Samenvatting studievragen practicum D&B1

Studievragen D&B1

Practicum 1:
H1: Diagnostiek in de jeugdzorg
 In dit hoofdstuk wordt een aantal knelpunten in het hulpverleningsproces opgesomd (p. 16 en
verder). Hoe komt HGD tegemoet aan het knelpunt dat de behoeften en beleving van de
cliënt onvoldoende tot hun recht komen?
 7 Knelpunten
o Diagnostiek is onvoldoende doelgericht. Er wordt teveel overbodige, niet
samenhangende informatie verzameld
o De behoeften van cliënt, hoe zij met problemen om gaan en hun beleving van
eerdere hulp onvoldoende tot hun recht komen in diagnostiek
o Te weinig aandacht voor de omgeving van de cliënt. Transactioneel kader komt
onvoldoende tot zijn recht.
o Jeugdzorgvoorzieningen werken onvoldoende samen stemmen te weinig met elkaar
af. Te veel op eigen eilandjes werken waardoor hulpverleners soms onbedoeld elkaar
in de weg lopen
o Geringe samenwerking met de cliënt.
o Het besluitvormingsproces verloopt zelden systematische en transparant. Hoe
moeilijker de problemen, hoe minder systematisch / transparant.
o Gedragswetenschappers voelen zich onvoldoende zeker of zijn onvoldoende
bekwaam om diagnostiek te verrichten. Hierdoor langer onderzoek nodig, dus meer
kosten en langere wachtlijsten.
 De HGD komt het knelpunt dat de behoeften en beleving van cliënt onvoldoende tot hun
recht komen tegemoet door de uitgangspunten: HGD richt zich op behoeften en kind en
opvoeders;
 Worden binnen HGD altijd dezelfde fasen in dezelfde volgorde doorlopen? (zie bijvoorbeeld p.
19)
o Nee. Niet voor ieder aangemeld kind zijn alle fase van toepassing. kortere trajecten
zijn goed mogelijk.  Stepped care bendering: snel en verkort bij eenvoudige vraag,
en indien nodig uitgebreid bij moeilijke vraag.
 Binnen HGD wordt een aantal fasen onderscheiden. Wat is precies het verschil tussen de
indiceringsfase en de adviesfase? (zie bijvoorbeeld p. 20)
o In de integratie/aanbevelingsfase ga je van diagnostisch beeld naar passende
aanbeveling. De hulpverlener reflecteert op het doorlopen traject en er wordt
gekeken wat het best passend is bij deze cliënt. hierin wordt de cliënt niet direct
betrokken, er wordt alleen in gedachten rekening mee gehouden. In de adviesfase
wordt met de cliënt het advies besproken en uiteindelijk kiest de cliënt zelf welke
aanbeveling ze opvolgen. Hier is de cliënt wel direct betrokken.
 Noem een voorbeeld van een onderkennende, een verklarende en een indicerende hulpvraag
wanneer er bijvoorbeeld sprake zou zijn van problemen met rekenen
o Onderkennend: wat is het rekenniveau van X.?
o Verklarend: wat zorgt ervoor dat X. problemen heeft met rekenen?
o Indicerend: Hoe kunnen we X. het beste helpen met zijn rekenproblemen?

H2: Uitgangspunten HGD
 Hoe beslist een diagnosticus die volgens HGD werkt of hij bepaalde informatie wel of niet
gaat verzamelen? (zie bijvoorbeeld p. 31)

, o Alleen onderzoek doen of informatie verzamelen indien het nodig is voor het
beantwoorden van de vraag. Kijk welke vragen je al kan beantwoorden en waarvoor
je nog extra informatie nodig hebt.
 Wat betekent het hanteren van een transactioneel referentiekader voor HGD? (zie
bijvoorbeeld p.36 en verder)
o Verandert de opvoeder, dan verandert het kind.. En omgekeerd. Kind ontwikkelt zich
in wisselwerking en afstemming met de omgeving. Ook wel integraal en systematisch
o HGD richt zich specifiek op de wisselwerking: wat is goed afgestemd op de behoeften
van kind en wat kan beter? Dit kind, van deze ouders, in dit gezin, op deze school en
in deze buurt.
o Kijk naar de omgeving, wat zijn daar risico’s en beschermende factoren. waar moet je
rekening mee houden als je de problemen wilt verminderen.
 Wat zijn voordelen van het besteden van aandacht aan positieve aspecten en beschermende
factoren? (zie bijvoorbeeld p.42 en verder)
o Aandacht voor positieve factoren beschermt ons tegen een te pessimistisch beeld van
kind en omgeving.
o Zegt iets over de mate van ernst; zegt iets over waarschijnlijkheid hypothese; geeft
werkelijkheid meer recht. Ecologisch valide; verhoogt competentiegevoel; zorgt voor
goede sfeer in gesprek; formuleren hogere interventiedoelen; beschermende
factoren versterken is beter te doen dan risico’s verminderen
 Wat zijn een aantal valkuilen in de diagnostische besluitvorming evenals manieren om te
voorkomen dat je hier in trapt? (zie bijvoorbeeld p. 45 en verder).
o Valkuilen: het niet overwegen van alternatieve diagnoses; niet overwegen van
alternatieve interventies; te weinig aandacht voor de ontwikkelingsfase en context.
o D.m.v. checklists controleren of je voldoet aan de richtlijn; zoeken naar contra
indicaties voor diagnoses en interventies.
H3: Aanmelding en intake
 Wie heeft onder welke omstandigheden beslissingsrecht bij het maken van keuzes over
diagnostiek en advisering? Het kind, de ouders of beide? (zie p. 50/51)
o <12 jaar, beide gezaghebbende toestemming, 12-16 beide gezaghebbende ouders en
kind, >16 jaar alleen kind
 Wat zijn de doelen van de intakefase? (zie bijvoorbeeld p. 51)
o Systematisch verzamelen van info waarmee de strategie te bepalen is
o Samenwerking tussen hulpverlener en cliëntsysteem is constructief.
 Waarom is het belangrijk binnen HGD om attributies te bespreken met het cliëntsysteem? (p.
62 en verder)
o Attributies zijn redenen waaraan men een specifiek probleem toeschrijft.
o Verhelderen attributies geeft inzicht in ‘hulpvraag achter de hulpvraag’.

Practicum 2,3 en 4:
H4: strategiefase
 In de strategiefase komen alle uitgangspunten van HGD terug. Echter, met name doelgericht
werken is in deze fase van belang. Licht toe waarom. (zie bijvoorbeeld p. 71/72)
o is onderzoek nodig?: Doel van deze fase is een beslissing te maken over het
diagnostisch traject dat nodig is om de vraagstelling uit de intake te beantwoorden
o Kan de casus door naar fase 4 (integratie/aanbeveling) of is onderzoek noodzakelijk?
Input is alle verzamelde info, eindproduct is diagnostisch traject; wat gaan we doen,
waarom en hoe? Bij verder onderzoek via als.. dan.. vragen.