Samenvatting inleiding recht
Wat is recht?
= Regels, wat kan en niet kan, wetten, hoe iets moet gebeuren, ....
“Recht is een geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in onze
samenleving”
“Gebondenheid en afdwingbaarheid”
GESCHIEDENIS VAN BELGIE
"De Belgische Natie kiest als kleuren rood, geel en zwart, en als rijkswapen de Belgische
Leeuw met de kenspreuk EENDRACHT MAAKT MACHT." Zo staat het er echt, in artikel 193
van de Grondwet. Niet zwart, geel, rood. Rood, geel en zwart. En toch is de volgorde van de
vlag die bij bv. een WK-voetbal uw slaapkamerraam of autospiegel siert omgekeerd.”
3 belangrijke traditionele breuklijnen:
o Ideologische (levensbeschouwelijke) breuklijn
• Katholiek <-> Liberaal
Keuze voor vooruitstrevend beleid
Politieke partijen: Liberaal en Katholiek
1847 – 1884 vnl liberale regeringen
Katholieken in meerderheid in Vlaanderen
Walen hebben dubbele vrees !!!:
machtspositie katholieke zuil
overheersing van in aantal groter Vlaanderen
in vraag stellen van eenheidsstaat
o Sociaaleconomische breuklijn
• Arbeid <-> Kapitaal
“Geïndustrialiseerd” Wallonie
Vlaanderen langzame economische ontwikkeling
Sociale wetgeving uitgebreid en verbeterd
Ontstaan van de verzorgingsstaat
ongekend welvaartspeil
Maar: Wallonie minder economische kracht
Gedachte van gescheiden sociaaleconomische ontwikkeling
o Communautaire breuklijn (taal)
• Nederlandstalig <-> Franstalig
Koningskwestie
1967: LEUVEN VLAAMS
angst voor olievlekfenomeen na uitbreiding
1970: overlijdensakte van La Belgique de papa!
, Belgie is een
Federale staat:
o Land dat bestaat uit:
• ≠ grondgebieden
• Met afzonderlijk parlement + regering en specifieke wetten
• Gebonden aan de grondwet
<-> Unitaire staat:
o => “Alle wetten gelden voor het ganse land, goedgekeurd door één
parlement.”
o België vroeger (voor 1970):
• Centrale overheid (nationale overheid)
• Beslissingen voor gehele land (Wallonië en Vlaanderen)
= “Beslissingsbevoegdheid verdeeld is tussen de federale overheid en de deelgebieden
(gemeenschappen en gewesten).”
Federale overheid:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden gehele grondgebied
3 Gemeenschappen:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden deel grondgebied
Vlaamse Gemeenschap
Franse Gemeenschap
Duitstalige Gemeenschap
Vnl. Cultuur en welzijn
bv. radio en televisie, gezinsbeleid,
gezondheidsbeleid, onderwijs, ....
3 Gewesten:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden deel grondgebied
Vlaams Gewest
Waals Gewest
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Vnl. Economie
bv. energie, tewerkstelling, huisvesting,
landbouw, ...
Scheiding der machten
In België:
Wetgevende macht: Het parlement en de koning
Uitvoerende macht: De regering en de koning
Rechterlijke macht: De hoven en de rechtbanken
“Iedere macht controleert de andere machten en wordt er ook zelf door
gecontroleerd” (= tegenmacht)
Ook op niveau gemeenschappen en gewesten
Wat is recht?
= Regels, wat kan en niet kan, wetten, hoe iets moet gebeuren, ....
“Recht is een geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in onze
samenleving”
“Gebondenheid en afdwingbaarheid”
GESCHIEDENIS VAN BELGIE
"De Belgische Natie kiest als kleuren rood, geel en zwart, en als rijkswapen de Belgische
Leeuw met de kenspreuk EENDRACHT MAAKT MACHT." Zo staat het er echt, in artikel 193
van de Grondwet. Niet zwart, geel, rood. Rood, geel en zwart. En toch is de volgorde van de
vlag die bij bv. een WK-voetbal uw slaapkamerraam of autospiegel siert omgekeerd.”
3 belangrijke traditionele breuklijnen:
o Ideologische (levensbeschouwelijke) breuklijn
• Katholiek <-> Liberaal
Keuze voor vooruitstrevend beleid
Politieke partijen: Liberaal en Katholiek
1847 – 1884 vnl liberale regeringen
Katholieken in meerderheid in Vlaanderen
Walen hebben dubbele vrees !!!:
machtspositie katholieke zuil
overheersing van in aantal groter Vlaanderen
in vraag stellen van eenheidsstaat
o Sociaaleconomische breuklijn
• Arbeid <-> Kapitaal
“Geïndustrialiseerd” Wallonie
Vlaanderen langzame economische ontwikkeling
Sociale wetgeving uitgebreid en verbeterd
Ontstaan van de verzorgingsstaat
ongekend welvaartspeil
Maar: Wallonie minder economische kracht
Gedachte van gescheiden sociaaleconomische ontwikkeling
o Communautaire breuklijn (taal)
• Nederlandstalig <-> Franstalig
Koningskwestie
1967: LEUVEN VLAAMS
angst voor olievlekfenomeen na uitbreiding
1970: overlijdensakte van La Belgique de papa!
, Belgie is een
Federale staat:
o Land dat bestaat uit:
• ≠ grondgebieden
• Met afzonderlijk parlement + regering en specifieke wetten
• Gebonden aan de grondwet
<-> Unitaire staat:
o => “Alle wetten gelden voor het ganse land, goedgekeurd door één
parlement.”
o België vroeger (voor 1970):
• Centrale overheid (nationale overheid)
• Beslissingen voor gehele land (Wallonië en Vlaanderen)
= “Beslissingsbevoegdheid verdeeld is tussen de federale overheid en de deelgebieden
(gemeenschappen en gewesten).”
Federale overheid:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden gehele grondgebied
3 Gemeenschappen:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden deel grondgebied
Vlaamse Gemeenschap
Franse Gemeenschap
Duitstalige Gemeenschap
Vnl. Cultuur en welzijn
bv. radio en televisie, gezinsbeleid,
gezondheidsbeleid, onderwijs, ....
3 Gewesten:
• Eigen parlement en regering
• Bevoegdheden deel grondgebied
Vlaams Gewest
Waals Gewest
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Vnl. Economie
bv. energie, tewerkstelling, huisvesting,
landbouw, ...
Scheiding der machten
In België:
Wetgevende macht: Het parlement en de koning
Uitvoerende macht: De regering en de koning
Rechterlijke macht: De hoven en de rechtbanken
“Iedere macht controleert de andere machten en wordt er ook zelf door
gecontroleerd” (= tegenmacht)
Ook op niveau gemeenschappen en gewesten
