VMV: verpleegkundige hanteringen
Musculoskeletale aandoeningen
- Inhoud
o Wat?
o Voorkomen
o Risicofactoren
o Houdingen en druk op de wervelkolom
o Pathologie
o Gevolgen
• MSA: wat?
• Nek – en rugaandoeningen: schade aan wervels, tussenwervelschijven, ligamenten,
pezen, spieren, bloedvaten of zenuwen
• Bovenste ledematen: schouders en ellenbogen
• Onderste ledematen: heup en knie
• MSA: voorkomen
• Wereldwijd:
• lage rugpijn meest voorkomende aandoening: 51 tot 90% van de bevolking ooit last
• Verpleegkundigen:
• KCE (2006): 80% VK ooit last; verdwijnt binnen 6 maanden; 10% chronische pijn
• IDEWE (2012): 9000 VK: 77% afgelopen jaar last van rugpijn → bij 18%
ziekteverzuim
• Studenten VK:
• Klachten nemen toe met de jaren opleiding
• MSA: risicofactoren
-
Fysieke en omgevingsfactoren
• Zwaar werk
• Ongemakkelijke houdingen
• Drukbelasting door werktuigen
• Trillingen door werktuigen
• Omgeving: koude, warmte, tocht
• Gladde vloeren
- Organisatorische factoren
• Veeleisende taken: leidt tot stress -> spierspanning, minder slapen = vermoeid. Dan
krijg je sneller klachten
• Gebrek aan controlemogelijkheden
, • Monotoon, repetitief werk
• Weinig voldoening
• Hoog werktempo
• Negatieve interacties bv: conflicten met collega’s
• Individuele factoren
o Eerdere MSA
o Psychologische factoren: stress, angst, depressie
o Fysiek: grote lichaamslengte; obesitas
o Leeftijd
o Geslacht
o Levensstijl: roken, alcohol, weinig slaap
o Slechte fysieke conditie
Houdingen en druk op de wervelkolom
• Normale staande houding
• Staande houding met gewicht
• Voorwaarts buigen
• Achterwaarts buigen
• Zijwaarts buigen
• Draaibeweging (torsie)
1. Normale staande houding
- Meest rugvriendelijke houding!
- Druk op onderste tussenwervelschijven (L1-S1) is het laagst (liggen niet
meegerekend):
• Door zwaartekracht
• Ongeveer 2/3 druk op je wervelkolom van het lichaamsgewicht: EX
• Tussen 40 en 50 kg/cm²
• Gelijkmatig verdeeld op schijf
2. Staande houding met gewicht
, Buikspieren opspannen! Tussen wervelschijf wordt platgedrukt. Iets tillen is op zich al
belastend, zelf als je het goed doet. Bij een ZO die iets zelf kan, laat je hem zelf doen.
= stimuleren, instructies geven.
man: max. 25 kg tillen: examen
vrouw: max. 17 kg tillen: examen
tussen vuist en ellebooghoogte
3. Voorwaarts buigen = topzware houding (examen) -> 240 kg/ cm2
Op het stukje tussenwervelschijf zit er 240 kg druk wanneer men voorover buigt =
topzware houding! Zoveel mogelijk proberen buigen
Musculoskeletale aandoeningen
- Inhoud
o Wat?
o Voorkomen
o Risicofactoren
o Houdingen en druk op de wervelkolom
o Pathologie
o Gevolgen
• MSA: wat?
• Nek – en rugaandoeningen: schade aan wervels, tussenwervelschijven, ligamenten,
pezen, spieren, bloedvaten of zenuwen
• Bovenste ledematen: schouders en ellenbogen
• Onderste ledematen: heup en knie
• MSA: voorkomen
• Wereldwijd:
• lage rugpijn meest voorkomende aandoening: 51 tot 90% van de bevolking ooit last
• Verpleegkundigen:
• KCE (2006): 80% VK ooit last; verdwijnt binnen 6 maanden; 10% chronische pijn
• IDEWE (2012): 9000 VK: 77% afgelopen jaar last van rugpijn → bij 18%
ziekteverzuim
• Studenten VK:
• Klachten nemen toe met de jaren opleiding
• MSA: risicofactoren
-
Fysieke en omgevingsfactoren
• Zwaar werk
• Ongemakkelijke houdingen
• Drukbelasting door werktuigen
• Trillingen door werktuigen
• Omgeving: koude, warmte, tocht
• Gladde vloeren
- Organisatorische factoren
• Veeleisende taken: leidt tot stress -> spierspanning, minder slapen = vermoeid. Dan
krijg je sneller klachten
• Gebrek aan controlemogelijkheden
, • Monotoon, repetitief werk
• Weinig voldoening
• Hoog werktempo
• Negatieve interacties bv: conflicten met collega’s
• Individuele factoren
o Eerdere MSA
o Psychologische factoren: stress, angst, depressie
o Fysiek: grote lichaamslengte; obesitas
o Leeftijd
o Geslacht
o Levensstijl: roken, alcohol, weinig slaap
o Slechte fysieke conditie
Houdingen en druk op de wervelkolom
• Normale staande houding
• Staande houding met gewicht
• Voorwaarts buigen
• Achterwaarts buigen
• Zijwaarts buigen
• Draaibeweging (torsie)
1. Normale staande houding
- Meest rugvriendelijke houding!
- Druk op onderste tussenwervelschijven (L1-S1) is het laagst (liggen niet
meegerekend):
• Door zwaartekracht
• Ongeveer 2/3 druk op je wervelkolom van het lichaamsgewicht: EX
• Tussen 40 en 50 kg/cm²
• Gelijkmatig verdeeld op schijf
2. Staande houding met gewicht
, Buikspieren opspannen! Tussen wervelschijf wordt platgedrukt. Iets tillen is op zich al
belastend, zelf als je het goed doet. Bij een ZO die iets zelf kan, laat je hem zelf doen.
= stimuleren, instructies geven.
man: max. 25 kg tillen: examen
vrouw: max. 17 kg tillen: examen
tussen vuist en ellebooghoogte
3. Voorwaarts buigen = topzware houding (examen) -> 240 kg/ cm2
Op het stukje tussenwervelschijf zit er 240 kg druk wanneer men voorover buigt =
topzware houding! Zoveel mogelijk proberen buigen
