Gwen Peeters
HC 5.3
VO205
Zwangerschap
Hormonen
Voor de ovulatie neemt eerst de
oestrogeenproductie toe, hiermee kan de
follikel gevormd worden. Dat gebeurd tijdens
de folliculaire fase. Dit gebeurd onder invloed
van het hormoon FSH (hypothalamus), dat
wordt aangestuurd door de hypofyse. De
oestrogeen productie is op het hoogst op
tijdens de ovulatie. Tijdens de luteale fase
wordt het gele lichaam (corpus luteum)
gevormd. Dit gebeurd onder invloed van
progesteron, dat voor het LH hormoon wordt
aangestuurd. Dat noem je ook wel de
secretiefase. tijdens de ovulatie is de
temperatuur van het lichaam het laagst (36.4)
en tijdens de secretiefase het hoogst (36.7).
Hypothalamus
Hypofyse
FSH LH
Follikel corpus luteum
Oestrogeen progesteron
3 trimesters van de zwangerschap
1
, Gwen Peeters
HC 5.3
VO205
Eerste trimester
0-2 weken: het begint met de embryogenese (vorming van embryo). Hier worden de organen
aangelegd. Het B-HCG hormoon (zwangerschapshormoon) is nog beperkt aanwezig, maar
oestrogenen nemen toe. Dag 1 van de bevruchting vindt de eerste klevingsdeling plaatst. Vervolgens
een tweecellig stadium, viercellig stadium (allemaal noem je dit een zygote) en dag 3 heb je de
vroege morula. Daarna een ontwikkelde morule. Dat wordt gebeurd het afstoten van de zona
pellucida (beschermende glashuid) en de ontwikkeling van de blastocyste. Hierna vindt dan ook de
innesteling in baarmoeder slijmvlies plaats. Dit noem je nidatie. Op dag 9 begint de vorming van de
amnionholte. Dat is het vruchtvlies waarin het vruchtwater en het embryo zich bevinden. Op dag 12
begint de grastrulatie. Dit is de vorming van 3 kiemlagen, doordat blasocyst cellen migreren en
differentiëren. (endoderm: huid, haar – zenuwstelsel, Mesoderm: Spieren en boffen, Ectoderm:
organen)
Embryogenese / vorming van het embryo = kritieke periode!!
Zygote = bevruchte eicel corona radiata (dag 1)
- Morula = 16 à 32 kleine diploïde cellen (dag 3-5)
- Blastula = blastocyste met blastulaholte=blastocèle (dag 6-7)
Ontwikkeling zygote morula blastula
Nidatie = innesteling van blastula in baarmoederslijmvlies (dag 7-10)
- Vorming amionholte (dag 9)
- Gastrulatie = vorming van 3-lagig kiemblad (endo- meso- en ectoderm) uit 2-lagige structuur
en begin organogenese (Dag 12)
Nidatie / innesteling van blastula in endometrium / baarmoederslijmvlies
Ontwikkelingsstadia blastula
3-lagig kiemblad:
- Endoblast = embryoblast vormt de ongeborene huid, haar, zenuwstelsel
- Ectoblast = trofoblast
kinderlijk deel placenta
navelstreng
vruchtvliezen (amnion en chorion)
chorion produceert HCG (humaan ChorionGonadotropine)
- Blastocyste met blastulaholte = blastocèle
Gastrulatie = vorming van 3-lagig kiemblad (ento- meso- en ectoderm) uit 2-lagige structuur van
de embryoblast/trofoblast en begin organogenese
De embryoblast begint als twee lagen: een buitenste laag die tegen de amnionholte aan ligt en een
dieper gelegen laag die tegen de blastoceole aan ligt. Migratie van cellen rond de amnionholte is de
eerste stap van de vorming van het amnion. Migratie van cellen rond de randen van de blastoceole is
de eerste stap van de vorming van de dooierzak.
Door migratie van oppervlakkig gelegen cellen ontstaat een derde laag. Vanaf het moment waarop
dit proces (grastulatie) begint, wordt het oppervlak dat tegen de amnionholte aan ligt, ectoderm
2
HC 5.3
VO205
Zwangerschap
Hormonen
Voor de ovulatie neemt eerst de
oestrogeenproductie toe, hiermee kan de
follikel gevormd worden. Dat gebeurd tijdens
de folliculaire fase. Dit gebeurd onder invloed
van het hormoon FSH (hypothalamus), dat
wordt aangestuurd door de hypofyse. De
oestrogeen productie is op het hoogst op
tijdens de ovulatie. Tijdens de luteale fase
wordt het gele lichaam (corpus luteum)
gevormd. Dit gebeurd onder invloed van
progesteron, dat voor het LH hormoon wordt
aangestuurd. Dat noem je ook wel de
secretiefase. tijdens de ovulatie is de
temperatuur van het lichaam het laagst (36.4)
en tijdens de secretiefase het hoogst (36.7).
Hypothalamus
Hypofyse
FSH LH
Follikel corpus luteum
Oestrogeen progesteron
3 trimesters van de zwangerschap
1
, Gwen Peeters
HC 5.3
VO205
Eerste trimester
0-2 weken: het begint met de embryogenese (vorming van embryo). Hier worden de organen
aangelegd. Het B-HCG hormoon (zwangerschapshormoon) is nog beperkt aanwezig, maar
oestrogenen nemen toe. Dag 1 van de bevruchting vindt de eerste klevingsdeling plaatst. Vervolgens
een tweecellig stadium, viercellig stadium (allemaal noem je dit een zygote) en dag 3 heb je de
vroege morula. Daarna een ontwikkelde morule. Dat wordt gebeurd het afstoten van de zona
pellucida (beschermende glashuid) en de ontwikkeling van de blastocyste. Hierna vindt dan ook de
innesteling in baarmoeder slijmvlies plaats. Dit noem je nidatie. Op dag 9 begint de vorming van de
amnionholte. Dat is het vruchtvlies waarin het vruchtwater en het embryo zich bevinden. Op dag 12
begint de grastrulatie. Dit is de vorming van 3 kiemlagen, doordat blasocyst cellen migreren en
differentiëren. (endoderm: huid, haar – zenuwstelsel, Mesoderm: Spieren en boffen, Ectoderm:
organen)
Embryogenese / vorming van het embryo = kritieke periode!!
Zygote = bevruchte eicel corona radiata (dag 1)
- Morula = 16 à 32 kleine diploïde cellen (dag 3-5)
- Blastula = blastocyste met blastulaholte=blastocèle (dag 6-7)
Ontwikkeling zygote morula blastula
Nidatie = innesteling van blastula in baarmoederslijmvlies (dag 7-10)
- Vorming amionholte (dag 9)
- Gastrulatie = vorming van 3-lagig kiemblad (endo- meso- en ectoderm) uit 2-lagige structuur
en begin organogenese (Dag 12)
Nidatie / innesteling van blastula in endometrium / baarmoederslijmvlies
Ontwikkelingsstadia blastula
3-lagig kiemblad:
- Endoblast = embryoblast vormt de ongeborene huid, haar, zenuwstelsel
- Ectoblast = trofoblast
kinderlijk deel placenta
navelstreng
vruchtvliezen (amnion en chorion)
chorion produceert HCG (humaan ChorionGonadotropine)
- Blastocyste met blastulaholte = blastocèle
Gastrulatie = vorming van 3-lagig kiemblad (ento- meso- en ectoderm) uit 2-lagige structuur van
de embryoblast/trofoblast en begin organogenese
De embryoblast begint als twee lagen: een buitenste laag die tegen de amnionholte aan ligt en een
dieper gelegen laag die tegen de blastoceole aan ligt. Migratie van cellen rond de amnionholte is de
eerste stap van de vorming van het amnion. Migratie van cellen rond de randen van de blastoceole is
de eerste stap van de vorming van de dooierzak.
Door migratie van oppervlakkig gelegen cellen ontstaat een derde laag. Vanaf het moment waarop
dit proces (grastulatie) begint, wordt het oppervlak dat tegen de amnionholte aan ligt, ectoderm
2
