Hoofdstuk 1: Groei door contact met anderen
1.1 Diversiteit in gedragswetenschappen
Diversiteit op psychologisch en socio-cultureel vlak.
Psychologische invalhoek Socio-culturele invalshoek
Bestudeert de impact van diversiteit op je eigen Bestudeert het verschil in etnische en culturele
ontwikkeling en op je interactie met anderen achtergrond bij individuen en de impact om de
samenleving.
Vakdomeinen: ontwikkelingspsychologie, Vakdomeinen: sociologie, antropologie, sociale
pedagogie, klinische & sociale psychologie psychologie
A Psychologische invalshoek
Hoe je omgaat met de (diversiteit van de) andere hangt af van:
→ Karakter → Zelfbeeld → Groepsconflicten → Intelligentie → Nature
→ Temperament → Zelfvertrouwen → Constitutie → Geheugen → Nurture
→ Scholing → Groepsgedrag → Geslacht → Opvoeding
Epignetisch principe?: Niet: nature of nurture
Wel: nature via nurture
B Socio-culturele invalshoek
Invloed factoren:
→ Etnisch & culturele achtergrond
→ Superdiversiteit
→ Pluriformiteit
→ Gedragspatronen
→ Welvaart
→ Crisis/stagnatie
1.2 De psychosociale ontwikkeling volgens Erikson
A Kritische perioden
Mensen hebben andere mensen nodig om zich te ontwikkelen.
!Belangrijk tijdens de kritische of gevoelige perioden.
Wolfskinderen/ wilde kinderen (feral children) zijn daar een goed voorbeeld van.
Ze hebben zonder fatsoenlijke ouderlijke zorg toch overleefd, maar verloren een fundamenteel stuk
van hun ‘menszijn’.
Hun jonge brein kreeg onvoldoende prikkels en stimulansen.
Term voor kinderen die langdurig geïsoleerd zijn zonder
klj,vfjlkdv,mldfvjgjflvfkjvl,vklf,vsjlvflj,v, lf menselijk contact
Sociale contacten/prikkels → ↑ van de verbindingen → ↑ van de hersengrootte
Sociale isolatie/afwijzing → verbindingen worden niet aangemaakt → ↓ van de hersengrootte.
, B Kernconflict
Baby, kind, puber, (jong)volwassene ervaart dat hij/zij een nieuwe stap moet zetten om verder te
kunnen groeien.
Dit kan leiden tot minderwaardigheidsgevoel. Maar door nieuwe vaardigheden te leren gaat een
nieuwe wereld open en de ego-sterkte groeit.
Die sterkte komt onder vuur te liggen bij de volgende psychosociale crisis, die ontstaat vanuit een
behoeft in zichzelf en invloed van de sociale omgeving.
(Opnieuw een nieuw evenwicht vinden)
Erik Erikson = neofreudiaan
Bouwde een ontwikkelingstheorie uit met inspiratie van Freud, maar afwijking op 3 vlakken:
Sigmund Freud Erik Erikson
1 Het Es krijgt een belangrijke rol. Het ego (het van zichzelf bewuste Ich) krijgt
*Ich staat ten dienste van Es. een belangrijkere rol:
*Onbewuste gedeelte vd persoonlijkheid vol *Staat centraal in het zoeken naar een
met driften en reflexen. oplossing voor het conflict.
*Crisis was een signaal dat een volwassene *Observaties toonden aan dat het een sterke
volledig was vastgelopen door jeugdtrauma’s veerkracht heeft en mensen helpt om
tegenslagen te overwinnen.
(Crisis heeft altijd positief groei-element)
2 Psychodynamisch ontwikkelingsmodel heeft 5 Psychodynamisch ontwikkelingsmodel heeft 8
fasen en stopte na de adolescentie fasen en loopt tot aan de dood.
*Mensen blijven ontwikkelen door invloed van
sociale omgeving.
*Sociale steun en ego-sterkte bepalen mee of
mensen kiezen voor – of + uitkomst van
kernconflict
3 *Benadrukt rol van onderdrukt seksuele *Benadrukt de invloed van psychische
driften en spanningen te veel. conflicten in interactie met sociale en
*Theorie gebaseerd op analyse van volwassen culturele omgeving van individu.
patiënten en niet van gezonde mensen van *Individu communiceert voortdurend met
alle leeftijden. anderen + wordt door hen beïnvloedt.
*Dat dynamisch proces is belangrijk om tot
een psychosociale identiteit te komen.
1.1 Diversiteit in gedragswetenschappen
Diversiteit op psychologisch en socio-cultureel vlak.
Psychologische invalhoek Socio-culturele invalshoek
Bestudeert de impact van diversiteit op je eigen Bestudeert het verschil in etnische en culturele
ontwikkeling en op je interactie met anderen achtergrond bij individuen en de impact om de
samenleving.
Vakdomeinen: ontwikkelingspsychologie, Vakdomeinen: sociologie, antropologie, sociale
pedagogie, klinische & sociale psychologie psychologie
A Psychologische invalshoek
Hoe je omgaat met de (diversiteit van de) andere hangt af van:
→ Karakter → Zelfbeeld → Groepsconflicten → Intelligentie → Nature
→ Temperament → Zelfvertrouwen → Constitutie → Geheugen → Nurture
→ Scholing → Groepsgedrag → Geslacht → Opvoeding
Epignetisch principe?: Niet: nature of nurture
Wel: nature via nurture
B Socio-culturele invalshoek
Invloed factoren:
→ Etnisch & culturele achtergrond
→ Superdiversiteit
→ Pluriformiteit
→ Gedragspatronen
→ Welvaart
→ Crisis/stagnatie
1.2 De psychosociale ontwikkeling volgens Erikson
A Kritische perioden
Mensen hebben andere mensen nodig om zich te ontwikkelen.
!Belangrijk tijdens de kritische of gevoelige perioden.
Wolfskinderen/ wilde kinderen (feral children) zijn daar een goed voorbeeld van.
Ze hebben zonder fatsoenlijke ouderlijke zorg toch overleefd, maar verloren een fundamenteel stuk
van hun ‘menszijn’.
Hun jonge brein kreeg onvoldoende prikkels en stimulansen.
Term voor kinderen die langdurig geïsoleerd zijn zonder
klj,vfjlkdv,mldfvjgjflvfkjvl,vklf,vsjlvflj,v, lf menselijk contact
Sociale contacten/prikkels → ↑ van de verbindingen → ↑ van de hersengrootte
Sociale isolatie/afwijzing → verbindingen worden niet aangemaakt → ↓ van de hersengrootte.
, B Kernconflict
Baby, kind, puber, (jong)volwassene ervaart dat hij/zij een nieuwe stap moet zetten om verder te
kunnen groeien.
Dit kan leiden tot minderwaardigheidsgevoel. Maar door nieuwe vaardigheden te leren gaat een
nieuwe wereld open en de ego-sterkte groeit.
Die sterkte komt onder vuur te liggen bij de volgende psychosociale crisis, die ontstaat vanuit een
behoeft in zichzelf en invloed van de sociale omgeving.
(Opnieuw een nieuw evenwicht vinden)
Erik Erikson = neofreudiaan
Bouwde een ontwikkelingstheorie uit met inspiratie van Freud, maar afwijking op 3 vlakken:
Sigmund Freud Erik Erikson
1 Het Es krijgt een belangrijke rol. Het ego (het van zichzelf bewuste Ich) krijgt
*Ich staat ten dienste van Es. een belangrijkere rol:
*Onbewuste gedeelte vd persoonlijkheid vol *Staat centraal in het zoeken naar een
met driften en reflexen. oplossing voor het conflict.
*Crisis was een signaal dat een volwassene *Observaties toonden aan dat het een sterke
volledig was vastgelopen door jeugdtrauma’s veerkracht heeft en mensen helpt om
tegenslagen te overwinnen.
(Crisis heeft altijd positief groei-element)
2 Psychodynamisch ontwikkelingsmodel heeft 5 Psychodynamisch ontwikkelingsmodel heeft 8
fasen en stopte na de adolescentie fasen en loopt tot aan de dood.
*Mensen blijven ontwikkelen door invloed van
sociale omgeving.
*Sociale steun en ego-sterkte bepalen mee of
mensen kiezen voor – of + uitkomst van
kernconflict
3 *Benadrukt rol van onderdrukt seksuele *Benadrukt de invloed van psychische
driften en spanningen te veel. conflicten in interactie met sociale en
*Theorie gebaseerd op analyse van volwassen culturele omgeving van individu.
patiënten en niet van gezonde mensen van *Individu communiceert voortdurend met
alle leeftijden. anderen + wordt door hen beïnvloedt.
*Dat dynamisch proces is belangrijk om tot
een psychosociale identiteit te komen.