Les 1: Inleiding management en wat doet een manager?
1. Ambitie binnen de gezondheidszorg
- Leiding geven of niet?
- Wat is leiding geven?
- Verpleegkundige – zorgkundige?
- Een heel team?
- Een geheel van teams?
- Een volledige instelling?
- Werken bij de overheid?
- Ziekenfonds?
2. Jij als leider – manager?
- Basiskennis is noodzakelijk
- Leiderschap, wat is dit?
- Organisatie en organisatiekunde
- Management in alle betekenissen
- Kwaliteit?
3. Inleiding tot management en organisaties
3.1. Wie zijn managers en wat doen ze?
3.1.1. Oude management
Managers vertelden anderen wat ze moesten doen en hoe ze het moesten doen.
3.1.2. Nieuwe management
Iemand die met behulp van anderen werkt, door hun werkzaamheden te coördineren, met als oogmerk de
doelstellingen van de organisatie te realiseren.
Dit kan in verschillende vormen gerealiseerd worden:
- Toezicht op 1 iemand
- Toezicht op een heel team
- Toezicht op externen
3.2. De 3 betekenissen van management
Tegenwoordig betekent management drie items:
- De functie van de groep leidinggevenden in een organisatie
o Overkoepelede naam voor verschillende hiërarchische lagen binnen de organisatie
- De procesmatige activiteiten van managers
o Activiteit, een presteren van iemand die iets ten uitvoer moet brengen
- Het vakgebied of de wetenschap
o Het collectief van mensen dat de fenomenen manager en management (als activiteit) bestudeert en
daar algemeen geldende modellen en handvatten voor beschrijft en aanreikt.
,3.2.1. De functie van de groep leidinggevenden in een organisatie
Het management van een organisatie bestaat uit een aantal leidinggevenden die elk hun eigen rol spelen.
- In grotere organisaties is het management verdeeld over meerdere hiërarchische niveaus, daar wordt elk
managementniveau door andere mensen ingevuld.
- In kleine(re) organisaties zijn er dikwijls minder managementniveaus, soms zelfs maar een, en worden
verschillende niveaus eerder door eenzelfde persoon ingevuld.
3 managementniveaus:
- Topmanagement
- Middenmanagement
- Lager management
1. Top management
= verantwoordelijk voor de algehele leiding van de organisatie, hij/zij bepaalt het beleid en de strategie van de
organisatie (strategisch management)
Kwaliteiten van topmanagement:
- Kennis en ervaring van marketing en sales management hebben
- Het belang van human resource management kwaliteiten kennen
- Top zijn in onderhandelen en conflicthantering
- Communicatie
- Inspiratie: de eigen alsook externen inspireren
- Creativiteit: nieuwe wegen vinden in een snel veranderende wereld
- Ethisch verantwoord handelen
2. Middenmanagement
= de grootste groep leidinggevenden, stuurt de activiteiten van het lager management en/of uitvoerende
medewerkers aan.
De mooie visionaire plannen van het topmanagement moet handen en voeten krijgen en motiverend worden
gecommuniceerd naar het uitvoerend management en de uitvoerende medewerkers.
3. Lager management
= uitvoerende managers, ook wel eerstelijnsmanagers genoemd (het eerste niveau dat aan andere mensen
leidinggeeft). Hier gaat het om afdelingshoofden en groepsmanagers die tussen het middenmanagement en de
uitvoerende medewerkers staan.
3.2.2. De procesmatige activiteiten van managers
Hier gaat het over het effectief leiding geven of managen.
Het proces van het coördineren van werkzaamheden, zodat deze efficiënt en effectief samen met en door anderen
kunnen worden afgerond
Proces = taken of primaire activiteiten zijn doorlopend, ze komen steeds weer terug. De taken van de manager:
plannen, organiseren, leidinggeven en controleren zijn een cyclus!
,1. Wat doet de manager?
Het formuleren van doelstellingen en strategieën en het ontwikkelen van plannen om de
Plannen
benodigde activiteiten te controleren
Het vaststellen van wat er moet worden gedaan, hoe dit moet worden gedaan en wie dit gaat
Organiseren
doen
Leidinggeven Het aansturen en motiveren van alle deelnemende partijen en het oplossen van conflicten
Controleren Het controleren van activiteiten om er zeker van te zijn dat alles volgens plan verloopt
Dit allemaal kan leiden tot de realisatie van de doelstellingen van de organisatie!
2. Op welke manier moet de manager werken?
Efficiëntie = ‘dingen juist doen’ = het bereiken van een doel met gebruik van zo weinig mogelijk middelen
Effectiviteit = ‘de juiste dingen doen’ = geeft aan dat het doel van een activiteit gerealiseerd wordt
Management streeft naar zo min mogelijk verlies van bronnen met de realisatie van zo veel mogelijk doelstellingen
3.2.3. Het vakgebied management
= het vak, de wetenschap op zich
, Les 2: Wat is een organisatie en de opdeling van een organisatie
1. Wat zijn organisaties?
Je kan op 2 manieren naar een organisatie kijken:
- Van buitenaf = doelgericht systeem
- Van binnenuit = samenwerkingsverband van mensen, communicatie is belangrijk. Mensen die proberen via een
organisatie hun persoonlijke doelen te realiseren = organisatie ontwikkeling
1.1. 3 kenmerken van organisaties
- Doelstelling/structuur
- Middelen
- Mensen
1.1.1. Doelstelling
Organisaties zijn sterk verschillend en toch werken mensen binnen een organisatie samen om de doelstellingen te
bereiken en maken daarbij gebruik van middelen ® Organisaties zijn doelgerichte samenwerkingsverbanden.
1.1.2. Middelen
= gebouwen, grondstoffen, pc’s, … een organisatie zonder middelen komt bijna niet voor.
1.1.3. Mensen hebben organisaties nodig
Een organisatie heeft voor mensen verschillende betekenissen, het is een basisbehoefte:
- Zinvolle bezigheid
- Geld
- Contacten
1.2. Zingeving door middel van organisatie
- Aandacht voor de primaire doelen, dan bepalen we de mate van de persoonlijke zingeving
- Persoonlijke doelrealisering
- Plezier in het werk, geen plezier =
- een burn-out syndroom
- Behoeften van zelfrealisatie, waardering en erkenning, contact en acceptatie
1.3. Wie werkt er in een organisatie?
Interdisciplinair = samenwerking en kennisdelen binnen dezelfde beroepsgroep
Multidisciplinair = samenwerking en kennisdelen uit verschillende disciplines
1. Ambitie binnen de gezondheidszorg
- Leiding geven of niet?
- Wat is leiding geven?
- Verpleegkundige – zorgkundige?
- Een heel team?
- Een geheel van teams?
- Een volledige instelling?
- Werken bij de overheid?
- Ziekenfonds?
2. Jij als leider – manager?
- Basiskennis is noodzakelijk
- Leiderschap, wat is dit?
- Organisatie en organisatiekunde
- Management in alle betekenissen
- Kwaliteit?
3. Inleiding tot management en organisaties
3.1. Wie zijn managers en wat doen ze?
3.1.1. Oude management
Managers vertelden anderen wat ze moesten doen en hoe ze het moesten doen.
3.1.2. Nieuwe management
Iemand die met behulp van anderen werkt, door hun werkzaamheden te coördineren, met als oogmerk de
doelstellingen van de organisatie te realiseren.
Dit kan in verschillende vormen gerealiseerd worden:
- Toezicht op 1 iemand
- Toezicht op een heel team
- Toezicht op externen
3.2. De 3 betekenissen van management
Tegenwoordig betekent management drie items:
- De functie van de groep leidinggevenden in een organisatie
o Overkoepelede naam voor verschillende hiërarchische lagen binnen de organisatie
- De procesmatige activiteiten van managers
o Activiteit, een presteren van iemand die iets ten uitvoer moet brengen
- Het vakgebied of de wetenschap
o Het collectief van mensen dat de fenomenen manager en management (als activiteit) bestudeert en
daar algemeen geldende modellen en handvatten voor beschrijft en aanreikt.
,3.2.1. De functie van de groep leidinggevenden in een organisatie
Het management van een organisatie bestaat uit een aantal leidinggevenden die elk hun eigen rol spelen.
- In grotere organisaties is het management verdeeld over meerdere hiërarchische niveaus, daar wordt elk
managementniveau door andere mensen ingevuld.
- In kleine(re) organisaties zijn er dikwijls minder managementniveaus, soms zelfs maar een, en worden
verschillende niveaus eerder door eenzelfde persoon ingevuld.
3 managementniveaus:
- Topmanagement
- Middenmanagement
- Lager management
1. Top management
= verantwoordelijk voor de algehele leiding van de organisatie, hij/zij bepaalt het beleid en de strategie van de
organisatie (strategisch management)
Kwaliteiten van topmanagement:
- Kennis en ervaring van marketing en sales management hebben
- Het belang van human resource management kwaliteiten kennen
- Top zijn in onderhandelen en conflicthantering
- Communicatie
- Inspiratie: de eigen alsook externen inspireren
- Creativiteit: nieuwe wegen vinden in een snel veranderende wereld
- Ethisch verantwoord handelen
2. Middenmanagement
= de grootste groep leidinggevenden, stuurt de activiteiten van het lager management en/of uitvoerende
medewerkers aan.
De mooie visionaire plannen van het topmanagement moet handen en voeten krijgen en motiverend worden
gecommuniceerd naar het uitvoerend management en de uitvoerende medewerkers.
3. Lager management
= uitvoerende managers, ook wel eerstelijnsmanagers genoemd (het eerste niveau dat aan andere mensen
leidinggeeft). Hier gaat het om afdelingshoofden en groepsmanagers die tussen het middenmanagement en de
uitvoerende medewerkers staan.
3.2.2. De procesmatige activiteiten van managers
Hier gaat het over het effectief leiding geven of managen.
Het proces van het coördineren van werkzaamheden, zodat deze efficiënt en effectief samen met en door anderen
kunnen worden afgerond
Proces = taken of primaire activiteiten zijn doorlopend, ze komen steeds weer terug. De taken van de manager:
plannen, organiseren, leidinggeven en controleren zijn een cyclus!
,1. Wat doet de manager?
Het formuleren van doelstellingen en strategieën en het ontwikkelen van plannen om de
Plannen
benodigde activiteiten te controleren
Het vaststellen van wat er moet worden gedaan, hoe dit moet worden gedaan en wie dit gaat
Organiseren
doen
Leidinggeven Het aansturen en motiveren van alle deelnemende partijen en het oplossen van conflicten
Controleren Het controleren van activiteiten om er zeker van te zijn dat alles volgens plan verloopt
Dit allemaal kan leiden tot de realisatie van de doelstellingen van de organisatie!
2. Op welke manier moet de manager werken?
Efficiëntie = ‘dingen juist doen’ = het bereiken van een doel met gebruik van zo weinig mogelijk middelen
Effectiviteit = ‘de juiste dingen doen’ = geeft aan dat het doel van een activiteit gerealiseerd wordt
Management streeft naar zo min mogelijk verlies van bronnen met de realisatie van zo veel mogelijk doelstellingen
3.2.3. Het vakgebied management
= het vak, de wetenschap op zich
, Les 2: Wat is een organisatie en de opdeling van een organisatie
1. Wat zijn organisaties?
Je kan op 2 manieren naar een organisatie kijken:
- Van buitenaf = doelgericht systeem
- Van binnenuit = samenwerkingsverband van mensen, communicatie is belangrijk. Mensen die proberen via een
organisatie hun persoonlijke doelen te realiseren = organisatie ontwikkeling
1.1. 3 kenmerken van organisaties
- Doelstelling/structuur
- Middelen
- Mensen
1.1.1. Doelstelling
Organisaties zijn sterk verschillend en toch werken mensen binnen een organisatie samen om de doelstellingen te
bereiken en maken daarbij gebruik van middelen ® Organisaties zijn doelgerichte samenwerkingsverbanden.
1.1.2. Middelen
= gebouwen, grondstoffen, pc’s, … een organisatie zonder middelen komt bijna niet voor.
1.1.3. Mensen hebben organisaties nodig
Een organisatie heeft voor mensen verschillende betekenissen, het is een basisbehoefte:
- Zinvolle bezigheid
- Geld
- Contacten
1.2. Zingeving door middel van organisatie
- Aandacht voor de primaire doelen, dan bepalen we de mate van de persoonlijke zingeving
- Persoonlijke doelrealisering
- Plezier in het werk, geen plezier =
- een burn-out syndroom
- Behoeften van zelfrealisatie, waardering en erkenning, contact en acceptatie
1.3. Wie werkt er in een organisatie?
Interdisciplinair = samenwerking en kennisdelen binnen dezelfde beroepsgroep
Multidisciplinair = samenwerking en kennisdelen uit verschillende disciplines
