Klinisch onderzoek : De knie
Kniefunctie Algemeen
= samengesteld scharniergewricht
▪ 2 compartimenten
- Tibiofemoraal
- Patellofemoraal
▪ Flexie: 135-140° - zacht Eindgevoel → reden= compressie van de spierbuiken van de m. triceps surae op deze
van de hamstrings
▪ Extensie: 0° (eventueel hyperextensie) - hard Eindgevoel → reden= spanning kruisbanden die de beweging
remmen. In geval van een verhoogde ligamentairelaxiteit kan hier het eindgevoel ook elastisch zijn door een
hogere elasticiteit van de kruisbanden.
▪ Endo- en exorotatie: Enkel mogelijk in knieflexie! – Elastisch eindgevoel → Reden= elasticiteit van de collaterale
ligamenten, die de beweging remmen.
▪ Loose Packed Position (LLP): ± 25° flexie
▪ Close packed position (CPP): max. extensie
▪ Kapsulair patroon → Flexie meer beperkt dan extensie
Overzichtsschema BFO
Type onderzoek Beoordeling van
Actief onderzoek → Grootte van de bewegingsexcursie (ROM) ->
Niet contractiele & contractiele structuren Bewegingsbeperking?
→ Aanwezigheid van pijn (lokalisatie, aard, moment)
→ Bereidwilligheid tot bewegen
→ Bewegingscoördinatie
→ Bijkomende geluiden
Passief onderzoek → Grootte van de bewegingsexcursie (ROM) ->
Niet contractiele structuren Bewegingsbeperking?
→ Aanwezigheid van pijn (lokalisatie, aard, moment)
→ Eindgevoel
- Hard, zacht, elastisch (verend), leeg
- Pathologisch: verhard, te zacht, abrupt, leeg, terugverend)
→ Weerstand in het verloop (= trajectweerstand)
→ Bijkomende geluiden
Weerstandsonderzoek → Pijn
Contractiele structuren → Kracht
→ Coördinatie
→ Bezenuwing
→ Bereidheid
Interpretatie passief onderzoek
▪ ROM= Normaal ➔ geen afwijking
▪ ROM= beperkt ➔ kapsulair patroon ➔ kapsulair (gewricht)
▪ ROM= beperkt ➔ willekeurig ➔ extrakapsulair
▪ ROM= ruim ➔ hypermobiel ➔ laks/ instabiel
▪ ROM= eindstandig pijnlijk ➔ Rek-compressie ➔ ligamenten, spieren, pezen, bursae
▪ Aanvulling: goniometrie, spierlengtetest, stresstesten
Pagina | 1
, Interpretatie weerstandstest
Kracht Pijn Interpretatie
Normaal Geen Geen afwijkingen
Normaal Pijn Kleine laesie musculotendinogeen apparaat
Gering Pijn → Grote laesie musculotendinogeen apparaat
→ Partiële ruptuur
→ Acute tendinitis
→ Ernstige laesies: fractuur, metastase
Geen/Gering Geen pijn → Neurogene laesie: parese
→ Musculotendinogene ruptuur: totaal, genezen partieel
Geen/Gering Alle weerstandstests → Ernstige aandoening
pijnlijk o Fractuur
o Metastase
→ Acute laesie: bursitis
→ Psychogeen
Normale kracht Pijnlijk bij herhaling → Arteriële stoornis
→ Eerste stadium musculotendinogene aandoening
▪ Aanvulling: manuele spiertesten
Anamnese: typische kernwoorden bij knieprobleem
▪ Ontstaansmechanisme – evolutie
- Trauma?
- Progressief?
▪ Klachten
- Pijn – localisatie: AKP (anterieure kniepijn): patella, Q-ceps, menisci, plica, Osgood Schlatter, bursa
Tijdens welke beweging: rotatie?
- Zwelling:
Onmiddellijk – uitgesteld?
Veel – beperkt?
- (pseudo-) Blokkage (locking)?
- “Krak“ geluid/gevoel tijdens trauma
- Instabiliteit (giving way)
- Crepitatie
Goniometrie
Flexie-extensie ROM-knie:
▪ Positie patiënt: ruglig
▪ As van beweging: Latero-Lateraal
- 2 cm craniaal tov gewrichtspleet
- 2,5 cm ventraal tov achterste rand laterale femurcondyl
=> Komt overeen met de epicondylus lateralis van het femur
▪ Segmenten
- Vast segment vd goniometer naar trochanter major femur.
- Bewegend segment vd goniometer naar de malleolus lateralis.
- ROM: 0 (-10)/0/±140°
Pagina | 2
Kniefunctie Algemeen
= samengesteld scharniergewricht
▪ 2 compartimenten
- Tibiofemoraal
- Patellofemoraal
▪ Flexie: 135-140° - zacht Eindgevoel → reden= compressie van de spierbuiken van de m. triceps surae op deze
van de hamstrings
▪ Extensie: 0° (eventueel hyperextensie) - hard Eindgevoel → reden= spanning kruisbanden die de beweging
remmen. In geval van een verhoogde ligamentairelaxiteit kan hier het eindgevoel ook elastisch zijn door een
hogere elasticiteit van de kruisbanden.
▪ Endo- en exorotatie: Enkel mogelijk in knieflexie! – Elastisch eindgevoel → Reden= elasticiteit van de collaterale
ligamenten, die de beweging remmen.
▪ Loose Packed Position (LLP): ± 25° flexie
▪ Close packed position (CPP): max. extensie
▪ Kapsulair patroon → Flexie meer beperkt dan extensie
Overzichtsschema BFO
Type onderzoek Beoordeling van
Actief onderzoek → Grootte van de bewegingsexcursie (ROM) ->
Niet contractiele & contractiele structuren Bewegingsbeperking?
→ Aanwezigheid van pijn (lokalisatie, aard, moment)
→ Bereidwilligheid tot bewegen
→ Bewegingscoördinatie
→ Bijkomende geluiden
Passief onderzoek → Grootte van de bewegingsexcursie (ROM) ->
Niet contractiele structuren Bewegingsbeperking?
→ Aanwezigheid van pijn (lokalisatie, aard, moment)
→ Eindgevoel
- Hard, zacht, elastisch (verend), leeg
- Pathologisch: verhard, te zacht, abrupt, leeg, terugverend)
→ Weerstand in het verloop (= trajectweerstand)
→ Bijkomende geluiden
Weerstandsonderzoek → Pijn
Contractiele structuren → Kracht
→ Coördinatie
→ Bezenuwing
→ Bereidheid
Interpretatie passief onderzoek
▪ ROM= Normaal ➔ geen afwijking
▪ ROM= beperkt ➔ kapsulair patroon ➔ kapsulair (gewricht)
▪ ROM= beperkt ➔ willekeurig ➔ extrakapsulair
▪ ROM= ruim ➔ hypermobiel ➔ laks/ instabiel
▪ ROM= eindstandig pijnlijk ➔ Rek-compressie ➔ ligamenten, spieren, pezen, bursae
▪ Aanvulling: goniometrie, spierlengtetest, stresstesten
Pagina | 1
, Interpretatie weerstandstest
Kracht Pijn Interpretatie
Normaal Geen Geen afwijkingen
Normaal Pijn Kleine laesie musculotendinogeen apparaat
Gering Pijn → Grote laesie musculotendinogeen apparaat
→ Partiële ruptuur
→ Acute tendinitis
→ Ernstige laesies: fractuur, metastase
Geen/Gering Geen pijn → Neurogene laesie: parese
→ Musculotendinogene ruptuur: totaal, genezen partieel
Geen/Gering Alle weerstandstests → Ernstige aandoening
pijnlijk o Fractuur
o Metastase
→ Acute laesie: bursitis
→ Psychogeen
Normale kracht Pijnlijk bij herhaling → Arteriële stoornis
→ Eerste stadium musculotendinogene aandoening
▪ Aanvulling: manuele spiertesten
Anamnese: typische kernwoorden bij knieprobleem
▪ Ontstaansmechanisme – evolutie
- Trauma?
- Progressief?
▪ Klachten
- Pijn – localisatie: AKP (anterieure kniepijn): patella, Q-ceps, menisci, plica, Osgood Schlatter, bursa
Tijdens welke beweging: rotatie?
- Zwelling:
Onmiddellijk – uitgesteld?
Veel – beperkt?
- (pseudo-) Blokkage (locking)?
- “Krak“ geluid/gevoel tijdens trauma
- Instabiliteit (giving way)
- Crepitatie
Goniometrie
Flexie-extensie ROM-knie:
▪ Positie patiënt: ruglig
▪ As van beweging: Latero-Lateraal
- 2 cm craniaal tov gewrichtspleet
- 2,5 cm ventraal tov achterste rand laterale femurcondyl
=> Komt overeen met de epicondylus lateralis van het femur
▪ Segmenten
- Vast segment vd goniometer naar trochanter major femur.
- Bewegend segment vd goniometer naar de malleolus lateralis.
- ROM: 0 (-10)/0/±140°
Pagina | 2