw, de eicel gaat naar baarmoeder en de eicel deelt een paar keer, innesteling
van eicel in baarmoederslijmvlies, eicel wordt een zakje met hierin een embryo wat
uitgroeit tot een foetus.
Bevruchting vindt plaats in de eileider
Er moet een eisprong zijn geweest
Gestatie: De periode waarin de prenatale ontwikkeling plaats vindt (de
zwangerschap)
De prenatale ontwikkeling wordt in 3 trimester verdeeld, die elk 3 maanden duren:
1. Het eerste trimester (week 1 – 13)
Embryonale en vroege foetale ontwikkeling
Ontstaan van alle belangrijke orgaanstelsel
1. Het tweede trimester (week 14 – 27)
Ontwikkeling van organen en orgaanstelsels
Lichaamsverhouding van foetus veranderd
Duidelijke menselijke vormen te herkennen aan het einde
Zintuigen ontwikkelen
1. Het derde trimester (week 28 – bevalling)
Snelle groei van foetus / gewichtstoename
Zintuigen volledig ontwikkeld
Kraakbeen wordt omgezet tot bot
De duur van de zwangerschap bepalen:
1. Je neemt de eerste dag van de laatste menstruatie
2. Tel hierbij 280 dagen op
3. Corrigeer wanneer cyclus afwijkt van 28 dagen
Beschrijven welke prenatale zorg wordt geboden door verloskundigen aan
zwangere vrouwen in Nederland. Inclusief de verschillende vormen prenatale
screening.
, Het doel van prenatale screening is om (ernstige) aangeboren afwijkingen vroegtijdig
te diagnosticeren. Ouders krijgen 3 screeningsonderzoeken aangeboden:
1. Bloedonderzoek
Onderzoek naar antistoffen, resusfactor en infectieziekten (syfilis, hepatitis B
of HIV). -> deze ziekten zijn overdraagbaar op het kind.
Wordt betaald door de overheid
2. NIPT
Het DNA wordt onderzocht op het syndroom van Down en Edwards- en
Pataussyndroom.
Iedere zwangere vrouw mag deze test doen.
3. De 20 weken ego
Echoscopisch onderzoek waarmee aangeboren afwijkingen kunnen worden
aangetoond.
Open rug / open schedel
Waterhoofd
Hartafwijkingen
Breuk/gat in middenrif
Breuk/gat in buikwand
Afwezigheid/afwijking van nieren of botten
Afwijkingen aan armen of benen
Verder wordt er gekeken of het kind groeit en of er voldoende vruchtwater is.
Andere invasieve onderzoeken mogelijk om aangeboren afwijkingen te tonen:
1. Vlokkentest
Afname van chorionvlokken uit de placenta om chromosoomafwijkingen vast
te stellen.
2. Amniocentese
Het verkrijgen van vruchtwater via een vruchtwaterpunctie.
Gebeurd meestal bij 16 weken.
Positieve discongruentie: baarmoeder hoger dan verwacht -> Meerling of grote hoeveelheid vruchtwater
Negatieve discongruentie: baarmoeder lager dan verwacht -> Groeiachterstand
Differentiatie = Vorming van verschillende celtypen
De ontwikkeling bestaat uit:
1. De deling en differentiatie van cellen
2. De veranderingen waarbij de anatomische structuren worden gevormd en
gewijzigd.
Embryonale ontwikkeling: de eerste 2 maanden na bevruchting
Foetale ontwikkeling: begint bij week 9 en gaat door tot geboorte.
Prenatale ontwikkeling: embryonale + foetale ontwikkeling.
Postnatale ontwikkeling: begint bij de geboorte en gaat door tot de volwassenheid.
Genetica = het bestuderen van de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor de
overerving.
, 3 fases van prenatale ontwikkeling:
1. Germinale fase: (week 1) begint bij de conceptie en eindigt bij de inplanting
van het zich ontwikkelend organisme in het slijmvlies van de wand van de
baarmoeder.
2. Embryonale fase: (week 2 tot en met 8): schikken de cellen zich in drie
G afzonderlijke lagen (namelijk ectoderm, mesoderm en endoderm) waaruit zich,
tussen de vierde en de achtste week alle organen ontwikkelen. Het hoofd, de
romp en de ledematen beginnen zich te vormen en ogen en oren worden
zichtbaar. Aan de binnenkant van de neurale buis ontwikkelen zich vanaf de
E zevende week neuroblasten, de voorlopers van de neuronen, die zich in snel
tempo vermenigvuldigen (proliferatie).
3. Foetale fase ( week 9 tot en met 40) zullen alle reeds in aanleg aanwezige
organen zich verder ontwikkelen, waarbij ze verschillende ontwikkelingsstadia
F doormaken
Per orgaanstelsel herkennen welke veranderingen en kwaaltjes er bij de
zwangere optreden gedurende de zwangerschap.
Belangrijke veranderingen die plaatsvinden in de orgaanstelsels van de moeder zijn:
De ademhalingssnelheid van de moeder neemt toe en het ademvolume neemt
toe.
Bloedvolume stijgt (aan het einde van de zwangerschap is het bloedvolume
met bijna 50% toegenomen)
De behoefte van de moeder aan voedingsstoffen neemt met 20-30% toe.
(zichzelf en de foetus voeden)
De glomerulaire filtratiesnelheid van de moeder stijgt met 50%. Door deze
toename, die overeenkomt met de toename van het bloedvolume, neemt de
uitscheiding van afvalproducten toe, die door de foetus gevormd worden.
Omdat meer urine wordt geproduceerd en het gewicht van de baarmoeder op
de urineblaas drukt, moet de zwangere vrouw vaak plassen.
De baarmoeder wordt groter
De melkklieren worden groter en beginnen met melk af te geven
Uitleggen welke leefstijladviezen zwangeren krijgen en waarom.
Let op bij gebruik van bepaalde geneesmiddelen en straling.
Voeding: een aantal voedingsmiddelen worden afgeraden tijdens de
zwangerschap:
- Te veel vitamine A (geen lever)
- Eten van rauw vlees
Tijdens het geven van borstvoeding heeft moeder meer behoefte aan eten
omdat het veel energie kost. Advies is om vitamine D te slikken.
Middelen gebruik: alcoholconsumptie kan het ongeboren kind in een vroeg
stadium schade toebrengen. De alcohol komt direct via het bloed door de
placenta in het lichaam van de foetus. Bij de moeder breekt de lever de
alcohol af, bij het ongeboren kind nog niet
Roken tijdens de zwangerschap veroorzaakt morfologische afwijkingen aan de
placenta waardoor het vermogen tot zuurstoftransport naar de foetus afneemt.
Drugs: cannabis leidt tot groeivermindering en laag geboortegewicht.
Kinderen met een drugsverslaafde moeder hebben meer kans op infecties
met hepatitis B en HIV. Het kind wordt vaak prematuur en SGA geboren.
kennis
Leerjaar 2 – periode 1
Jeugd
Week 1:
Medische kennis:
Uitleggen hoe het proces van bevruchting plaatsvindt
Sperma komt uit de penis, sperma in de vagina gaat nu de baarmoedermond in,
sperma gaat door de baarmoeder, sperma gaat nu de eileider in, 1 spermacel kan nu
de eicel bevruchten, de erfelijke informatie van de man gaat samen met die van de
vrouw, de eicel gaat naar baarmoeder en de eicel deelt een paar keer, innesteling
van eicel in baarmoederslijmvlies, eicel wordt een zakje met hierin een embryo wat
uitgroeit tot een foetus.
Bevruchting vindt plaats in de eileider
Er moet een eisprong zijn geweest
Gestatie: De periode waarin de prenatale ontwikkeling plaats vindt (de
zwangerschap)
De prenatale ontwikkeling wordt in 3 trimester verdeeld, die elk 3 maanden duren:
1. Het eerste trimester (week 1 – 13)
Embryonale en vroege foetale ontwikkeling
Ontstaan van alle belangrijke orgaanstelsel
1. Het tweede trimester (week 14 – 27)
Ontwikkeling van organen en orgaanstelsels
Lichaamsverhouding van foetus veranderd
Duidelijke menselijke vormen te herkennen aan het einde
Zintuigen ontwikkelen
1. Het derde trimester (week 28 – bevalling)
Snelle groei van foetus / gewichtstoename
Zintuigen volledig ontwikkeld
Kraakbeen wordt omgezet tot bot
De duur van de zwangerschap bepalen:
1. Je neemt de eerste dag van de laatste menstruatie
2. Tel hierbij 280 dagen op
3. Corrigeer wanneer cyclus afwijkt van 28 dagen
Beschrijven welke prenatale zorg wordt geboden door verloskundigen aan
zwangere vrouwen in Nederland. Inclusief de verschillende vormen prenatale
screening.
, Het doel van prenatale screening is om (ernstige) aangeboren afwijkingen vroegtijdig
te diagnosticeren. Ouders krijgen 3 screeningsonderzoeken aangeboden:
1. Bloedonderzoek
Onderzoek naar antistoffen, resusfactor en infectieziekten (syfilis, hepatitis B
of HIV). -> deze ziekten zijn overdraagbaar op het kind.
Wordt betaald door de overheid
2. NIPT
Het DNA wordt onderzocht op het syndroom van Down en Edwards- en
Pataussyndroom.
Iedere zwangere vrouw mag deze test doen.
3. De 20 weken ego
Echoscopisch onderzoek waarmee aangeboren afwijkingen kunnen worden
aangetoond.
Open rug / open schedel
Waterhoofd
Hartafwijkingen
Breuk/gat in middenrif
Breuk/gat in buikwand
Afwezigheid/afwijking van nieren of botten
Afwijkingen aan armen of benen
Verder wordt er gekeken of het kind groeit en of er voldoende vruchtwater is.
Andere invasieve onderzoeken mogelijk om aangeboren afwijkingen te tonen:
1. Vlokkentest
Afname van chorionvlokken uit de placenta om chromosoomafwijkingen vast
te stellen.
2. Amniocentese
Het verkrijgen van vruchtwater via een vruchtwaterpunctie.
Gebeurd meestal bij 16 weken.
Positieve discongruentie: baarmoeder hoger dan verwacht -> Meerling of grote hoeveelheid vruchtwater
Negatieve discongruentie: baarmoeder lager dan verwacht -> Groeiachterstand
Differentiatie = Vorming van verschillende celtypen
De ontwikkeling bestaat uit:
1. De deling en differentiatie van cellen
2. De veranderingen waarbij de anatomische structuren worden gevormd en
gewijzigd.
Embryonale ontwikkeling: de eerste 2 maanden na bevruchting
Foetale ontwikkeling: begint bij week 9 en gaat door tot geboorte.
Prenatale ontwikkeling: embryonale + foetale ontwikkeling.
Postnatale ontwikkeling: begint bij de geboorte en gaat door tot de volwassenheid.
Genetica = het bestuderen van de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor de
overerving.
, 3 fases van prenatale ontwikkeling:
1. Germinale fase: (week 1) begint bij de conceptie en eindigt bij de inplanting
van het zich ontwikkelend organisme in het slijmvlies van de wand van de
baarmoeder.
2. Embryonale fase: (week 2 tot en met 8): schikken de cellen zich in drie
G afzonderlijke lagen (namelijk ectoderm, mesoderm en endoderm) waaruit zich,
tussen de vierde en de achtste week alle organen ontwikkelen. Het hoofd, de
romp en de ledematen beginnen zich te vormen en ogen en oren worden
zichtbaar. Aan de binnenkant van de neurale buis ontwikkelen zich vanaf de
E zevende week neuroblasten, de voorlopers van de neuronen, die zich in snel
tempo vermenigvuldigen (proliferatie).
3. Foetale fase ( week 9 tot en met 40) zullen alle reeds in aanleg aanwezige
organen zich verder ontwikkelen, waarbij ze verschillende ontwikkelingsstadia
F doormaken
Per orgaanstelsel herkennen welke veranderingen en kwaaltjes er bij de
zwangere optreden gedurende de zwangerschap.
Belangrijke veranderingen die plaatsvinden in de orgaanstelsels van de moeder zijn:
De ademhalingssnelheid van de moeder neemt toe en het ademvolume neemt
toe.
Bloedvolume stijgt (aan het einde van de zwangerschap is het bloedvolume
met bijna 50% toegenomen)
De behoefte van de moeder aan voedingsstoffen neemt met 20-30% toe.
(zichzelf en de foetus voeden)
De glomerulaire filtratiesnelheid van de moeder stijgt met 50%. Door deze
toename, die overeenkomt met de toename van het bloedvolume, neemt de
uitscheiding van afvalproducten toe, die door de foetus gevormd worden.
Omdat meer urine wordt geproduceerd en het gewicht van de baarmoeder op
de urineblaas drukt, moet de zwangere vrouw vaak plassen.
De baarmoeder wordt groter
De melkklieren worden groter en beginnen met melk af te geven
Uitleggen welke leefstijladviezen zwangeren krijgen en waarom.
Let op bij gebruik van bepaalde geneesmiddelen en straling.
Voeding: een aantal voedingsmiddelen worden afgeraden tijdens de
zwangerschap:
- Te veel vitamine A (geen lever)
- Eten van rauw vlees
Tijdens het geven van borstvoeding heeft moeder meer behoefte aan eten
omdat het veel energie kost. Advies is om vitamine D te slikken.
Middelen gebruik: alcoholconsumptie kan het ongeboren kind in een vroeg
stadium schade toebrengen. De alcohol komt direct via het bloed door de
placenta in het lichaam van de foetus. Bij de moeder breekt de lever de
alcohol af, bij het ongeboren kind nog niet
Roken tijdens de zwangerschap veroorzaakt morfologische afwijkingen aan de
placenta waardoor het vermogen tot zuurstoftransport naar de foetus afneemt.
Drugs: cannabis leidt tot groeivermindering en laag geboortegewicht.
Kinderen met een drugsverslaafde moeder hebben meer kans op infecties
met hepatitis B en HIV. Het kind wordt vaak prematuur en SGA geboren.
