PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
Samenvatting
Pedagogie - Blok 2
Samenvatting van het theoriegedeelte van het OPO ‘Pedagogie’ van de
PBA Orthopedagogie aan de hogeschool UCLL te Hasselt. In deze
samenvatting zijn de powerpoint-presentaties, eigen notities, filmpjes en
de oefeningen van Toledo in verwerkt. Deze samenvatting is een
aanvulling op de cursustekst van de theorie die te raadplegen is op
Toledo. Enkel deze samenvatting studeren is niet voldoende!
Hoofdstukken mediaopvoeding en WEBINAR: GENDERBEWUST
OPVOEDEN zitten ook in deze samenvatting verwerkt!
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 1
,PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
HOOFDSTUK 1: INLEIDING
Wat is (ped)agogie(k)?
De wetenschappelijke studie van de manier waarop volwassenen
kinderen en jongeren grootbrengen met een bepaald doel
▪ Pais (kind) + agogein (begeleiden)
▪ Andere begrippen:
o Opvoedingsleer
o Opvoedingswetenschap
▪ Pedagogie = praktijk van het opvoeden PedagogieK = de
wetenschappelijke studie
Opvoedingsleer: De gewone gezonde opvoeding
Opvoedingswetenschap:
Pedagogie = niet hetzelfde als pedagogieK
Pedagogie = praktijk v/h opvoeden , wij worden voorbereid om in het werkveld te gaan
staan vandaar de PBA Ortho.
Ouders ondersteunen in de opvoeding.
De pedagogiek als wetenschap
▪ toegepaste wetenschap dit wilt zeggen onlosbaar verbonden met de
praktijk. We doen dit op een wetenschappelijke manier.
▪ handelingswetenschap nauwverbonden met de praktijk. Omdat ze gaat
over opvoedkjundig handelen o.b.v. wetenschappelijke inzichten.
Toegepaste wetenschap: inzichten vanuit andere wetenschappen gaan toepassen. Bv:
kleuter die nog niet zinnelijk is binnen de pedagogie gebruikmaken van ontw. psycho.
(op 2j nog niet mee bezig zijn of kind op potje gaat, als hij/zij een jaar of 3-4 jaar is wel)
Als je gedrag beloont word dat herhaald. (straffen en belonen)
Pedagogie maakt niet enkel gebruikt met wetenschappen. Er word wel gebruik gemaakt
van andere wetenschappen en eigen theorie vorming doen.
Pedagogie als wetenschap is ook een handelingswetenschap: dit wilt zeggen alles wt
pedagogen doen (opvoedkundig halen in de praktijk).
Onderwijzen beter maken.
Kan iedereen opvoeden?
Ervaringsdeskundige opvoedingsdeskundige
Ervaringdeskundige dat je tot bepaalde inzichten kunt komen, zodat je tot
je opvoedingsdeskundige.
Ook als je uit die ervaringen belangrijke lessen leert.
Opvoedingsdeskungie hier onder verstaan wij studenten die deze
opleiding volgen.
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 2
,PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
Waarom is er pedagogiek?
1. Toenemende maatschappelijke vragen over opvoeding
Ouders veel meer keuze, wetenschappelijke info hierover is belangrijk vb;
Moet ik mij dochter wel of niet zakgeld geven.
▪ Digitale media (zie les mediaopvoeding) digitale evolutie gaat
supersnel
▪ School my vragen omtrent school
2. Veranderingen doorheen geschiedenis omtrent visie op het
kind/ontwikkeling
3. Ontdekking van het eigene en het unieke van kinderen
4. Eigen rechten van het kind
Pedagogie is een jongen wetenschap.
De geschiedenis van het kind
De oudheid
▪ Interesse in opvoeding en ontwikkeling van kinderen
▪ Kinderen = toekomstige burgers
Kinderen komen als een leeg blad ter wereld
Eerste geschriften over opvoeding
Opvoedkunde stond in het tekenen dit moeten goede burgers worden ➔
kinderen moeten deze vaardigheden ontwikkelen zodat ze goede burgers
worden
Middeleeuwen
▪ Kinderen = volwassenen in zakformaat (mini volw.)
▪ Groep > individu
▪ Opvoeding hogere klasse = leren (opvoeden!)
▪ Opvoeding Lagere klasse = socialisatie (de nodige
vaardigheden verworven dan zijn ze volw.) socialisatie:
bewust/onbewust dat je waarden en normen van een
bepaalde groep krijgt aangeleerd. Socialisatie: bewust/onbewust
cultuurkenmerken, waarden en normen van een goede opvoeder leert
de opleiding je.
Ze dachten kinderen dat is hetzelfde als volw.
Ze gingen de kinderen behandelen als ouders. Er waren geen anderen
kleding voor kinderen. Als je geboren was in een boerengezin was het
vanzelfsprekend dat je ook boer ging worden. Ouders vonden de
mening/inspraak van kinderen niet belangrijk. De kinderen werden
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 3
, PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
opgevoed als nieuwe boer. Als je geboren was in een kasteel werd je
opvoed om een kasteelheer later te worden
Hogere klasse: je kreeg wel wat onderwijs met privéleraren.
Leren was eigenlijk socialisatie: hoe leer ik om een goede boer te zijn? Dit
was eigenlijk door anderen boeren bezig te zien, met de vader meegaan
naar het platteland om de stiel te leren.
De verlichting
De verlichting
• Verstand en logica centraal
• Boekdrukkunst
• Rousseau : Kind is van nature goed
• Verder nadenken over opvoeding
Emile
De kennis die bestaat kunnen in boeken worden gedrukt = boekdrukkunst
Rousseau: kinderen zijn van nature goed. Hij zegt laat hen maar gerust.
Als de kinderen kennis krijgen, krijgen zij meer macht.
Emile: boek van beïnvloeding opvoeding, maar later sociale vaardigheden
bijbrengen.
Eind 18e eeuw - WO II
Rijke klasse: onderwijs
Arme klasse: voorbereiden op zo snel mogelijk
volwassen worden (om snel mee te werken in de
fabriek)
Jeugdland kinderen werden afgeschermd voor de
slechte invloeden van buiten. Kinderen moesten apart eten, luisteren, en
de plichten opvolgen zonder te vragen ‘waarom’, geen eigen inbreng,
geen kinderstem.
Bv: films Daens
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 4
Samenvatting
Pedagogie - Blok 2
Samenvatting van het theoriegedeelte van het OPO ‘Pedagogie’ van de
PBA Orthopedagogie aan de hogeschool UCLL te Hasselt. In deze
samenvatting zijn de powerpoint-presentaties, eigen notities, filmpjes en
de oefeningen van Toledo in verwerkt. Deze samenvatting is een
aanvulling op de cursustekst van de theorie die te raadplegen is op
Toledo. Enkel deze samenvatting studeren is niet voldoende!
Hoofdstukken mediaopvoeding en WEBINAR: GENDERBEWUST
OPVOEDEN zitten ook in deze samenvatting verwerkt!
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 1
,PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
HOOFDSTUK 1: INLEIDING
Wat is (ped)agogie(k)?
De wetenschappelijke studie van de manier waarop volwassenen
kinderen en jongeren grootbrengen met een bepaald doel
▪ Pais (kind) + agogein (begeleiden)
▪ Andere begrippen:
o Opvoedingsleer
o Opvoedingswetenschap
▪ Pedagogie = praktijk van het opvoeden PedagogieK = de
wetenschappelijke studie
Opvoedingsleer: De gewone gezonde opvoeding
Opvoedingswetenschap:
Pedagogie = niet hetzelfde als pedagogieK
Pedagogie = praktijk v/h opvoeden , wij worden voorbereid om in het werkveld te gaan
staan vandaar de PBA Ortho.
Ouders ondersteunen in de opvoeding.
De pedagogiek als wetenschap
▪ toegepaste wetenschap dit wilt zeggen onlosbaar verbonden met de
praktijk. We doen dit op een wetenschappelijke manier.
▪ handelingswetenschap nauwverbonden met de praktijk. Omdat ze gaat
over opvoedkjundig handelen o.b.v. wetenschappelijke inzichten.
Toegepaste wetenschap: inzichten vanuit andere wetenschappen gaan toepassen. Bv:
kleuter die nog niet zinnelijk is binnen de pedagogie gebruikmaken van ontw. psycho.
(op 2j nog niet mee bezig zijn of kind op potje gaat, als hij/zij een jaar of 3-4 jaar is wel)
Als je gedrag beloont word dat herhaald. (straffen en belonen)
Pedagogie maakt niet enkel gebruikt met wetenschappen. Er word wel gebruik gemaakt
van andere wetenschappen en eigen theorie vorming doen.
Pedagogie als wetenschap is ook een handelingswetenschap: dit wilt zeggen alles wt
pedagogen doen (opvoedkundig halen in de praktijk).
Onderwijzen beter maken.
Kan iedereen opvoeden?
Ervaringsdeskundige opvoedingsdeskundige
Ervaringdeskundige dat je tot bepaalde inzichten kunt komen, zodat je tot
je opvoedingsdeskundige.
Ook als je uit die ervaringen belangrijke lessen leert.
Opvoedingsdeskungie hier onder verstaan wij studenten die deze
opleiding volgen.
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 2
,PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
Waarom is er pedagogiek?
1. Toenemende maatschappelijke vragen over opvoeding
Ouders veel meer keuze, wetenschappelijke info hierover is belangrijk vb;
Moet ik mij dochter wel of niet zakgeld geven.
▪ Digitale media (zie les mediaopvoeding) digitale evolutie gaat
supersnel
▪ School my vragen omtrent school
2. Veranderingen doorheen geschiedenis omtrent visie op het
kind/ontwikkeling
3. Ontdekking van het eigene en het unieke van kinderen
4. Eigen rechten van het kind
Pedagogie is een jongen wetenschap.
De geschiedenis van het kind
De oudheid
▪ Interesse in opvoeding en ontwikkeling van kinderen
▪ Kinderen = toekomstige burgers
Kinderen komen als een leeg blad ter wereld
Eerste geschriften over opvoeding
Opvoedkunde stond in het tekenen dit moeten goede burgers worden ➔
kinderen moeten deze vaardigheden ontwikkelen zodat ze goede burgers
worden
Middeleeuwen
▪ Kinderen = volwassenen in zakformaat (mini volw.)
▪ Groep > individu
▪ Opvoeding hogere klasse = leren (opvoeden!)
▪ Opvoeding Lagere klasse = socialisatie (de nodige
vaardigheden verworven dan zijn ze volw.) socialisatie:
bewust/onbewust dat je waarden en normen van een
bepaalde groep krijgt aangeleerd. Socialisatie: bewust/onbewust
cultuurkenmerken, waarden en normen van een goede opvoeder leert
de opleiding je.
Ze dachten kinderen dat is hetzelfde als volw.
Ze gingen de kinderen behandelen als ouders. Er waren geen anderen
kleding voor kinderen. Als je geboren was in een boerengezin was het
vanzelfsprekend dat je ook boer ging worden. Ouders vonden de
mening/inspraak van kinderen niet belangrijk. De kinderen werden
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 3
, PBA Orthopedagogie UCLL Limburg OLB
opgevoed als nieuwe boer. Als je geboren was in een kasteel werd je
opvoed om een kasteelheer later te worden
Hogere klasse: je kreeg wel wat onderwijs met privéleraren.
Leren was eigenlijk socialisatie: hoe leer ik om een goede boer te zijn? Dit
was eigenlijk door anderen boeren bezig te zien, met de vader meegaan
naar het platteland om de stiel te leren.
De verlichting
De verlichting
• Verstand en logica centraal
• Boekdrukkunst
• Rousseau : Kind is van nature goed
• Verder nadenken over opvoeding
Emile
De kennis die bestaat kunnen in boeken worden gedrukt = boekdrukkunst
Rousseau: kinderen zijn van nature goed. Hij zegt laat hen maar gerust.
Als de kinderen kennis krijgen, krijgen zij meer macht.
Emile: boek van beïnvloeding opvoeding, maar later sociale vaardigheden
bijbrengen.
Eind 18e eeuw - WO II
Rijke klasse: onderwijs
Arme klasse: voorbereiden op zo snel mogelijk
volwassen worden (om snel mee te werken in de
fabriek)
Jeugdland kinderen werden afgeschermd voor de
slechte invloeden van buiten. Kinderen moesten apart eten, luisteren, en
de plichten opvolgen zonder te vragen ‘waarom’, geen eigen inbreng,
geen kinderstem.
Bv: films Daens
Academiejaar: 2021-2022 Pedagogie Brenda Bervoets 4
